Lippi Brandolini De ratione scribendi libri tres, numquam antea in lucem editi ... Adiecti sunt, Io. Ludouici Viuis D. Erasmi Roterodami. Conradi Celtis, Christophori Hegendorphini, De conscribendis epistolis libelli. Cum locuplete rerum & uerborum m

발행: 1549년

분량: 485페이지

출처: archive.org

분류: 연설

301쪽

LIBER III. asssieris,non eundem sensum feceris Aliud est,Non

omnis qui literas d ci doctus emer aliud, Oamnis qui literas di cit, non doctus est: er Arriud ,Omnis qui literas non disii doctus est. Item non idem hi, Ego te non uid et Non ego te ui si Posterius enim plerunque interrogat Videndum item est, ne sensum in alιarum quoque dictisunum ordine peruertumus. Num si uelimus diacere, Ego non solam te, sed tuam quoque famis bam diligo:non recte se dicemus, Ego te non alam diligo ,sed tuum quoque familiam: nec sis,

Ego te non diligo solum, ere. Verbum enim dislsio aut utrique proponendum est sic: Ego dis

ligo non te solum eduniuersum quoque familiaum tuam taut utrique postpohendum dit in primcipio 'cimus. Sed haec, quoniam ex plura sunt, quam ut breuiter comprehendi posent, ramo bis magna ex parte in libris de Elegantia linis guae latinae pertractata ron sunt hic uti is πρωtenda. Illud autem in ordine obse modum est, uisemper crescat in uerbis sient vjss oratio:

ut, Homo prudentia, assuetudinς noditur,atuque omni uirtute praeditus. Virtus enim erea quae dictu fiunt,er alu multa complectitur: proaptereas primo in loco ponenda non erat. constra nonnunquam particularia, quam uniuersia

302쪽

Yss DE RATIONE se RIB.riore Io co ponenda funi,hoc modo: Amo te ciu rpropter ulta uirtutes tura, tum uero ob egrogiam singularenis modestiam. Plus enim apud me modestiae, quam caeterarum uirtutum rationeset. Videndum itaque in hoc genere Aligenter est, ut nunquam decresicut π minuatur uu illa, σ uigor orationis. Omnibus autem, quas dixi - mas,rebus ita ratio siubhcienda est,ut in ιllis nihil dubitari posit Rutiones,Cr rationum confirma . tibnes ita texendae intersie Cr coniungendae fiunt,

si non solum siententiae siente iiijs, propositionis

bus conclusiones,explicationes diuisionιbus,pam, res partibus , bed uerba etiam fingula uerbis is psis respondeant, referuntvrs ita, ut omnia it ater se quibusdam quo hamis loricae modo inoserta, Cr concathenata sint,ut destrui , cr quo

dammodo retexi non posint. Dunda autem opera ra est,ut neque uerba,neque partes alis omittati mus, quae aut obscuram aut ambiguum oratiaonem reddant: nisi quum uerba tam propin*quasunt, ut intilli, alia, supplerι ue nonposa sint. Nιbit contra ornatus tantum gratia fine magna ratione apponendum est. Frustra ea eunim ornamenta sunt, quaeratione ac lecte oriumno carent. Quod quidem necessario mihi dicetidum est propter imperitos quosdam,qui tum deoniquese ornatiβme loqui putant , quum orati

303쪽

LIBER Ii I. L6oni uel superuacuas particula multas appontit, uel detrahunt necessarias. illa igitur optima compositio erit, in qua nihil deerit quod desiderari, nihil supererit quod uorri positi

De numerosa oratione.

1 Cap. XXV.

Quoniam autem oratio per dures in anima transfinditur,aures aute numeris ita capiuntur, ut Aristoxenus no ignobilis philosophus animans harmoniam quandam dicere non dubitauerit,numeris quibusdam quasi pedibus feratur,σ aures perstcto quodam,Cr,ut ita dicam, rotundo ueraborum ambitu impleat necesse est. Qui quidem quum pro qualitate materiae nunc tardius inceis

di minc celerius currit,tum graviorem,tum acutiorem harmonium, siue concentu ex sese parit. Quum ita instabilis est,ut tenorem struare nurulum queat,Cr incompossito uerborum strepitu nanem quandum,et immodulatum sonum ellicit, ab auribus constitis,animos restuitur. Quano quam id aures iudicare,victi doctae atque assueta sint,planε non poJunt entiunt tamen optimumissu atque absolutifimu fonti quoquo modo etia πια doctae. Sed ut in musica minima quaeq; deprcheum

dere nisi perit imus artis no pote iis in hac re ultimam illum,atque absoluti sema persectione incl

