Meteorologia curiosa ad illustrissimum ac reverendissimum dominum D. Boguslaum comitem de Leszno Leszczynski, ... Authore R.P. Adalberto Tylkowski, Societatis Iesu ..

발행: 1669년

분량: 193페이지

출처: archive.org

분류: 화학

71쪽

M - Meteorologia proprium systema Tycho, anno is r. inter Martem,&Iouem. Maesti inus anno I618. inter Iouem de Saturnum. ROthmanus anno is8s. quo nec pertinger exhalationes terreat, nec si pertingerent, videri ob tenuitatem possent. Io. Explicatur quomodo aliqua de nouo comparuerunt in caelo, etsi quaedam eorum aliter contigerit sacta fuisse, nempe per nouam productionem. Ante bellum Troianum, sex tantum numerabantur Pleiades, vel est apud Homerum Iliade λ:

anno is a. in Cassiopaeia noua enata est stella. alia in Sagittario anno iso . alia in pectore cygni. anno 16oo. in cingulo Andromedae anno ista. in pisce anno I 6O2. in Cete anno Is 6. II. Intelligitur sa-cile magnitudo attribui solita Cometis. Nam Tycho Cometam anni is . dimidium Lunae assignar, de pro diametro tribuit mill germ. 368. Anni i6ig. Cysalus pro diametro mill germ. I's. Anni 14 s. Regio,

montanus diametr. mili. germ is. Cysatus suo Cometae barbam tribuit mili. germ. 38a oo In hac o-ζnione percipitur, quomodo aliqui Cometae barbamifidam, aut trifidam habuerint. quomodo mouean tur ab occasi in ortum, quales sunt apud Cardan. 4. de subtil. Senec. lib γ. c. 6. Plin. lib. s. c. 2s. Sic qui luxit anno issa. Sept 12. apparuit in signo Vidi ginis deinde sub scorpione Quomodo in eadem ruantitate diu permanent. cur imitentur ordinem gnorum caelestium. cur non Eclipsentur, quia scit, cet aliqui ultra conum umbrae terrestris alti, alij extra ' Eclipticam decurrunt. Caudatum cometam spectabit, qui in obscurum conclave per rotundum foramen

VI candidum subiectum radium solarem immiserit,

72쪽

Curiose. 49 urculus enim in albo caput cometae, radius in aere caudam dabit.

s 4. Finis Cometarum ..

. . c

3 . Quod sidera noua de Cometa non temere, Verum dispositione causae Superioris utenris naturae ordine ad suos fines, eueniant, euincit illud quod refert Tycho lib. I. pag. Si 2. Vbi sic habet. Anno Isao. In Tauri montis totius Asiae maximi visceribus aquarum e nivibus solutis incursu, erutum est quoddam Sybillae Tiburtinae vaticinium in marmore antiquissimo lamnis characteribus exaratum, quo Se nouum sydus Casistopaeiae,quod ante hanc repertionem comparuit annosa. de eius locus de secuturi Cometae, ita narrabantur clare, ut praeterita solent narrari non sutura. claud batur autem vaticinium his verbis. Haec omnia deni renni nox, interitus, ruina, damnaAo, ct tenebra aeternae.

Comprobant hoc illi cometae, qui imaginem sutur rum exhibent. qualis suit anni is r. de quo idem lib. a. pag. 294. cuius caput se vidisse 3. Dec. testatur Corn Gemma, quasi dehiscens ingentes radios velut hastas eiaculatum, de prima quidem rei hE Italiam petiisse, altera littus Merculeum: tertia Occidentem . Quid alia visa in aere, ut Equites supra Ierosolymam. quid illa in Boemia anno I618. Iun. 27. 3e his simillima in Polonia ante Sueci ingressumta. λο s. Effecta cometarum .

ss. Effectus Cometarum sublunarium, sunt maris Eempestates, has enim necesse consequi ventos. λQuuntur δc maximae inundationes, ut anno As . subsi Theo-

73쪽

Meteorologia Theodoso seeun3o, quo alibi mare inserpsum, alibi

in terram essu um, ventis nimirum terras saccutientibus. Annon14. Sylvas & domos tuthine euertit. adducunt siccitatem dc consequenter sterilitatem .

tunc anno 67ώ. maturescentia frumenta exaruere.

