장음표시 사용
451쪽
& aliorum pollicitationibus: &nisi ea spes
ipsum excitasset, non erat eousque progressurus. lam vero, quamobrem Connesi ablius,& Aquitaniae Dux,& eius familiares tantopere cuperent bellum antea sedatum renouari, dicedum est. Vnam & alteram causam paulo supra recitaui, sed hae non erant praecipuae. Aquitanus in matrimonium habere cupiebat Caroli filiam unicam: & ipsis quidem Carolus aliquando interpellatus, non admodum repugnabat. sed ut proisus assentiretur impelli non potuit, &consimili spe multos alios alebat. Ambiano& Sancto quintino in regis potestatem adductis. Aquitanus ad Carolum, qui apud Atrebates exercitum instruebat, literas mittit breues admodum, in haec verba: Da solum operam, ut ditionis tuς populum hab as non alienum abs te: quantum ad reliqua pertianet, ne sis sollicitus. nec enim amici tibi deerunt. Carolus, qui initio rebus valde me tuerat, misso legato , Connestabitum oratne bellum nimis inseste gerat, quod sibi nihil opinanti, neque praemonefacto sit illatum. Eo nuncio multum exhilaratus ille,
quod se redegi sse Carolum putabat eo loci quo cupiebat, respondit, versati ipsum haud dubie in maximo discrimine, & una modo
452쪽
COMME NT. L1B. IV. Isrem huic dissicultati subsidio esse posse,
nempe si filiam Aquitano dederit uxorem. Ita futurum, ut praeter generum, alii etiani
Principes auxilia subministrent: se quoqua
Sancto quintinu elle redditurum,¶tum arma sumere pro ipso. Quod nisi matrimonium hoc interueniat, non esse integrusia quiequam tentare, propter eximia regis potentiam qui & exercitum expeditum, & per Flandriam multos habeat a se non alienos. In eam sententia plurima nunciabat plena
terroris. Imprudenter sane faciunt, qui suos Principes in metu continere volunt: nec ullum, cui ea res bene cesserit, noui. Spectare
hoc licet in Connesiablio. Nam tametsi ad regem se contulerat: iplius tame facultates omnes ac liberi erant in potestate Caroli. Constituerat ambos tenere dubios inter spem& metum, sed eius audaciae tandcinycenas d dit. Cum enim nemo sit omnium, qui non cupiat se in libertatem asserere: qui non male velit iis, a quibus aliqua seruitute vel imetu coerceretur. haec sene libertatis cupiditas, & seruitutis odium, maximE vi magnum aduertas eum concepit odiam: in
453쪽
primis autem ideo, quod ille quibus a terriculamen iis cogitaret sibi nuptias extor quere. Et quia coactas iam copias Labebat, nihil erat magnopere sollicitus. Ex iis quae de Aquitano primum, ac de Conne stabito deinde diximus, facile e st videre, de compositorem inter ipsos actam sui ille. Nam e dem sere tempore Bittannus etiam multa in eandem seu tentiam, & seiE te ribiliora nunciabat: nec id modo. verum etiam e suis proceribus cuidam potestatem fecit, ut cum centum cataphractis Britannis regi militaret. Quae omnia eo recitaui,ut demonstrein, primum eo consilio, illum hoc susceptuni fuisse,ut Carolus ad nuptias cogeretur: deinde regem a suis ludificatum fuisse, quan- ido iniecta spe rebellionis per di ionem Ca toti ad bellum suit impulsus. Ficta enim erant prope omnia , & temere eacogitata, tametsi Connestabitus, odio Caroli, quem a se grauiter offensum & exaceibatum enenouerat, fidelem & egregiam operam in eo bello regi praestabat. Sed& Aquitanus acriter bellum gerebat, ideoq; res Caroli malo erant loco. Quod si voluisset initio spondere inuptias: qui nunc ip
uersis armihic nati fruissent totis viribus potentiam regis iusti mare: Sed qualiacunque
454쪽
tandem sint hominum contilia, Deus pro suo arbitratu solus omnia moderatur. Acciderunt haec omnia breui temporis interua talo. Nam capto Ambiano, quindecim post diebus, Carolus cum exercitu prope A tr batum eosedit. nec enim retrocesserat longius In ἀe recta contendu Picennium. Ia i xia fit obvius ei tabellarius quidam Britanni,cum eiusmodi mandatis: regem inter alia multa nunciasse Britanno, se per ditiones Caroli multos habere amicos, in primis autem An erpiae, & Bruxellae, & Brugis,& constituisse ipsum circu uallare, quo- .cunque tandem loco deprehendat. Haee ille Carolo significabat . in gratiam, ut opinor, Aquitani, quo magis eum ad nuptias instigaret.Verum Carolus in sinistram partem interpretatus omnia,statim, non interiecta mora, respondit, Britanno sic esse ρομ' silasu a suis aduersariis.&malevolis,eo cosilio, ut perterrefactus hae ratione, sibi no ferat ope,quod alioqui facere debeat, pro co ' muni scedere de societate inter ipsos.Gad uum α eas,de quibus dixissset urbes, multo esse maiores, quam ut circumsideri possint. dc firmiores,quam ut breuem defacile habiturae fini oppugnationem: dom si reuersus.
