Jurisprudentia antiqua continens opuscula et dissertationes quibus leges antiquae praesertim mosaïcae, graecae et romanae illustrantur

발행: 1761년

분량: 689페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

51쪽

DE VADIMONIO.

T Plauto mox alleganda: tisu tamen obtinuit, ut etiam ante citationem, dum m i o morabantur, si ire se, item dire, obire Talimonium dicerentur. vid. C I C. pro Visint. c. s. in A. ibiq. nut. ID DI. c. s. Est enoni vero fimile, quod scribit R ae v A R D U s protrib. c. a. non statim qui lege agere volebant, ad tribunal advolalse, sed editis praeconi nominibus, suo quemque ordine i tusse citatum. vid. ll o TN. ad Cic. in I m . lib. II. c. I . Eo igitur cum ellet perventum, sermo exoriebatur a reo. qui actorem ita r quirebat : Ubi tu es, qui, da latus es. tibi tu es, qui me cita li ' ecce

euo me tibi siclo: eonti a ce te mihi It D. Ad haec actor respondebat: Adsum.

Tum vino interrogabat reus: Onia aus I Respondebat iterum actore Ho, RGr. te niihi dare sacere oportere. Nituntur haec omnia notissimo PLAu Tiboco in Cingvl. act. I. R. 3. o. q. cujus tellimonio nunc quidem tutius, quam ali s, uti nos arbitrore quoniam verba ejus insigitem quandani solennitatem prae se ferunt, ut adeo detractis his, quae risui excutiendo inserviunt. perlectilliinana hujus actus judicialis formulain eXlubere videantur. add.ΗE IN. ant L I v. c. 6. S. 22. SI GON. de me L. I. c. a I. Plane quod

ad reum attinet, non sufficit eum silli, nili & in eadem caussa sillatur. In eadem autem caussa silli, hoc elt ita siti, ut actori facultas jus suum persequendi loco deteriori non sit, quamvis exactio dissicilior ede coeperit: haec enim in hucto consillit, ut ait Clariss Scuu L T. adiit. D. si quis civit. Uc. b. I. iu

. hinc etsi reus novum aes alienum contraxit aut pecuniam perdidit, aut alii interea temporis condemnatus est, in eadem tamen caussa stare videtur.

I. I i. D. quis cavi. m. h Qui autem novo privilegio utitur, non vi-- detur in eadem caussa sisti. - Ηaec sunt ipsa verba legis seq. ia. dignat me, quibus paullo pressius irassiliamus, quia eorum auctor P A U LE U s. pro more suo brevitati studens, nobis divinandum reliquit, quale ibi intellexerit privilegium. ln promptu quidem esset, arripere fori privilegium, quod reus interea temporis, dum res in vadimonio erat, consecutus est, nisi intercederet ULPIANus in L . D. de Dae diserte docens, in jus vocatum, si postea miles vel alterius fori esse cceperit, in ea caulla elle, ut ne novo

quidem privilegio uti possit, quali p. ventus. Quod ait Jctis de vocato,

non in I ad eum pertinet, qui vocantem illico luit secutiis, sed ad hunc quoque, qui promisso vadimonio dilationem temporis impetravit: nam &hic ab initio ad forum suum vocatus est, ad quod ii statim ivis let, procul dubio fuisset aditrictus, nec ad declinationem hujus fori quicquain ei pro- suas let privilegium pollea quaelitum. Quod autem praetor ei permisit ca ere urispi,d. Ant. Tona. II. F judicio

52쪽

BAT VO ORDA

iudicio sisti, ea re liberatur quidem a necessitate actorem illico sequendi

neutiquam vero conli quitur, ut jurisdictioiai ejus, ad quem semel recte vocatus cli, se pollit subtrahere: atque ita jure novo, quo in jus vocatio per se fit in diem certum, rem se habere patet ex L ult. S. I. C. de tu itis T

