Textus omnium epistolarum beatissimi Pauli apostoli ad castigationem emendatiorum codicum versionis Erasmi Roterodami ..., [udg. af Poul Helgesen?]

91쪽

αο si non sit interpres taceat in ecclesia ceterum sibiipsi loquatur et deo. Drophete pero duo aut tres loquantur let ceteri diiudicet Norro si alii fuerit reuelatum assidenti mortaceat. Dolestia enim singulatim omnes prophestaretis omneg discantIet omnes consolationem accipiant et spiritu prosphetarum prophetis subiiciuntur. Ron enim est confusionis sutor custsed pacisIrim omnibus congregationibus sanctoranti mulieres pestre in ecdelita Aeant/nec enim permissum est illis re loquantur sedit subdite sint quemadmodum et lex dicit. Icto si qui discere volunt domi suos viros interrogent inam turpe est mulieribu in cetu loquia ilia a vobis sermo

Paulus vetuit ne milieres in ecclesiis loquanturiqirando decet illas este in si' lentio ut alibi dicit apostolus sed nunc illis nimias permittitur quod maius est nimirum in ecclesiis caritillare nemo latis vocibus lascivire nam si turpe est mulieribus in cetum loquit parum erit decorii si inter vivos et cimi viris vocibus iubilando et conti lando cotondei profectus est mn in vos solo incidit i siquis videtur propheta esse aut spiritualigi agnoscat qaescribo obtal P domini sint precepta ceterum si quis ignorat ignoret.Proinde fratres ad id enitaminiit prophetetis fetioqui linguis ne Petueritis. Gmnia decenter et secundum ordinem stant Caput Deciuium quintanis

Et Iinguis loqui ne vetueritis. Et thoe Pauli preceptum seruant ii qui etiant contendrunt unicam latitiam litigimiu nedum plures e templis Christia uorum arcendam eruditorum et sapi/entum est iudicium ut ecclesia semper habuit lautiani lingiram ita sempellecclesia prophetas latine lingue inter pretes si quando opus esset interpreta

tione.

Istum talem robis facio fratre euangelium I γο euange caui

92쪽

uobisIquod et accepistis in quo et statis per quod et sibilem tost umitu quo pacto annuntiarim vobis si tenetia nisi frustra credidistis. Tradii enim vobis in primisJquod et acceperam . Christus mortuus fuerit pro peccati nostris secundum scripturas et et sepultus sit ut Q resurrereruriam scriptura dicinit ut tan ouis

so occisionem duceretur ut suo liuore , . ..

nostris malis mederint ut be isti, tertio die secundum scripturasset piisus sit Cephe deinde duodecim illis

postea risus est pluid quingentis fratribus semel ex quibus plures manent ad hunc,' diemI quidam autem et obdormierunt. Reinde risus est Iacobo post apostolia omnibus, nostremo vero omnium relut abortivo piosus est et ibi. Ego enim sum minimus apostolorumIqui non sum idoneus ut dicar apostolus/propterea p persecutus sum ecclesiam dei sed gratia dei sum id quod senti Et gratia eius que perfecta est in me non fuit inanius sed

ris eirangilia Uri gessit si in postremisso plus biboris ei auctitri quis Palis

lo mimus iit itans tribuat Oilii, siue igitur ego siue illi su predicamus et sic credidistia. Eo si xl iistus

iniis sit oppilatorum.

plebstatur a mortus resurrexisse quomodo dicunt quidam interies non eae resurrectionem mortuorariis o si resurrectio mortuornm non est

93쪽

ne a Mistus quidem resurserit 6 si Nistus non reserre tiri inanis ride mi Cinistus non Muremtisuper ε

canea estides em qua credidistis vos per fidutiam in illum factos ini' in es a peccatis nec baptismo quicq

licet est predicatio nostrat inanis alit est et fides straHReperimur autem tWm' i m pii G pa

r interim viatiuiscimus.

falsi testes dei quoniam testificati sumus de deo Q excitauerit achristunt quem non excitauit si ridelicet mortui non resurgunt. Stenim si mortui nouresurgunt ne Caesas quidem resurrexit Nd si Thilstua no resurrepit supero vacanea est fide,pestra adhuc estis in peccati vestris.Igitur et qui obdormierunt in Christo perierant. Si iniit hae spem in Christo tantum si rara habemusImaxime miserabiles omnium hominum sumuss Istunc autem

