Meteorologia curiosa ad illustrissimum ac reverendissimum dominum D. Boguslaum comitem de Leszno Leszczynski, ... Authore R.P. Adalberto Tylkowski, Societatis Iesu ..

발행: 1669년

분량: 193페이지

출처: archive.org

분류: 화학

81쪽

inteorologia

potest, lythargyrum, Tartarum, calcen, 3c cinna

b4rim, in aceto coque, donec acetum penitus exhalami tum operto 6c lutato vase igne vehemeti materiam combure: repone ut frigescat: post plures menses si B perueris, flamma erumper. Vel certe est aliquis ibquor qui luceat. qualiter lucet pinguedo salmonum . certo collecta tempore propter quam spe ct auim 9 manus Cuiusdam noctu relucentes. vel erat ignis saluus, qui cadauera solet comitari maxime oleolis imbuta. be.sum hunc nosti υ confirmat, quia in eiusmodi lam- Padum historia nunquam lychni si mentio. Quocirca gratis se Posta. gratis Ionston in Thauma tographias.ιtigat. ignem diuturnum sed non praestare perpetuus Ompositio ς ius potest, dc sc habet. P. Sulsuris&aluminis calcinati, ana unc. sublimentur, &flores

colligantur : horunc, florum , accipe sextante ,

cum semiuncia, adde Boracis crystallini Uςneti unc. xoc in vitro pone, affunde spiritum vini quater distillati. & facta digestione vinum offunde vetus, novumqὴ affunde: dc hanc operationem itera donec materia supra candentem laminam proiecta fu i instar cerae, sed sine sumo. haec materia instar cerae accedet ad cari delam, lychnus vero sit ex albesto, qui materia distain vitro veneto per a . horas inducatur. Aliter tosti

salis lib, i. aceti fortis q. s distilletur ad consistentiam

plei huic materiae addatur vitrum argimonij pulueri- sati pondere librae unius Ac per horas 6. supra cineres calidos in vase clauso habeatur: deinde affuso aceto iterum calefiat, Ac tam diu assundatur acetum quamdi ubor apparebit, hoc acerum coaguletur ad olei Con

silentiam, deinde in balneo reci ficetur: puluerCN

82쪽

Curiosa. Dantiminiij hune ita ablutam puluerisi, 3d assende illi

proxime dictum oleum donec totum imbiberit. Iam sat horum per spiritum vini extractio: menstruum vero in vitr. optimς charta qMintuplici clauso dis lilletur, & etlychnium asbestinum addatur: deinde accendatur. Aliqui hoc negotium imaginantur posse persci non per veros ignes, sed lucem alicui materiae alligatum. posse lucem alligari solarem aut igneam , docet lapis Bononiensis, hic est instar cretae rudis, in furnulo escinatur. & in renuisiimum pollinem reducitur, subigitur deinde cum oleo lini, vel ovorum albumine, &massa seruatur, eam quoties velit quispiam

luce imbuere, exponit seli aut igni saltem per quadrantem horae: conseruat lucem sed nondiu. Alij sibi fiersuadent si taeum ex cicindelis distilletur, daturum ucem, ideo multos paratus istius olei praescribunt, quos describere mm placet, cum omnes vanissimi sint Nam lux illis beniolis vitalis est, illum pro libitu promunt aut continent & cum sita amittunt, unde fit cherus omni industria nec unam guttulam lucentis olei potuit ex illis elicere.. Lucene noe u ligna putrida, sed sub tecto post paucos dies lucere desinunt, lucent quidam sungi, sed horum vita breuis, lucent capita desquamae piscium, lucij, gobis, ranae piscatricis, ostracea& cristacea pleraque praesertam daeWli, qui manibus triti lumen scintillatim spargunt, sed nihil horum pe

Petuum est. natura nos mortales fecit,circa aeternae ludere Ae deludi permisit, hunc enim eventum quidquid aeternum ars conata est efficere, accepit. id euς-nit conatis motum Perptauum, id ignem perpet uta ide eiusmodi.