ciuitae quam e Bamicis l. v I I. tit. 8. . c. et s. eruit Cus Ac Itis obf. X I M. e II. Nihilominus D ON E L L u s comm. x v II. c. i8. ut privilegium loriud Paulli definitionem aptaret, excogitavit casus duos, quibus novum fori privilegium actori recte opponitur: si nimirum id patitur actor, ut reus privilegio tuo usus alio revocet , vel si reus post 'vadin3onium pronullam certos judices delegatos a principe impetravit, ad quos ipsi non futuras tantum, sed etiam motas jam controversias revocare liceat: horum igitur alterutrumli continnat, verum lore ex definitione Paulli, non videri reum in eadem caussa stiti, ideoque committi adversus eum thipulationem in id , quod intereti actoris. In arctum vides redacta Pauli verba, ut termini, quos Votaint, habiles iis inveniantur: quam rarum enim est, ut vel reus tam enorme privilegium a principe impetret, vel ab eo jam sub vadimonium constituto actor se ad aliud forum retrahi patiatur. Quod si nusquam alibi definitio Paulli usu veniret, quam duobus illis casibus, vereor, ne ad nihilum redigeretur. Ne dicam, merito dubitari, non actor ad aliud forum se revocari patiens vadimonium prius missum faciat: opus sane ipsi est novo. are. I. a. S. O. D. de Di Malim igitur cum Cus Acio ad cap. pen.

X. de Sin comp. BRON RHORsTIo antinom. I. c. 6'. & mi SsENBAcilio ad I . pari. I. disp. g. g. v. exemplum legi nostrae I a. apponere rescriptum moratorium, quod reus, dum in vadimonio res erat, a principe

impetravit, ut, si hoc deinceps actori opponat, non videatur in eadem caussa siri Vel sic tamen in irritum cadent Paulli verba, si ea cum Donelialo ad obligationem ipsius rei reseramus: quamvis enim summo jure adversus reum stipulatio committatur, deneganda tamen in eum est actio, ut principis heneficium pleiaum sortiatur ei sectum, qui nullus esset, si reus, privilegio sibi indulto usus, propterea actionem ex stipulatu sustinere deberet. Confl. s. s. ult. D. ad mitti p. V o E T. ad it. D. de Cu/Ist. Prisc. S. 3. S c H U L T. vii rituae tit. S. q. Quid igitur 3 Pertinet oratio Paulli ad obligationem fideirilsoris hoc sensu: Otii autem noto pridi gio ut tur, non Ti clupea fide-iulsore in ea. m eimssas i, adeoque dabitur in fidejussorem actio ex stipulatu in id, quod interest. Apparet illud manifesto ex initialibus verbis ita. praetri . ubi Vlpianus de fidejuslbris obligatione sine coiitroversia loquitur, cum

53쪽

ait r - Si quis qtiendana in iudicio sisti promiserit, in eadem eum caussa se sistere debeE. - Ηuic vero obligationi quando satisfiat, docet idem Ulp.

in Cerbis Jeqq. quando non item, Paullus in L I a. pr. ubi sermonem ab Ulpiano inchoatum continuat per adversativam particulam autem, indicio, nisi fallor, manis ello, Paulli verba cum Ulpiano a legentibus uno spititu conne tenda esse, atque eo, quo dixi, modo explicanda. Ratio autem cur fide-justor magis, quam ipse reus in)nveniri possit, in eo eli, quod stipulator fide jussoris fidem est lecutus: nec ipsi quicquam prodest privilegium reo concessum' hoc enim personale est, uti de rescripto moratorio argumentis haud spernendis proh it Vo ET. ad tit. D. de Cess tam bis. Coni 1 i. pr. D.

etu in vero si se non sisterent litigantes J Ajunt II E i N Rc et ant. Q.

v. tit. G. I. SI O O N. de Ae L c. a I. POLLET. His. Fon Rom. M. v. c. 3. SALMA s. de myd. Uur. c. I C. p. 6S . LAMBIN. ad Pluit Lin Curcut IV I. D. 3. P. &BRisso N. de V. S. in Doc. respondere . utrumque tam actorem quam reum causea cecidisse. Sed horum omnium sententiae quo minus subscribam, facit tum genius Latinae linguae , tum ratio juris. Primo enim quis unquam veterum scripsit reum cauisa cadere ' O currit ea locutio aliquoties apud optimos scriptores Latinos . verum ubivis de actore, de reo autem nusquam. vid. CIC. de inrant. II. c. I s. pro Murem c. g. Q U I N T I L. in tit. Orat. v I i. c. 3. Similiter actori soli hanc phrasin vindicare mihi liceat in elegantissimo Cic ERON is loco ad sum. v I i. L Io ubi Trebatium JCtum de negligentia litterarum accusans hunc in modum jocatur e , Quod ii scribere oblitus es, minus multi te advocato caullata cadent. ., Alludit nimirum Cicero ad officium advocatorum, qui in negotiis incertis, nullaque actionis formula inclusis, actoribus praescribere solebant formulam actionis, qua in jure uterentur, quaeque omnem negotii gesti rationem contineret, unde talis actio praesta tis Cerbis rem gessim domo rara dicitur in L C. C. de transast (a . Quod si igitur ea formula F a minu.

