장음표시 사용
401쪽
Praecedit saepe inspiratio praeter solitum vehemen et plena. Fit propter sanguinem Per Pulmonem male expeditum, ob debiliorem cordis aliarumque virium moVentium actionem. Hinc multo morbo Comitatur fanis tamen familiare, exhaustis viribus longa vigilia aut nimio labore. Animi demum index saepe est, quatenu amoestitia, vel metu, vel graviore UOVi Saffectu corporis vires frangente, originem
59 I. Huic quodammodo assinis est Oscitatio, quantum a languidiore sanguinis motu per pulmone oriatur ita ut alterum Pro altera non indecore substitui possit. Oscitatio est ingens, plena sonora inspiratio, hiante ore facta, quam aequa Spiratio solet excipere, et interdum omnium artuum valida extensio comitatur, quae pau-dicidatio vocari solet. Affectio esurientibus, somniculosis, labore et vigiliis exhaustis, familiarisu δε sterici Dcquens, et inter sanissim OS
402쪽
nissimos etiam montagio des imitatione 333. mirum saepe in modum propagata. 39a Risus est plena inspiratio, cui repetitae, interruptae, et valde sonorae expirationes succedunt, adeo ut spiritus nonnunquam fere intercludatur, vel vasa sanguinem Velientia pulmonis ultra modum distenta demum rumpantur, non sine suffocationis periculo Nascitur plerumque ab
animi assectione aliqua nova leVi, grata, ludicra, aegre definienda vel a titillatione
Partium corpori S Uarundam, quae acriorem sensum habent. Vehemen periculo non caret modicus saluberrimus habetur; cursum enim sanguini grate promovet, et totum corpus quatit Xcitatque nec mi nus forsitan ad rem pertinet, quod mentem gravioribus curi vacua denotat. Risum comitatur vultus hilaris, verbis
haud facile depingenduS. So3. Fletus huic oppositus, si causas excitantes spectamus, machinatione partium qua
403쪽
qua fit parum differt huic quoque plena inspiratio contingit, et breveS, fractae, sonorae X PirationeS, cum Voce edita querula
atque ingrata . Vultus simul tristis est, et lachrymae effunduntur. Ab aliquo gravi
animi assectu, CProre imprimi S, Plerumque risui , eundemque multum levare solem alte 3 pericula a tali animi assectu instantia 6r So. quam Optime praecaVere. Infantes ubque a dolore corpori saepessent. Raro periculosus est, nisi aliquando infantibus, quibus et risus et fletus a levisse simis causis vehementiore sunt quam adulti S. Vterque 'serior frequentillimus, et immodicta S, non tamen, Ut videtur, sine causa aliqua, Vera vel imaginaria, quamVi Scausam hanc saepe nolint fateri. Uterque homini proprius, fortasse quia ab animi affectioitibus oritur, qualibu belluae carent. 50 . Singultus forsitan his annumerandu est, quippe qui saepe integra valetudine utentibus accidat, veluti si risum immodi cum secutus fuerit; quamvi saepe elmorbidus
404쪽
morbidus sit, et in quibusdam morbis pes simi ominis signum. Est vero nihil aliud quam subita et sonora convulsio septi transversi ventriculus quoque, ut Videtur, aliquando convellitur frequentissima ejus causa praeter jam dictum, vehementem scilicet septi transversi actionem est irritamentum quodvis ventriculum assiciens distentio ejus sola singultum saepe inducit; hinc ebriosis aut crapula gravibus famili- rem. Ventriculi vel intestinorum inflammationem et gangraenam comitari solet. Saepe a debilitate, sub finem longorum morborum, aut in paralysi, saepe post exedium calculum ex vesica, si male cessura est curatio, observatur importunissimus. Interdum quoque diu pergens, quasi per consuetudinem aliquam 373. 9O. I.), corpori insidet dissicillime sistendus. Singultus autem ratio pe valde obscura est. 593. Quin et saepissime respiratio variis morbis plus minus impeditur, insigni aegrotantis incommodo, nec raro PericUlo.
405쪽
s 96. 'spiret apud medico Vocatur malum, si quando spiritus dissicilius, laboriose, neque plene, neque sine dolore, trahitur vitium profecto frequentissimum, multorumque morborum Come et ParS. 597. Varias agnoscit causaS, propter multa organa quae respirationi inserviunt, eademque cum alii partibus conneXa, et demum propter multa eXterna res, agriSimprimis qualitateS, densitatem, raritatem ι calorem, c. quae Variis modis corrumpi
possunt. 398. Igitur impeditur respiratio, sano prorsus homine, multis vitiis aeris ipsius :veluti nimia, praesertim subita, levitate,
raritate, humiditate, impuritate, corruptione, imprimi si vaporibus noxiis, et acribus, aut Venenatis, onustu fuerit quorum nonnunquam tanta Vi est, ut non modo
respirationem impediant, sed vitam ipsam brevi extinguant Sq.).
