De latinitate falsò suspecta, expostulatio Henrici Stephani. ... Eiusdem De Plauti latinitate dissertatio, & ad lectionem illius progymnasma

발행: 1576년

분량: 413페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

401쪽

388 DE PLAvΤI LATINIT. Mosteli. Act .s,sc.I, urbem mullinquat Assis hic cretusa tuit cur enim non potius Asbιs hic legeturλMiror & hic, Mil. Act. 2, sc. 6, Dato

excruciatu.nam excruciandia necesse videtur

esse ut legamus. Magis etiam miror illoruconsensum in hoc, Merc.Aet.',sc.I, Laboriosi nihil sibi quιcqurim operis inperabo. Cur

enim no potius labor iosi scribeturὸ Hac eadem permutanda vidctur litera o & in isto Rudctis loco, Act. 3,sc.6 n principio, Alt quando gulando melius est uxor pausam feri

nimiru reponedo via landi. ut pissem rcere fremedi, apud Ennium: itide inq; apud alios alia eiusmodi.Et in isto Psevd.loco, probae uino modo cupidae opis. nam uim scribeduesse puto: & paulo post ,fEbι est optimum,

pro Actum est vomum. Getcrum Vt vocales alicubi aliae pro aliis positae sunt, sic etiam consori antes, praesertimque illae quae affinitatem habent,ut ii & u.Sic enim in Cumcul.Act.2,sc.2 nom pro uoui sid est promisi)scriptum est. Alicubi vero litera aut abu-dat,aut deest. Abundat, ut in hoc Curcul.

loco,Αct.q,sc.2, Ecquid das quod bene sisti gendum enim quo bene sis ut alibi dicit, Bene esse cuipiam aliqua re. quo loquendi genere Horatius quoq; ustis est sed legitur etia qui bene sit. Deest autem litera, ut in Milite,Act. 2,sc. 2,- mhil facio quid illiue β'

crat caeteris. Hic enim repono mbili, alis

402쪽

DE PLAvTI LATINI T. 389 etiam locos seques. Expedit autem,lecto in rem qui in Plauti lectione tyro est atque rudis, de talibus etiam emcndationibus esse praemonitum, ne stulta quadam credulitate illa etiam quae Latinitas ferre nullo modo potest, prisci sermonis consiletudini adscribat. Sunt certe loci nonnulli ubi pro vocibus non suspectis positae in recentioribus editionibus fuerunt quae suspecta: cuipiam esse queant. ut obnoxiosi in Trinummo,Mus quem Iunt obnoxiosi quam parentes liberis. Quanuis enim in multis vocabulis hanc terminationem prisca Latinitas amauerit fadeo ut etiam inopiose pro iuves in Poenulo legamus in hoc tamen magis mira & insolens videri queat: praesertim quum priores editiones habeat ob noxis. Qusdam etiam loquendi genera suspecta esse possunt, & aliorum locorum collatio suspicionem auget.ut in Mostellaria,Ain. , se. Ι, Ferooem ficis: qma te herusta ream t. Videri enim potest addendum pronomen te ante verbum 'cis: quum ita loquutus sit in Curculione,Ne te mihi 'Eas proa re, Adt.q,sc.3. Eodem que modo pro nomen te deesse credibile est in hoc Perse loco, Adt .2M a,Q8o αγρ Certe πιδ te aps si legatur , multis exemplis haec lectio confirmari potent:at illa vix ullo ut opi-

403쪽

39o Dp P L A v Τ I LATINI T. nor quod quidem veterum etiam exemplarium autoritatem sibi assentientem habeat. Ac ne illud quidem malum effugit hic scriptor quod aliis plerisque contigit, ut nimirum ex scholiis margini adscriptis verba quaedam in ipsum ut vocamus) tex tum irreperent. Cuius rei insgne & manifestum habere nos exemplum puto in isto Bacchi dum loco, Adtus 3,sc. 3, fctore Nuc experiar sit ne acetu tibi cor acre An pol Aut cnim valde fallor, aut verba haec inracre, quum margini expositionis causa adscripta essent, ipsius poetae verbis inserta fuerunt. Confirmat certe mea coniectura, aut saltem facit pro ea, locus hic Pseudoli, requid habet u homo areti in pectore' CH. Atque acidissimι. Quaedam vero sunt quae si ad grammaticorum regulas exigamus, pro deprauati habebimus, quum tamen ita esse script ab ipso ooeta constet. Ex illis est Aseniet nobis, pro Absentibus nobis,in Amphitruone A quo loquedi genere, licet valde absurda videri possit,iae Teretius qui de abhorruit. SED LATINITAs Plautina eiusmodi est, ut etiamsi omnes mendar ex eis comoediis tollatur, infinitarem asura natquae negoti si nouis lectorib' facessant. Liliis aute pleraq; cum aliis priscis scripto ribus communia, quaedam etiam sibi pecR

