장음표시 사용
31쪽
ut vix sine eonsensu tu ulteriorem libidinem exerceatur. Generatim tamen in dictis , haeo sit praxis. 6. Aetus aliqui, ut sunt, Oscula , amplexus , tactus , ge Stus , aspectus, rurpilo latum , similiaque externa , cum aliquando fiant ex causa turpi , aliquando non . Ideo; Si sani ex causa turpi sunt peccata gravia, alias sunt levia quoties periculum non adsit, vel scandalum, V. etiam MOLLITIES etc. ACTUS MORALIS . Est actus humanus cosormis , vel dij formis regulis morum , Mel ab eis permissus . Unde Morale pra ter liberum , dicit ordinem , vel relationem ad regulam in
a. Species moralitatis, tres enumerantur . Indisserentia. quam lex permittit: bonitas, quam imperat, malitia, quam
prohibet. V. ACTUS HUMANI. ACCUSARE . V. DENUNCIARE ACCUSSATIO. ACCUSATIO . Est criminis alicujus, et ejus, qui illud a misit , apud judicem facta delatio , obserςata accusandi som
a. DENUNCIATIO. Est criminis latentis facta Iudici annun
riatis , non obserMata formula accusandi . S. INQUISlTIO est actio, qua Iudex, nemine accusante, disquirit, an aliqtiis deliquerit , rei quis tale Patravit crimm . . Illi omnes possunt accusare, qui expresse Per iura non
Probibentur, sive viri, sive Demitiae , sive rei, sive innOeemtes , in atrocibus crimiuibus e. gr. haereseos , simoniae me Accusatus lite pendente , potest suum accusatorem accusare de maiori erimine . Can. cum non rat .
5. illi omnes iure prohibentur accusare, qui presumuntur Non agere motivo ius itiae. Iuxta Ins Civile et Catiouiuum ; non possunt accusare insana es, lacinorosi, ut periurii , malefici , fures, adniteri, hollicidae , sacrilegi, conspiratores in Regem , Patrem. etc. Sic ex Jure Canonieo nec accusare possunt suspecti in fide , ut haeretici , excommunicati , personae via
6. illi omnes debent accusare , qui sussicientes habent probationes ad reum convineendum . Si vero crimen non ve Diuiti Corale
32쪽
gat in daninum publicum, eorrectione fraterna ulendum est. r. Hom. 2. 2. il. 33. a. 7. in Corρ. ACCUSATUS . Quicumque accusatur , potest iuxta Iuris sormam se defendere , modo malas non adhibeat artes licet enim vim vi repellere cum moderamine ineulpatae tutelae . a. Cum Iudex non procedit juxta ordinem Iuris, et reus rationabiliter dubitat, iudicem procedere iuxta regulas iuris: interrogatus, non tenetur respondere judici, nee et veritatem aperire ; tune enim Judex censetur illegitimus , non habens interrogandi potestatem . S. Cum Judex legitime procedit, et iuridico reum interrogat : tune accusatus sub Poena gravi tenetur aperire 'eritatem , esto adsit mortis periculum sub tali confessione .
ADITIO HAEREDITATIS . Qui adit haereditatem , eo ipso
omnibus se obligat, quibus aliquid ex illa haereditato debetur Est quasi contraetus , quo haeres sumit in se omnes obligationes haereditatis. 2. Qui adit haereditatem sine praevis Inventarii cautione , in solidum obligatur omnibus creditoribus , et Legatariis, quantnmvis illi damnosa sit sutura haereditas. S. Qui vult damnosam non sibi sore haereditatem , potest uti indulto Iustiniani Imperatoris , laod beneficium Inventarii nuncupatur 6. Ditis. de haer. qualis. et dij., I g. 22'cod. de iur. deliberandi, ubi permisit, ut intra tricesimum , ab adita haereditate, diem, confici queat inventarium , quo consecto , non ultra vives haereditatis , de Creditoribus, et Legatariis obligatur. JURATIO . Est actus , quo persona ad aliqnid facie dum inducitur , vel non saciendum , invocatione alicuius Samoti , vel rei sacrae, ut, adiuro te Deum visum per Iesum Christum sillum tuum . ut des mihi salutem animae , et cory ris . EX D. Thom. a. u. q. 89. a. I. Hic est actus Beligionis. a. Adjuratio dupliciter emittitur . Per deprecationem at per Imperium, et, ut sit licita, tria optantur . Veritas , disium , et Justitia .
