장음표시 사용
181쪽
Atque ita clare S sine ulla litura eodex noster Galeanus cui aliquatenus accediant Regiae Societatis membranae , a prima manu luctuosus xhibentes. Ad quam emendationem firmandam nonnulla adsera exempla, sed quae parum apta sunt, ut mox ostendam, ad id quod vis, com-Probandum. Propertius IV. L.
Nec rudis infestis mitis radiabat in armis.
Undaris infestis fugitiva reposcitur armis.
2uin tuae eausae nocet Ipsum Me , quod armis vertis infestis solum. Datur signum, infestisque armis concurrunt.
Infestis armis recte dici nemo, opinor, ignorat, idque probare velle exemplis videtur esse Scriptoris, &suo, & lectoris otio abutentis. Ego vero ea adscripsi , ut inscitiam tuam in exemplis adserendis, hic quoque in conspectu Ponerem: eorum enim nullum est , quod in-nsis , luctuosus hic legi debere Confirmet: neque ad hoc essiciendum ulla valent CXempla, nisi ea, in quibus haec verba infestus , luctuosus, arms Comprehenduntur, & praeterea nΟ.men substantivum , ad quod tam infesus quam luctuosus Commode referri queant. Deinde, ais, Medus luctuoseus, ut Carm. III. 6.
Di multa neglisti dederunt Hesperiae mala luctuosae.
neque hic locus quidquam ad emendationem sulciendam valet, ut ex iis quae modo attuli,
182쪽
perspicuum est. Deinde, ais, neque tamen entoto damnari potes recepta lectio. Nam luctuosa arma recte dicuntur , ut Cicero luctuosum diem, perluctuosum funus. Tum autem insese
tus sibi , erit sbi adversus , si inimicus. ob
discordiam nempe civilem. Sed in altera lectione collocatio venusior est, sonus stlabarum δε cior 3 ac non potes non iis placere, qui raras Neruditas aures habent Illud hic primo reprehendendum, quod scribis, s infesus linimus, infestus sibi, eris si adversus. Nam ad ver bum infestus subintelligitur hosis , scilicet Romanorum , dc sbi rescrendum ad dissidet.
Deinde tecum pugnas, nam ad Carm. II. XIV.
V. 27. Et mero tinguet pavimentum superbum,
ad hunc modum scribis, s cum Barthis legeriris superbus ab odiosi quidem Homo e Meleuti culpa Flaccum absolveris e sed audacis epitheti laude, quae toties feliciter ei cessit, eadem opera privaveris. At hic infesti , luctuosus propter dulciorem syllabarum sonum receptae te tioni praesera. Quod omnino pugnat cum eo quod ad pavimentum superbum adnotasti. Quid λnonne infesis luctuosus si reponas, Horatium audaciore & splendidiore figura spoliaverisigavimentum enim superbum Cum exigua laude, ut supra ostendi, dicitur 3 arma luctuoscum magna dici quis dubitet Z Nunc ad codicum , quibus Heinsiana emendatio firmatur,
auctoritatem pervenio. Et omnino credenodum infesta luctuosus inepti Correctoris essς
183쪽
Commentum, qui ob ignoratam transationis virtutem, arma parum apte dici luctuosa arbitratus est 3 Medum vero dici luiniosum vel aptissime, & propterea luctuosus pro luctuoses reposuit, ut longinquiori substantivo conveniret, re ipsa, ut ei videbatur, id necessario requirente. Sed argumentum, quo inprimis adauinis videris , ut infestis luctuosus vulgatae lectioni praeserendum esse Censeres, hoc est. Sonus , inquis, ultimarum syllabarum in Medus infestus non potest non displicere iis qui raras& eruditas aures habent. Atqui Horatius Carm.
