장음표시 사용
381쪽
tione figurarum immutatione natae senetres praecipuae orbis linguae matrices rHebraica , Graeca, Latina. Variave ro pro temporum varietate literarum is
tuna fuit, & tum pronunciandi tum scri-hendi ratio. Olim diphtongus AE effer
hatur ut ait hinc occurrunt in antiquis editionibus, & Poetarum Carminibus Am
lai, Pictai, Musai pro Aulae, Pictae, Mu .sae. Item literae I. longae praeponere l .hant Veteres aliam Et omneis , naveis, heio, loco omnis, navis, hic. Brevi amtem mos iste exolevit , quamvis Claudius Imperator seratur illum lege voluisse reis ducere. Sunt ramen non pauci, qui heie pro hic etiamnum hodie scribant consulto ad discriminandum adverbium a prono .mine, uti etiam quum loco cum ad disiceris nendam conjunctionem a praepositione.
Literam quoque consonam V. quemadmo dum Germani π pronunciare Consueverunti C. vero eundem sonum reddebat ,
quem K. sic lapidibus insculpta & in cli-ψomatibus vetustis leguntur haec verba rKarus, Ruriarum, Kamtas. Pluribus adhuc vicissitudinibus obnoxia erat litera- . rum figura. Et quidem vocales quosdam ieribebant quondam duplices, uti mon strant numi veterest F ΑΛ USTUS. FE ELIX. vel transversa notabant virgin
382쪽
u, eg. Legebam. Loco S. substitu ebant C. & A. reserebat figuram A. Nullus quoque priscis seu graecis seu latinis accentuum vel virgularum usus erat, quihus adverbia a reliquis vocihus distinguerentur, qui inos nunc quoque seu in typo graphiis seu in MSS. velut postliminio incipit revoc . i. Illud universim animadvertere licet , veteres literas latinas graecis simillimas fuisse, exceptis iis, quas ipsi latini proprio marte addiderunt , nimirum RH. Haec pauca sufficiante plura tum scriptionis tum pronunciationis apud amtiquos usitatae exempla eruditissimus Lip
lius x curioso lectori suppeditabit. Jani
vero ex literis syllabae & verba compinnuntur; ex his autem oratio, quae aliud non est, quam contextus Verborum Cum sensu i nam sine sensu nulla est, & mortua oratio , quemadmodum sine anima corpus; quum oratio dicatur teste Isidoro y suasi oris ratio. Quare ut haec plena sit,itteris, syllabis, verbis S sensu eam comitare oportet. Ut de materia quoque subjecta, cui li-- herae inscribi solent, pauca disseram, ea priscis temporibus varia fulti imprimis
383쪽
Cortex interior , . seu tunica subtilior arboribus detracta & probe laevigata, quibus characteres suos & animi sensa his expressa Veteres committebant. Corticem eiu modi late ac longe patentem , & literis oppletum convolutumque Latini librum aut volumen dixere. Eiusmodi integra volumina characteribus graecis ins3 . alta, e famosis Herculanae civitatis ruderibus in lucem non ita pridem protracta, Portici prope Neapolim intueri & admirari mihi imite Palmarum quoque aliarumque a horum in foliis scriptitabant; hinc lihro. rum paginae etiamnum folia dicuntur. Alia materia erant tabulae ligneae candida auas nigra cera subtilissima obduxere, acilo seu graphio ferreo literas iis impre serunt, labore quidem non mediocri, non tamen sine omni commodo. Nam si quid mutandum erat aut delendum, stilum de
quo dixi, una parte acutum, altera Verolatum subito vertebant, ceraque deducta errorem corrigebant. Quapropter hodie etiamnum erroris correctionem lituram, di corrigere scripturam verrere diis Cimus. Eboreis quoque laminis, plum- heis, atque aereis tabulis utebantur, quibus ea, quae diutissime conservata cupi bant, mandarunt, quemadmodum Romani leges duodecim tabularum , aliaque
384쪽
moriumenta, atque foederum cum nati nibus exteris initorum formulas, uti legimus libro primo Machabaeorum. Oreae Etiam parvae, ac citreae ad memoriam linuandam adhibebantur , quas peti res nuncupabant, vel quod ob exiguam molem pugno comprehendebantur, vel quod stili ope in his pungendo scribebature atqu: horum pugillarium vestigia etiam ante tempora Trojana invenire licet apud Hom rum & Catullum. Postmodum fruticis usus invaluit, qualis praecipue in AEgypti palustribus ad Nili litora succrescite huius istia in modum viminis extensa, aliis trans versum impositis, S glutine quodam o, litis , laevigatisque adaptarunt, ac ex iis 'Chartas confecere acu divisas in praetenuesct latissimas philyras, quae ab huius frinticis adpellatione papyri nomen a epe runt teste Plinio. Hic usus obtinuit fera ad sieculum Christi duodecimum. Rursus
