장음표시 사용
171쪽
quamvis vel singulari corporis constitutione, vel demum bla consuetudine, amarissima ista herba Hymettio melle gratior et jucundior gustui fieri possit. IS9. Quamvis sensus plerique plus minus grati sint, tamen non est negandum, insigne eos inter hac de re discrimen intercedere, et alios natura fere omnibus hominibus esse gratissimos, alios valde ingratoS, nonnullos demum adeo indisterenteS, ut neque Voluptatem neque molestiam ullam dent. Hujusmodi sensuum discriminum ratio nulla hactenus reddita est. 16o. Est quoddam tamen novisse, numquodque fere sensuum genus, Vel gra tum esse, vel ingratum, natura ejus nil mutata), secundum ipsius vehementiata Nullus enim existit sensus adeo jucundu S, quin ultra modum intensus, ingratUS eva dat, nonnunquam fere intolerabilis. Et contra Omnino, qui natura, et solita Velie- 4 mentia,
172쪽
mentia, multum offendunt, leviores facti, tolerabiles saepe fiunt, et interdum admodum jucundi. I 6 I. Par fere ratio est quod multi sensus, primo grati, delectare cessent, si saepius repetiti fuerint, quamvis semper ejusdem
natura et Vehementiae fuerint, quantum ipsam impressionem attinet; et multi primo ingrati displicere desinant, et tandem placeant, quam Vi neque natura neque vehementia impressioni vel minimum mutatae fuerint. Scilicet, sola consuetudine familiares facti, sensus saepe repetiti, segnius percipiuntur I l.), et tandem negli, guntur penitus, nulla adhibita attentione animi. 162. Hinc quoque ratio reddi potest, cur novi sensus fere magi Placeant; Cur varietas adeo jucunda cur alidiores sensus, vel saltem impressione in organa sensus cujuslibet, cupiamus, ut Voluptatem vel augeamu Vel continuemUS: cur ad tot v luptateS
173쪽
luptate ViX ac ne i quidem attendamUS, neque fere tales ante eXtitisse sciamus quam eas amiserimus cur Ot Vol aptateS, tam que constante et purae, tantaque ideo et tam continua animi hilaritas, pueri praesenibus.-Quantum enim cunque Voluptatis, nova sentiendi facultate subito donatuS, aut caecus visui denuo redditus, haberet, tantum, omneS, ab omnibus sensibus
olim habuimus, quamvis longu usu et consuetudo istam voluptatem jam pene deleverint. I 63. Sensus plerique satis validi ut facile et accurate distinguantur, suo quisque
genere et modo, fere placent maxime Varia autem existunt voluptatum generari
variique igitur sensus variis modis animum delectare possunt. Neque profecto aut splendor solis, aut pulchra et vivida totius Naturae facies meridiana, sola homin Um Ocul OS, neque magni concentus soli aure eorum delectant; scilicet qui longe diversa, sed tamen haud exigua voluptate, obscura
174쪽
obscura Numini templa spectant, et umbrosos lucos per lunam adeunt, noctisque demum nigram formidinem lubentes contemplantur et Zephyrum sylvas agitantem, aut apum susurrum, aut fluminis murmur, auscultant. Quin et tempus est, quo tenebrae, silentium, omnisque demum sensus absentia, sola Placent.