Lib. I. I. v U. 23. 24. Multos eastra juvant, σ lituo tubae Permixtus sonitus, bellaque matribus
Ubi postrema syllaba in permixtus , quam quam variari facillime poterat 3 pro per
mixtus enim permixti multitudinis numero Proclive ei fuerat reponere, tamen eX interioris artis praecepto retinuit permixtus. Item Carm. ΙU. IV. V. Io.
Demisit hostem vimidus ram tus.
Huc quoque pertinet quod adnotasti ad
Vernisque , jam nimbis remotis r
Ceterum , s illud is ter repetitum delicatulas a res offendat, is primum sc cogitet, ineptum esse Euphoniae con ere cum totius sententiae dispendio. Illud addendum puto, ad Poetae ossicium pertinere, ut majorem curam nitori, elegantiae
184쪽
tiae & granditati elocutionis quam numerorum concinnitati adhibeat; & proinde, cum damno egregiae figurae, etiam si ejus conservatio numeros minus laudabiles induceret quamquam receptae lectionis numeri magis artificiosi sint quam sunt numeri lectionis Codicis Galeant, ut in Notis ostendi) non mutandum infesus luctuosi in infesti luctuosus. Nunc ad tertium locum , quem a te male emendatum esse Metaphora demonstrat, Venio. Epist. Lib. II. I. v. Z.
Res Italas armis suteris, moribus ornes,
Ubi tu pro moribus reponendum moenibus exis. timas; verbo autem Moenia , aiS, non muros
urbis, sed tectis N aedificia intra urbem significari. Deinde sic scribis. uod enim de moribus hic narratur , levis es jactura, s abst: suippe quod altero illo Legibus sat percipitur tacomprehenditur I mores squidem Vs legibus emendantur , , amborum regimen smul recepit Augustus. At s MOENIBus huc adsciveris, nova nec temere omittenda laude Augustum mactas. Ipse enim apud Senecam in Apocolocyntos haec de se in coetu Deorum o In hoc terra marique
pacem peperi y ideo civilia bella composui pideo LEGIBUs urbem fundavi, OPERIBUS ORNAvi s Euid aliud quaeso sunt opera , quam moenia sue aediscia Z ut proinde , s moenia hic reponas , idem prorsus de Auguso Noster,
quod ille de se, uixerit. Tria enim uterque poneret 3 armis tutari sive terra marique pacem parere, Legibus emendare, sue fundare; O-
185쪽
peribus, sue moenibus ornare. Certe mori bus ornare nussuam alibi legisse me memini. Etsi translatio ad rationis normam , non ad exemplorum auctoritates, ut supra ostendi, dirigi debeat; tamen quia tui moris est, in Notis ad Horatium magnam CXemplorum Co Piam congerere 3 locos aliquot optimorum Auctorum, in quibus ornare, adornare, exor nare moribus, vel, quod idem sonat , virtutibus , subjiciam; qui loci te admonebunt, ne in futurum memoriae tuae nimium Confidas. Exordiar a Plauto Mosteli. Adh. I. Sc. a.
v. 12. Ruin tu te exornas moribus lapidis
Cicero ad Familiar. Lib. XΙΙΙ. Epist. I 3. bonus plane vir ct cum virtutibus, tum etiam forin una , s quid hoc ad rem pertinet , ornatUS. Idem de Finibus Lib. II. c. 34. Virtutibus instructum N ornatum. Et Lib. IV. C. ΣΙ. ea, virtutibus iis, quibus a natura essemus ornati, obteri posse. Et Lib. V. C. 3Ι. omnibusque virtutibus ornatorum. De Ossiciis Lib. I.
C. I s. Virtutibus lenioribus ornatus. V. Pater- Culus. tantis denique adornatus virtutibus. Te rent. Adelph. Adh. II. Sc. I. V. 22.