iteret anno is 7. cometem sequuta fames Ratio horum. Quia ad cometam roquiritur, magna terrae pinguis exhalatio, qua extracta, terra sterilescit. Armo,ι; . pestilentia dc locustarum tanta vis, 'ut conspe-icham solis eriperet, fuit post cometae conspes hanc ratio. quia tempote cometae aer inficitur calidis Secrassis exhalationibus quae materia iacile putrescit de degenerat in inse sta de venenum. Cometa frequenter praecedit mortem plurium subtilioris ac

debilioris constitution is, quia tales facilius vis mali inficit, sed non solet notari nisi in magnis personis. ita apud Cromer lib. 3. Lesci albi mortem praetuit&α de caetero verum est Manilii. Nunquam sutilibus emcanduit ignibus asther. Et illud: Nunquam colo spectatum impune Cometen Squalida delusi deplorant arua Coloni, Aut grauibus morbis, Ac lenta corpora tabe Corripit exussis letalis flamma medullis. adeoque receptum illud est. Nullis Cometes qui malum nullum ferat. Verum excedit squamivlupus a quo Detrius disq. lib. 4. c. s. monet cauenduin o. stalia sunt Ae illa Plinii. Si Cometa videatur instar tibiae, malum Musicis minatur: si aspectu trino aut quadrato aliquam 'fixarum stellarum aspexerit, literarum ingeniorumque interitum significat: si in medio si-bnorum compigiatur obscoenos mores. Vanicii

74쪽

Curiosa. Π- rapameels lib. 2. Philos Contera aspecti, inquieille, illustris, procerum est, de illis nouum murmur designat. caudatus est L sato Ecclesiasticorum. ex rusticorum sato rudis &crassus. sermam suam mutuantur ab eo quod praesagiune caudatus indicat longius protractum negotium, de si cauda latior, latiorem causam portendit. Crates δc aliae formae. per quas Dbui eorti, indicantistos, qui Diuorum istorum curam habent, similiser intertruros. Novae stellae inducunt nouam generationem homiuum, δα. Universim Campanella iubet in Cometa, ut ex eo quis essediam coniiciat, decem res obseruari. Colorem, magnitudinem, splendorem, formam, diuturnitatem, situm , locum, motum, habitum ad solem & ad situm mundi. Astrologi hic sunt multi, de sterius vani. docent illi, si cometa in signis terrestribus fuerit,secuturam ster, Istatem. si in aquosis inundatioties de pestes: si in a reis, ventos 3c seditiones. Si in igneis, calores, bellade incendia. Si sint Saturnini, omnia implere seneriabus. Si Martiales s quod prodit color) peste, siceit te, bellis. Si Venerei, paralysi, sebre, seditione. Si

Mercuriales sulgure, tonitro, ventis, sed physcerem disquirendo videntur de bona adducere cometae istuquando noxios halitus absiimunt, de cum halitibus ascendentem benigniorem , in agros pinguedinem spargunt. Verum tamen sceptus Cometae maeeria est maligna, reserta spiritu minerali impuro, noxio: post extinctionem saepe halitus scelidi relinquuntur, neque ignis omne quod eleuatum est, absimit, hinc terrae ariditas, agrorum sterilitas, dc per consequens, annonae caritas, piscium Sc animalium interitus, mor-

75쪽

y, Meteorologia hi repleto noxijs halitibus aere de per respirium attra

Oo Sc quia venti dominantur, neque omnes extra terram erumpunt, sequuntur terrae motus, de qui erumpunt cient maria aut naufragia excitant: in animalibus flaua bilis accenditur, qua accensa ira facilis. delicatonim crebrior interitus, qui facilius a tali aere patiunctir, de quia eiusmodi saepius sunt Principes, in illis mali vis efficacior, mutatis Principibus, saepe mutatio Statuum de Magistratuum sequitur. 36. Obseruat tamen Causinus lib. de domo Dei c. n. Vix aliquod insigne malum contigisse, quin Praecesserit Cometa. Tempore Anaxagorae fulsit Cinmeta dies, subsecuti maximae tempestates. Anno primo belli atrocissimi Peloponesiaci inter Graecos, .lenduit Cometes diebus clo. Ante calamitates Machabeorum rutilauit cometa ei claritate, noctis tenebras dispulerit. de quo Camerar. lib. M de osterutis. Cladem R omanorum in Germania sib Q Uaro cometa praeceta. Anno quo erat imperium acCepturus Nero, cometa caput extulit. Anno quo excisa I rosolyma, Be Imperium Rom. attritum bellis Galbae, Othonis, Vitelli, Vespasiani, cometa in modum gladii flammam euomentis apparuit. anno i81. sub ImP. Commodo, Cometa luxit multorum senerum prae- nuneius. anno Iss. dum ferueret in Christianos perseeutio sub Seuero Imp. Spectabatut Cometa. Axij haeresim varij Cometae praecesserunt. Mortem Conflantini Magni, Se filiorum bella, cometa praeuenir, itemque Romam ab Alarico capiendam, de calamitates secutas sub Attila, Ac Constantinopoleos seditionem teterrimam sub hustiniano: de vastitatem Ro