304쪽

xsa DE RATIONE sc RIB.telligereagres,nsi luetae omnino non posint. Atq; hu qus dicimus, eo lectunt, ut intestigari

nos ars 'io , ac praeceptis ussis numeros orationem aut nostrum facere,aut cognostere a uenam non posse,nisi aures numerosis orationis bus audiendis langa confiuetudine sonum i um Ooptimum tininus bono discernere doceamM. maquidem in re idua nos ciceronii lectioisi priami iuuabit. Quanquam autem nes qui audiunt hoc tempore, numeras satis intelligunt, nes qui

dicunt,uut scribunt os magnρpere curat uix ea nim huc aetate unum uis alterum ηιῶ,qgi numea

ros in dicendo aut scribendo siectaretur tumes

velut intelligamus,quid nobis fera lidum fit, si

Meteres imitari uelimus,uel ut eorum in scriben, do artificium atq; obstruationem cognoscamus, pauca de numeris ex ciceronis praeceptis, atq obstruatione perstringam. Orationem igitur a. pud Graecos primi omnia Thruomachus ciuis donius,er Leontium Gorgi-numeris astrinxerare,quum poetas cum uoluptate e cum seuerit te audiri uiderent,σ uolaptatiuudientium, uaαrietati, consulerent.Gorgias autem paribus paeria reddere,er contrariis contraria restrae priumus instituit,edq- re ad uitium uis delectatus est. Isocrates deinde moderatione quadam adhibisu,rem motae excola t. nostri eum rem tantopere

305쪽

pere admirati sunt,ut cum aliquid numerose cocidisse tota concio pariter exclamaret. c. quide Gracchus dum oraret eruum cum organo quo dum postst habebat,qui ei numeros modosq; cineret. cicero in eo genere,quantum intueri liucet, palmam mihi uidetur esse assecutus: ita nia

hil etiam in familiaribus epistolis, quotidiano'

sermone non numerosunt efferebat. Neque uero tota oratio numeris tanquam uersus ustringenda

est: sed ita a principio fuere afferri debet commprehensio,ut deponi cr quiescere in Antinon caudeme,aut proi ci uideatur. Et quanquam claμμα id ipsa, id estfinis coprehensimis maxime debet esse numerosa, caetera tamen omnia quae ad senem illum ducunt, numeris er modulis quibo dum carere non debent, ita ut ductior aut lectora principio uidere finem illum, ais expectare ui

deatur. Nes hoc sane disticile factu est illis quise

is scribendo aliquandiu exercuere.Num ubi prismilm sententia mente concepta est, consistimuerba ultrosse offerunt, Er in ordinem ac nam

merum quendam digerunt. Requirunt autem non eosdem omnia numeros,sed alios alis, pro diuerstate materiae, er orationis genera. conarentiones enim celeriim currere,narrationes ta dius ferri debent. Tarditatem orationi, er ν

nitatem,stondius in primis aspret, qui duabus

306쪽

ero DE. RATIONE SCRIB. stllabis longis constat. celaritatem Paean maximi. conficiet, qui tribus breuibus, Cr longa uel iuprincipio,vel in fine pol tu continetur. Daha. Us,qui longa Cr duabus breuibus conficitur, uatris generi est accommodatus. Iambus, qui ex

breui cr longa est, demisso cr humilibe otii a

pusimus est,proptereus eo maxime comici utu

turiPrincipia a longis,ut plurimum γllabis faciae idasiunt. fiunt etiam a breuibus nonnunquam: tit cicero, A nimaduerti iudices:σ,Nouum cris eir. an is,qui primum longam ex tres breα ses habet, Cr in principio er in medio pusim ptime collocatur: in fine non decet. Is uero di tres breues,π longam postrema habet, ut Temeritas, Aristoteli et Graecis maxime placet. In fine' Cicero eum non valde probat. nam ultima oli bam ne in uersu quide,quanta sit, referre arbitratur. Qtiintilianus longa se censiet oportere. Ego

ciceroni,qui plurimu dixit er scripsi magis a

cedo.cavendu aute esti ne hexametri uersus priucipium initio dicendi,aut scribendi faciamus: quare diciturreliquisbe Liuius, Factumne operae precium stim. quod qui emendare uoluerunt,ri Hurus ne sim, postea cripsierunt. Sicut etiam fisaeis hexametri et pentametri uitio us est,in quem, Asinius cr Brutus incidere sepenumero solerdunt, ut uideo placuisse catoni. er Hieron irru . noster,

307쪽

translatione Genestos ait, Da mihi animas,caerem ia tolle tibi: quod ego non accusandi Hieron a

vii,sed viiij ostendendi gratia posui clausula autem optime desinit in dichoreum, id est, in duos trocheos: ut, Patris sapientiam , flij temeritas

comprobauit. Trocheus enim ex longa Cr breuoi conscitur: quem ad modum Actu maxime fecu tu est. Sed uidendum est,ne frequentius idem f-nis,quamuis optimussit, utietatem afferat. abstu. runt enim etiam optima satietatem. Optimus est etiam in sine creticus,qui ex longa,breui, er longa conscituris antest habeat uel Ductγlum, uel

orrhichiu,qui duas breues,uel Tribruchum,qui tres item breues habet. quale est, Quamdiu lunotis iniurias patiemuri Critacite ut bonos strua, ri uideamur.Geminatus etiam idem optime clauidit: ut, Hrtus estferuare quamplurimos. Putitur etiam antefie Anapaestum, qui duabus breuibus er Ionga conficituri.ut, De uiro loquar no solum bono,uerumetiam nobili. Damius quoque non claudit male, si eum Iambus, uel Creticus ante, cedat ut,Hoc nostra ratione concluditur. male autem, si Spondeus, uel Trocheus antecedes Ut: quale esset, Hoc ratione nostra concludiatur: ues, Hoc nostra ratione clauditur. Illud idomen aduertendum est, pedes omnes, si dudum