54쪽

minus accurate ad rem gestam esset concepta, significat Cicero, causa cecia disse clientem, hoc est lictorem, cujus erat hanc formulam in jure recitare, add. C i c. de himent. d. l. Similiter ad actorem hanc locutionem reserunt PAPINIANus in L si. s. peii. D. de Solat. 1 I. S. vlt. D. de C. Se IAPAULLUs ML L I. tit. Io. l. II. tit i. s. g. Alio. Paulli loco stat. l. v. tit. II. S. la. silve l. s. S. 6. U . D. de jur. m. utpote minus claro non utor. Magis pro mea sententia facit, quod idem diligenter observaverint scriptores Latinil in phtasibus assinibus , ut formida cadere. Vid. Q U I N-T I L. iii l. orat. III. 6. SEN. O. p. formula excidere. Vid. QSINTI L. declara. 3io. SuET tu Clutid. c. I posita nimirum pro actione, ut formula injuriarum apud elind. S v E T. in Vite . e. q. Nolim mihi objici , quod T A c. hist. I v. c. c.. simplex verbum caesere de reo usurpaverit Tacitus enim reum cadere dixit, cum in lite succumbit, atque adeo condemnatur. At vero ne hoc quidem sensu reus vadinionium deserens caullii cadere potest ex ratione juris : nam deserto vadimonio controversia quidem mota, nondum autem lis contestatu est: quo casu nec sententia ferri, nec reus condeninari potest Nod. S 3. c. g. pr. Hinc Justinianus in eod. c. g. b. I. docet, actorem postulanteni in bona rei mittendum esse ex edicto, quod exstat in I. 2. pr. D. quiae ex cauis in poss. cat. qua re, secus atque Ilii Nec cius & S I G ON I u s existimant, adeo caussa non cadit, ut, si postea per se aut per alium defendatur, judicium accipi, atque ita reus vi tor evadere pollit. l. 33. S. I. D. de reb. avst Diae pes Mireris igitur, quid viros doctissimos in illam sententiam compulerit: ea vero sunt notissima loca SuETONII in Calla. c. 32. & HORATII l. I. Sit. v. P. 3QU fee. Refert nimirum Suetonius, Caligulam supellectilis in Galliam devehendae gratia, quo carius venderetur, comprehendisse omnia vehicula meritoria , adeo ut panis saepe Romae deficeret, litigatorum plerique, quod uoti rere absentes ad Padimonia non posse it, eatissa cuilarent. Verum quidem est, litigatorum appellationem & locutionem occumere ad Dadimonium reo cum actore esse communem. Attamen cum soli actores, ut vidimus, dican

MERI . L. Os vrti. o. is. quin ne manthus 3. Iegenitum monem et prascriptis eter,ib. Sed Midem temperat E o T M. disp. de praser. vreh. e. refutavit eum E s T E N s. d. --

55쪽

DE VADIMONII.

tur caussa cadere, apparit, de lais solis loqui Suetoniam. Similitet in loco loratiano actorem, non reum suisse , quiis respondere vadato

is Debebat, quod ni fecistet, perdere litem docent ipsa verba penitius inspecta, quamviis prima fronte contrarium verius esse videat . Rei , qui in jure vel judicio adsunt, seque ad vellas petitores