76쪽

Curiosa st, inae sub Totita. Machometes non sine Cometa orbem ingressus. Duo Cometae visi, priusquam Constantinopoli pestis 3oo. millia absumpsisset hominum. Frigus in gens, dc uredinem Messium anno 763. pra

mou1t cometa. Ante bellum Sacrum Christianis i ctuosissimum, visus cometa. item ante cladem Uarnensem, Ac captam Constantinopolim. item ante aeastus anni i477. qui syluas accenderunt, fluuios ares cerunt. item ante Lutherum anno Isis, ante factiones haereticorum in Gallia, 3c nuptias parisinas anno Is a. ante bella Germanica, ante cladem Regis Seb, stiani in Lusitania, Scs . Alia essecta Comerarum 37. Cometa superlunaris non Iubium quin multa in

terris moueat, activiores enim sunt planetae, quando haec effuuia ex intimis quasi visceribus progignunt: verum etiam Ae illud Scalig exerc. 79. n. 2. notanduis Multi a nobis Cometa risi, quas nulla νsquam tota in Europasubsecuta est pernicies mortalium: ct multi clarissimi ,riri με fata Iuncti, eversi principatin, pusumdata familia illustrissimae, sina Cometa indicio. Nam licet Deus assumat Cometas ad aliquid indicandum, ut docet Damascen: lib. a. fidei c. 27. tamen ut habet Gysatus inhparergo Cometae anni i si 8. Qua calamitates cui r gioni, quibusne intententur, panum se temerarium est ase

seuerare, nisi quis ostendat diuinis consiliis sa interfuisse.

De Cometis has regulas Astrologice de sane formae Leopoldus de Austria. Cometa si niger fuerit notae pestem: si albus, sertilitatem. Si in modum rosae su- ' erit, rotundus ut faciem hominis reserat: mortem

D 3 i regiam

77쪽

Meteorologi, regiam Ac mutationem in meliora denotat: sit sueriembeus, bella: sit in Oriente apparuerit, omnia quae notat, cito euentura: si in occidente, tardius: si instar Lunae cucurrerit per ra. signa Zodiaci. motus varios, diuitum damna, & muleOS nouatores. Caeruleus, paruulli caudatus, mortes dc rixas: si sit .in ascende

te Nati vel aedifici, cito illud destruetur. Si in signo Arietis, religiosorum mala, dolores oculorum, boum

pestem. In Tauro rixas,frigus vehemens, samem. In Geminis, abortus, tonitrua grandia, de orientalium magnatum mortes. In Cancro bella, mortes subitas eis Leone bella. In Virgine, sebres, ventos, mercaturae vilipensiqnem. In Libra, siccitatem, destructione fructuum per gelu, In sagittario, aestum,. In Capricorno, latrones, depressionem religionum. In Aquario, caedes in Occidente, tonitrua, sulmina. In Piscibus, o quantae nugae) prodigia in causa fidei, inter Religiosos rixas, inobedientiam in subditis. Franciscus Iunctinus haec addit. Si Iuppiter fuerit in piscib'dc in eodem loco argenteus comparuerit Cometa frumenti notat copiam iuxta Plinium, iuxta quem etiam si tibiae sermam reserat, male ominatur Musicis. Si in medio signorum speetirps fuerit flagitiosos mores.

Si Trigone vel adrate aliquam fixam, respexerit iuxta Ptol. interitum litetarum ac ingeniorum notat. Qui est plumbei coloris, vult eum Iunctinus Saturninum esse, uti Argenteum Iovialem : Martium rubentem, Solarem aureum, Venereum obscurum, Mercurialem caeruleum. Qui Cometa veru dictus de die ap-varet significat diminutionem seu fhuum,mortalitatem diuitum, de eorum qui sunt apti regno.

78쪽

Curipis, is

De Ignibus subterraneis.

