Sylua. Frutetum. Collis Authore C. Stephano

91쪽

bitrentur,quae foliu habet metapyri, aut quod

simile habetur, psici: multis calamis ex una radice micatibus,crebris articulorsi nodis,fruetii quasi grano milij in racemis summatim dependente:sed ista crataeogoni propria sunt. De persicaria aute in prato & lacu dicemus queadmodu etia de ambrosia in agro, na haec potius agrestis & in segetibus nasces,illa aquatica & pratis familiaris est . Symphyri genera,obiter i hortulo attigim'. nuc aute latius describeda Dphyri petrari r tio,quado in stiva cadit,& moles poli' amat. Itam si phytu petraeum,vulgo buglu dicitur,

du brile. non enim est ea quae media coselida vulgo appellatur.siquide petraeum, ramos hasbet origani,tenues,in cacuminibus thymi capitula, praeterea surculis multis coditu est,mstudulce,odoratu,saliua ciens: toga radice habet, minoris digiti crassitudllae,flore csruleo,exilirprouenit in petris,unde nomen habet.

Chamae sos in hortulo cum haedera de scripta est. Sanicula quae vulgo appellatur a sanadis ulceribus, du Dicis,videtur esse quartu ranunculi genus,queadmodii in prato describemus:na huic speciei descriptio saniculae plurimu adsti,

putatur, ut nihil discrepare videatur a ranun, culo,praeteri radice quae paulo longior est, &quodammodo nodosa:hac herba sylusduci,ne mora scatent, ut verno tempore, floribus hua

92쪽

COLLI s. 47ius,aliquot ex nostratibus Uuis candicent.Fo .lio est vitis aut apij, rubentibus in fine sectio. nu maculis quibusda, surculis quom rubris ad radicem,quq nullis ei capillametis fibrata sub, , capitulis in siimmo frutice pusillis sebni, griis,floribus albis, succum foliorum senties

ex gustu myrrham plurimum referre. Crataeogonon cum persicariae speciebus in prato describemus,etsi nonnunquam in frutetis atque opacis crescat.

Phyllon, alijs elaeophyllon, in montibus resaxosis nascitur, duorum quidem generum τmas arrhenogonon dicitur, foemina thelygo, non.bryo similis est folijs,colore magis herbaceo q oliuae, ule tenui ac breui, radice gracis Ii,flore albo,semine rotundo,maiorev papaueris. Fructu tantum disserunt: masculum enim uvas habet deflorentibus oleia non dissimiles.

Heptaphyllw, vulgo tormentilla dicta, instiuis etiam & montibus nascitur, ritem hasbet circunquam folia, virin lanuginosa, Vna de heptaphyllum hoc est septifolia potius qpentaphyllon dici debebit: florem gerit luteu, qui desnde decidens, pitulum quodammodo

aculeatum & rotundum relinquit in quo semε per angulos occluditur: late ac longe per teraram serpit herba,radicem habet longam,humi haerentem,puniceam, qua pharmacopolae qui

dam utuntur pro viperarum carne in confesctione theriaces.

93쪽

Pentaphyllon autem cum triphyllo in prasto describemus , nam magis pratenses sunt de aquota quam sylvestres huiusmodi herbae.

R CHIs siue cynoserinis, vulgo testicul' canis,& satyrion minus,l eius radix etia masnu gestata venerem concitet, & eum assectetimquem graeci satyriasin dicunt.in saxosis,petrosis, & sabuletis , atque adeo sylvis frequentius apud noε inuenitur quam in vitibus: folijs est

circiter caulem imum in terra stratis,oles mol

Ii similibus ongioribus,angustis,laeuibus:cauale flanipedali,floribus in vertice purpureis, ras dice bulbosa, oblonga, in modum olivae gemisna:superiore quae durior, & callosior est, ins

. riore quae mollior dc rugosa. Duplicem cynoserciain quidam faciunt.marem non fruticantem,ssore spicato, viplurimualbo , interdum nigris maculis variato, folijs etiam nigra plumbagine maculatis , tribus ad summum: foeminam, internodijs pluribus diastinctam,ramosiore frutice,flore ad purpuram inclinante. Utrunque genus, radicem gemis Ram testes referentem interdum habet, quos vi sinister dextro superior est & breuior, dexster v lurimum oblongior & molliore inter. dum vidi tres, quodam veluti naturae ludicro. Sunt quibus radix lutea ac in manus effigiem ramosi, unde vulgus, manum Christi vocat. Sed hae radicum formae indifferenter utrique