Si possiderem , ornatus esses ex tuis virtutibus
mi Donatus. Sic veteres per Ironiam virtutes pro flagitiis dicebant. Unde intelligitur ornatus virtutibus proprie dictum idem valere quod, ornatus bonis moribus. EX his locis avparet, verba, quae in eXtrema Nota leguntur, certe moribus ornare nusquam alibi legisse me meminis
186쪽
ni, ad constantem omnium Codicum lectionem rejiciendam nihil adjuvare. Nunc illud quod de voce moribus scribis, discutiendum est. e uod de moribus hic na ratur , levis jactura es si abst, quippe quod a tero illo legibus sat percipitur 9 comprehenditur e mores squidem ipse legibus emendantur. Hac ad Augustum Epistola voluit Horatius
laudibus maximis eum in coelum tollere: quare cum omnes libri habeant moribus ornes, qua laude maior nulla potest excogitari; Cumque non tam legibus, quam moribus Civitas emendetur , quid ab Horatii mente alienius scribi potuit, quam moenibus pro moribus reponere. Nam malus etiam Princeps hac laude potest esse dignus. Neque vero diffiteor illo moenibus omniare Principem virum non leviter laudari,quia tamen Italiam armis tutari , moribus ornare, emendare legibus, complectuntur ea, quae ad Principis ossicium omnino pertinent, Poeta hanc Augusti laudem moenibus ornare non ad didit, eo magis quod hoc facere, non ad salutem civitatis & incolumitatem conservandam, sed ad magnificentiam iectabat, at moribus vitiosis ac dissolutis felix Reipublicae 1tatus collabascit. Nunc videamus, quid Horatius de legum virtutibus senserit. Carm. Lib. III. XXIV. v v. 33'. 36.
Quid leges sine moribus ranae proficiunt Carm. Lib. IV. U. U. 2.2. Mos π lex maculosum edomuit nefas
187쪽
Vere quoque dixit Plautus de moribus & legibus, &, ut solet, non inurbane Trinumm . Act. IV. Sc. 3. V. 3O.
Mores leges perduxerunt jam in potestatem suam ,
Eae miserae etiam ad parietem fixae sunt elavi erreis, Ubi malos mores assigere nimio fuerat aequius
Item Ovid. Trist. Lib. II. v. 233.
Urbs quoque te legum lassist tutela ruaram , Et morum , similes quos cupis esse tuis.
Itaque, ut de Ovidio & Plauto taceam, ipse Horatius verbis , quae mox adduxi , fraud leges sine moribus. . . . Gnae proficiunt, haec tua, quae iterum ponam, Moribus si ab st, levis es jactura Quippe quod illo legibus sat percipitur oec. apertissime damnat. Praeterea alter Ovidii locus, quem tute adduxisti, ad lectionem moribus tutandam haud mediocriter valet, Ovid. Metam. Lib. XV. v. 833. de Augusto lo
quens, i Legesque feret justi mus auctor r' Exemploque suo mores reget.
Hic tamen locus corrigendi impetum, quo ferebare non repressit. Neque mirum: quoniam illa tua infelicissima memoria , quamquam te tenacissima praeditum esse non ignorem: quia, inquam, illa infelicissima memoria, locos quoidam veterum Auchorum tibi suggesserat, in quibus praeter alia nonnulla, quae pro te facere putasti, haec inveneras: Moenibus Augusus omarat s Romanam scilicet
Rempublicam Item , legibus urbem fundavi,
188쪽
peribus ornavi. Quae corrigendi via sane est fallacissima: quoniam , cum ratio Critica sit Omnium emendationum veluti solum atque fundamentum, quaccunque correctio , quan tacunque locorum similium multitudine suffulta est, nisi ea artis aliquo praecepto subnixa sit, corruat necessc est. Neque Vero m fallit , multam lectionem memoriamque fidelem Critico plurimum prodesse , Cum ade empla , quae emendationum quasi firmamenta sunt, invenienda , tum ad ingenium Critici excitandum, ut scilicet dispiciat utrum lectio, quam memoria osseret, ratione aliqua critica fundetur nec ne 3 quae si nulla sustentetur, cana abjici oportere sine ulla dubitatione judicabit, idque duo Horatii loci inter se collati facile evincunt, Epist. Lib. I. III. v. 33
Seis calidus sanguis seu rerum inscitia vexat,
Ubi tu , illud denique considera quamquam re ceptam lectionem sne codicis auctoritate non δε dicito) an non Ueri potius quam Rerum ab Auctoris manu fuerit,
Seu calidus sanguis, seu VERI inscitia vexat.
