장음표시 사용
111쪽
11 6 nactatus, is quod, teste Hippocrate,sequitur puris sputum, & ad hoc Phthysis. Hoe accidit ex haemorrhoidibus suppressis, ex eisdem autem superflue siue tibus, hepar , Velut ex omni alia si perflua sanguinis euacuatione , debilitatuhac proinde periculum est ne hydrops sequatur. Ecce periculii hydropis tam ex retentis quam ex flue
tibus haemorrhoidibus,ad quod sapietissimus Hippocrates animaduertes, iubet ut saltem una relinquatur,&sic .neq; omnino sanguis retinebitur,neq; superflue euacuabitur. Urget igitur duplex futurum periculum . Si, militer si mulier obnoxia sit, tum hystericis , tum nepheriticis passion, bus. Utrumq; malum urget, non in ' praesens, dum illa est extra hos affectus, sed in futurum quia eos iure optimo, tamet. In hoc etiam casu difficilis est curatio, nam si vitiosum humorem, ne ad uterum dilabatur, per urinarios meatus deducas,ne ritim excitabis & calculo gignendo mat riam
112쪽
De Complexu Morborum II riam pr stabis iterum a renibus advieru reuellere si velis,uterinos concitabis affectus. In hac dissicultate
diuretica fortia non erunt praeter rationem: nam licet materiam ad renes expellunt, eandem tamen a . renibus
foras extrahunt, & in pr seruationea calculo conuenire diu retica grauis simorum autorum est sententia, quanos,in nostro de Meteoris Microcosimi libro sumus amplexi . Sed alio exemplo magis proprio libet ostendere duplicem morbum urgentem,quorum uterq; futurum malum minetur,
ct unusquisq; diuersam expostulet curationem. Si quando tui accidisse nouimus illustrissimo Cardinali Bonzio )iecur tumore schyrroso. eX materia crassa, pituitos a laeto, induretur,&simul per aluum multa acria,biliosa, adusta, excernantur. Schyrrus iecoris iam iam futuram minatur hydropem ; humorum acrium, & aductorum transitus erosionem intestinorum, ac valde lethaem desynteria,
113쪽
118 nactatus quid faciendum I refrigerabimus ne
Partes excalfactas,quae humores adusios ad intestina transmittunt at sic materia pituitosa augebitur in schyrrho iecoris. Nunquid materia schyrri attenuabimus at sic fluxu acrem augeb1mus. Postulat recta metho.idus, ut infrigidationi prius incubamus neq; enim ex omni refrigera- tione pitui tosus humor augetur, sed ex ea,quq cruditatibus gignendis occasionem praebet. Dum aute haec intus gerimus, non erit inconueniens iecori topica medicamenta attenuantia, & re luentia adhibere. Ita ta men, ut haec topica non excedat nam in iecore,ubi non deest sanguis, poterit aliqua pars aduri, deo ut ex schyrro fiat cancer.
Vltimo potest urgere aliquid in presens, aliud in futurum, de hec duo
etiam poterunt eandem curationem
expostulare. Habes exemplum infect-ς vis. Antipatro Medico, qui & difficult
114쪽
ve Complexu Morborum I I9 laborabat , dissicultas respirationis suffocabat aegrum , palpitatio vero syncopem minabitur. V trumq; de obstructis arterijs pulmonis curari debuerat, ille tamen: quia aegritudinem,prS in curia,augeri permisit, exolutus Obij t. Alio modo unu in prassens , aliud
in futurum urget,&diuersas expostulant curationes. Accipe mihi corpus, cuius substantia, tum propter spirituum tenuitatem,tum etiam proptermeatUum raritatem, sit sui Galenus
appellat) dissipabilis, vel exhalabilis,
vel quod sit defatigatum ex intempestiua exercitatione, vel potu, Vel Venere, vel curis & solicitudinibus que adnotare solitum esse Hippocratem refert Galenus & sic affecto corpore,homo febricitare incipiat. Ratione febris, que in pr sens Vrget, eUacuatio debetur, ratione imbecillitatis virium, quae urget tu futUrUm,cauere debet Medicus a sanguinis minsone,quod nos passim admonet G
115쪽
rao Tractatus 1enus. In hac contrarietate, licet revera virium sufficiens magnitudo,in primo statim morbi ingressu, comprehendi nequeat, tamen,eX Galeni co-silio, A non pol mus earum quantitatem exquisite inuenire, posse tamen nos artisciosa quadam coniectura ad Demtatem proxime accedere nemo infitia- -- bitur. Coniectura igitur facta, Galeni oraculo, quid agendum sit docemur ι Nam si iuuenis triginta annos
sit natus, sed laxus 9 mollis , dipis-guis, ct albus, ac gracilibus, venis,huic plane aut sanguinem non mittes,aut parum detrahes, ct omnino quidem non mittes is tempore defatis , ct regione Uuosa, ct caelisatu calido,ac Acco,parum detrahes in aliis anni temporibus
tum regione, tum caeli satu . Timendum igitur in huiusmodi hominibus
est ne vires evacuationem tolerare -neqUeUnteS collabantur,& cum penitus cogimur sanguine mittere, squoniam adest febris putrida que pro hylothesi habet obstructionem, & pu-
116쪽
De Complexu Morborum I 2Itredinem) obstructio, & putredo vltiorem, per alia remedia, curationem
expostulant, nec sola sussicit sanguinis missio,ideo non est mittendus ita copiose sanguis ut necessitas postulare videtur ,sed reponi aliquid debei ad eurationis spatium quo minus intempestiue nutrire necessitate via cogamur .