Cportet emini imaginari diro corpora

surretit ex mortuislprimitie eorum .dormierantI fuit. Postque enim per

Iuira tu quod pedet a tapite ebrii cohominem morg etiam per hominem resurrectio mortuorum. Tu admos dum enim peridam omnes moriuntur ita et per Christum omnes pinificabuntur viri'us' aut in proprio ordine primitie Cthirius deinde si et usus abui a paratu ipsius mox MigIcum tradiderit regnum deoI et patrucum adstat t. omnem puncipatum et omnem potestatε ac uirtutem Hamoportet eum regnare pone posuerit otiinta intinuoa sub pete suasio

94쪽

Nouissimus hostis aboletur morsu amita subiecit subpedeg illius. Ttqui cum dicat momnia subiecta sint palam est excipiendum eum i qui labiecit illi omnia. Cum aut subiecta fuerint illi Oialtvnc ipse filius subiicietur eluqui illi subiecit omiuaut sit deus omnia intibus. Plioqui quid facient ut qui bap.rdantur pro mortitisi si omnino momi non resurgunticur bapti antis pro illisi suid et noa periclitamur omni tepore i indies morior per nostram gloriationem quam habeo in Shristo seruosio nostro. Si secundum hominemIcum bestiis depugnaui Ephesisque mihi utilitasImmortui non resis

Saber tapulansis sic inquit. Omnia

sane verba unpiorum olicarnalium' bonos mores corvi ipunt Cibristus as tos mores requirit. Qui Mndolescetum curibus qui corum tenellis et incoxρmptis animis ingeram Tibulluni saρtullum Ceventu lanas et lanoneis Dured iteroidas molles et id genus veneficarum et mortiferarum spvenu cantus scuti omnia vir prudens tanto massis

vi Ebristianus tanqi naufragiorum scopulos devitabitigunt Daedamus et bibamus cras enim morimur. Me decipiamini. 3Cores bonos colloquia corrumpunt mala. Expergiscimini iuste ne peccetis Marti ignorationem dei nonnulli habent. Πο pudorem vobis loquor Ut dicet ali quis. Quomodo resurg t mortui Euali aut corpore penienti Stulte. Tu

quod seminas no vivificitur nisi mortuu fuerit at hoc quod semina gIno corpus quod nascetur seminas sed nudum granum c exempli causa triticiIane alicuius ex ceteris. Si deus illi dat corp'it voluit et unicuiq3smmu suum

95쪽

corpus. laon omnis caro cadem volsed alia quidem caro bominumIaliariam corpora beatorum celestia erimi uero caro pecorumlatia pero pisciuIalia pero volucriu δε sunt corpora celem nullo ponder eorsum prendi in subli

tialet sunt corpora terrestria.Herum alia quidem celestium gloria alia, ro q-- ηψημterrestriumlatia gloria solist et alia gloria lunesti si gloria testarum. Et la siquidem a stella differt in gloria sic et resurrectio mortuorum Seminatur in corruptione resurgit in incorruptibilitate seminatur in ignominias resurgit in gloria seminatur in infirmitates resurgit in potentia seminatur corpus animale resurgit corpus inviale. Sst co*pus animalefet est corpua piritus enim accipimx pro viri mn

operante in homine ac mouente hominem lamina verre pro naturali vita et naturali motu se corpus cssinius s

spirituale quemadmodum et scriptum est pactu est primus homo ndam iuinii Rit m in animam pluentem extremus udam in spiritum riuificantem rit noli primini quod spirituale/sed quod animaleIdeinde quod spirituale. Drmius homo de ferra terrenus secundus homo ipse dominus de celoiualis terrenua ille tales et hi qui terreni sunt. Si qualis ille celestis tales et ii qui cis' teet sunt. SiqRemadmodum gestauimus imaginem terrenis gestabimila et aginem celestia tuo statem dico fratrea o caro et sanguis regni dei

96쪽

hereditatem tonsequi non possvn Ressi corruptio incorruptibilitatia heres ditatem accipit. Ecce mysterium robis dico. ron o Es quidem dormiemus omnes tamen immutabimur in puncto temporistin momento oculi per extremam tubam Cainet enim et mortui resurgent incorruptibileg et noimmutabimur portet cnim comiptibile hoc induere incorruptibilitatemI et mortale hoc in aere immortalitatem Cum autem corruptibile hoc iuduerit in ruptibilitates et mortale hoc induerit immortalitatem tunc fiet sermo

et Esaias revitans aduersiis morte ncipitabit dominus moitem iis istumi ut riptus cura brapta st incas in rictori habitui: mors estileuas

num let opprobrium populi sui auferetae psal .cm d. queus contritus est et nos uberati sumus.

