장음표시 사용
371쪽
putatoria Magiuros secum adduxie μFranciam, D' ubique sudium titerarum expendere is . Aute i ura enim Domnum Regem in Gallia nullum sudium iu
rat liberalium artium. Nono etiam sec lo Lotharius I, Ludovici Pii filius, in Italico cui praeerat regno collapsiam rei literariae fortunam erigere totis viribus nil batur, cuius rei egregium adfert testim
nium Antonius Muratorius g) producens Capitulare ab eo promulgatum , e quo satis constat, Lotharium in octo regni illius civitatibus scholas instituisse, ad quas
conterminarum urbium adolescentes com
fluere, si vellent, possent. His in singulis urbibus nonnisi unicum praeesse iussie Magistrum, qui commissos curae suae disic, pulos in arte Grammatica instrueret, quae tamen paullo latius tum temporis patebat, nec solum linguae latinae rudimenta, secletiam Poetarum , Historicorum , Oratorirum , immo etiam ipsius S. Scripturae, sanctorumque Patrum doctrinam, quae pa- Iam explicata fuit, complectebatur. V xum haec rudia duntaxat initia fuerunt, deprimi velut conatus emergentis e coeno latinitatis; barbarie scholas, cathedras, musea passim occupante per nongentos propemodum annos, donec tandem circa
372쪽
seeulum XIV. praeclari aliqui latinae lingue vindices prodirent, & ignorantiae asylum eversum irent iunctis viribus. Inister hos numerandi veniunt Mu satus, P traecha, Erasmus &α quos longo agmine, multaque cum laude secuti sunt La
reatius Valla, Poggius, Vergerius, Blo dis, Berottus , Bembus Muretus, M mtius, Sadoletus, Christophorus Cellartis, Vorstius, Borrichius, clu Fresnius. Netolius, Gollieb Heineccius; pluresquo Societatis Iesu Viri praestantes ch Schon lederus, Andreas Schottus, Niesitus , POMfivinus, Jacobus Pontanus, Pexenfeld ras, Pomayus, Tursellinus, Juvencius. 4c novisame magnerus & Κropfius', qui atilissimis laboribus suis agrum latinitatism innumeris filicibus de loliis expurg
Nnt, optimumque suffecerunt tritacum,
eo fructu, qui in seram quoque posterit rem redundabit. Prosecto plurimum emo lumenti praesens hoc seculum inde percetit, quo bonae artes ac literae, praesertimi edula ac indefessa latinitatis quasi ab imiseris revocatae cultura, supremum apicem
attigisse videntur; neque iam timendum, ne discentium atque docentium inopia, sed. Al .mόε BM. Seri t. S. δ astra Io
373쪽
isel nimia sortassis copia illorum , qui liis rati ac eruditi cupiunt videri ac dijto monstrari, regno suo excidat; & in prsibnum chaos atque barbariem issensim di
. Eccet quatuor latinae linguae se ratis infantiam, adolescentiam , virilem ac nilem; & quod mirere, hanc ipsam Viristino visori restitutam. Sed praeter istari alia passim , apud Grammaticos Scriptorri occurrit distributio, in aetatem auream, argenteam , ferream, oc luteam, quandiuributionem, credo, ab illa Nab chodonosbris alatua ci) in SS. Literis colebrata satis p pip sunt mutuati, cujus mepudi auro. Ut o, pectits autem Di brat ia de argeiato , . venter γ femora ex inrea
tibia ac pedam quadam pars erat ferrea ivadam Mittis. Quemadmodum enim
Daniel quatuor orbis terrarum Monarchia hac metallorum varietate designabat, ita isti quatuor .dihersias Scriptorum Latinorimm Hasses in orbe literato suis velut chais storibus instignivere, scilicet optimos, stiores , mediocrei, & infimos. Nolimem heic lovguiri eorum syllabum texere ac . dubios Auciorjbus illis fines ponere,
tanquam Certos, quum nonnulli collocent in aetate. argent . . quos alii. adscribunt D Damel. a. aure i
374쪽
mareae, 'vel damnent ad luteam, quos aeneta sive ferrea sibi merito vendicat. Res haec circa non paucos Veterum Scripto rum satis est incerta, nec firmiorem meis