defendunt, dicuntur aliquando responi se, uti in to S. I. re de protati . l. o. S. I. D. de let I. l. c. D. rem rat. hah. l. 2. l. 3. C. de protur. Hinc occasio viris eruditistiinis enata est locum Horatianum ita explicandi, ut reus res in re sive contradicere debuerit vadato, hoc est ei, qui ipsin fuerat vadatus, sive actori , aut ceteroquii i litem perdere. Sed, ut verum fatear, impingit haec expositio denuo in usum Latinae linquae, quae eli certissuma erroris detegendi via , cum Horatius seculi aurei scriptor optima Latinitate .fuerit usus et quemadmodum enim cutissi callere, ita Se litem perdere, quod unum idemque esse docet festivus CicRRON is locus de Orat t. c. 3 6. solus actor dicitur, non reus. vid. d. De. Cic. Ac l. I s. D. sis , U. mutae id quod aliter evrimitur euici im per are. C i c. pro Rosc. Commi c. g. P A U L L. Diit. I. sit. I p. g. i. per Gre intentiovem. l. O. S. 6. D. ad exhiae item rem amittere Ci c. pro Rose. Commi d. sic. b. 33. IIII . de ara. add. I. 36. D. de solui. Uti vero Tacitus cadere . ita Coni tinus Imp. litem perdere reum dixit sed cotidem natum: qualis condemnatio cum ex ratione suris intercedere nequeat, vadlato tantum reo, lite necdum contestata, apparet istius locutionis usum stigitare, ut apud Floratium, mutatis personis, dicannis, qui respondere vadato debebat, actorem; ipsum vero xadatum

reum fuisse, idque optime patitur participium illud da latus, quippe quod

a verbo communi Dadari derivatumi tam pus livam. quam activani admittit significationem secundum ea, quae pretem univimus cap. I. g. 3. Plus dissicultatis habere videtur. quod actor, qui primus deliderium suum exponit, non recte dicatur reo responderi Enimvero fit illud nihilominus rectillime:

sermonein enim omnem, ut superiore S. monui, exorditur reuS, actorem

hunc in modum exclans et ubi tu es, qui me radatus es m. Respondet actore adsum. Pergit reus interrogare : quid cis ' Respondet denuo actor: eo te mihi dat e facere oportere, quae enat ipsa actoris postillatio. Ad hanc

F s igitur Di siligod by COOste

56쪽

cietitur actoris responsionem dicli titia intendisse Horatium arbitror, eoque etiam magis . quia coiitradictio sive des iasio rei propter dencielitem interrogationem respontionis nomen proprie tueri nequiti ita quod fuerat dii licuitatis, inelegantiam vertit Teneamus igitur ab ipso Horatio ac Suetonio edocti. solum actorem, si se non sillat, non etiam reum, caulla cadere, atque ita jam olim de illis Horatii ac Suetonii locis censuerunt R ae v A R D u s protrib. c. s. & B RODA us tu coa oll. ini Pollat. AESU. RO n. V. c. 3. n. a. qualiquam huic in loco Horatii verbum illud resolust re fuerit grave. Ceterum in ea hallucinatus est B R o D IE U s. quod ad Tinii immuni nou renire & er modicium coimahere, item cutissu tacere & inciantiam amittere unum idemque esse exilii ni averiti Longe enim a vadimonii caussa distit eremodicium. quippe quod tum demum contrahitur, cum vel actor vel reus litem jam contestatam defetiti vid. l. 33. D. Dd. sola. L 13. s. 3. Pr o C. de judic. D. 6'. c. 3. junct. L 3 i. s. 2. D. ιθ Neg. eest. l. s . S. I. D. de ju Ladd. - is s. ad D. Part. I. disp. 8. S. s. Nec minus differunt catissa cadere M inclantiam, amittere: nam caussa cadens rem amittiti S. 33. In L de agi.litem perditi Cic. de oriat. I. c. 36. adeoque reum convenire denuo ex eadem caussa non potest, nisi restituatur in integrum L peu. tr. D. de Aest. iii ies. sed amittenti instantiam lalva res est. Itaque citra restitutionis auxialium de integio litigare potest. 1 3. S. 2. D. de Dae

NON magis mihi placet sententia M ARCI LII ad E. XLI. Icili c. f. Tom. Iv. ilis jur. p. 23 p. existimantis, asiliquissimo jure reum vadimonium deserentem fuit se niuictatum , propter locum Valerii Maximi I v. c. q. Ex T. & SENE cae perii. Iv. c. 3 p. pollea vero hoc lenitum esse iecundum j . 23. S. D. de jud. l. i. C. qtiom. Pr quim ae jud. Quod enim ad V lerium Maximum attinet, narrat ille quidem, Quintium Cincinnatum mulc- tam pro amico ibi xissh, dcinde etiam poenam pro filio Caelone, qui se judicio ad populum non stiterat: ceterum neque mulctam illam ob desertunt vadimonium exactam dicit, neque poenam deserti vadimonii mulctam vocati Seneca autem, ad quem secundo provocat, docet in vadimonii desertores acti nem dari, quod ipsum indicio est, eos non mulctari: mulcta enim non per acti nem petitur, sed arbitrio magistratus infligitur, remediis praetoriis exigitur. l. 23 I. I. I . de V. S. unde consequens est . ut nec mulctae poena jure D. fuerit nautata:

57쪽

DE VADI 3IONIO.

