De latinitate falsò suspecta, expostulatio Henrici Stephani. ... Eiusdem De Plauti latinitate dissertatio, & ad lectionem illius progymnasma

발행: 1576년

분량: 413페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

371쪽

3 8 Ex Pos TVLATIONIS quidam ex πίπρες factum tradiderunt hoc nomen : sed πισυρες quidem & τε ες pro

Quatuor, memini me legere, at πιπρες, non item.

Eseduo, vehiculi itidem genus, adii ci dum est superioribus: licet Belam esseda, non Gallica) dixerit Maro,Propertius au- te Britanna. Quid si vero & Carrus ex Gallico Car Picardice pronuntiado pro Chanfuisse silmptum dicamus p tum temporis enim Galli nostri monosyllabis mirum in modum delectabatur: & iam tum Bec pro rostro dicebant, ut ex Suetonio discimus. Sed undecunque fuerit illud vocabulum Carmσ i equidem peregrinum fuisse ambitror. Bennae etiam unum est ex illis vocabulis quae a Latinis rcpetere, aut saltem quibus uti, tanquam nostris, possumus. Bennae inquit Festus lingua Gallim gentis uehicub appellatur. unde uocatur Combennones, in eadem benna sedentes. Vsus autem est hoc vocabulo Varro cap.23, cuius initium est, Fare, ad inndemiam ouae opus βιnt, uti parentur. albquanto post, Bennae emantur, oleae cresicae s

tantur. Sed ad Picardica dialectu veniendu nobis est ut illam vocem Gallicam ex qua sumpta haec a Latinis fuit, inuenia nus. Vocatur enim hodieque Benea cum

372쪽

ipud alios tum vero Doacos, siue Catua- cos. Sed voce Benne unde diminutionis torma factum est Bene aut alia proxime id hanc accedente usos tum fuisse Gallos existimo. Nonnullae aute sunt voces quas itidem

Gallicas esse ex Latinis scriptoribus disci mus:an vero & illis usi fuerint, haud itide compertum nobis est.Ex iis est Arepennis. legimus enim apud Columellam, lib. ,

cap.I, At Gasti Caudetum appellane in areu urbanis statium C .pedumr: is agrobbus .intem, petarit C L. qgogaratores Cadetum nominaene. semiiugerunt quoque Arepennem uomne. Quid

si vero Arpennem scripserat Columellti, quod propius ad vocem nostram Arpene accedit λ nisi forte eo tempore aliter pronuntiabatur.Ιn eo tamen qui editus est de agrorum conditionibus & limitum constitutionibus libro neutrum illorum, sedarapennem legimus. His enim verbis, Adias quadratus undique sinitur pedibus C X X, subiungitur, Hunc Baetici Arapennem dicune, ab arando Iciluet.Ibidem, aliquanto pdst, Galli Caudetum appetiane in areis urbanis statiuratrentum peditur, quasi cenaeatum: in agrobbus autem,peduo centum quinquaginta quindratorum, iustum Caudetu uocant. At vero apud Columellam uno in loco C detumdm altero .

373쪽

36or Ex vos Tu LATIO Nis e Cademst legitur, ubi videlicet aratorum appellationem refert. Sciendum est autiem in uno ex Glossariis veteribus a me excusis Arvipendiis legi,quod exponitur

νος γεωμ ωικός. Nec vero minus vox nostra Arpene repta sentari Eac videtur quam illa Arepennis. I D At vero Braccae quum omnium conscia

se a Gallis profectae fuerint, nonne & appellationem ipsam vindicare sibi poteriit' Vetustissimum sane est apud Gallos vocabulum Broes: & quum a bractis fuerit etiadicta una Galliae pars Brara , verisimile est braccarum ut usum, ita etiam appellationem, illorum fuisse. Sed qui' his aliisq; coniecturis quae afferri possent , niti opus cst, quum Diodori Siculi autoritate ria adscribendo Gallis illo vocabulo niti possimusὸ Credibile est autem non fuisse tum temporis pronuntiatum Br es a Gallis, quorum asperior quam nunc, id est minus lenis, sermo erat) sed quendam sonum fuisse quem peregrini melius quam voce

Braccae. repraesentare non potuerint.

