Collectaneae quaedam ... / Per Gerardum Dorn ... latine reddita

231쪽

dum sibi fundamentum posuerit, ac Vndique

rem exacto perponderit spiritum suum eleuat sublimatq; , ut etiam futura praedicere valeat Euenire solet etia V. mulieres ex somnio maximas in phantasias incidant, quas imaginantes adesse etiam suum perducunt multis tamen praeter anima doersonem id accidit. quo fit etiam ut non progrediantur ad ipsam imaginationem. Qira propter illae minimἡsolpe relinquendae, ne me lac holiam concipiant alantq; verum in alacritate quanto fieri poterit honestius conseruandae sunt in aliaria in societate nihil eis admirandi recitando sed inpura simplicitate solum educandae, Desu pra modum consuetum spiritus earum leuetur. Nam earum imaginationes tam asperae sunt, potissimum in suo profluuio, subritio singula sunt in ipsis ordine perturbata, ut iuxta commotionem, ad iramque prouocatio

ne si quid imaginentur mali cuipiam. fieri vi enon possit quin is ab eis contam metur. Eo tempore prolem sui, uberibus actam minimo tutum est, quoniam ira quicquid ita agi natur in prolem propemodum imprimit. Ad mirandi sane spiritus a phantasia ducti suo si ac per somnia nihilq; minus quain contem nendi maximὸ quod eorum origo sitima i- nati O, quae perseel os etiam spiritus es scit rentissimos eorum efficacissimos lus sunt imaginationibus contenta. Verbi gratia Simulic in puerperio decuit bens, ni ritura P

232쪽

THEOPHR PARA C.

mortisfiat mimica mortisq; laoc in odio, inuidia dium clauserit eXtremum , in eiusque decessus termino phantasiam hanc habuerit, qua secum animo voluens optarit mundum rotum una secum interire quod magmatio talis, Linestrui fluxus adsint, ex magmatione sirinili spiritus nascitur Me menstruo corpus operis, inde postmodum generalis totius prouincitem Ortalitas eo quod Halium. scemodi corpore menstruum illud mortuum aut vivum continetur Latius ut quae dixi,

mus melius intelligatis, philosophabimur. Coelum terra duo sunt,visibilim mu sibilium ambo limbus unus, quare pariter ambo hominem quod constituunt, magmatio totum peragrare mundum, ut millena milliaria subticeam, &in coelum suas imaginationes imprimere potest. Non alias etiam ac stellae nos in terris degentes insiiciunt ad mortem, plerunq; praeter datam a nobis occasionem , ipsas inficere possumus. Quandoquidem nostrarum imaginationum speculationes ita sursum attolluntur , ac astrorum impressiones deorsum demittuntur. Jerum istorum infectio nostra prorsum est infirmi.

Signorum autem praeter naturam modo

qui dictus est impressio, non inficit animam, sed corpus tantum pariter ea qui per odium aut inuidiam inditur aequalis est, nec peior ac si manu propria contigis et Nam idem est,

233쪽

PHILOSOPH. AG . ri

vis bilis aut inuisibilis homo sit istorum 'e . ne rationem ab animalibus multigenis, quae Deus interris creare voluit ad homillis contemplationem intelligas, ut leaena quae pullos pari mor ruos ipsaque superstes planctu luctuq suo, cc. Pariter di in aginatio simili

naturam quandam, proprietatem habet, ni malem nam una cum ipso menstruo situm

in oculis habet imaginatiua quoq; virtus siti per alia quaeque animalia brutaque sui gradus

exaltationem obtinens, non alias quam laru rium unum colore superat alterum sic&ba

siliscus una cuin imaginatione menstruali sit premus est. In exemplum vides mulierem suos menses patientem aspectu solo speculi splendorem obfuscare : non secus euenit quum in oculos alterius intuetur, maculas, stillas, aliosque defectus imprimere potest quorum originem falso medici saepius inter pretati sunt.

Quapropter state quid in primo suae quidem exaltationis gradu, quid in maiori poscsint per basiliscum, qui nihil aliud est, qua iam

speculator de phantasticus ex menstrualirulentia venenoq; generatus, in eius oculis existente loco matricis crystallini, qu unu idem sunt, ex istima. Nam quotcunq; potest basiliscus, efficit hoc eius imaginatio, ni misi in appetitu suoq; desiderio fixa, mortemque viventibus omnibus optant , quae sui pectant oculi. Nobis id in exemplum accidit vi