83쪽

εo Meteorologiam P ARS SECUNDA

Meteora in aere . u

De Venitis.

r. venti si essent motus aer a corporibus coelestibus vii voluit plin. Vt reus. Isid. nonnisi ortivos haberemus ventos, eosque continuos. Itaque sunt, exhal tio calida Ae sicca, dissiculter inflammabilis, naturaeterrestris, quae saepius permiscetur & circa terram lateraliter agitatur: nam delata versus regionem aeris secundam frigore illius repellitur, neque re Re decidit ob suam leuitatem Ae aeris resistentiam. Motus ventorum rarefactioni tribui non potest. quia impulsum rarefactio non dat nisi in clauso. pplerus terram credidit esse animal de ventos puυonibus eXpirarC. Ventorum haec est seriesu. Fiat subsolanus . Vulturnus 3c Eurus ab ortu, Circius occasum, Zephyrus q; Fauonius amat Cardine de medio. Notus ingruit, Asricus, Auster Aspirant Aquilo. Boreas, de Gaurus ab Arct O. Rursus aliqui venti Provinciales qui ex certa Provincia, aliqui locales qui ex loco certo, indolem vari ventorum describunt varij, prout quisque suam regionem respexit, nam haec magis siccum, alia magis vaporosum spirat. Vitruvius lib. I. cap. 6. habet prosCmodernorum nautarum experientiam , quod scilicet quartam partem nostri horletontis ventus perflet unuS. Non oriuntur venti a sola terra, sed debet humor admisceri hinc Λ costa lib. s. cap. 8. scribit, quo propiora litto

84쪽

Curiosa, littora, eo magis Ventos sae vire in mari, uti hoc ipso argumento fuerit Columbus inuitatus ad quaerendas trans mare Atlanticum terras, dc reperit: qua etiam de causa venti post pluvias consurgunt. Diximus, quam late ventus perflat, Macrobius lib. 2. somnii cap. i. in longum ait ab uno polo ad alterii ferri Austrum, caeteros minus aut pluS. sed multum auget. Venti quo leviores, eo cadunt obliquius, ideoq; longius spatium decurrunt: gravi'res propius perpendicularem decidunt, hinc iuxta Aristot. Meteor. lib. 2. cap. Auster longius fluit quam Boreas. AEthnae cineres teste Plin. vltra Iso. mili. Ita l. venti detulerunt, itaque tam procul venius progredi potest, ideoq; procerua debilitatur: atque adeo venti languidiores loq-giorem praeseserunt peregrinationemia. Concurrunt tamen astra ad ventos, & exhalationem commouent. inc aduertit Moretus in sto Traeh. de aestu maris: si fuerit vas plenum vino in cellario, quoties flabit Auster, adeo vinum crestet, ut etiam vasis capacitatem excedat: quoties Boreas, deficiet. & quidem . decrescet aut crescet, deinceps in e a mensura prout venti, alterutri ex his duobus viciniores spiraverint,

ut haec incrementa & decrementa possint vices indicis ventosi subire . :β i. Signa Ventorum . 42. Signa ventorum haec. I. a Ptolomaeo ponitur sol occiduus relinquens rubeas nubes, quia rubor pro uenit ab exhalationibus calidis adustis. a. ex eadem causa rubens Luna maxime in plenilunio in signum venti assirmitur. itemque halo ac corona circa solem.

reliqua his versiculis comprehenduntur.

85쪽

έ1 Meteorologia si se intillantes stellas si forte cadentem

Haloque, &nubes cum sole cadente rubentes, Si tenues spargat per inane aranea telas Sole Coronato, lunaque rubente timebis, Ire leues ventos, flatusque Instare superbos. β 2. Natura ventorum Sc essecta. 3. Canones de natura ventorum itemque adiuncta quaedam cum Franc. Verulamino lib. de ventis. haec assignamus. Auster qui lenior, serenus: qui sortior, circa finem pluuius. mutat aesem cum incipit Ac desinite de quidem a sereno ad nubilum, a calido ad stigidum. post niues spirat, idque 1oeptus noctu cauem dum ab illo in insitionibus Zc in inoculationibus. ex parte Austri citius folia defluunt arborum, sed palmites vitium citius eX eadem parte erumpunt. eo flante anhelitus hominum magis sceleri magis pigrescimus. de morbi inualescunt. causa est humor tepidus resoluens Ac putrefaciens. nil enim putrescit nisi humidum ac calidum, Boreas nocet 1 tionibuS, nocer& phlysicis, dc tussientibus, Ec podagricis, Ec omni fluxui auito. ratio est, quia adstringit. siccat, ideo in tussi sordius adhaeret, quod elicien/um, in phtysi augetur siccitas, in podagra poris constrictis, minus exspirat materia peccans. Eurus, siccus, mordaX, Ve mes inducit in fructus. quae illo spirante incipit tem pestas, durat diutius. iacit omnia visibilia maiora apparere: Circa aequinoctium autumnue est gratiosus. ratio verminationis haec. vermis nascitur cum humidum pellicula inuoluitur, facit siccitate: hoc vero putruit dum ab aliis seiunctum non mouetur. Gabiam