ta ille

404쪽

DEPLAvΤI LATINI T. 39 Iliaria habet. Eoru quae communia esse dico , maxima gramatici partem possint suppeditare, illi inquam grammatici qui de

verborum veterum significationibus scripserunt : ideoque luctorem quibusdam monitis, quae illum cautiorem reddant,instrueturus, in iis potius immorabor, quae Plauti, aut si non eius tantum, at certe magis cius quam aliorum fuisse videntur. id est, quorum usu illum magis, quam caeteros delectatum,mihi fit verisimile. Fieri ta men non poterit quin aliqua eorum etiaquae tradita sunt ab illis quos dixi, attingam: sed quorum illi sigillatim,ego generatim mentionςm faciam.

Quod si a scriptura initiumsumcdu est, o pro is,ut feruos profer , & uolt protiat, sepe in hoc scriptore , sicut.& apud alios

veteres, inueniri sciat: unde etia natos esse errores,in seperiorib' docui. Praeterea literam e pro in verbo Pultare inueniet. cuius meminit Fabius, sicut & verbi Mercire.

De insertione aute literae d, in meo de Latinitate falso suspecta Iibello, cui hic adiunctus est, dictum a me fuit, pag. I69, ubi ted pro ae,& med pro me, sequcte vocali, atque alia habes. Addere autem illis potes decu,& pHbdea. Pronomina aute, prae ter illas adiectiones notas, syllabaest: vi in Bb. iiii.

405쪽

392 DE PLAvTI LATINI T. Hiccae, huiusce, S c.unde lactinemecnon syllabae met,in uome Tumet habent quandam in nonnullis huius libri locis, non itidem vulgarem,syllabaepse, in Euse,&. eam eret in Poenulo, Act. Ι,sc.2, Propuli m , quoi bella sit quasi eam e reges ductitene. Qui netiam particula diis alicubi adiici moneo. nam ut Iteraditim antea vidisti,sic etia pubfudi in Mostellaria legitur-- pultatam Α- res. & paulo post, euomilion aliquem foras. Esse au te videtur ea ipsa vocula qua Plauti etiam polieri usi sunt, quum dixerunt agedum pro eo quod Graeci αγε δή. Sed ali cubi sic verb s iuncta reperitur ut coha reat, alicubi separata ab illis inuenitur. Adique ut Voces quarum a me facta suit mentio videri nouae possunt ob literae mutationem,& quaedam ob literae, quaedam ob sillabar aut voculae alicuius adiectionem , licetiam nonnullae ob syncopen : ut siri promeris, in Epid. Act sc.3. Sqd praeter haec inuenturus alia est nouus lector,& quidem varia, quae miretur, tam in Nominibus quam in Verbis. In quibusdam Nominibus aliam quam vulgo terminationem,ut in voluptaselo, Inoeytubila: item A mι mbitu, Ignorabili3, Impetrabitu:& quidem data etiam alia significatione nonnullis quam eius posteri dederint. Quibus addi potest ume.Item in alio ter

406쪽

DEPLΑvTI LATINI T. 3's minationis genere, Ridicularia, Praesentaria, Mati Maria reue, Sulitaria. Eand cmq; in adiectivis terminationem inueniet, quae ex omnimodis substantivis facta sunt: ut Theseiuraris fures, & Aurarimn ωνα- , & Ar- genruria inopia, sicut arvniariam curam dixit Terentius. Substantiva etiam quaedam mirabitur: ex quibus cst Cruciabilitas. & in quibusdam alioqui usitatis numeri pluralis usum , ut I nsatietates, I ndustriae: quinetiam

in illo ipso quod posse mirum videri mo

do dixi .nam & cruciabi Maes numero mul

titudinis dicit. Nouus illi videbitur &superlativi gradus in quibusdam substan

tiuis usus:praesertim quum eorum nonnulla ne positiuum quidem ut vocant alibi usitatum habeant. Legimus enim apud euverberabilissimus, in Aulularia, Act. q, sc. mitem spissigradissimus,in Poenulo:& quibusdam aliis locis squos memoria mihi non designat) Occisi us, & Exclusissimus: quae quod ex participiis facta sint, magis etiam mira videri queunt.At de oculistimus quod ex nomine factum est & pro quo legitur etiam ocausi si s quodam in loco dicem dum & alibi erit. Nec vero minus inso-

407쪽

394 DE PLAvTI LATINI T. foeminini generis vetustatem attuli, quae noua videri poterit sunt enim vetustissima quoque, illis noua quibus sunt inaudita) sic etiam cuiusdam nouitatis exempla in nonullis neutrius gen cris substantivis, priscae linguae,& Plautiuae praesertim, ustutis, proferam.Talia autem sunt, Desidiabu- η & Mendicti bulum, nec non Dispoliabulim. Horum primum illud in Bacchid. lcgitur, Actus S, se. I, stre, . rgoae ut haec coclusa geste clamia' ut cru palaistoire,tua fanua, aut damna, aut de diabula' Mendicabulum autem extat in Aulularia,

num istis reges coetaeros Memorare nolo, homino mendimbula.