& sue utraque illa lex, eum in finem a Varcilio allegata, loquitur de ossicio

pedanei judicis, ad quem citatus alteruter litigantium non udeli, quod a vadimonii caussa immane quantum differt. Datur igitur adversus vadunonii deleriorent ex ipso praetoris edicto actio ex stipulatu hi id, quanti ea res est.

I. a. s. D. qui fatis . coss. Hoc autem utrum veritatem, an quantitatem contineat, quaerit UL P. in d. l. a. s. & melius esse ait, ut in veram

quantitatem teneatur. AIerito hanc Ulpiani quaestionem & responsionem ipsis praetoris verbis haud esse clariores existimes. Bene tanton habet . quod ipse Ulpianus obscuris illultiandis facem subministret: docet enim ipse in titit. D. si quis in jus. et . non ier. & in L 8. D. de V. O. teneri reum actione incerti in id quod interest: idem tellatur PAULLus in L I a. s. i. D.

si quis caui. Veritas igitur quantitati opposita Ulpiano significat id, quod

interest, ut apud eundem VI. P. in l. s. S. I. D. M quis eum, qui in jus Tire. b. I. T. s. a. D. quod F. f. ttit. ar t. nec aliud eum sibi voluisse per quantituitem verssim, ex eo apparet, quod illam opponat quantitati certa, ostendens manifesto veram, quam dicit . quantitatem elle incertam. Non igitur audiendi sunt CuJAc. obf. x. c. Io. & MARAN. ad. tit. D. q. fatisti. U. existimantes, Ulpianum in Q I. a. s. verae quantitatis appellatione

non id, quod interest, sed veram quantitatem, quae scilicet actione princia pali peteretur, intellexisse. Plane quanti actoris intersit, aestimatur etiam ex actione principali: unde. si in hanc certa pecuniae summa venit, nec praeterea quicquam actoris intersit, parum refert, utrum actionem ex stipuliatu dari dicas ad hoc ipsum, quod in actione principali versatur, an ad id , quod interest: quoniam tum statim apparet, tanti interesse actoris. Hinc si actio principalis in duplum, triplum, quadruplum excurrit, tanti quoque actoris interesse putatur. l. 3. D. qta futuae me In aestimando autem eo quod interest, spectatur tempus, quo sisti reus debuit. quamvis postea interesse desierit. l. ia. I. D. si quis caut est in qua lege nemini suspecta esse debet locutio aesti nationem referemuim est, Ino aestinxitio merenda es: familiarem enim tum JCtis, tum at is optimae notae scriptoribus hanc loquendi fio mana esse, exemplis quam plurimis probavit VALENTI Nus GuLIEL-dius FoRsTERus obf. si eci P. I. c. I. in ram. 2. Gef. ivr. Rom. P. SC c. add. S et M u L T. ad tit. D. si quis mul. m. a. in P. Quum vero id, quod interest, incertum esset, ac probatu dissicile l. ust. D. de praei. mp. solebat stipulationi de silendo subjici alia, qua certa pecuniae summa p.enae non mne promittebatur in calam, si reus non sisteretur. Notandum autem, non Potuiti