aliam literis inscribendis materiam prae huit membrana, seu corium ovium vitiniorumque membris detractum atque siccatum. Membrana haec charta Pergamena uti nunc, ita olim dicebatur, quod vulso crederetur inventa esse Pergami, Asiae Graecae civitate, regnante Eumene, cuius magnam copiam Rex Attalus Romam misisse fertur, ut penuria chartae pellibus pen . Da sare,
385쪽
saretur; & in nuce inclusam Iliada, Homeri Carmen, in membrana ejusmodi scriptam perhibet Plinius. Denique charta, qua nunc utimur, e contritis linteis coagulata est, eundemque nobis usum praebet, quem olim AEgyptiis praestabat papyrus. Equi dem iam prassicis temporibus chartae genus quoddam fuit, a Carthagine, ubi inventa est, ut aiunt, sic dictae. Varro chartam in Victoria Alexandri M. repertam fuisse scribiti alii Ptolemaeum chartas, Eume
nem vero membranas invenisse tradunt, quorum alter Pergami, alter AEgypti Rex fuerat, uterque vero maximas amplissimasque instruxit Bibliothecas r Plinius ain tem putat, chartarum usum fuisse iam temporibus Numae, qui aetate Alexandrum M. longe praecessit, idque auctoritate Cassii Heminae confirmat, qui Cneium Tere lium scribam, agrum suum in Ianiculo repastinantem , invenisse ait arcam , in qua Numa Rex situs esset, & in ea libros illius in charta scriptos. Verum Chari rum genus hoc vetustum e linteis quidem, sed integris & glutine quodam firmatis, non e tritis ut nunc fit, & in pollen redactis compositum erat. Certe hanc, quam hodie adhibemus, ante annum Christi Ii . nullo in usu fuisse satis constat. Porro scribendi instrumenta sunt vel
386쪽
stilus, quo in tabulis ceratis utebuntae Veteres, quemadmodum nunc chalcographi nostri in cupreis r vel calamus in atramentum intinctus, quo in charta, membrana, papyro, libris scribitur, ut iam pridem Cicero ad Quinctum Fratrem rCalamo inquit, atramento temperatores agitari Principum tamen epistolae Rubrica, id est, minio , cinnabari, aut sanguine Purpurae strihebantur, aliquando etiam auro. Quod ad scribendi modum ordinem adtinet, Hebraei a dextra ad sinistram lineas ducunt e Graeci & Latini
contra a sinistra ad dextram et nonnulli olim a chartae capite incipientes ad calcem usque deorsum, ac denuo sursum perge-hant r alii in una pagina continua scripse re, tam ampla, ut totam quae scribenda erat, materiem caperet, idque ad usque
Julii Caesiaris aevum, qui primus dicitur librum in plura distinxisse solia r neque
utramque paginae faciem, sed unam dumtaxat, seu adversiam characteribus signabant, aversam vacuam relinquentes. De.
mum epistolas & codicillos tabulis e buxoeeratis inscribere solebant Veteres, und illarum baiulis Tabesiariorum nomen adhaesit. Ita Cicero in Catil. Introductus
Statilius cognovit manum ae signum suum: recitata sunt tabula. Sic scriptas vero
387쪽
Iigabant lino seu filo multis spiris circumducto, totamque tegente epistolam e ipsi autem lino i inpressum erat adhibita cera vel creta signum e quod vel scribentis aut cuiusdam e Majoribus imaginem reserebat. E quo prisco more originem traXit phrasis
ea, qua, dicimus obligare epistolam , &ουgnare. Verum quae hucusque dixi, ut melius intelligantur, iuvat ea scriptorum Veterum testimoniis illustrare. Inprimis ad libros & volumina quod adtinet, Isidorus cra ait: Uber es, interior tunica eorticis , quae ligno cohaeret, in qua antia qui scribebant. Hac adpellatione etiam venit apud Suidam: Mibra, inquit,
es arboris speries, qua librum corticeno' habet similem biblo pamri. Quare si libri
etymologiam consideremus, ejus conscribendi materia cortex fuit: forma vero
volumen, ab ipi circumvolvendi more sic nuncupatum , de quo Paullus J. C. a Volumen oppellatum, quod veteres volt L na in Utindri, ides, volutarii morem eo licare solebant. Clarius adhuc rem explicat Joannes Pierius cb , dum attris Sciendum, libros olim fieri solitos cl.