a. Veritas in hoc sistit: ut adiuratio fiat pre rerum Deum,
33쪽
et per res vere saeras , unde si fieret per Deos salsos eis. peccatum esset mortale . ut res non possiatur ficte , sine animo obtinendi et . . Indicium consistit in hoo . Quod ad inratio fiat prudenter , et cum Occasione non levi . Quod Deus, et Sancti non adiurentur imperative , sed deprecati ve , nec Daemon deprecative , sed imperative, qnod eqset mortalo , quia in Deum et Sanctos Imperium , esset iniuria , et contemptus ; et d Predatio erga Daemonem , amicitiam indicaret , et submissionem .
S. Justitia in hoc sexi . qnod res, quae poscitur, sit hone- Sta , nam si mala . adiuratio esset lethaliter peccaminosa νsaltem juxta plures . Not. Locus esset hie de obsessIs a Daemone verba sacere, sed paucis me expedio . ODsessuq a Daemone ille est, ait clericatus , qni loquitur Ignoto, diversoque idiomate; qui canit legit , s ibit, aliaquἔ permulta facit , quae nullo modo ca
Iebat, Di sic immobili; stat , ut robusti movere nequeant, qui occulta patefacit , distantia , etc. Cum vero haec sit per grandis Provincia , opusculo huic Dentiquam accomoda. deat Lector . Detrium Disquis. Magis. l. 2. C. 2. q. s. Se t. 2. filiosqΠe u. ADVERTO solum , seMo, cum Istiusmodi imperativa a iuratione niondum eqse , ct scrupulose cavendum a longis , Curiosique confabulationibus , et inutilibus interrogationibus eum Daemone in adiurando , periculosum' enim esset, ne
levis ci Ipa iuxta D. D. ADMIΝl STRATIO. Administrator. OrdInarii locorum
unt exigere inramentum de si dolitate administrationis loco, et Legatorum piorum e exigere rationem, et computa, tam in visitatione, quam extra, etiam per suum Deleratum, non Ohstantibus quibuscumque privilegiis . Conc. Trid. sess. II ' c. 8. ct s. Esto etiam a Testatore , et lege fundationis eXeludatur a revisione ς tune enim possunt Ordinarii supplere negligentiam Executorum , et illos , si opus est, removere , etiam si defunctus disposuisset , nullum esse Legatum, Diuiliam by Cooste
34쪽
uhi se miscuerit Episcopus , et rationem exegerit ab Exec tore , quem vult, a nemine cori posse ad reddendam rati nem. Sic deducitur ex cap. Tua nobis de Testament. ADOPTIO . Est coluntaria , et gratuita assumstiis perso nae extraneae ad haereditatem, ac si esset naturalis Ilius Di ori mori inter adoptionem , et arrogationem , est, quod qui
est Iuris alieni , dicitur, adoptari , qui vero sui iuris , adi
rogari . ADORATIO . Lale sumpta Est actus, quo alterius exce lentia testificatur, et dividitur in Patriam ; quae Deo exhibetur , ob inc'eatam , et infinitam eius excellentiam super- Naturalem: In Vperdui iam , quae Sanctae Virglai , ob si
gularem eius supra omnes Sanctos , et Angelos, excelle tiam supernaturalem creatam , exhibetur : In Politicam , quae fertur Principibus viris etc. In Absolutam , qua Persona adoratur ob intrinsecam sui Excellentiam . In Relativam is sive honorariam, vel revectIoam, quae rebus insensibilibus ad Deum, vel Sanctos speetaliter pert nentibus , desertur . I. Adoratio stricte sumpta , Est cultus Latrἱae soli Des debitus , consistens in acta , quo testificamur Increatam, a infinitam Dei excellentiam , et nostram summam s mI sionem erga illum , agnoscentes eius in omnibus supremum dominium . Hoe cultu solus Deus est ab homine ad
S. Pater Fil us , et sp r; tus sanctus debent adorari supremo cultu Latriae , quia quaelibet ex illis personis est verus
Deus. 2. Verbum Dioinum subsistens in natura Divino- huimana, supremo Latriae cultu adorandum est , quia est v rus Deus , et verus homo ; verus Deus ratione naturae ae eeptae a Deo e verus homo ratione naturae humanae, age
