장음표시 사용
261쪽
culos ad motus vehementissime incitant, alios parum assciunt. 323 Philosophi motui musculorum animo attendentes, varios se perspexisse fontes crediderunt, unde mira eorum vis derivata esset, subtilius aliquando quam Vere de re satis simplice ratiocinati. 324. Vim resiliendi haud exiguam, non secus ac omnis par solida corporum ni malium, manifeste possident musculi, tiam post mortem superstitem quicquid vero motus amplius habent, id a vita omnino pendet, et a neX qui ipso inter et cerebrum et nervo intercedit. 325. Proxima tamen post hanc simplicem vim resiliendi, est vis quae vocatur toni a musculorum nimirum, distentio ipsa stimulus est, cui omni musculus peret 3o9. 3IO.); et omnes fere musculi vivi hominis plus minus distenduntur Ultra statuta
262쪽
turalem, eum scilicet statum, quem, uia spontis facti, tenerent. 326. Hujusmodi distentio datur, imprimis, ipsis quibus adnectuntur crescentibus
ossibus, tum quoque actione musculorum Oppositorum, reciprocorum, tum Porro Pondere partium quarundam quas musculi sustinent, et denique plenitudine caVorum organorum aut Viscerum, qua musculi circundant, vel quibuscum quivis modo
connectuntur.327. Vis tonica augetur, et Vigor actionis musculi simul, majore distentione: minore, minuitur. Hinc intelliguntur vasorum plenitudinis effectus in motu sanguinis incitando hinc quoque ratio Pendet, sanguinis in multis morbis mittendi;
nimirum quo non detur, ad impetum sanguinis temperandum, certiu aut praesentius auxilium. 328. Hm autem vi tonica, quatenus a
263쪽
distentione pendeat, suos, et quidem fiatis arcios limites habet ingens enim aut diuturna fibrarum musculosarum distentio tantum abest ut contractionem earum faciliorem et validiorem reddat ut eandem saepe minuat vel destruat et sic musculi fere solvantur, pristinam vim neque facile neque subito recuperaturi. 329. Porro, musculus nullo praeter solitum modo distentus, ad contactum stimulicujusvis se contrahit. Huic musculorum conditioni nomen vim insitam medici imposuerunt,
33o. Denique, intacto musculo, si stimulus nervo qui eum adit admotus fuerit, similes motus excitantur. Vel si cerebrum ipsum irritatum fuerit, plurimi aut omne musculi convelluntur. Haec musculorum conditio vi nervosa appellaturo
vi insita sede tantum diversa. M a 33 I. O
264쪽
33I. Postremo, intactis Usculis, nervis, cerebro, sola Voluntate Plurimos musculos ad contractionem ciemus haec vis Tecte animalis vocatur, quippe quae sol- animalibus contingat. 332. Non omnes tamen musculi voluntatis imperio subjiciuntur et plurimae et maximi momenti actiones, inscio, invito,
vel contra nitente homine, absolvuntur. Hinc motus musculorum est vel voluntarius vel invituS. 333. Motus omnium, capitis, Vultus, oculorum, ori ad pharyngem usque cervi CiS, trunci, artuum, musculorum, in sano homine, voluntariu est, scilicet, sola v luntate excitari 'test quamVi nonnunquam citra morbum, inscio aut nolente homine, isti musculi exerceantUr 334. Inviti motus sunt OrdiS, arteriarum organorum secernentium, totius ubi
intestinorum a pharynge ad anum, pupillae oculi,
265쪽
oculi, aliorumque Bbincterum, quamvis sane in plerosque horum nonnihil imperii
habeamus), meatuum urinae Vesicae, uteri,hronchiorum.
333. Medium fere locum hos inter occupant respirationis musculi, septum scilicet transversum, musculi abdominis, et qui inter costa jacent, et quotquot cum costis ita conjunguntur musculi, ut horum contractio eas vel firmare, vel elevare, vel deprimere possit. 336. Vix aut ne vix quidem credibile est vires, quas Natura fecit distinctas, facile posse confundi, hominemque fanum, imperium in voluntarios motus amisisse, in invitos adeptum esse unquam. 337. Motuum, qui citra Voluntatem peraguntur, singuli excitantur stimulo quodam, aut ipsis musculi admoto, aut Partisentienti forsitan distanti, quamvis per consensum nervosum cum iis conspiranti; M 3 aut
266쪽
aut cerebrum, aut mentem ipsam, assi-- ciente unde, secundum primam atque congenitam corporis fabricam et constitutionem, certae tantum parte assiciuntur, et ad motum cientur.