retur fidem, quam celebris apud Philos phos divisio aeris in tres regiones , quas plemento huic adsignant quasi pro imperio , nullis unquam certis limitibus finiem das. Quare hoc in negotio facile adserutior Juvencio nostro , qui monet, magis attendendum esse ad Auctores, qui scrupserunt, quam ad tempora, quibus si
tuli scripserer esto iudicium non de aeta tibus, sed de scriptoribus , qui meliores
non raro sunt aetatibus suis. Certe receptissima sunt & civitate donata vocabula Permulta, quae Suetonio, Macrobio, Sym macho, Sidonio Apollinari, Petronio Arbitro , Apuleio, Apicio in re coquinarria, Columellae in rustica, in militari Ue. getio, in medica Celsio debemus, quibus . tamen postrφmum fere subsellium in aenea vel ferrea aetate quidam tribuunt. Quid Squod neque omnia Vocabula hodie proben, tur, quae in aureη aetatis scriptoribus in. veniuntur, apud Q. Ennium, M. Pacivium, M. Accium Ratum &c. utpote ipsis usu primo detrita, & jam exoleta. Nam verba dc voces in communi sermone sunt sicut monetae, quibus Valorem non unico . . C r tent,
375쪽
tempus vel antiquitas tribuit sed etiam& vel maxime Principum & Communit tum auctoritas; ita verborum potestatem ac pretium non Qtum a vetustate, sed etiam & magis ab auctoritate scriptorum insignium pendet, qui vel primi invenerunt, vel priores in usum deduxere; in iis praesertim artibus dc disciplinis, quas aut nullis aut obscuris praecedentium vestigiis tritas sibi excolendas unusquisque suscepit. Q iapropter etiam hoc loco rejiciendi omnino sunt dicaces quidam Grammatici , & metallo sequiore fusi Critici, qui
SS. Patres & Mystagogos audent reprehendere, quod vocibus nonnullis utantur, quas Roma Nova, Ecclesia Roman
Catholica instituit, quibusque vim sacra fidei nostrae mysteria significandi ad tribuit,
ut Incarnatis, Trinitas, Ruso Chrsi .
Drsonalitas quasi vero non haberet Respublica Sacra seque ac Profana potestatem condendi certa vocabula ad finem praefixum necessaria , quibus absque ambiguitate ac circumlocutione de rebus ad se pertinentibus rite possit sermocinari, id quod vel fabris ac tonsoribus cuique in ariste sua nunquam non licitum fuisse novimus. His Aristarchis iure possumus respondere, quod olim Cypri Episcopus Spiridion Tripbyllo pariter Episcopo, cae-
376쪽
teroqui eloquentissimo, quem quum in Concilio Nicaeno I. S. Scripturae locum Tolla grabbatum tuum k politiore nonnihil sermone usus exponeret dicens: Tolis sum tuum, non sine aculeo his verbis redarguit: Tune melior illo nimirum Christo qui dixit grauatum, ut ejus verbis uti dedigneris p Nempe aliter linquendum est, si cum Tullio verseris in agro Tusculano, aliter si de summis mysteriis verba faetas in Ecclesiae Romanae gremio. Neque enim aliquorum superstiistionem probare possum , qui ne a Cicer
ne , Caesare, Livio recedant, non Verentur recedere a locutione Patrum recepta , saepe etiam cum veritatis Zc fidei dispendio, quum ex Verbis minus recte .pr latis, immo in ipsis verbis reperiantur haereses, quemadmodum probe advertiqD.Amgustinus l ; S satis nos docuit in Ecclessa graeca vox unica οιαοιώσιον seu Amilis, Ioco ομούσιον seu consubstantialis, quae t tum Orientem saevissima ha rosi Ariana de Semi- Ariana per annos sexaginta & octo
funestavit. Mihi placet summopere gravissima Eximii Oratoris, de gloriosi in Anglia Martyris Edmundi Campiani S. hac super re sententia cm : ,, Verbum r is Cipio
377쪽
diplo nullum, ait: quod non ille CL,, Cem racepisset; multa autem admitto quae ille non protulerit, prolaturus sine, dubio, si tulisset occasio. . . . Nempe M apud Ciceronem perpessio , non passio invenituri num propterea Christiani non audebimus Christi RHsonem to ,, idem literis & syllabis enunciare per me quidem potius in Tyberim omnia ,, Ciceronis opera proiiciantur, quam hujus unius dictiunculae iactura fiat. ,,
CAPUT ILL. OECONOMIA GRAMMATICAE.