234쪽

imaginationibus nostris dominemur Millas in nos dominium habere minim snamus. Ab his qui dicta sunt, utpote vires magmatis uas in homines tyrannidem laeua Saturni manu suam exercente iudicari potest, non simo causa Deu vini ciborumq; genera varia creata se in hominis recreationem, quibus contrariis suis effectibus, a Saturninis illis ad Ioui alia retrahi valeret nec tamen abuteretur ad Martem usque De caetero quod sinistras imaginationes plerunque solum agere gignat. vii Deus hominem solum fore non probatore proprio, viro mulierem huic virum adiunxit, ut societate mutua delectati. rerum quae diximus obliuiscerentur. Imagiis nationes mulieres potissimum praegnantes infestant, quum aliquid videntes, idque concipientes animo, vel eo terrae factae metuunt. vel delectatae nimium appetunt,&c mde qua proli suae forma similis acquiritur a s talis meadem prole nata foret imaginatio. Super his notandum est sex ista, nempe timor, terror, appetitus, desiderium, laeticia, necnon odium, cum suis appendicibus hominum astra superare, ducere i prout volunt, id est, regere Astrum item spiritus est, qui hoc loco format, ad se trahit, imprimit, ac imaginationis faber existit quod autem eorum sex in imaginationem venerit, huic artifici comni ictum est ad eam reducere formam, qua visum aut conceptum fuerit operationisque

235쪽

PHILOSOPH. MAGNA. ais

momentum est determinatum , non prolixius fabrilis magisteri tempus, quo producitur, ac ibidem consiliit adimpletum opus. Qtrinam tremor, timor, &c haec efficiant

intell: g videlicet imaginationem ab istis

conuinci, nec non omne quo supra modum

redditur quis anxius prae timore vel alijs, id ipsum euenit: siquidem ea sex quae supra dicta sint, spiritum imaginationis generant: quo genito mox idipsum adest cuius causa productus fuit. Ad horum conclusionem postremum idefundamentum imaginationis animaduertendum ei spir tum huius esse fabrum, qui spirituum potestatem habet ea perficiendi quae praedicta sex concipiunt, eo modo qui supra narratus est coloribus instrumentis quibus spiritus uti solent. Pleraq de his alia diei possent, quae quidem expertis ab huiusmodi semine rerum edoctis relinquo videant ut ipsi quam varijs imaginatio ijs operetur. Superuacaneum etiam foret plura de his hoc loco scribere, talia cum in dies oculariter accidere sit notissimum. Quapropter ubi mulier admirabilem eiusmodi partum produxerit, imaginatione factum esse iudicandum est: pariterra quum ista quempiam , ut supra

diximus, occiderit, aut infirmitate, suis maledictionibus, optatis, imprecationibus, de caeteris instrumentis suis infecerit. Habemus autem praeceptum ut illa relinquamus,

236쪽

media quibus obuenire possumus, uti bi bendo vel edendo, alia i faciendo, quae totitant otium imaginationum radicem potissi,mam quaeque Dei praeceptis contraria non fuerint exercendo opere namq; labore uospeculatio quae uis impeditur, ex qua qui dein idololatria necnon pr dicta vitia sumpserunt originem Et licet in Sacris literis habeatur: Scrutem in scripturas , &c non intelligitur per imaginationem propriam, sed per earundem scripturarum spiritum, in quo veri philosophi quotquot sunt fundari deberent, ne per spiritum imaginationum seducerentur, aviaque veritatis vina cum doctorum virorumi arte maxima deflecterent.

De males eorum operibus. Prologus. Moyse coram Pharaone virgam suam

ex ore Dei mutauit in serpentem hoc Deus ipse .cit. Magi suam inserrentem conuerterunte diabolo, qui docuit eos Ista mihi scribendi pr*bent argumentum de malum a bono distinguen dici non abas quam in pulcherrimo flore, quem vulgus ma ni facit venenum delitescere, nec non invi- ssimo virtutem occultam fore medicus in-icat. Cum itaque Deus hominibus, quibus

in simplicit : praecepit ambulare, duces

237쪽

PHILOSOPH. MAGNA. is

praefixerit, Mistis dederit sapietiam, qua suos in ea vitae puritate conseruarent: cuinq; C sari quod eius est dari voluerit, ac subditos in simplicitate, non in astutia, neque in mundana sapientia sub eius imperio vivere quod Paulus ait Obedite magistratibus, etiam malis ducum, Scin omnibus praefectorum ei habenda ratio respectusque maximus jam quis inter istos a Deo non edo Eius est Quapropter ex huiusmodi sapientia sunt homi num opera discernendat nempe quae male si cladicuntur & cognoscenda, ne vulgus in

istis palliatis operibus per seipsum seducatur, at iudicare valeat ea, quae prius ob suam caecitatem percipere minime potuerat Vale.

