장음표시 사용
111쪽
DE sANIT. TUENDA autem v t ibi augendi sunt cibi, sed pauci ob caloris innati paucitatε subinde exhibedi, ne a multis obstiindatur atque extinguatur. AErcalidus senibus amicus , frigidus noxius, quare aestate, quam hies me,melius valent. Somnus largis orex usu est. Balneum aquae desaris calidum 'enibus idoneum.
Alimenta, v t supra dictum est, sunt materiae, quae peros ingestae in sanguinem, substantiam mον brorum conuerti possunt. Diuisiones Alimentorum. I Ciborum,alij tantum nutriun t prius quoque dictu est: alij non
solum nutriue, sed etiam medicas mentorum ritu alterant corpus,et
vel calefaciunt vel refrigerant, Vel humectant vel siccant, vel duabus qualitatibus simul agunt,ut ex sesquentibus patebit exem plis. Il. Alii multum nutriue,Vtcarones, ua, panes, lac, potus omnis generis meraciores: alij parum: ut, Olcra
112쪽
Uera,radices, fructus, iustula ex aqua parata, vina aquosa,cerevisis di multa tenues. Qui multum nutriunt, parum habent excremens torum,&econtra. Ill. Alij cito concoquuntur genutriunt:vt,vinum, ova mollia, pisces saxatiles:alij tarde, ut caro suilla,bubula,pisces duri,glutinos sque. Quae cito nutriunt, veloces excretiones habent: quae tarde,
IIll. Alij cibi sunt iυχοιο ' boni succi dest, bonum gignunt sans
guinem: Vt, oua, carnes vitulinae,
gallinaceae,perdicis,phasiani. Alii
δαηοχ..t mali succi, id est,malum sanguinem gignetes: ut, caro hiracina,caro bubula vetusta fumo insdurata, casei putridi, aut situ coro rupti. lv. Alis bonum quidem,sed teo :nuem gignunt sanguine: Vt, Vuae, pruna,persica,&plerique fructus virides,pisces saxatiles: alij bonu&glutinosum: vi , caro suilla, Scquaedam pistium genera. II. Vitiosorum ciborum , aliis ibitiosi, alij melancholici, iae'biliosum, pituitosum , melanis cho
113쪽
D.E SAMr. TVEN DAeliolicum sanguinem gignunt. vll. Alij sunt grati stomacho, .c instis dicti: ut austera,acida,sas Cut pira,cὶ donia,mespila:alij vero ingrati praeis dulcia, pinguia iurulenta, & tepi da omnia. Ex his intelligi potest, non quidquid boni succi est, pro, linus stomacho conuenire, neque quidquid stomacho couenit, proatinus boni flacci esse. Ill. Ciborum, alij crudi assu Mintur, Vt fructus, olera quaeda, quaedam herbs , flores ,radices: alij cocti, qui crudis facilius alteratusci melius nutriunt. Quidam ex his quasi medij sunt: ut, conditi fructus,&similia.
IX. Alij sunt simplices cibi, alij compositi , alij simpliciter cocti,
ut, caro ex albo iure,alij aromatia conditi, de quibus postea.
Ex partibus animalium simpliὸ Cibus carnes maxime dc pptimε nutriunt,earu igitur natui a &distaticias cilleatcr cognosceda est.
114쪽
3 DOCTRINA, πcillationes carnium. t Ferae domesticis salubrioresma
minus excrementitiae humiditastis,propter motum dc assid uam itinere conuersationem habent, Asccius alimentum gignunt. II. Ex domesticis carnes liberos Fum animalium,quam altiliu sunt
Iu. Quae degunt in aquis, Vos ratilibus longe inferiores sunt, α difficilius concoquuntur. IRI. Pisces terrestribus animas libus tenuiorem, Se frigidiorem sanguinem gignunt. V lunioria senioribus sent huirrudiora,& facilius concoquutur, atque in corpus digeruntur. vl. Pinguia macilentis pr stata hoc nomine castrata maribus praes
VII. Hesternaa reces mactataficilius concoquuntur. Gal. De reliquis Animalium partibus. Partes quo minus carni habet..3 minus nutriunt', &difficiliu:
Concoquuntur: ut ossa, cartilagiinc incru membranae, partes cara
115쪽
DE IANIT. TVENDAtilagi noste, neruosae , membran
I I. Partescarnota duriores , secordis, difficilius coquuntur, α
solidius nutrimentum praebent a molliores contra.