308쪽

imi DE RATIONE sc RIB.mbus segulis contineantur , pefime orationens incohare, ex claudere.ut in tugurthini belli priueipio apud salustium notat Quintilianus: Falisso queritur de natura sua genus humanum: Iusine quale esse quod modo dicebam,ratione troastra clauditur. Quod quidem ex in pedibus beatie coeuntibus uitiosum est. Spondeus bene clauidi praesertim quae incisa nominantur, i eum an tecedat creticus, ut similis causa, qua plurimum uti solabat Demolithenes. Item si Anapaestus: ut, Loquar de muliere non solum nobili, uer etianota. item si Iambus ut, Tu optima munus exeraces: qui Molossus escitur,qui est ex tribus laurigis. contra spondeus optime iambum praecedit:

ur, sistitit in armis fuit: er quid futurum ficii

ριo. claudit autem male spondeussi eum uel dissius stondeus, uel nrrhichius, uel dumius, uel paean, uel Tribrachus antecesperit. Amphibraaehus etiam , qui Angam inter duas breues Habe autore ciuintiliano, etiam claudit non in ie:uGIn Africa μilbe. Sed ego id ratione dicho, res,qui eodem in loco est eri censiαIdein Troacheum G orrhichium, qui Paeana conficiunt. optime cudere σιstimat:ut, manta eos a pla*be Romana maneret inuidia . quem νedem Clocero dicit uigere in principio,in fine lacere.Ba chias, qui est ex breui, ex duabus longis, etiam seminatus

309쪽

LIBER II1r ars minatus recte concludit: ut, Quae ratio fuit. ut ab homine tibi amici)'mo uenenum timercis Trocheus quoque non solum geminatus,ut disio mus , sed etiam spondeo praecedente recte cadit: ut, Quod hic potest, nos possemus. Ite Drrhichius inter duos Troebeos u scipio suos omnes uirtute superauit. Dracbimum , qui est ex quinque stilabi prima breui,duabus longi, breui, Lud, exsitimat cicero si et ponatur, se non matur

ut, Amicos tenes:quanqui magis numerus quatu. pes propter multιtudinem ollabarum uideri potest. His uerb clausu 3 si oratio variabitur fetiui ct capiat lectore, satietati occurrat.Quanquam autem omnis oratio fuere ita debet, ut nismeris quibusdam incedere uideaturissiligentia tamen illa, σ ratio numerorum tribuη in lacu poti, imum adhibenda est: quum aliquid laudare orolatim uolumus, ut fecit Cicero infecundo accusettonum in c. Verrem, sicιliae lauribu/:uutcuunarrandum est aliquid, quod plus dignitatis bd. seu quam doloris, ut idem in quarto de meis si cerereae segestatia Diana,de vrdcusuru sitis scit:aut in amplificationibus er commiserati ivbus,ut idem pro Milone, pro Liguris,o alijs

iudicijs quam plurimis dixit.Tametsi se conatum esse,& uolui se id assequi utetur , nescire tumen Dansit consecuta es dira retinendum eum fors inoff

310쪽

mam numerose dicendi, idem cicero arbitraturi sed transieundum ad ea quae Graeci κομι-- σκῶλα uocant, nos incisa et membra possumin appellare. bis oratio pulcherrime distinguitur. Sile autem incisa, breues quaedam orationes, quae uel interrogant, uel restondent,uelconfutant,uel indignantur,uel pronunciatione fustendunt. Qua is est illud apud ciceronem: Domus tibi deerat ut habebas.pecunia superabat ut egebas.haec incisa dicuturi.quae quidem danda opera est,ut quam apti fime cadant. Membra uero, sintentiae longi

inculae sunt, quae quibusdam quali nodis intur '

connectuntur,qualia apud eundem eodem in his eo siequunturi. Incurristi amens in eolumnasiis arilisnos insanus insanisti.Sequitur deinde quaedam quasi columna quaesuperiora continet,er commprehensionem concludit: depressum, caecam, M. centem domum pluris quam te, er quam tortuo nus tuuε extimasti. Quae quidem comprehen dichoreo sinitur: superiora membra 'ondeis optime terminatur. Historis,ut mintilianus scribi non tam sinitos numeros,quam orbem quendam, contextus; demeratinam omnia eius membra connexa sunt, er ipsi rerum gestarum ordo per ρ tectorem capit ac detinet. propterea, quum in omni cribendi genere, tum in historia vel maxime quae rarum notitiam pollicetuo β

SEARCH

MENU NAVIGATION