388쪽
,, ctu plurimum perpetuo, una quippα,, Jagina, non ut nos illis disiectis, deis ri quaterniones, quos dicimuS, Com,, sertis dc quia complicabantur ad instar ,, hirae convoluti, inde volumina dicta sunt
,, a Volvendor in extrema autem pagina ,, semitudinis ergo parvus admodum ha- cllus ex cedro quippe, aut Xo, C is pestave, Vel ex ebeno, vel ex arbor: ,, alglutinabatur, ad latitudinis modum, is qin membrana praecisia erat. Hunc uminis bucum adpellabant, cujus quidem ca- ,, piu Volumine complicato hinc & indu,, pr stabant, solebantque ex argento , ,, veletiam gemmis ad ornatum praemini, Dire ,, Hujus rei ignoratione non
pauci incipiuntur, dum si a prisco scrip- tore to & tot libros & volumina in lucem da a legunt, nescio quot spissorum codicum ideas sibi sormant. Nam ut recte notat Tonringius cc r sinum legimus in Gracti latinisque Heterum bibliothecas triginta, ismo quadraginta, aut sexcen, . ta millia urorum, non es, quod juxta morem πων seculi, ubi solamen dici stasset, nisi Psor grandiorque Codex, eotidem grande. Coatres numeremus; libri enim P volumna fuerunt , quorum borie
389쪽
censeo aliquot unus grandior noster complecyitur. Profecio, quis sibi persi deat, Bibliothecam Antiquissimam D Iemaicam, & alias tot Centenis Volunt num millibus divitem fuisse, si voluneri. qua hodie, decempeda metiri 3I ceat Z Pridem hoc agnovit Ulpianus d inquiens : Si quis baberet Homerum eoomin uno volumine, non quadra inta oris, mbros computamus, sed unum Homeri Nis 2 men pro libro accipiendisn es. Quod fero ad Codicis adpellacionem spectat, antΘquis Codex nominabatur plurium imul Tum contextus. Ita Seneca e r PDrium tabullarum contextus caudex apud meiquos dicitur; unde publica tabella coctes di xeuntur. Ita quoque Justinianaeus tuo liti, mur Codex per antonomasiam Coaex nun Cupatur a Iurisconsultis: & Baonius in Martyrologio Romano ad anmm 48s.
narrat Codicem Divi Matthisi is febedulu id est, tabellis) ligneis persi ptum in
ventum esse in monimento D. rnaba Quid autem tabularum nomne intelligatur, rursum explicat Ulpianis re a P MDlas testamenti accipere d emus omnem
390쪽
Bgnem, Me cujuscunque alterius materire, e charta, flve membrana Fnt , vel is corio alicujus animalis, tabula recte diremtur. De plumbeis tabulis egregia exstant, monumenta apud Urcherum, & Mon falconium. Prior in Museo suo Tab. X.
libellum plumbeum septem laminis plum. beis conliantem, S in sarcophago qumdam inventum literis & signis ignotis eudem insculptis exhibet. Alter o nar,
Tair ,, Dum Romae agerem, incidi in D librum plumbeum inscriptum literis Ae,, figuris Basilidianorum, emptumque oh. ,, tuli Sereniss1mo Principi Cardinali do,, Bouillion, ita tamen, ut disicta om- ' D nia penes me remanerent; est is libebis lus longitudine circiter quatuor polibiscum, latitudine duorum & dimidii, ,, operculis Vero duobus plum is totus
is compingitur ; sex folla item plumbe ,, sunt, ab utraque facie incisis literis aue ,, figuris. Duae partos opereuli assumen. to plumbeo, claris item plumbeis a se serto de firmato iunguntur; virgul se plumbea soliis a terso per annulum ,, plumbeum ipsis haerentem inserta ipsa ,, folia retinet, ne dimoveantur; denus, que omnia plumbum. In singulis pariso L .. a. μων. . ara c. d.