satyrio conueniunt, ut nihil ob hoc ditis em

94쪽

tiae statuere possim. Orchis serapias , ab Andrea medico dimis,

propter multas utilitates radicis: frequens est apud nos in pratis, tame etiam in nemoribus, ijs no usi adeo saxosis visitur:satvrion maius vulgo vocant: folijs est porri, oblongisa tioribus,pinguioribus,ex alarum sinu emicanstibus 8c inflexis :caule palmeo, flore quasi pura pureo , nihil olente e radice interdum testicus lis smili, interdum manum extensiam res rente. Certe memini me reperisse pluribus in pratis , re tum maxime circa Medonium pasgum nostrae Lutetiae vicinum, plantam Omones has supradictas notas eleganter referens rem, cuius flos delicatissimum spiraret odo. rem : sed ab alijs plantis,cum quibus una cresscebat,hoc tantum differentem, γω non usa queadeo spicatum florem gereret: erat enim ille rarior,prominetior a caule,delicatius pura purascens, & paulo magis expansiis: certe casryophyllon redolebat. In summa,quidam ex nostris suauerubentem hyacinthum de quo tantopere praedicat poeta esse iudicarunt.Caetera, dc Diris,& radice, diceres esse eam herobam quae paulo ante descripta est nempe cya

HORMIN ves sylvestre nam de sativo in hortulo diximus best quod centru gallinae voscat herbarij,vulgus, aulge doultre me officinae

gallitricum, fortassis pro galli cetro ina aliud

95쪽

COLLIS.

est gallithicum a folio est satis ad salutam accedente,sed paulo latiore,caule semipedali,aspero,leuiter hirsuto,in quadragulum striato,no, re subcaesio, ad aquilini rostri effigiem falca,to, calyculis pluribus in terram depressis , in quibus ad summum quatuor grana reperias parua,rotunda, subflauescentia, laeuia, quibus nonnulli utuntur ad oculos expurgandos. R v T A sylvestris vulgo, Arabibus & offici. nis nostris Harmel, Cappadocibus c ut inquit Galenus moly: planta, colles amans ac laeta, specie tamen neque odoratu rutae similis, ses, quicubitali proceritate,cauliculis teretibus,sos ho minuto,rumicis effigie,sed crispo: flosculis ex luteo candicantibus, odore virosis , siliquis tripartito distinctis,paulo quam satius longios ribus,in quibus triangulum semen, subrufum

continetur.

ELLEBOR Vs siue elleborum album,mores & sylvas amat,ut frequentissimum sit inuem apud nos circa eum colliculu nemorosum

iuxta Lutetiam cui Bruyerae nomen est -tamen id sit certo, statuere vix audeam libere Itali veratrum album appellat,rustici du uerare,folijs est plantaginis, sed paulo atrioribus de interdum latiorib' ac minus solidis, canalium dorse rubescentibus,caule quincunciali,ferulaceo, bulborum tunicis obuoluto, radice cepismodo multis fibris capillata. Elleborum autem Anticyrese dictum cuna

96쪽

COLLIS. 49

de prouerbium, nauigandum esse Anticyram cui communi sensis sit opus sesamoide siue sesamida quida vocant: rutae aut senecionis similitudine habe folio paruo,flore candido,radi. ce gracili, nullius este s et granu sesamae m. stu amarum, unde sesamoides maius dictum,

nascitur tantum in Anticyra. Elleborum nigrum, etiam veratrum nigrua latinis dimim,ab alijs melampodium, a Me, lapode pastore qui primus ea herba purgaue,

rit sanaueritque furentes et paulo altius fruti, Cat,quam superiora genera,foliaque habet herbacea,fere platani similia,sed minora & spon. dylio proxima,pluribus incisuxis,nigriora 3 dc subaspera: caulis illi est scaberet flos ex purpuα

reo candicans, & uuae modo racemotus , sesmenque in eo vi cnici, quod ab Anticyrensi, bus sesamoides vocatur,purgationiblisque ad hibetur. Radices nigrae,prstenues,ab uno fastigio pendentes ceparum more, in quibus tam tum usus cossistit. nascitur aspexis collibus sic, caneisque locis.

Elleborine, alijs epipactis & borion,frutex est pusillus& minimis folijs, quem Plinius in

Asia & graecia nasci tradit. Non desunt austem qui eam herbam esse contendant,quae aspud nostras bruyeras parisinas visitur, quam elleborum album esse paulo antε existimavi, mus:liberum tamen in hac rς omnium iudici, um esse velim.

97쪽

v A L E A N A quae hodie vulgo,ininor, gnominatur, lucis & caeduis familiarisenti & ieiunis locis multo minor cubito cossurgit,quamuis laetioribus nonnunquam id quare conspiciatur. Caulis molli lanugine pu.bet geniculatus , laeui purpura candicans , alis quantum striatus .Folia quadamtenus olus atrii similitudinem referunt. flos)uli summis caustibus emergunt,paruuli, aceruatimque coeunstes,& in purpuram candescentes .Radix ex obliquo capillamenta iacit, & in multas plexiles fibras conglomeratur: odorem emittens pinsguem , irim cum grauitate potius quam nars dum stibolens. Nostrae matronae hanc herbam valerianae nomine agnoscunt,& in febribus ardentibus, carpo admouent, haud scio quari Deliciter. Valeriana quae maior dicitur, vulgo uertentre ea est quam DioscoridesPhu,siue nardum creticum appellat: adolescit caule sesquipe.

dati,concavo,articulato, ex purpura candicante, folio olusatri, flosculo laci eo,narcissi essi. me sed qui magnitudine narcita tamen ce odat per medium leuiter purpurascente. radi, ce obliqua, villosa, subpingui, fibris veratri ni.

gri modo capillata, nardi odorem emittentis bus,cu nonulla grauitate. Colitur hodie apud nos in hortis quamstudiosissime, tum propter plantae venustatem,tum etiam magis quia ad multa medicamenta sit utilis.