tua inferne pictoria iaculeus autem mortis pctili potentia pero peccatillex sed deo gratias qui dedit nobis pictoriam parsim tum Iesum Christu Itam fria niti pirius stabiles Missimmobilis abundate in opere domuu

ri tantam felicitateque tamen non continget misi iis qui hic per miocentiam et peccati rugami celestem vitam medita

ti fuerint scin per cum sciatiam labor vester no est inanis in dilo. Taput pu terum de collatione in sanctos quemadmodum ordinaui ecclesiis ybalatselita et pos facite a nuda sabbatorum,nusquisque vestrum apud se seponattrecodens quisqui comodum fuerit ne cum relicto iunc collationes

97쪽

fiant cibi venero Mitems quoscunm probaueritis per epistolas ho mittam ut perferant munificentiam pestra Dierosolymam sis fuerit operepretiumri et ipse proficiscar mecum proficiscetur.Ueniam autem adros cum Mascedoniam transieros Macedoniam em pertrasiturus sum. Πpud os autem forte permanebo aut etiam hybernabotri vos me deducatis quocussi proficiscar. Istolo enim pos nunc in transcursu videre sed spero Epus aliquan tum mansurum me apud vos si dominus permiserit Tonan abor autem a phesi usq3 ad diem quinquagesimum. Istam ostium mihi apertum est magnum et efficaxi et aduersari multi Eld si penerit E imothe'Iridet plebso metu sit apud vos. Upus enim domini operatur/quemadmodum et ego; requis igitur eam spernat sed prosequamini eum cum pace it veniat eo nil xpecto enim illum cum statribug. Porro de pollo fratre murimi hortatus sum illum ut iret ad uos cum fratribus et omnino non erat 'o luatas nunc eundi Venturiiges aut cum opportunitatem erit nast*β Elis, missi

denturim Et ne in fine semel niscepta ninicisus ea que sistat euangelio sitis infracto animo sitis obuiti ac validi

M' statem fiet piriliter agite estote Dites dia uobis Οιm charitate stanti npud vos geratur per contentio

98쪽

Ebsecro autem uos fratrea. ν ostis amisiam Stephane esse primitiasnchate et in ministerium sanctis ordinarunt seipsos , et uos subditi

sitis talibugiet omni adiuuanti et laborantiae, aut eo vero de at ventu Stephane et portunati et Uchaicis quoniam id quod mihi deerat pestrithi suppleuerunt. Refocillaverunt enim spiritum meu ac vestruam Pgnoscite tacilaiiiismodi Salutant vos ecclesie nsie Salutant vos in domino multumnquila et Priscilla cum eaque in domo est ipsorum ecdelati Salutant uos fratres omnes. Salutate initicem osculo sancto. Salutatio mea mami Dauli Si quis non diligit dominum alesum Suristum sit anathema maran atha

vcri in aduelim domim. Hi quidelis uiarai atha interpretatur dias nos ev

neu votis e constatipobis in ac isto Iesu. n sta ae

99쪽

Iesu pollictum a conne os epistolam argumentum

Nimum reddit ovis r rinubila quare non retii serit illast quemadmodumipollicitus est epistola superiore prius quedam prefatus de suis afflictionibus tquas ob euangelium Cibri in perpetiebaturio stendens in latius malis deum si hi fuisse solatio. mox reconcili*t Gunt 3 is elimiquem superiori epistola iusserat reddi satane totam au texiecsperent c0stigatum quem peccantem eiecerant Hec ferme capite pri mo ac secundo Deinde predicat studium suum in euangelio predicando Iobite tam aenotans ceteros pseud*postolosiqui suo seruietes questiuisue studelites gloriel ius in non pelliciebant ad lege nosciminiquamChristo sic conabantur admiscere quasi sine huius accestione non esset spes salutis. itaq; umbris legis mos dice prefert euangelui lucem .suboinde adhortatis illos non ad ceremonias legislseo ad conscientiam vitainq; Christo dignani Cestriis interim qua lanceritate predicauerit euangelium Cthristitquantumque trinρlorum eius gratia perpessus sit spe premiscelestis ast abec indicat quibus in rebus sita sit potissiliani Christiana pietas .Hec tractantur in calce capitis fecitdilcap. terno quarto quis sto et principio sextia cui veliqua butus capitis partei simulque mitio prorimi bortatur: illos Hagnoscentes dignitatem et sanctitatem sue professionisi modis omnibus abstine