58쪽

BAT VO ORDA

potuisse hanc poetiam excedere quantitatem statutam, nisi per expressum Do ventionem: sit enim per errorem plus promittebatur, obitubat eati mi, excepistio I. g. s. ult. ' si quis cutit arg. l. I. D. . V. ta Qua nam vero est illa quantitas flatuta 3 cussi c. obf. X. c. Io. Noo DT. d tit. D. sit. qius cimi. s. I. & SL MULT. ait d. tit. g. 2. duplum elIe putant, scd sine probatione ulla. Hunc tamen desectum supplere conatus est M A R A N U s adiae tit. rationis loco addens , id quod interest in calibus certis duplo ei te conclutum. l. un. C. de Sent. quae pro eo, qicia tui. m. quod verum quidem per se est, sed minus recte Ulpiani dei initioni rationis loco apponiatur: ut enim id, quod intereli, in Gilibus certis duplum non excederet. constituit demum sustinianus in Q h uv. hujus autem constitutionem cognitam non habuit Julianus, qui in d. l. . g. idt. illud scriptis se dicitur. Perllatutum igitur quantitatem intelligendum videtur id, quod interest, haec enim quantitas a praetore itatuta elu l. a. s. i. II. q. satis ae cet. junct. l. ult. II si quis in fu toc non ier. sed nullis dupli finibus inclusa, ita ut rei princi palis aestimationem in triplum, quadruplum vel ulterius excedere pollit, modo tanti revera actoris intersit. Ceterum poterat jure veteri Aaec poena a fidesulsoribus etiam exigi, simulatque se non stitisset reus. Verum Justinianus hoc duriusculum putans in L a G. C. de Remili . constituit, ut ei, qui alium intra sex pluresve menses judicio sisti promiserit, &, si non stitistet.

poenam, elapso illo tempore concederentur lex menses alii, in quibus reum sistens defungeretur. Quin addidit etiam, ut elapso primo tempore liceat ei. reum defendere et sin autem & secundum tempus emuxerit, ad defensionem non sit admittendus; ne tit in quidem , si reus iuua dilationem soli transa tum primum tempus concessam vita decesserit.

S. I V. P R T E R EI A praetor in bona ejus, qui judicio sistendi caussa fideju

sorem dedit, si neque potestatem sui iaciat, : qcle defendatur, iri jubet a-Pud. V I. P. in l. 2. pr. D. qti ib. ex causs. tu hos eat. Add. S c ri u L r I N G. id est. D. si quis cirrit. S. g. Quamvis autem in ipso edicto non distingi ia-ttir. utrum quis propter actionem in personam, an vero ob actioneni in rem

judicio silli caverit. proprie tamen ad actiones in personam pertinere Edictum et a Jctis vero & principibus ad actiones in rem per interpretationem fuisse extensum , indicare videtur U L p. iv l. r. S. I c. I scqq. D. qtch. excaris .

59쪽

DE VADIMONI

hoc edicto requiri t. ut ipse debitor non faciat copiam sui, 2. ut non defendatur ab alio. Copiam autem sui proprie non facit . qui id agit, ne adversarius ejus copiam sui habeat. l. a. S. I. D. d. t. At videtur tamen copiam sui non ilicere, qui abel , nec defenditur. etiamsi de animo latitandi non conflati H L 2. 2. Qitis vero defendi non videatur, ex eo apparet, quod defensum accipere debeamus omnem, qui per absentiam suam adversarii caussam non reddat deteriorem. d. l. a. s. 3. Et quidem defendi reus debet eo tempore, quo adversarius in bona mitti postulat, nec lassicit ante delet

sum fuisse, si non duret defensio, quemadmodum nihil etiam obstat reo antea indefensum fuisse, si nunc offeratur defensita ae L 2. s. Reo igitur a sente & indefenso missio fit in bona ejus universa. L r. D. d. tit. nisi agatur talione in rem sive universiali silve particulari: hoc enim casu actorem tantum in possessionem rerum , quas petere destinaverat, mitti placuiti l T. S. I seqq. d. m. tribuitque missio, ubi in possessionem ventum est. 1 a G. s. I. D. de pign. ad . custodiam & observationem rerum, L 3. S. Q. D. de a . a miti poss. as T. L ia. D. νῶ. ex culiis. in poss eat. item jus pignoris . L ac pr. D. de pign. are non etiam possessionem, quae conjunctum habet animum dominii d. L 3. S. uls. Conferantur ipsia edicti verba in L 2. pr. D. quih. ex causs inpos . east. junct. t T. S. I. me neque etiam temporis prerogativam, ratione eorum,

qui missi non sunt: nam & his missio unius prodeli, utpote non in personam decreta, sed in rem L Ia. D. d. tit. Hoc tamen controversum apud veteres

fuisse, indicat Jultinianus in L idt. C. de Bon. mct. jud. p . quo loco conta versiam illam diremiti Nec denique vendendi potestatem missio tribuit, nisi reus fraudationis caussa latitet: de quo praetor ita edixit et sita 'audationis caussa latitudiit. s bovi diri arbitratu vota defrudetur . ejus bova po sideri dem dique jubebo apud V L p. in L q. s. r. D. d. t O a I Requiritur igitur ad venditi

s J Ηuius edisti particulas exhibens c t et E a opus cuinet v. II. etiam emum , qui exsiliae emissa scolam et errerim , qui septie hem non exstahit.