98쪽

Inuenitur etiam in incultis circa itinera de prata interdum,herbula cubiti fere altitudine, folijs nasturtij, lacteo flore, quem s state fudit, semine in siliqvulis tam exiguo , Ut temere vissum effugiat, sed una frequetius radice quam duab' nititur, odore nasturtij quamacerrimo, cui rura nullum adhuc indidere nomen, quod equide potuerim extorquere, nisi qubd obiter herbarius mihi pratesem appellauit valeriana,qubd folium cum primum exit alatim & laciruniatim dissectum spectatur. - - . .

ARo N,vere nouo in nostratibus sylvis pas .

sim erumpit: quidam a Diij figura pedem vituli appellant vulgo,alij sacerdotis virile,quod pistillum promat exerti ferh genitalis effigie,oGficinae corrupto vocabulo Iarum vocant, Mea sues Iupha vocabulo barbaro nominat:n5nutili dracunculum, siue serpetariam minorem,lsela magnitudine a dracunculo discrepet, tera sit ei similis . Folia enim promit qualia fere dracunculi,minora tamen,paucioribus sigilla, ta lituris,caule semissem altu, purpurascerem, pistilli facie, in quo fructus croci colore nitet, radice bulbosa,candida. Sed non est omitten. dum,st ante seminis partum sagaci naturae artificio dignit erumpit inuolucru,palmari longitudine, qd mucronata in turbine vaginula pis stillii coplectitur,& suo fouet sinu,tam est dili gens seruandis rerum seminibus natura: sed

ubi fructu prsgnans fati scit in hiatum,solida

99쪽

pistilli facies dilutiore purpura rutilans emeragit: Sc anfractu penitus patente, crocea semi.

na spectantur, quae in coronae modum cocino contexta,imam eius partem ambiunt. Dracunculus autem, qui serpentaria maior

vulgo dicitur, siue colubrina, & dracontra ab effigie,nascitur in opacis sepibus,simplici cau. Ie binum cubitum alto, laeui glabroque,baculi

crassitudine, versicoloribus anguium maculis variegato, purpureis etiam intercursantibus lituris,ita 't planh serpetis habitum colorEmsque mentiri videatur. In vertice comose folia prodeunt, sena septenave, crassiore pediculo, digitorum ritu propedentia,candicantibus resspersa notis,rumicis figura,specie tamen hederacea, sed paulo longiore . A foliato stapi is, stigio vagina quaedam foris herbacea prosilit, cubitalis fere longitudinis, in mucronem sen. sim turbinata, velut erupturi partus inuolus crum: quae cum dehiscens sese pandit, purpu, reum cornu in acumen fastigiatum demon, strat.Ea seminis incremento dissilit in rimam,& tandem elanguestens flaccescit,subarescεnsque perit relicto cornu. cuius imam partem racemosus fructiis ambit, acinis prima puberta' te virentibus, & per adolescentiam cocci rubore rutilantibus, gustu mordaci, odore virose, quandiu ianthinum illud exerit cornu: radice bulbost,tenui libro vestita. Draconteam aliam ostendunt herbarij no,

100쪽

stri incultis limitibus & lapidosis apud nos familiarem,sbbrutila radice,draconis conuoluti modo,iunceo cauliculo,glabrescente, per ima tantum foliato,spicose florum vertice, quibus dilutioris purpurae color inest. Draconem herbam aliam olitores nostri ap. pellant, toto genere superioribus dissimilem, quam mirabili quodam modo nasci praedicant ex lini semine,raphanis aut scyllae bulbis incluso, & sic in terram obruto . Herba est pusilla, caule cubitali, nigro & minuto semine , folio tenui & oblongo, ri,utranque originem pro' dente , linguam & folio & radice amburens, aceti dc salis gustu. Quapropter hanc quoque inter acetaria olera gratissimam celebrant, quod nec salem , nec acetum exigat,utriusque saporem referens,utriusque parentis dotes ut puto9 retinuit. PHx LOTIs in opacis εἰ praeruptis nascitur,interdum etiam hortorum parietibus quapropter nonnihil de ea in hortulo diximus,sed hic tamen uberius explicanda b sylvestris ru.mex appellatur a quibusdam inquit Dioscori, des Folia enim habet satis ad lapathum ac,

cedetia,longiora,anterius laeuia,posterius quia busdam versibus,ceu liris utrinque exasperata cum adoleverunt: rigent ea quide & in altum surgunt. Caeterum murorum aut fixorum quibus haeret asperginem sentiens,foris pensiles, ceu vermiculos ostendit,interius summum laes