338. Admovisse igitur videtur provida
rerum Parens incitamenta quae oportebat iis organis, quorum actiones ad vitam sustinendam, corpusque reficiendum, vel ad certa vitae munera Xercenda, omnino necessariae essent. In ea autem quae Partim vitali munere funguntur, partim aliis, minoris momenti, neque perpetuis ossiciis
inserviunt, divisum imperium homini dedit reliqua demum ipsius arbitrio e misit. 339. Motuum qui ex voluntate sunt, homo sibi conscius est: vix sane muscujusque musculi qui juvet, sed ipsius voluntati et Onatus, ct motu totiu membri, dummodo animum ad hoc attendat. Longa
267쪽
ga consuetudine sensus iste debilior evadit; nunquam Vero Penitu deletur. 34o. Contra, qui inviti sunt motus, vix percipiuntur; neque in fano corpore percipi possunt. Quod, si vehementes, imperfecti abnormes, dissiciles, aut impediti fuerint, tunc sensu quidam molesti, veluti dolor aut anxietaS, nascuntur. 34i Medii hos inter motus respirationis nempe sibi permissi, parum sentiuntur: sed adhibita animi attentione, percipi posse sunt. Quod si insolito more ad nostrum arbitrium exerceantur, tum majorem sensum faciunt impediti hominem miserrime angunt I9o. seqq.).342. Musculi voluntarii motus justo et valido usu, modo hic non nimius fuerit, firmiores, mobiliores, et validiore redduntur, et magis torosi fiunt hinc ab ipsa forma, de viribus hominis judicare. solemus Res sculptoribus bene perspecta,
268쪽
qui alia ratione Herculem, quod ad mus culos, alia Apollinem, alia Venerem expri
343. Robur et mobilitas singulorum
musculorum usu augentur quin et Plurium, qui ad eundem motum praestandum conspirant, musculorum conjunctio, saepe repetita, ipsa consuetudine, facilior, promptior, et accuratior fit. 3 4 Si Vero motus vehementes, insoliti, dissiciles, aut diuturni fuerint, tum ireSexhauriuntur, homo defatigatur. Actiones, qualescunque exercebat, debilioreS, incertae, et tremulae fiunt sensus ingratus sui generis, deinde dolor, postea rigiditas, artubus laborantibus accedunt, debilitas et languor universo corpori quae Omnia requiem et somnum fortiter suadent. Si nulla laborum intermisit intercedat, ingens et universus virium defectus, subitaque interdum animi defestio, ultima de-rnum mors ipsa, ii finem imPonunt. . 3 S. Contra
269쪽
343. Contra omnino, inviti motus musculi, neque usu roborari possunt, quippe quem in fano corpore unum eundemque semper habeant, neque ulla exercitatione fatigari Cor ipsum, validissimus musculus, centies millies quotidie ualcat, post octoginta annos nihilo magis satigatum. Post vehementem Vero, aut insolitum, aut abnormem motum, inviti etiam motus musculi quodammodo debiliores evadunt: nunquam vero sensum defatigationis ha-
346. Musculi demum reipirationis sibi
permissi non defatigantur voluntatis imperio recti, facile, non secus ac musculi voluntarii motus ita ut ad insolitam actionem diutius non aleant. Sensus vero defatigationis vix ex iis percipitur.3 7. Verum enimvero, ipsi motus voluntarii musculi, in fanissimo etiam homine, aliis quoque stimulis aliquando parent; qui hominem, nunc conscium, nUnc inscium,
270쪽
inscium, aut nolentem, vel subito rapiunt immani vi, cui resistere nequeat, vel mitius et gratius solicitant, invitant, et filo tenui, et parum saepe perspecto, ducunt. 348. Animi imprimis affectus, ira, gau
dium, moeror, metuS, amor, odium, Cer
tos motus in musculis excitant, praesertim vultus quo fit ut singuli sese in ore ex-Primant, plus quam Phidiaca arte. Diuturni et graves, et saepe repetiti, fortius et
constantius depinguntur, dissicillime delendi hinc saepe iracundiae imago ubi nulla ira est hoc fundamento nititur arSphysiognomonis. Alii quoque musculi,
Praeter vultus, eadem causa in motum cientur ita ut homo, Corpore, gestu, Voce,
multos animi affectus exprimat. Quin et in musculos inviti motus, animi affectus latum imperium habent in cor arteriaS, Organa secernentia, ventriculum et intestina, et respirationis musculos unde sanguinis motus incitatior, debilior abnor-miS,