3 unes subterraneos dari docet mons Auernus 3 Auerna sonantia flammis, Vesuuius, collis Epimaeus in insula Oenonia Insulae. Vulcanipe, AEthpa in Sicilia Horriscis iuxta tonat Ethna ruinIs, Interdumq; aciam prorumpit ad aethera nubem, . , Attollitque globos flammarum, & sidera lambit. Hesa in Suecia. Card. lib. s. variet, cap. s. scribit lixj Micaragua Provincia Indiae Orient: esse . spetcum di-etam Masaia, qui sumum & flammam eructuat, demissus. eo fuit speculandi causa in cista seruus, sed catenae, e quibus pendebat cista statim colliquatae. In Provincia Chinica anti de qyo Martinius in Atlante tam proximus est δc copiosus subterraneus ignis, ut pro eo puteos estodiant , in quibus collecto superponunt cacabos pro elixandis cibis: verum hic non est ipse ignis, sed vapor subterraneorum ignium, qui non admodum lucet, neq; omnino est diaphanus, calidus quidem sed non adeo veligna exurat: includunt eum Chinae vasis, & ut nos aquam circuserunt, ac per ca-n les deducunt, & tubo aperto ad coquendos cibos adhibent. Sunt eiusmodi ignes de in Italia & in Sic, lia, ma3ime in Phlegraeo campo , qui intra .horae quadrantcm possunt carnes percoquere. per canales ducimthic vapor ad eum modum, quo ex aeolio Caesiorum monte in Italia ventus deducitur frigi dissimus ab incolis ad propriam cuiusq; domum, causa refrigerii. Horum Ignium materia, sulfur dc bitumen; neq; de

79쪽

Meteorologia iea mole in qua erutum recrescit, teste Fallopior renascuntur etiam & alia sessilia. Sal, teste Clitarcho, immo etiam serrum intra annos mille: etsi Plin. lib: 3 . cap. 1 . in Ilva Italiae insula intra centum annos reis crescere affirmat: imo etiam marmor Parium teste Agrie. de Plin. lib, 36. c. Is . sal nitrum intra quinque vel sex annos dum fodina humo repleatur: imo iuxta Cardan. lib. s. de subtili si aqua selutum spargatur, quod ipsum adstruit Scal . exem. Io . n. I . qui etiam EXerc. IOZ. n. I. docet aurum concisum seminari cum magna spe faenoris in Ma edonia. Galenus plumbum in aedibus. subterraneis in aere turbido, mole & pondere augeri: quod fit, quia partes subtiliores euolanates se illigant vicino aeri aut exhalationibus, & illassensim in suam naturam vertunt. quod obiter fit dictum, in confirmationem tamen nostri argumenti.

Dantur O ignes suaqueir notauit eos Seneca in mari Siculo, ubi ea Pavissimus aquaru conflictus: notauit & in Epiro S. August: hb: EL Ciuit. c. s. Se apud Gratianopolum Fulgosus lib. I. c. s. exhalatio est accensa quae erumpit, qui simile vult spectaculum h here, camphoram concidat, spargat stipra aquam &accendae. ignes alii aquatici per pyrotechniam, iam vulgares nimium, ideoq; eorum experientiam compositionemq; intermittimus, sed aliud occasione ignium definimus.

80쪽

De Igne perpetuo. 4o. Ignem scilicet perpetuum fieri per artem non passe.

ignis requirit aerem liberum, requirit Jc alimentum ιboc consumit ac resoluit in sumum : resolutum vero in libero aere non redit, etiamsi sumus posset in alimentum converti. Vnde cum legitur, Romae in Vestae Deae, Athenis in Mineruae, Delphis in Apollinis templo fuisse perpetuus ignis, id iactum per custodes, qui perpetuo materiam suggerebant. ita est apud Plut: in Numa. Ateste in agro Patavino legitur repertam urnam fictilem intra quam lampas ardens, quae imprudenter emasa a sessore. & anno Isso. ait Posta lib. ia. Magiae cap 13. in Neside insula in agro

Neapolitano. repertum. sepulchrum marmoreum cuiusdam Romani, in quo reperta similis lueerna intra sphaeram vitream, conclusa, sed ubi aperta, extincta. Ludou. Viues aliam narrat inventam sub Paulo III. quae per annos Isoo. in sepulchro Tulliolae arserat. alias refert Hier. Ruscellius ad Symb. Alphonsi Auali. Quidam censuerunt has lampades constitisse oleo iuniperi e verum citius absumitur istud caeteris oleis Alii ex oleo alicuius metalli, sed hoc non ardet, sicut nec oleum salis ex quo alij comminiscebantur. Abulensis in cap. 2s. Matth. q. sos. ex quodam liquore, qui nulla extinguitur vi, nisi fio aureo madefacto. sed aliud est non posse ab extrinseco extingui, aliud, alimentum perennare. Nobis probabilius est, vel suisserem quandam chymicam, quae etsi clausa non ardear.exposita tamen aeri, subito ignescit. talis ignis feri

SEARCH

MENU NAVIGATION