diceret Prii no , se constituisse traiicei
455쪽
Somiam flumen, & praelio decertate cum rege, ubicunque tandem eius rei potestas futura sit: orare se Britannum, se contra regem adiuuet, eamque fidem & amorem
sibi vicissim praestet, quem ipse in Peronenqpacificatione illi praestiterit. Postero die venit Picennium Quod est ad Somiam oppidum, natura munitum, atque ibi cogit icbat ponte coniungere flume: sed erant forte
in oppido circiter quingenti sagittam , Apauci quidam nobiles. Ii q- quum viderent transeuntem Ilium , eruptione facta, tam
longe sunt progressi, ut terga dare cogerentur, plerisque desideratis, antequam reeeptum haberent ad suos.Capto deinde suburbio, & tormentis aliquot admotis, tametsea parte, propter interiectu flumen, capi nopoterat oppidum : sagittarii tam ε metu perculsi,quum viderent pontem effici, &veriti, ne ab altera parte obsiderentur, in fugam conuel si, discedunt e statione, relicto Oppido. Castellum vero, cum per unum& alterum diem sustinuisset impetum hostilem, deditionem fecit. Ea re perfecta, licet no admodum magni esset momenti, factus. est animosior Carolus cae motis inde castris, prope Ambianos consedit assirmans, haerere se iis locis, dc spectare, an praeliorex con-
456쪽
C o MMENT. LIB. IV. 433'tertare vellet. Tandem ita prope ad urbem accessit,ut torme is etiam, inodo vellet, oppugnare posset, at ita per mensem unum ιc dimi Aiatum ibi restitit. Erant in oppido pro rege, mille quadringenti cataphracii, de quatuor sagittarioru millia, quibus omni bus.& Conestabitus, di Admii allius, &proceres alii multi praeerant. t ex interea cogebat exercitum apud Bellovacos, & erat cum
eo frater Aquitanus, & Nicolaus Calabriae Dux, natu maior filius Ioannis Calabriae M Lothacingiae Ducis, hae res unicus familiae &l domus Andegavensis. Qisi erant Ambianis in praesidio, constitueraninuptionem sace- re in Carolum: sic modo rex eum, quem has bebat in Bellovacis exercitum, auxilio mitit teret. Rex autem certior factus, prohibuit, ne quid tentarent. Tametsi enim haec er ptio videbatur posse non incommode fieri: tamen ipsis, qui erumperent, erat fortasse periculosa sutura. Duabus enim portis erat erupturi : quarum altera non procul dista
a bat a nobis. ideoque si reiecti fuissent, quo-
is niam pedites erant omnes, & sex Vrbem in , i discrimen adduxissent. Dum haec geruntur, o Carolus per adolescentem quendam, Simos nem QAintium,dat literas perbreues ad ros gem . queritur valde sibi dolere , quod insti-
457쪽
gatus a nonullis,bellum sibi inculisset,quoa sua quidem sententia, facturus non fuerit, Gmodo recte fui stet de rebus omnibus edoctus. Alter regis exercitus in Burgundia soliciter rem gerebat plerisque omnibus, qui restiterant, profligatis, & captis aliquot chflellis. Ea re commotus fuit nonnihil Carolus, veruntamen longe diuersum rumorem in castris e lidit. Acceptis literis rex valde fuit exhilaratus, iamque taedebat eum mo-xae & longioris belli. Posteaquam ad eas re 'spondit, potestatem suis fecit,qui erant Ambiarii. vide induciis eum illo agerent: quae p. imum quidem pactae fuerunt in dies aliquor postea vero in annum, nisi fallor. Grauiter istud tulit Connestabitus, qui, tametsi aliter nonnulli sentirent infesti stimus erat Carolo, & post aliquot inter ipsos comutata
verba, graue coceperant odium, alter in alterum. Interca tamen per inter nuncios aliquam praebebat amicitiae speciem. Connesiablius quidem, quod opinionem amicitiae. cum carolo, sibi videbat utilena esse ad retinendam authoritatem z Catolus autem, Ut
id i dis mulatione, Sanctoqwntinum ali-qHando recuperarer. Quoties enim aliquit incidit, vi regem vereretor Conii establiuss