nutab inquinamentis rebulcorum lcum quibus tibi esset illis commune. Quarto loco te nil superioris reprelbensionis acerbitatem collaudans illorurn obedientiam in epistolesue licet obiurgatrici pex omnia paruissent gratulaturq;χ is mero temporarius sum' mum gaudiuin utrisq; pepererit velut cum ex ania obarmaco consequitur gratissima sanitas. Quinto loco cum exemplo macedonula tum vavqs argumentis ac scripturarunt testimoniis prouocat ut pro sua quisse facultate proque nnimi propensione constrat ali quid in subsit iuni sanctorum 'qui si ierosolrmis agebantlmemor iboe sibi malimatum a Metro Indiboc necto in misso Cito cum citer collega ut plerique putant )euca quos comν ineuda Corinthhs e agiti inite octauo et nono.Q extolquoslante taxauit obliquetpalam insectatue pseudapostolosiqui fastu ac supercilio dignitateni coninicitatem apostolicam presserebanti Paulum in contemptum vocantes velut humilem lut qui cerdotii cam exercuerit velut imperitum et infantem in hec toties cesum ac vexatum iniur is .esbuersus bos cutoritatem suam asserit apud Corinti bios testans ius sibi deesse nutorita tem ne potestate postolicam sed qua nolitvri grauandis altis quemadmodum ceteris sed tantuin ad commodum suorum et Christi fortam. Deinde prefatas veniam stultitie q, de se gloriosius quedam dicere cogeretur primitin equat se summis apostolis deinde prefert mansimq; mulus nominibus vel in latius sparsexit euangel a doctrinam vel νυmis gratuito eam tradiderit litem per se nem per suos grauatis Schaicos vel in plura perpessius sit euangelii causalo illorum qui lea sibi glorie vertens ob que qui sinam videbatur contemptior Porro semionis imperitiam agnoscens modestie causa rerum scientiain sibi vindicatIn quid vel ibi desiderent postremo'itoniani pseudapostoli ficεtis angelorum visionibus sese venditabant apud simplicest Paulus veram et insignentndducit visionem se raptum in tertium,sci celum atq; illic edoctum que captum boni num excedatim de fere cap. x xl. xq. eptimo nepex, seudopostolos relaberenturiis pusti a vitia te statue sibi in animo esse inuisere illos ciam autoritate intaminans nex 'ς qq. pNudat ut sui dissimilis esse cogaturlaut ne sicut epistola sevire coactiis est G p; βῆ δ' Qq sitire cogatuelquor, antehac non fecerit cum suo iure potuisset. Se in cdice ς pitis duodecimi et capi citi Grecorum inscriptiones testantur hanc epistoἰς mili qm P bilippis premitum et Lucam. Ceterum argumenta que nullo cutore si

comm p d cmtqte babenti in latinis codicibus testantur per eosdem missama C qtade. Iam P . Ioci inem capite secundo.

argumenti Sino

100쪽

Secunde epime Od corinthaeo Oput primum Irulas apostolassent christi per luntate dei ac Timo ea frater congregationi dei que est Corinthi mra cum sanctis omnibus

qui sint in tota nchaia. Dratia robis et pax adeo patre nostro et domino sese christo. Benedictus deus et pater domini nostri Iesu Lbnusti qui ea pater misericordiarum et deus omnia Esolationis Glalanino in om ni afflictione nostra in Diripo inius consolari eos qui sunt hi quavia afflictione per c5solationem quinosipsos consolatur deus Euoniam sicut Unctile enim paulus mimprimis abundat afflictione Chiisti in nobis ita per Christum abundat et consola

tare ut demetiissimus ac optimus deus temperet consolationem suam pro malorum modo et quantitate ut quo gra

: ima ἡ '' '' '' tib nostra. Sive autem affligimur pro consolatione ac salute que opesi

ratur in tolerantia earundem afflictionum i quas et iro,patimur siue consolationem accipimus pro restri consolationes salute spes etiam nostra firma

estor, big cum sciamus 'nimadmotum part stipe em a efflictioniam sic futuri sitis et consolationis. Non enim polumus το ignorare fratres de afflictione aeatque nobu' sipit in risial quoniam supra modum grava