164. Sui igitur sunt, et quidem satis aristi, limites, voluptatibus sensuum quip-Pe quae neque multum augeri, neque nimiS saepe repeti, neque diu produci aut continuari possint quasi ipsa Natura hoc modo moneret, non solis voluptatibus, saltem non hujusmodi voluptatibus, hominem esse natum: omnes enim nimis cultas languor aut fastidium abrumpunt nonnulla insignis molestia aut dolor tandem excipiunt. Et profecto, ut voluptas in molestiam aut dolorem tam facile transit, sic pari fere ratione, doloris, saltem magni, cessatio subita, incredibilis aliquando volupta est, qualis nimirum, si minore aut alio quovis Pretio
175쪽
pretio emendi faculta esset, certe non deessent emptores. - Voluptas et dolor ut pulchra Socratis fabula docet sorores fuerunt, utcunque dissimiles, diversamque
sortem expertae altera nimirum optata et
grata omnibuS, altera Pariter invisa quas tamen Iupiter ita sociavit, et tam indissolubili vinculo conjunXit, ut quamVi natura contrariaS, et diverse spectantes, quicunque alterutram amplectitur, alteram trahat simul. 163. Magna autem hac de re inter varias sentiendi facultates, Variasque quas dant voluptates, differentia observatur: quaedam brevi fatiscunt, neque re quas
debent, distinguunt bene, neque amplius delectantur rebus ipsis quas fatis distinguunt, et quae Primo gratissimae fuerant: aliae diutius ad sua munera valent, et magis diuturna fruuntur voluptate. Sic olfactus et gustus fere brevi satiantur; auditu tamdius visus omnium externorum sensuum longe tardissime Voluptates autem quae a
176쪽
sola mente seu sensibus internis derivantur,
sunt omnium maXime longaevae.-OmneS demum voluptateS, a Variando, aliasque cum aliis miscendo, vel saepe minus grataS
res iis quae magis delectant interponendo, ita ut ne quid nimis sit, haud parum producere possumUS. 166. Supersunt et aliae quaedam reS, jam memoratis plane diversae, Uae On- nullas sensuum voluptates multum regunt; Variae nimirum conditiones vel universi corporiS, praesertim nervorum, Vel quorundam prae aliis organorum aut functionum,
quibus functionibus, organa quaedam sensus, fortasse et sensu ipsi, magna e parte, inserviunt. Et haec inter alias causa est,
quod multae, et quae maXime coluntur, Oluptates, immortale esse nequeant. Sitienti pura aqua pro nectare est; esurienti omni cibu grati1umus, etiam odor cibi jucundu aestuanti aut febricitanti frigus, frigenti calor, placet Iisdem vero hominibus, alii temporibus, insedem re non modo
177쪽
modo non gratae sunt, sed sepe valde ingratiae, Veluti cibUS Ut potio, utcunque delicata, statim post pastum aut potum vel odor cibi statim post prandium neque profecto aut epulae perpetuae, aut alterum prandium statim a primo, perditissimum possunt deleetare helluonem neque Venu Sipsa strenuissimis etiam cultoribus, semper placet.
I 67. Quin et ab aliis sensibus praeter illos qui ab impressione externa I 37. 148. fiunt,
Voluptas aut molestia oriri possunt: ab actione musculorum, quatenus haec fortis, facilis, alacris, fuerit, neque ad fatigationem continuata, voluptas percipitur; contrarii vero ab actione musculorum sensus, hebetudinis nempe, lassitudinis, difficultatis, debilitatis, semper molesti sunt:
varii demum animi status, flectu S, Xercitatione variae memoriae imaginationiS,
judicii, pari fere ratione, nunc grati nUΠCmolesti reperiuntur. 168. Ex
178쪽
168. Ex his omnibus, ut Videtur, Concludere aequum est, tanta benignitate et liberalitate hominibus providisse Naturam, totque iis voluptates suppeditasse, ut non modo viverent, sed vita quam dedit frue
169. Neque sane suis et eximiis usibus carent sensuum Voluptates. Suavitas illa generalis quae omnes fere sensus, praesertim prima aetate, comitatur, invitat nos ad varias sentiendi facultates probe exercendaS, et sic acuendas, plurimamque simul et Hlissimam scientiam I 33. 136.3nobismet quotidie acquirendam. I o Pari fere ratione ad sua organa m tu modice et crebro exercenda invitantur homines, praesertim pueri, quorum sic vis insita promovetur, et facili et promptus usus discitur. I7I. Quin et ad quasdam et maximi momenti actiones, qualibus nimirum aut
179쪽
singuli homine conservantur, aut genus humanum Propagatur, egregiae Voluptatis praemio invitamur. I72. Postremo Voluptate illa quae a modica mentis exercitatione oritur, ad nobilissimas ejus facultate exercenda et eXCO-lendas inducimur, quae neglectae et otiosae, exiguae sunt, Probe cultae, pene divinae fiunt.173. Singuli demum quibus instruimur
sensus, tum externi tum interni, variis obnoxii sunt vitiis unusquisque scilicet, praesertim externorum, potest esse vel nimis acutus, vel nimis obtusus, vel abolitus, vel denique depravatus.-Huc fortasse referri quoque possunt multi sensus molesti, qui, sive ipsi primarii morbi, sive tantum aliorum morborum signa sint, medici atten
tionem optimo jure sibi vindicant 34. . CAP.
180쪽
De tactu, ejusque vitiis et de dolore, et anxietate, et pruritu. 174. Inium sensuum eXternorum tac- tu simplicissimus est, et maXime generalisa quippe qui toti generi nervom communis sit sed certis partibus acutior, veluti cuti, et imprimis apicibus digitorum. Hi papillas nervosas habere dicuntur, Vae, influente sanguine, quodammodo in tactu erigantur, sensum accUTatiorem daturae; sed potius conjectura alingua fabrica derivata, quae non gustuS modo, sed tactus quoque delicatissimum organum est, haec opinio nititur, quam certis rei ipsius observationibuS.I7S. Varias