86쪽

suerit intus pestem nundiat, quia est ex multo humido male concocto. Si musca, fertilitatem, quia hum,

dumta, magis decoctum Be attenuatum, unde aer rem

peratus. Si aranea, sterilitatem, quia excedit frigidum Ac siccum. Noto obiter ex Cardan. de subid. pestem quae oritur ex corruptis aquis cor petere: quae ex aere cerebrum: visibilia facit maiora, hoc modo, aerem sui est subiectum specierum nriscendo, ut in ea maiores fiant refractiones. Zephyrus, humidus, elemens, almus, & est floribus atque herbis amicus, eo flante audibilia clariora, & , remotiore audiuntur, qaia medium soni quietuin , Si ventus mutatur coria

formiter, ad motum solis, id est ab Euro ad Austrum 'ab Austro ad Zephyrum, a Zephyro ad Boream, a Borea ad Eurum, non reuertitur nisi ad breue tempus, sed si contra hunc ordinem mutetur, plerumque re dit. Venti maiores circa planetarum conlimetiones accidunt. quia tunc iungitur astronim activitas, iumstavero est sortior, unde magis exhalationes cienturis

Si praecessit pluuia ventum, ventus superstes erit pluaniae. quia limosa tellus magis halat de E contra, pr pter rationem eontrariam. Si venti varient Ae postea

tantum unus spiret, hic per aliquot dies durabit, quia omnibus materiam eripuit. Si initio hyemis prius Auster spiret, Se postea Boreas hyems erit dura,

contra. inde natum carmen .

Fit glacialis hyems Boream cum duxerit Auster. rationem dat Arist. probi. s. quia Auster large nubes congregat quibus coactis, si Boreas superueniat, i durat aquas, geluque causat dc hyemem. Post, a

87쪽

- Meteorologia

nos plerumque redeunt grandes actis passiones, utinctus, nives, congelationes, hyemes, tepidae, aestates frigidae. causa in astra rei jcitur, vel quia terra habet fias periodos Sc quasi climacteres quibus magis alteratur. Si Luna a Novilunio intra quatriduum non comparet, mensem dat turbidum. quia dabet esse aerim purissimus, in quo hoc euenit Si nascens Luna cornu inferius habeat Obscurum, prima quadra aerem turbabit: quia crusior vapor citius soluetur, hic partem inferiorem obscuram: hinc, si media Luna obscura, idem eueniet circa plenilunium: si cornu sum mum, ultima quadra saeviet. Autumnus serenus ventosam portendit hyemem: quia illa constitutio multum materiae hyemi praeparat. Si ventosa hyems, ver Pluuiosum, quia consumpto per ventos sicco, restat humidum. Uer pluuiosum aestarem ex pari causa adducit serenam. Serena aestas autumnum ventosum . Ignes intra se murmurantes tempestatem susurrant.

quia iam ascendunt halitus, ex quibus hoc murmur. Restigerat aer de ventum facit, si ex diuersis partibus veniens, sese in uno ad angulos secet, uti euenie in ambulacris de senestris angustioribus. Incendia etiam obseruatum procedere contra flatum venti: quia ventus exsiccat materiam de impellit quod pimgue extraxit, in flammam .s, 3. Venti e certis locis prodeuntes.

' ΑΦ. Veni qui ex cauernis prodeunt, ita se habent atque illi quos aeolopilae generant. globi fiunt aerei firmissimi modico solamello pertust, isti ad dimidium .quR Iςplentur, atque igni imponuntur, vehementis

88쪽

Curiola. smum edunt spiritum L Talis ventus est intra montem, qui adiacet Novioduno in Gallia, qui usque ad molestiam incolarum erumpit: cuius illi impatientes. aliquoties ostium lateritio muro obstruxerunt: sed nulla suffecerunt obstacula: vicit, erupit. dominatus est. huiusmodi venti, si occludantur vel ab aquis lismum vehentibus vel alio modo, iaciunt terram tremere. Talis ventus erumpit ex monte agri Sorani,

in quo nemo consistere potest quin abijeiatur & procul auferatur. tales subinde inter Arelatem δc Masmliam consurgunt, ut in altum prouectos iactent Iapb

des. & perniciem viatoribus asserant. Sunt enim ignes occulti, qui rarefaciunt intra antrum aere is

sunt de radii solis, datur de antiperistasis, quae idem efficit. haec antra subinde mari subsunt, ideoque vem, tis orientibus bullire videtur et de sine antris exhala

tiones iundi, hoc idem praestare possunt. Ο r alia Ventorum effecta.