piae a Virgina Maria. Paul. ad Phil*. I. p. Io. . Christus etsi verus homo, constans ex anima , et cor Pore , sicuti nostrum * tamen vere , et proprie cultu Latram adorandus est , etenim in humanitate Christi inhabitat om
nis plenitudo Dirinitatis , non figilataure , sed corporaliter ,
35쪽
idest vere, et realiter . coloss. a. p. 9. Eumanitas enim Christi, non potest seiungi a Divinitate . F. christus , sive in cruce pendens , sive in Eucharistia ,sive sedens ad dexteram Patris , semper cultu Latriae est adorandus , quia christus , ubicumque sit, est verus Deus . 6. Aetiones Christi Theandrice , idest humano - Divinao salutis nostrae operatrices , etsi transierint , tamen in memoriam revoeatae , supremo latriae cuItu , una cum Christo sunt adorandae, quia unum cum Christo emetunt . Sic Abh. Clun. Ep. contra Petrobusianos . Etenim , ait , cum dico . Mortem Domini , Resurrectionem Domini , Ascensionem Domini, adoro non aliud, quam mortuum Dominum , Resurgentem Dominum , Ascendentem Dominum adorare me printeor . Simili intelliretu , eum ante Crucem humiliatus Prosternor , eum qui in ipsa olim pro requie nostra tortus est Pro vita nostra mortuus est, ut Deum , et Dominum sessi hoc solam debetur, adoro . I. Ex dictis patet , obiectum quodlibet Religionis nostrae non esse aequalis dignitatis, nee aequali cultu, Parique ne eessitate esse venerandum . Nam x. Deus Unus in essentia , et Trinus in Personis , debet necessario is omnibus cultu latriae adorari , ut prima omnium causa , et ultimus --nium finis. a. Christus Deus, et Homo debet necessario quinque adorari cultu latriae , tamquam Mediator, et Salvator, ine quo nemo salvari potest. 3. Virgo Maria, Angeli, A changeli , Animae Beatae possunt cultu a Iatria longe diaverso, et inferiori honorari, tamquam amiei mi . 8. cultus Dei, et Christi est necessarius , et indispensabia Bilis , Cultus Sanctorum, utilis, honus, et non spernendus, ut docet Trid. seM. 25. c. a. Uno verbo , solus Deus cultua atriae est adorandus . Sancti , cultu Duliae . Virgo Maria perduitae : christi , Virginis , Sanctorumque Imagines, et Reliquias , colendas esse cultu relativo personae , cujus sunt. Adoratio enim Imaginis consistit in aliquo externo fiagno sabinissionis , et overentiae exhibito Irua ni propior
36쪽
25 xeessentiam Prototypi . Com. Irid. Sess. a. c. g. M. etiam Imagines . Θmbola etc. ADULTERIUM . Est copula cannadiis inter eos , quorum ambo , pel unus eorum est matrimonio ligatus . Est mori
u. Triplex est. Vel coniugati eum soluta, vel soluti eum eoniugata, vel Conjugatus cum zonjugata . Si foemina est conjugata , gravius est peccatum , , quam si esset vir tam tum , propter incommoda gravia , nempe incertitudinem prolis eum damno Mariti , haeredis suppositionem ali nae prolis , et saepe impedimentum generationis : unde haeo circumstantia ab Adultero est exprimenda in eo sessione , quia ipse eooperatur seminae , ad illam maiorem gravitatem, et ad pericula, ae damna inde sequi nota . S. Si uterque sit coniugatus, adhue gravius est, quia duplex adulterium, duaeque mortales iniuriae in utriusque comiugem , in consessione necessario aperiendae . Sic S. Thom... Monitum . Si attendatur incertitudo prolis, gravius est adulterium in muliere , quam in viro . Sed absolute loque do , est gravius in viro , quam in muliere : vir enim caput est mulieris, debetque uxori exemplo praelucere. S. Aug. I. de Adult. conjug. C. 3.