taeterum hoc quod de sanguinis missione dico, de purgante medicamento die trum puta. Sed quoniam diximus in sanguinis missione, citra id quod morbo debetur, propter Virium imbecillitatem , sistendum esse, interrogabis , quae nam sit purgatio quae huic deminutae sanguin1s missioni respondere possit I nam Galenus hoc negare visus est quando sic ait,
quod semel in mentrem deuoratum es de rari medicamentum, quo minus omne deuoratum si, fleri non potes: neq; possit- e.1Lues, ubiplusquam conueniat iam purgetur homo, panem oblati auferri . At in sanguinis missione flummum id bonum es, euacuationem dum voles pus
117쪽
Asere, ac rursumquὸ videntur tempore sueres nereia recte habere
appareat. Attamen non colligimus ex his verbis non esse in manu nostra purgationem deminutam facere,colligitur quidem magis tutam esse misssionem sanguinis, quam purgatione, & maiore circunspectione esse opus ad exhibendum pharmacum purgas, quam ad mittendum sanguine: siqui, dem venae sectione perinde Medicus utitur ac si equum habenis regat, quem possit ad libitum cohibere. At purgatio est veluti sayum e manu eiectum,quod iterum recuperare est impossibile. Caeterum si velis deminuintae sanguinis missioni purgatione j3 quiparare, id conieetura quadam assi sequi poteris: quamuis enim, ut Ga
lenus multoties ait, nihil magis conie cturale facit artem no ram quam remediorum quantitas, nihilominus , si1-cut superius de viribus diximus, ita nunc de remedijs dicendum est posi
118쪽
De complexu Morborum I 23 artificiosa quadam coniectura acce
Igitur sanguinis missioni deminui
respondebit purgatio, quam recetiores minoratiuam appellat, Vallesius m. r.emis licet vocabulum, taquam barbarum, rehciat,rem tamen amplectitur. Prolixa se nunc offerret cotrouersia, qua Antonius Musa, contra o Ioannem Manardum suscepit, existimante Μa ἴι i, Mnardo, & rationibus multis comprΟ- ps.Lhante, etiam humores non turgentes debere, ante coctionem,imminui. &contradicente Musa. Caeterum uidetur Musa plus nimio addictus aphorismo qui rubet concocta medicari, ct
mouere non cruda, quem tamen Gale. ait in quibusda exemplari huS scri ptum non reperiri, licet in lib. de humoribus pastina scriptus reperiatur. Sed non ne alius aphorismus qui sine 2.aph.t'. dubio Hippocraticus est, habet cum orbi inchoant s quid mouendum mouetur moue t Ita est, sed Musa consi
derat verbasiquid videtur quasi dictu Mens sit
119쪽
124 Tractatus si si materia turgeat,aut si sit iam c6 cocta, verum inanis est isthaec interis pretatio. Nam in primis, principium est tempus cruditatis nec in eo potest esse facta concoctio. potest, inquit Musa, si principium accipiamus non Pro tepore cruditatis, sed pro primis tribus diebus ut accipit Galenus in libro de crisibus. At quamuis ita accipiat non est materia morbifica ita concoctu facilis, ut in primis tribus diebus possit cocoqui. Deinde quod
nec de turgente nec de concocta loquatur patet quoniam in seque te aphorismo rationem assignat cur in
principijs sit purgandum, videlicet,
quia tunc symptomata sunt mitiora, distriari Vnde recte idem Hippocrates alibi, vin. in purgare iubet ante septimum,sin minus non nisi post decimum quartum, vi videlicet effugiamus lepus in quo morbus acutus cosistit,ac viget: nam ante decimum quartum non posse morbUm concoqui, Galenus scriptureliquit. Nec Musa Galenum fau- .
120쪽
De Complexu Morborum I 2storem habet:quippe Galenus nec de turgente, nec de concocta materia a-phorismum intelligit : siquidem ait melius es inprincipi' euacuare, quo minorem iam factam materiam facilius natu possit concoquere . Certe si materia est turgens,non debet euacuari deminute ita ut pars eius relinquatur, similiter si est cocta, non est cur par tem relinquamus, quae postea concoquatur. Demum Galenus prima die, secunda, & quarta,& interdum qui ta medicamentum se dedisse fatetur . Hoc Musa interpretatur fuisse factu reuellendi causa . Sed quid prohibet feri etiam euacuationis ergo Z Numquia dum materia morbi est cruda, bonus succus simul cum prauo eXta
hitur placet mihi Vallesj resiposio.
Hoc quidem non admodum est certum, sed demus certum esse , non ne tunc Virtus aggravatur & purgatione leuamen accipit 2 saepe vene sectione plus laudabilis, quam corrupti sala guinis extrahitur, & tamen venae s