Dictv qui lem Proclive foret, Ciceronem praetorum veterum, Ulpianum edicti perpetui verba nohis se valla, in quo concinnando Iulianus multa mutavit, detraxit. Verum ejusmota vii l hae quoque

edicti parte molitum fuisse Iulianum, non ausima firmetire. quia ULPIAN Us in L t. Se P DN I A M u s in L i . D. Dis. ex iis, M. omnino iudieare videntur. hona eorum, qui sine herede deresseriant, quive exsilii mulla solum Te terunt , etiam sua aetate possideri adhuc ae vandi potuisse.

60쪽

ditionem bonorum in debitore I. ut non modo dara opera se occuItet, verum praecipue, ut hoc fraudandorum creditorum gratia iaciat. Data opera se occultare nequit furiosus, qui suus non et . Idcirco iuriosus ex hoc edicto bonorum venditionem pati nequit. l. r. m. s. D. d. t. sinat liter possideri ac vendi nequeunt bona ejus, qui latitat quidem & fraudationis causa, non tamen propter creditores; etsi latitatio illa creditores revera fraudet d. l. . Imo si adversus Titium creditorem latitet, adversus Maevium non latitet, non pol est Maevius venditionem honorum impetrare . sed solus Titius. d. l. T. S. I. ubi vero latitat, in urbe, an extra eam, nihil refert. l. 36. D. de reb. ai CL

Dd. p . Ad venditionem bonorum exigitur a. ut reus boni viri arbitratu non defendatur: si enim vel alius vel ipse se defendat, de possessione dec dendum est, quem in finom interdictum redditur. l. s. S. ult. D. quih. ex cavissis p . eat modo satisdetur judicatum solvi. l. 33. S. I. D. de reb. ariCI. Dies . Ci c. sis bini. c. 8. ex quo Cic. loco manifestum est, ab hac satisdati ne ne immunem quidem fuisse , qui actione in perstinam conventus, te ipse defendere paratus erat, qualis tamen extra caussam possessionis honorum jure veteri satisdare judicatum solvi non cogebatur. S. 2. In L de fatisdat. Neque obscura eius rei ratio et actor enim per missionem in pollessionem nachis erat pignus praetorium in bonis rei: sed hoc pignus, eo de postelliolie decedente, ante Justiniani tempora iterum evanescebat. l. a. C. de prat. pigri. Durum igitur visum, actorem interdicto reddito privare jure suo, nisi reus ipsum alio modo de suo redderet securum. Quod si vero intra certum tempus nec ipse reus, nec alius quispiam defensioni se offerret, hona ex edicto distrahebat tur. l. s. C. de bou. aura. jud. pyis Praefinitos olim atque adeo aetate Ciceronis huic rei fuisse XXX. dies, tradunt Sio oNIus de jud. I. c. I 8 & ΗoTNANNus ad Cic. pro sumi. c. 6. sed sine probatione. Utrum autem id collegerint ex formulis satisdationis & sponsionis occurrentibus apud C I c. prosiis. c. 8. non satis scio; nec, illudne ipsum, an aliud tempus sub Imper toribus observatum fuerit: Diocletianus enim & Miniminianus in I. v. C. dehon. ain. Dd. p . meminerunt simpliciter temporis, quo transiicto bona vendi possint, non expressio, quantum effluxisse oporteat, unde C u J A c. in paratia d. tit et ab arbitrio judicis id pendere existimavit. sed verba allegatae taris s. transacto tempore significare magis certum quoddam ac constitutum adeoque omnibus notum tempus, quam arbitrarium & ignotum videntur.

Utut res se habeat, Justiniani certe aetate plus quadriennio intercessisse, ant quam bona debitoris possessa distraherentur, ex eo patet, quod ipse in L n

SEARCH

MENU NAVIGATION