CAP. I,

IN primis quanta sit vis atque potestas ho

minis optimis qui cognouerit, opinionem in his meam facit percipiet. Cuncta sunt homini subiecta, cum in delectationem, tum ad suam necessitatem ut utatur sapientiamque perfectam habet ac potestate omnia quidi ista sunt in suam utilitate conuertendi, praeparandiq; Scc. Nec est quod ipse deformis sit anxius,&c quae rebus illis inesse debent hoc ipsum Deo relinquit, naturae, scilicet ut fiat id ipsum quod suis manibus45trectat homo, necnon ulterius fieri cupit quod optat ob eius petitionem similem natura construit

238쪽

ri THEOPHR PARA C.

illi sculpit, coloribus ornat: serere,plai tareq; dominum sinit ipsa vero quod reliquum est procurat, absque alia quavis additione per dominum rei facta.

CAP. II.' Ali quidem ordine terra creata est, ut

regiones Austri suos fructus flores i. ferant, quum Septentrionalis nouu primuinq; versuum vix habeat, Alpest nivibuasdhuc tegantur. Hoc est ubi uno in loco mes.sis fuerit. alio seritur, diuersisq; temporibus etestatem Sc hyemem citius vertardius habet. Haec de similia fieri miratur vulgus, credere lavi xilio modo potest aliquo in loco produci. quae non eisdem nasci temporibus alibi con- tua git. Item Hyberniam quodam anni tempore noctium expertem, oppositis opposito fieri tempore mirum esse videtur, qui rem ipsam non intelligunt: econtra mirum Hybernis quod suis antipodibus contingit, utpote nox, quum ipsi diem habent sic de reliquis terrae stibus longitudine . latitudine. vel oppositione directa differentibus. Et si bene terrae globus ad solis in zodiaco gradum comparetur, singulis diebus Aprilis. Naius , 3 reliqii menses erunt messis csatio semper Temporum immutatio talis est, ut videtur Germanorui quidem sabbatum Iudaeorum sabbato serius obseruatur, iusisano rutunationes diebus duodecim tardius

239쪽

PHILOSOPH. MAGNA. at

quam Orientalium nec propterea numerus annuus alicubi locorum est irritus. Quibus omnibus homo praefectus est ut quod in Occidente repererit hoc ipsum in Oriente plantare valeat, Septentrionalia quae uis in Meridiem. ac per semina suum in hortum a locis transmarinis serere feliciter, Sec.

CAP. III. Porro naturaliter ea fieri certum est, opificio naturae nempe si rosa recens deferatur, unde viget aestas in regionem, in qua riget media bruma vulgus iudicare potest eam ibidem adesse naturaliter , quod eX loco eniat, in quo floret testas. Non alias perna agi ex brumalibus, celeritate quadam cieri nix poterit in aestuantia loca Magus tamen rosas non formauit, nivemque minus at per magicos nuncios, qui parum a Cabalisticis discrepant myster ijs adferri curauit a regionibus, in quibus erant. in illas, quibus vel incognita sunt, vel ob hyemem in eo loco rigentem illo tempore saltem insueta Sic magicὸ plurima transportantur ad impertinentia loca, non alias quam ciconiae ortum in Germania natum ad ultramarinas regiones ducunt.

CAP. IIII. SIςvxi supra dictum est, impressiones meis

te oricas 'otentias hominum conuenire simul, pariter eisdem utuntur imprec

240쪽

sionibus ascendentia , quibus materiam mineralium in montium cauernis locisque le- cretioribus congregant 8c ibidem arte Vulcanica intem p tatum molitiones fabricant, Quae postmodum in turbines atque proce las erumpunt naturaliter: nam alias contra naturam nihil efficere possunt Artes istae plurimi in admirandae sunt, hominibusque non usque adeo notae, sed naturales quarum operationibus d specu nonnunquam videre licet ventorum erumpentium tantos impetus eo loco se conferentes, ad quem pacto licitati sunt, ut valde mirum sit videntibus. Quotiescunque simile quid contigerit existimandum est vicet omines artibus subtilii si- imis humanam experientiam X celientibus usos fu Ie. Nulla tamen penes istos ars tam occulta fore potest, quin manifesta sit hominibus in terris futura, prius quam soluatur Uni aersa mundi machina tunc apparebit oculariter ea per naturam 8ceius artificium eum nisse, quae hucusque diabolo fuerunt dicri via qui pilum unum album aut nigrum ex eius reddere non potest. Verum in quantum

ipsa natura pertransmutationem res immutare valet, eiusque potestas extenditur, superiorum etiam ascendentium ars quam falso fore

supra naturam silabores diaboli plerique putant, efficere potest 3d iste solum ex naturalium artium huiusmodi viribus,&