Castari autem: illis quae Gallica esse testatur quispia ex fide dignis seriptoribus, adii ci potest. Scribit enim eodem eiusdem libri capite Fabius , Et in oratione Labiem, siue illa Cornelii Galli est, in Poluonem, Casiarassemimr,e Gailia ductum est. Sed Festus lon

374쪽

ge aliter de hac voce scribit, nimirum este Oscorum,& significare senem. Verbum autem aspectator quo Fabius utitur, ambiguuin , nec statui potest ex i6coso usu vocuGallicarii quae huic vicinae sunt, an ad illa assectatione cuius mominor ut Festus & Vlpianus, an ad alia referendia sit. Quem admodu aute Carrus peregrinitatis mihi

suspectu esse , &ex nostro Car , pro Chis, originem fortasse habuisse dixi: ita & Catus pro fele snam & hunc illius vocabuli usum inueniri docui) ex nostro C t, pro Chat, Decii esse, aliquando suspicatus sum. Est profecto mihi peregrinitatis suspectu& nomen Sapinus, Sc ex nostro Sapin deductu fuisse, mihi no absimile vero videri fateor. Interim tamen, fieri posse ut non solum in hoc sed in illis etiam duobus fallar, minime nebauerim I. At vocis Solauris, quan uis cam Gallicam. esse Caesar quoque testitur, mentionem ideo non feci,quod Romanis usitatam iasi sui sic constet. scribit enim ,lCi- sexanus deuotis, quos illi Ioldurios appellane. Gallicis certe scriptorii, , qui a nobis Romam dicu-tur, videntur esse fouldoers qui nobis SOL clats.Quidam solidatus ex Vegetio &aliunde afferunt, unde sit soldatus. Vt autem ex Gallis sic etia ex aliis quibusdagetibis vocabula nonulla mutuati

375쪽

3ca D R. L ΑΤ. s v s P. CAP. VIII. erant Romani,& nominatim ex Hispanis. Sic vocem Canibus Fabius pro Hiianica videtur habere, lib.I, cap. , quum scribit, Barbarisinum pluribus modis accipimus. v m

Latinae orationi nomen inserat: ut ferruo q- ratae uinciuntur, dicisolet Canthus: qurinqu- eo tanquam recepto utitur Persius. In codem capite, Et Mappa quoque usitatum circio nomePoeni sibi uelmn , π Gurdos quos pro stolidis accipit uulgus,ex Hispania duxisse origine audiam. Vbi obserua voce Gurdos, cuius aut nulla alibi aut certe rara est metio.Nos maim Turdes dicimus quae frigore sunt velut stupidae redditae. Quis vero Lancea alibi quam in ipso Latio ortum esse putasset at ex Hispania tamen prosectu est, si Varroni apud Gelliu credimus. dio m lota varro inquit qui- de Ρemrim dixisset,ege id uerbis Galli cum,Lanaeam quoque dicit no Latinum sed Iliastarimm uerbum esse. Hoc certe si ita est,

Graeci vocem suam λοχην, pro λαχην,non

Romanis sed Hispanis debent.

376쪽

tinitate Dissertatio, & ad lectionem eius Progymnasma.

Autore Henrico Stephanc

nos ita infelicitassent hic enim mihi quoque esse ant, quarto,& loqueti dePlauto, Smverbo Plautino uti liceat ut omnibus Plauti comoediis,sicut aliis qua, plurimis libris,carendum esset,multi pro- feeto illarum desiderium ferre se vix ponse conquererentur:at ecce,non pauci,& ex

his ipsis fortasse nonnulli, eam illaru parte quae, tanquam paucae ex naufragio tabulae, seruata est . pro derelicta habent. Alii enim propter antiqui sermonis cosuetudine, cuia sueti non sint,abei us lectione abhorret, perinde acsi omnia illic quoda vetustatis obducta situ forent, &loquente Euandri matre audituri essent: alii mendis omnia scatere causantur: nec desint quos Horatii de Plauti numeris & salibus sententia

377쪽

3M DE PLAvΤΙ . LATIN IT. alieniores ab eius lectione reddat :& ita quide ut nullum ipsoru iudicio locu relin quat, sed potius tantu scriptore, tanquam praeiudicio quo da indicta causa, damnare cogat. His omnibus ut pro tepore breuiter respondea salius enim latius de his

disserendi erit locus & ad primos primum

Venia, equide si nouitatis amatores sunt, ut certe sunt) antiquu illu sermone,vel conomine quod sitis auribus plane nouus sit, amare ipsos rationi consentaneum fueris. Iide quu illa sermonis antiquitate, cui munime assuefactas auros habent,& quae a sermone posteris Plauti familiari discrepat, perpetuam csse dicunt, se ne una quide huius comici pagina via qua perlegisse Ostendunt. Ad secundos quod attinet id est,