Homittebat Carolo cius orpidi restitutio
458쪽
nem, ne id modo, verum etiam iubebat aliquando propius eum accedere cum copiis. intromittendi spe magna iniecta. Cumque Carolus fidem eius & promissa non semel secutus, id tentaret : ille mutata sententia, diuersim renunciabat. Nam quia summam obtinebat aut Koritatem,& amplissimas habebat a rege pensiones annuas : cogitabat
eos per haec dissidia continere in perpetuo metu. Sed consilium ipsius erat periculi plenum, ob virtutem & potentiata,& indu striam illorum. Paetis induciis, &dimisso exercitu, rex in Turones proficiscitur. Et is quidem fuit aliquandiu rerum status. Carolus ad suos reuertus, conuentus agit, in
iisque demonstrat , quanto suo factum sit
detrimento, quod in promptu non habeat, & in omnem euentum expeditas copias:
quod si quingentos tantum habuisset cataphractos, ad tuitionem finium non fuisse regem demio facturu bellum: Sc nisi prouideat, imminere sibi suisq; prouinciis multo maiora incommoda. QSamobrem horta- ur & instat, ut stipendia conserant quibus alato ebos tos cataphractos. Populus, α si grauate id faceret, assenserunt tande id te- roris .eiq; centiam & viginti aurootum milialia derendcbant, in eaq; collatione non suci
459쪽
comprehensa Burgunda. Sane, non
causa, difficulter & inuitus eo descendit populus. Mouebat eos exemplum Galliae, quae perpetuum alit equitatum. Sic enim sunt Principes, ut paulatim crescat in ipsis ambitio & cupiditas : & quo maioribus nituntur praesidiis, eo facilius captant simultatum &dissensionum occasiones cum vicinis. Haec, de qua diximus contributa pecuniς summa, creuit deinde ad quingenta millia,creuit etiam numerus equitum, non absque magno populi dispendio. Verum quidem est, eque stres illas copias bonam operam posse nauare, quando reguntur Drudentis alicuius Principis aut horitate : sed si Princeps aut imperitior sit & ignauus, aut liberos relinquat paruulos: magis fere nocet, quam prosunt prouinciis, quarum defensioni sunt destinatae. Augescebat in dies magis atq; magis odium inter regem & Carolum. Aqui tanus etiam domum reuersus, per legatos
froquenter Carolum de nuptiis sollicitabat,& alcbatur bona quadam spe, sicut alii multi. Sed arbitror Carolum no fuisse daturum ulli suam filiam ac seruaturum potius,ut affinitatis iniecta spe, multorum amicitiam sibi cociliaret. Moliebatur enim res ingentes, ac tales omnino. quibus perfieiendis humana
460쪽
C o M ME NT. LIB. IV. 37mana vita non suificiat. Vix enim dimidia pacta Europae mentem illius potuisset explere. Animo quidem erat i niti cto. S ad omnia subeunda parato, & ea corporis firmitate. ut quemvis laborem susti necet: deinde i is facultatibus & potentia ut prae caeteris aliquid magni posset: verum ne ingenii vim licis magnam, neque malitiae satis habebat ad per ciendas res tam arduas. Nam eum, qui Iate dominari velit, oportet excellenti quodam & singulari praeditum esse ing nio: id que totum pendet a beneficio Dei. inae in rege erant virtutes, atque etiam in Carolo. simul temperatae potuissent persectu Principis exemplar repraesentare: sed inge uio certe rex multum illi prae tabat, idq; rerum exitus tandem edocuit. moniam ad hunc locum peruentum est, praetet ire no possum,
quinde rebus Anglicis aliquid ads ram. Sapra diximus, Carolum, ut firmiori praesidioli muniret aduersus regem.& quosvis alios, uxorem duxisse Eduardi Angliae regis so orem. Erat tum in Anglia Comes B ruicea sis longe potentiis musi uter alios proceres. Is paulo antequam Carolus Ambianu venis set cum exercitu, coepit dissidere ab Edaar do: ad eamque dissensionem no anihil contulerat Carolus:primum, quod indigne ser-