t. propristas ventorum se esse . r. Auster post pruinam spirate soler. ratio est apud Arist. problem. sed . 16. Prulpa non fit nisi ficta decoctione: mintatio autem post decoctionem solet in contrarium contingere postquam expurgatum id, quod coquebatur. quae ergo Aquilo secit, facta concoctione co surgit Auster ipsi contrarius. eandemque ob causam , post niues, grandinem, imbres Auster spirat. breuior causa. consumpto frigido remanere calidum . quod est Austri Materia. a. Auster diu spirans tria ducit catharros, de fluxus in fauces de vocalem' arte rriam: imo grauidae abortiunt, propter immodicum,

89쪽

Me Dorologia profluuiunt x concitatos humores, maxime auterrita pueri vexantur tussi quia calore & humore, Auster, corpora imbuit: haec autem in pueris, pituitoss , Mminis iam suapte sunt talia, quocirca dum ampliore humore persenduntui . sequitur distem peries & corruptio. Pituitosi spirante diu Austro tussim msuem concipiunt, quia tussis oritur ex tenui ac fluido, quod

non congelatur aut cocrescit, sed in pulmonum comceptacula effunditur: pulmones autem gruuati super- duo humore conantur illum excutere. Quare Galenore. de symp: causis. Tussis est vehementis spiritus es situ ea ea quae meatum suum obstruunt excutere conantis. 3. Venti de procellae imbre cadente subidunt. quia exhalatio assurgens, quχ est venti materia, reisscitur in terram, idcirco etiam ante pluui ita aliquod spiramentum validius consurgit. 4. Tertia lux man-

quam nocturno Aquilone laborat. hoc est, Aquiloqui noctu incipit spirare, ante tertium diem frangitur. quia flatus illi frigidi sunt, atque diu in alto haerere tequeunt. s. Aquilo nobis frequentior quam Auster. quia in obliqua sphaera. secunda regio aeris de frigidior& terrae propior. sic citius exhalationem &refrigerat& in terram reflectit, Ac fit Boreas reflexio voro fit, cum quod calidum erat frigescit, ac proinde densatur,

densum grauius euadit. defluitque. 6. Ad eXorrum Caniculae Se Orionis flatus regnant. quia canicula calore suo terram inflatus attenuat. Orion in autumno terram humectatam inueniens spiritus repentes He-uar. 7. Auster non incipiens. sed desinens imbrem affert, quia tunc primo frigescit atque densatur in

aquam. 8. Flante Fadomo canes frigide venantur: quia

90쪽

- Cuyiosa. luia cum sit leuissimus maximὸ oblique sertur, ac chistorem ferarum aufert. 9. Uentus Caecias ad se trahit nubes. ratio, quia iuxta Arist. sua natura in circuisum sertur, neque per terram vagatur, ut caeteri sed

exsus cadum suae lineae caudam erigit, ut loquitur ue ristot. quo se vet nubes facile ad se ducat. Io. Fata alias horis pomeridianis spirat: quia Sol est eausa fla-ἰuiam, hic vero ventus est ab occasu, cum sol ad eius locum accedit, tunc Fauonius consurgit. Ir. Austro spirante mare fit caeruleum: aquilone vero atrum et

quia desuper illabitur aquila 3c a fundo ciet,lucemque, eripit, Auster a laterae . hinc etiam citius mare quiescit post Aquilonem, quam post Austrum . Nam grauior ventus qui frigidior. n. Versus Austrum facilius venti ruunt, quia illic minor aeris resistentia cum destaer tenuior: aer enim semper tenuatur versus aequatorem . Ventos vehementes reddit cum unus

supra alterum illabirur, uti aquae eum de alto ruunt, dehinc fit ut omnia secum auferant. I . Uersus unam partem durant: quia quo principium exhalationis coepit defluere, coeterae partes sequuntur. Is. Quidam venti solas agitant nubes: quia 'sunt leuiores aere nostrae regionis, ideoque ad eam non descenta.dunt. 16. Aliqui perflant turbide, id oritur ex in aequalitate medii per quod serunrur. I . A quas semper fluentes comitantui venti, quia tales aquae secum rapiunt aerem, de terra madens copiosius exhalatii 8 Venti quidam seruant certa tempora: quia niuia um expectant solutionem. I9. Boreas sana reddis corpora, quia cutim 1iringendo inhibet dissolutionemrtamen in corporibus Gu e Kemperatis noxia operatura

SEARCH

MENU NAVIGATION