eos quoru secundo loco mentione feci) ut minus iam de mendis quae in Plauto sunt, queri possint, faciut excplaria vetera, quo-xu fide recutiores typographorii editiones sunt sequutae: atque ut minus in dies minusque huius querelae occasio illis relinqua tur, alioru fortassis exeplariu simulq; doctoru viroru ope efficietur. Quaqua si nullae scriptoris huius editiones priorib' em datiores extaret, atq; ideo lectione eius re-

sugeret,id sane in Plauto facerent quod in

quibusda aliis scriptoribus minime fieri ab

378쪽

DA PLAvTI L A T I N I T. 06sillis videmus. Tertiis illis qui Horatianos versus, quibus huius comici laudibus ob

trectat,semper in ore habet, nec alia cane re cantilena norunt, Varronis, Ciceronis,& quorunda alioru verbis respondere possem, vel potius horii testimonia illi cui aure praebet obtrectationi ope onere: ac veterii scriptorii de aliis itide scriptoribus diuersa S modono repugnatia iudicia proferre :ac variis fortasse rationibus illos n5selum metum ιξειν, sed tandcm etiam inta, vere dictu illud fuisse, Musas Plauti uo sermone loquuturas fuisse si Latine loqui vellet. Hoc quide certe possem ostendere, Cicerone quaedam Plautina velut in deliciis habuisse, atque adeo docere,illum

ipsum poeta qui ita comico isti detrahit,

lubeter cius Latinitate, aut certe eandem

qua usus ille est, usurpare:sed talia vel in id lepus quo hic comicus a me edetur, vel in aliud reseruans, pauca tantum de eius se mone,pauca etia de iocis dica. Ad Plautiana igitur Latinitate quod attinet,in illis iudiciu desidero qui ab hac se abhorrere,Terentiana aute summopere delectari dictit. Quit enim pars huius non minima ex illa profluxerit squod exeptis probare non difficile mihi esset perinde faciunt acsi rivis delectarentur, a sente autem eX quo pars

379쪽

366 Dx PLAvTI L A T I N ij. . illorum manasset, abhorreret. At de huius comici iocis quid obiicere possunt quodno de Aristophanicis obiicere licease Nee vero apud Aristoph.tatum sed in ipsis etia Socrati com philosophoru libris, plerique ioci palato illoru iucudisiime sapiut, quos apud Plautum fastidirent. Quo ex genere est quidam in Platone, pag. 287, meae editionis, ex ambigua aut saltem duplici ve bi νιῶν significatione petitus. At neque tam frequentes quam Plautus, neque tales habet Terentius. Fateor: sed comicὸ iocandi normam ex Terentio petendam esse nego. Ac de iocis quidem alibi a me dicetur:hoc tantum addere nunc libet,me, quoties in illos incido quib' Plautus ideo non placet, quodTeretio, propter alia etiaquam ea quae ad prisci sermonis cosuet dine pertinent,valde sit dissimilis, recomdari Francisci Robortelli, qui mihi Pat uti latam dissimilitudine Inter Pindaru&meu Anacreonte sita enim eu appellabat, quod eu ex profundissimis tenebris emi sem quu uterq; esset poeta lyricus, mirari

se, multis audientibus, me certe risim notenente, dixit. . . .

Verum ut talia de vetustis scriptotibus iudicia missa facia, dissimulare nolo aere ditariu mihi eum quo Plautu prosequor, amore esse: quum hic comicus patri meo, bl

380쪽

DEPLAvTI LATINI T. 367 antequam ad ingrauescctem aetatem peruenisset, omnium Latinoru scriptoru post Cicerone & charissimus, & quatu licebat per ea quae tu teporis suppetebant cxeplaria notissimus fuerit.. Gallos certe prs quibustibet aliis populis Latinitate Plauti amare par est, quod in plurimis loquendi generibus maior sit eius sermoni cum Galsco quam cum alio ullo affinitas: & quideita ut voces etiam pleraeque propemodum eaedem utrobique audiantur. Neq; tame eas quae mihi supersunt pagellas exemplis illoru loquendi generum implebo:sed potius, quoniam illos qui in huius lectione tyrones sunt & rudes, multa remorari possiant, de cautione quae in eo legedo adhibeda esse videtur,s no cuncta quae memoria suggerit, at certe omnia quae angusto hoc spatio capi poterut,askraesed in libro DE LATIN ITA TEP R I s C Α, fusius eadem Deo fauente prolatis etia variis exemplis tractaturus ,& praetermissas hic adiecturus. Quu aute hoc primum videndum sit,ut remorae quas exoptariu deprauatio asserre potest,tollatur, quomodo nonullae ex postremis etia editionibus tollendar mihi videantur,ostendam: sperans fore ut aliae ab

aliis,postqua in huius poetae lectione ide-

SEARCH

MENU NAVIGATION