Agninu. Agninacaro mediocriter calida est,& excrrementitia humiditate abundae, ob id humidis temperas turis fio m : siccis vero consert. Assa melior ess,quam elixa. Asiando enim superflua humiditas abs sumitur. tRnserina Anserina caro palato gratio quilin corpori salubrior. Difficulatercoquitur, crassum gignit a ruinem. Stomachus vulgo in deaticijs habetur, alae a Medicis conas mendantur. Meliores sunt anses res, qui demessis frumento in asfris pastuntur, quam qui domi inclusi saginantur, ratione alimenei, & propter motum . Quidam
A pich pvillos an serinos in pasta pa
116쪽
DOCTRIN Ao Anatina. Anatina per omnia fere eret ea est anserinae.
Bubula. Caro bubula difficulter eoquis eur, & aegre in corpus digeritur.
Coctum autem, multum nutrit et quo enim valentiorquaeque matemest,eo difficilius coquitur:cocta vero magis nutrit. Gignit crassu& melancholicum succum: quo nomine melancholicis nocet: calis dis ventriculis & operati, aptis mus est cibus.
capreolorum. Capreolorum caro melior ex quam reliquorum agrestium: liusmidis commodum est aliment caprina. Caprina caro est mali succi , dissiellis concoctionis. ceruorum. Caro ceruina difficilis coctio. His mali succi est, & atram gigniebilem , iecur& lienem obstruit. Parcta vero copioso lardo humis dior, lubriorque redditur. ,
117쪽
DE IAN T. TVENDA Caro columbina non est eam boni sucei , quam quibusdam nastionibus familiaris. Pulli meliores assi,quam cocti. Gallinace. Caro gallinacea inter domestiscas aves optimum alimentu praeabet,est facilis coction is, boni suo
ri,idoneus otiosam. Vitam degenatibus cibus. Variat iuxta aetates , ut aliorum animalium. Caro gaulinarum est melior,quam gallora. nisi sint castrati. Ius veteris gessii cum salo diutissimE cocti, venaerem subducit:gallinae Vero nas primit. Praestat etiam mea quidesententia ius caponum succo, qui ex contusa tota capi substantia exsprimitur, & stomacho minus insgratus est. Grubid. Caro gruina,quia neruosa &sis brosa est,difficulter coquitur. Haedina. Nedinacaro melior est agninar facilε coquitur,modice nutrit anguinem tenuem gignit, meliores ex hissunt mediae aetatis.
118쪽
nocT MN 'Leporina caro quare tanti fiat,& quadrupedibus reliquis i poeta
praeferatur,miror. Crassum enim cc melancholieum sanguinem glagni ventrem sistit , urinam mos uet, eonfert humidis naturis m
gis,quam alijs. ouilla, ouilla caro pituitosum gignit
sanguinem,assa praestat elixa. Pavonum. Caro pauonum magis luxus, quam utilitatis gratia apponitur.
est enim fibroia, difficilis coctio.
Phasianorum caro.' Carophasianorum est boniseeei,facilis coctionis , & bonum gis gnit sanguinem. Perdicum c s. Perdicum caro est boni succi, bene concoquitur,maxime si post biduum,aut triduum primumsaretur:otiosis & debilibus aptissis
trium nutrimentum. Porcina. l. Porcina caro alimentorum omnium maxime nutrit, boni succi . sed dissiculter concoquitur. Cocta
119쪽
nosum , quino facile in corpus diis geritur, &propia est obstructio iines citare,humidis minus idonea.
Vitulina caro, modo no nimis iuuenis sit, non difficulter coquiatur, & bonum gignit sanguinem. De Piscibus.
Pisces omnes seisidi sc humidi
sunt temperamenti, saxatiles Mmolli carne ptaediti reliquis praesstant,facile concoquuntur, boni sunt succi,mediocriterque humesctant:qui dura carne constant, difficulter coquuntur , viscosi viscoosum gignunt sanguinem.
. , . . Animalibus. De Olli oua sumuntufex gallinis, anaseribus', anatibus et sed gallinacea reliquis praestant, recentia sunt vetustis meliora. Oua mollia plus nutriunt, sorbilia melius de ensdunt 8c gutturis asperitatem lsubgant: dura maxime assa dissiculter
120쪽
gignunt. De Lucte. Laepivbecoctum,bene nutrite in frigido autem ventriculo facis te coacescit,in calido evaporat, Min nidorem conuertitur: elixum erudo plus nutrit. Coctum cum melle aut saccharo, non facile inventriculo corrumpitur. Lactes mutus, melius est crasso: hoc enim lecur& renes obstruit, calculos m
sisnit, & est dentibus gingiuisci;
D e sero. Serum abstergit, parum nutrit, di aluum leniter subducit. De casco. . Maseus quo recentior 3cpina uior, eo melior est: recens, frigisus Se coctu difficilis obstructio,
rem dc calculos parit: vetustus, putridusque, & rineis confectus. calefacit,& parum nutrit , glustinososque humores,unde calculi