Ubi veri accipies recti ut pa m apud Nostrum , Serm. ΙΙ. ΙΙΙ. V. 43
2 em mala sultitia, . quemcumque INSCITIA VERI Caecum agis.
189쪽
Tacitus Agric. c. I. Vitium parvis magnirique civitatibus commune. ignorantiam redii θ' invidiam. O miram inscitiam l nam si vel cem tum Codices veri haberent, dc unus solus haberet rerum, quid dico, unus solus , immo sine unus quidem rerum haberet, omnino rcponendum esset rerum. Quoniam, cum Poeta duas ad serret causas, quarum una aut altera, ad amicitiam duum juvenum rescindendam valeret.
scilicet, fervor sanguinis, vel juvenilis isse ria, parum bene dixisset inscitia veri, Contra inseritia rerum . id est rerum humanarum &communis vitae inscitia, dixisset optime: quod& recta scribendi ratione, & illustrium Auctorum usu comprobatur. Jam ad v. 43. L. II.
Se . III. venio, Luem mala stultitia , o cujusque inscitia veri
Ubi in transitu animadverto cujurique , ut in Notis demonstravi; non quaecumque , quem cunque legi oportere. Atque hic quidem Poeta recte facit Damasippum Stoicum inscitia veri dicentem: nam & Seneca & alii scribunt, ex errore ac falsis opinionibus de bonis & malis nascitur, ut Stoici putant, stultitia, & in hoc loco aeque ineptum foret Ucitia rerum scribere, atque in illo esset inscitia veri. Quod autem
ad peccandi causam attinet, eam non tam longe arcesserem, atque te fecisse deprehendi in causa mutandi campum lusumque trigonem.Sem. Ι. 6. U. I 26. in rabiosi tempora signi, adserenda: ad quem versum sic adnotas. Unde vero Penium, tam pulchrum commentum nobis propinant
190쪽
HORAT. BENΥL. CAP. XI. I 79nant ' ex Persio nempe , cuius illud Sat. III.
Siceas insana Canicula messes Iam dudum coquit, in patula pecus omne sub umbra es.
Atqui non ex Persio, sed ex ipso Horatio hoc ita interpolarunt. Epist. I. V V. I s. I 6.
Ubi gratior aura Leniat π rabiem canis, momenta leonis,
Peccandi itaque causam Interpolatori illud praebuisse dicerem, quod . Cum in Sem. II. III. v. 43. reperisset inscitia veri , putavit rerum in hac Epistola mutandum in veri. CCterum loci optimorum Scriptorum qui prolectione inscitia rerum faciunt, sunt adferendi. I crent. Andr. Adh. V. Sc. IV. V v. 7. 8.
tune his homines adolescentulos Imperitos rerum , eduetos libere, in fraudem Micis.
Cicero pro Sextio. C. 2I. tam eram rudis stam ignarus rerum P tam expers conflii, aut ingenii Z Idem ΙΙ. Philipp. C. 4. Homo , --manitatis expers N vitae Communis ignarus. bid. v. I s. Neque vero eram tam indoctus ignarusque rerum. Ovid. Heroid. XVII. v. IAI .
Felices, quibus usus ades s ego , nescia rerum,
A. Gellius Lib. XIII. c. 8. Afri sapiens esse rerum humanarum velit, non libris solis, noque disciplinis Rhetoricis Dialecticisque opus esse, sed oportere eum versari quoque exercerique in rebus communibus noscendis periclitandirique. M E Ovid.