At vero Diloliabula puto in quibusda cod. legi eo ipso in loco, unde paulo ante attuli Desidiabula. Obseruandu est aute alium usum his & aliis huiusmodi nominibus dari quam vulgo habeant, quu nec locu signiscent ut proslibutim de loco etia dici existimatuo nec instrumentum,ut venabuluU. De diuersa quorundam declinatione mentionem nulla feci, nec de iis quae hic ex prisci itidem sermonis regula, alio genere esseruntur cuiusmodi sunt, Aruus,Ter,& Dor quum apud gramaticos spar

atbiel

im saltem inueniantur. Ad eosdem vero, non solum ad discendam priscam quoru

4 ri

408쪽

tradam nobis v sitatorum significatione scuiusmodi sunt, A dum, supersistiosius , Factio, & Factiosius, necnon Semum sed etiam

aliorum quae prorsus obsoleverunt scuiusmodi sunt , Diuila, Cordolium, Titim bEum vel Τ extimuli mi, Lamberare, si tu lectorem remittendum censui. Sed quantum ad vocem Latrones attinet, hoc celare

illum nolui, idem eius iuenisse quod GaIlicae rustres. quum enim prisca Gallorum lingua quodda militii genus appellaret rustres,posica de iis dici coepit qui tali ingenio praediti sunt ut illorum pleri que latro'nes evadant. De hoc quoque monebo, nomina nonnulla esse quae prisci Latini secus scripsse rint, non solum ea quibus in alio genere, aut etiam alia declinatione utebantur veluti quum Arisus & Dorsus & ΑE-s,dcturem dicebant: item solae & Aliae in dandi

casti pro nostris soli & Alij sed genus &

declinatione retinedo. Ex eorum aute numero est vacinus pro vacuus: in Pseudolo, Fac siis uacinas Pseudole aedes rii m. Dum autem mutati generis mentionem

409쪽

3 6 DEPLAvΤI LATINI T. et tua quae nunc genitivo iungantur, olim ablativo iuneta fuisse. Ex illis autem est Expers. ut in Amphitruone, Eo more expertem te Aetiim adueniens o sent domi. Atque hac construct ionc non antiqui solum scriptores, sed ex antiquariis etiam nonnulli sunt usi. AD VERBA ex Nominibus iam nunc transeundum esse censeo: ne,si de his pergam dicere ut certe multa dicenda re-Hant quum mihi parum & temporis & loci supersit, illa,portione sibi debita, quod

ad tractationem attinet, fraudare cogar: praesertim quum hanc longe illa prolixiorem esse necesse sit. Quanuis autem multa huc pertinentia mihi in mentem non veniant, tamen vel ea quae succurrunt, qu modo in tam angustum spatium contrahere spars enim cius etiam spatii quod reliquu est, alii sermoni seruanda est) & quo modo iis qui in comici huius lectione notyrones sunt sed potius veteranisatissac re possim, nescire me fateor. Verum si noliis, illis saltem, in quorum gratiam haec scribuntur, ut a me satissat operam dabo. Mirabitur ergo tyro noster donec e xercitatus fuerit activam vocem in quibusdaverbis quibus nos in passiua tantum utimur.ut in C oteplare & in Lud care: quoruh

410쪽

DE PLAvTI LATINI T. I97 hoc in Merc.illud in Milite legitur,itidemq; venerare,& Arbitrare. Mirabitur & quosdam infinitivos, cuiusmodi est Expugnusere,in Amph.quod pro Expugnaturum es.se,positum cxistimatur. Mirabitur fortassis &syncopas: qualis est illa cuius antea mentionem feci, in Siriue pro Siuem. Cui si mile est Adiuro pro Adiuuero, in illo Ennii versi, O Tite quid ego adauro,curamue leuas β. ubi vide etiam Leuisso, ut huic similia observes. Mendose certe Dic sis in Curculione legitur,pro Dicax sis: sicut alibi sub d lassis pro subdola sis. At vero Faxo & Dixo minus noua illi fuerint. Mirabitur etiam passim composita verba ero limplicibus posita, & quidem non eiusmodi qualia sunt qa quibus & nos simpliciu loco utimur: scd Astare pro stare,&Aformidare pro Formidare, Conm'Pre proe laire, Cocessare pro Cesare, Conse dere

pro Suridere : necnon Condonarin pro D

rure.Vicissim aliqua simplicia pro com postis:vi Soluere aliquem,non Vno in loco, pro Absoluere,& a se dimittere, persoluto

illi eo quod debebatur.

SEARCH

MENU NAVIGATION