406쪽
599. Porro obstructiones variae, sive a mero tumore, sive ab inflammatione, sive contractione OriS, Mium, gutturis, Attidis, asperae arteriae bronchiorum, quae Vias
quas aer subire debet aliquo modo claudat, respirationem impedit. 6oo Impeditur quoque omni vitio pulmonis, inflammati, tumoribus obstructi, inundati multa aqua, muco, sero, sanguine, neque ut decet dilatato. 6o I. ano ero pulmone, et liberis omnibus viis quibus ad eum itur, thorax ipse oppletu aqua, sanguine, pure, aere ipso Per Vulnus admisso, pulmonis amplificationem, et ideo respirationem, impediet. vulnus vel unius lateris thoracis alia tunc nimirum aeri patente via, si thora am- Pliatur, quam per asperam arteriam respirationem impedit utriusque vero lateris Vulnus eandem brevi supprimit. 6o a Vitia quoque multiplicia organo'
407쪽
rum quae pectu ampliant, debilitas, paralysis sa us, inflammatio, dolor, rigiditas, septi transversi, aut musculorum abdominis, aut eorum qui inter costas jacent, respirationem imperfectam et dissicilem reddent. Quin et sanis ipsis organis moventibus, actio eorum quovis modo impedita, quo minus pectu amplietur, respirationem faciet dissicilem veluti cor tinrigidae factae, aegre movendae, Vel descensus septi transversi impedituS, propter aquam, aut aera, Ut cibum, aut Otum, aut foetum, abdomen, Vel uterum, vel in
testina, vel ventriculum distendentia, auctamve visceri cujusvis molem, vel demum omnia plus justo sursum prementia : hinc gravior fere omnis spirandi dissicultas decumbenti aegro. 6O3. Denique organa respirationiS, tum magni musculi, tum quoque, ut Videtur, fibrae minutissimae, quibus bronchia instruuntur, per consensum cum alii partibus, ventriculo imprimis, Vel convelluntur in X et terdum
408쪽
terdum in motu abnormes rapta, vel ad solito motu aegre valent unde impedita respiratio. 6o4. Postremo, sanguis ipse per pulmones aegrius transmissus, Vel a Vitio, puta
laesa fabrica, organorum quae eum mOVent,
vel a virium moventium debilitate, spiritum saepe facit dissicilem et laboriosum, qualis moribundi solet contingere. 6os Tot tamque diversis impeditae respirationis bene perspectis causis, quarum aliae alias invicem inducunt intenduntque ,
ratio in promptu erit, cur malum adeo fre-qUenS, Cur tot morborum come et signum, cur saepe malum nervos generis, cur nunc leve et fugax, nunc grave et insanabile, aliquando haereditarium, aliquando periculi plenum, et subito lethale, nonnunquam Vero Periculo vacuum; cur per intervalla saepe recurratri calore et valida corporis exercitatione cur inductum, modica vero
exercitatione interdum sublevatum, plenitudine
409쪽
tudine ingravescens, detracto e venis sanguine saepe fugatum, vel saltem mitius fac
6o6. Impedita respiratio, qualiscunque demum ejus causa fuerit, motum sanguinis plus minusve impedit et simul expulsioni materiae noxiae e pulmone, et mutationi isti salutari et necessariae sanguinis 368. 9.), quae per spiritum naturalem fiunt, quodammodo obestri hinc generalis debilitas, variae functiones impeditae, et multi morbi generis hydropici imprimis 472.476). Pulmo quoque compressus aliquando, et nunquam ut decet dilatatus suum halitum difficilius, neque plene exhalat; hinc saepe humore aquoso obruitur : quinet simul irritatur, quo fit ut Plu ejus muci, ejusque tenacioriS, secernatur, qui demum vias qua aer subit obstruit, stimulat, tussimque vehementem et molestameXcitat, qua tandem pulmo suo se onere ii
410쪽
6o7. Aliis quoque vitiis, tussi nimirum
et sternutationi obnoxia est vitalis haecce functio, quae, quamvi Primo intuitu gravissima videantur, suis tamen usibus non carent, et merito saepe inter saluberrimos Naturae conatu recensentur. 6S.IO. 368. 72.);
saepe tamen periculo non Vacant, et graViincommodo, sive tantum nimis vehementes, sive demum inepti fuerint conatus 7O. 372.), neque sapiente consilio instituti. Utcunque tamen haec se res habuerit, medici est, naturam, et causaS, et effectu earum affectionum novisse, quo melius sciat salutares promovere, nimia temPe-Tare, OXia et ineptas compescere. 6o8 Tussis vocatur vehemen sonora X-Piratio, saepe invita, aera per gloItidem, nunc magi nunc minus fortiter clausim, magno
impetu subito expellens. Conuulsi musculorum expirationis dat insignem aeri impetum contra ni glottidis dat sonum Tussis 1lape repetita et diuturna est, intercedenteriimirum reciproca, post singula expirationes,