Vestibulum Grammatices, seu Literae,
, ac Scriptio. IX. Complanata per Historiam hucusque
recensitam via ad interiora huius artis adyta penetrare licetr prius tumen quam hoc fiat, velut in Vestibulo huis Jus disciplinae. nonnihil immorari iuvat, ac literarum originem inspicere. Si primas quasi cunas hujus artis investigare vel,
378쪽
velimus, deprehendemus eas n in esse. alias, quam literas, omni quidem hominum ac populorum generi communes, pro diversitate tamen gentium & nationum diversas, quae sunt rerum indices &ώgna verborum, quibus ea ut
xobis dicta absentium sine voce loquantur, inquit Isidorus cn . Quum enim homo sic animal , sensis sivi animi manifestat alteri,
duorum siensuum, quos auditum & visum adpellamus, ministerio, ita ut quod auribus objicitur, vox sit; quod autem oculis, literae, quas Graeci diab inscribendo oc exculpendo Vin Cant. Sunt autem literae in duplici disserentia ρ prima est, quod notae sint, qui bus sensia nostra exprimimus; quales fuerunt Agyptiorum literae hieroglyphicae,
dum varias animalium effigies, aut a maiorum hominum simulacra suis obeliscis insculpserunt, quae vel Regum gloriam, vel eorum persoluta Vota posteris monstrarent, vel armorum conflictus &victorias commendarent; quemadmodum
Tacitus ob testatur: Primi , inquit, 'aptii per urus animalium sensus memtis invebant, Er' antiqui ma monimenta memoria humana impres Iaris cernuu
379쪽
tur. Ita per speciem apis mella conficiem iis regem indicabant, cui aculeus quidem inesse debet moderante tamen illum imcundi rate quadam: per accipitrem denotabant rem, quae cito perficitur, quoniam haec avis velocitate reliquis antecellit. Altera differentia est, quod etiam notae snt vocum, quae cogitationum human rum simulacra itant; atque his propria luterarum adpellatio congruit. Quis primus eas invenerit, uti antiquissima, ita . innumeris apud Scriptores litibus obuoxia
quaestio est: Diodorus cp & Cicero cq
inventionis gloriam Mercurio cuidam
AEgyptiorum Regi vendicant; Plinius As- syriis co, Lucanus Phoenicibus. Moenices primi , fama st credimus, ausi Mansiram rudibus vocem signare Ruris. Eupolemus vero teste Eusebio cs earundem originem tribuit Mosi; Philo autem Abrahamo; Iosephus denique ci) liberis
380쪽
re supremo acceptos, filiis suIs corninuniis casse arbitrantur, ne genus humanum diciliterarum commercio, ad vitam secialem tam necessario, carere debuerit. Rem hanc oppido confirmat illa de duabus co-
lumnis historia, quam Josephus, de quo dixi, memoriae prodidit: Sum enim ex Adamo intelligerent Nepotes, humanum genus duplici clade deletum iri, aqua de
. igne, duas struxere columnas lapideam , , alteram lateritiam, quibus omnium disiciplinarum ab Avo haustarum elementa imscripserunt, eo consilio, ut vel lapidea. undis, vel lateritia flammis superstes e '. set, hacque ratione prima bonarum a tium semina nullo unquam aevo interirent.
Ex his primam usque ad aetatem suam in Syria durasse affirmat idem Flavius Jos phus cu). Quoniam vero literarum lim Draicarum mentio post diluvium prima occurrit in Tabulis Mosi a Deo traditis, inde factum, ut Moses primus earum inventor haberetur, a quo acceptas Judaei superato mari rubro in Palaestinam S Phc niciam intulerunte ex his Cadmus in Graeciam , & ex hac Pelasgi aut certe Arc des, in Italiam adpulsi cum Evandro, d nique in Latium; ex quibus accedente postmodum in tam longa quasi peregrin tiou