5. Adulterii poene : De Iure civili antiquo, poena adulteri erat mortis . De jure Divino puniebatur lapidatione. Boiure canonico dabatur clerico poenitentia dacem annorum, et Laico septem annorum . Clericus deponebatur, Laicus e sommunicabatur, ed adulter , vel adultera detrudebatur in musterium , ad perpetuo poenitentiam agendam. Adhuc i re canon. prohihetur adulter , debitum Petere , et pars i nocens Potest vindieare divortium, quoad thorum , et habia talionem , auctoritate tamen Iudicis . C. si quis Sa. q. 1. Et propter adulterium , adhue uxor dote privatur , et Maria us donatione , si e dotalitio , propter nuptias . C. Plarum que , de donat. Non licet tamen propria auctoritate occasioni lacum dare. C. Inter hoec G. cav. S. q. a.
Hodie per totam Italiain , as pena per universam Eu-
37쪽
7. Praeter arbitrariam poenam , sustinent etiam adniteri rei familiaris iacturam , ut videre est IIenocch. Cent. 5. c. 49. et . dotaudum Divortium sori nequi hit in eo eam , si me que adulterium commiserit : Si Maritus uxorem prostituat: Si mulier alteri nupsit , virum suum putans mortuum : Si mulier ex errore cum alio concnbuit , in eius lectum latenter Ingresso , adulterium enim sine dolo non committitur . Si mulier commisit , vi oppressa , et involuntarie . Si post adulterium sunt partes reconciliatae , I etendo, et reddendo debitum coniugale . 8. Adulter accusatus de adulteris, Ille pendente , non est privandus p ςesςione , et Adultera mortuo Marito , potest
eum adultero contrahor'. s'd solum post Poenitentiam, et dummodo non morit causa mortiς sui viri. . 9. Geuitores tenontur alimenta praestare proli adulterinae noti habenti, unde sustineatur . Adniter sciens prolem esse suam , impotente adultera,tenetur alere figliam , eam dotare , et damna
compeusaro, quae legitimi filii pati possitnt in haeredittitis divisione . Sic AntonInus , Thoma , Bonarentura , aliique. IO. Adultera non tenet cum pericnIo vitae , et magnae infamiae , manifestare prolem spuriam ς tenetur tamen, qua
tum fieri potest,curare, ne quid damni Maritus,et heredes legitima ratione spuriae prolis , patiantur . ΛDVOCATUS . Munus hoc exercere ne queunt pagani Ha retici, et Excommunicati, Minores an . 17. Muti, Caeci, omnino , Surdi, Furiosi, perleluo Amentes, Servi, Faemianae , Sodomitae, Damnati poena capitali, vel caInmnia publici judicii, et omnes Infames . Item Clerici in Sacris constia tuti . aut Beneficium habeutes Eelesiasticum , nequeunt in sorosaeculari Advoeatum agere, nisi in Causa propria, vel, Pr priae Ee Iesiae , vel in causa eliam consanguineorum intra quartum gradum, vel in causa pauperum . Item Monachi , et
Religiosi, nisi pro utilitate sui Monasterii , et do mandato
38쪽
17 mi Praelati. In foro antem Melesianico possunt Advoeatviri agere Clerici in Sacris , ct Beneficiati etiam pro Laicis . .
m. Quatuor requiruntur in Advocato . et Procuratore I. L pnm uotitia 2. Fidelitas erga clientem S. causae susceptae a quitas . . Moderata merces . Ergo . S. Advocatus , et Procurator , debent habere scientiam eo venientem , inrit D. Thom. I. 2. q. 78. a I. DchPnt invi
I Abilem fidelitatem clientibus suis , et graviter peccarent, duobus inter litigantibus consilium praebentes. Non possunt, nisi eas causas defendendas suscipere, quas , insitis et a quas cognoscunt, et arbitrantur , alias deh nt in nocinnier r j ieere ; immo debent ab eis desistere , et Clienti suadere, ut desistat , et se componat S. Thom. ibid. . Potest Advocatus , et Procurarur iustum pretium ac ipstre et exigere , alias peccaret contra justitiam, et ad restit nilonem teneretur, excedens pretium contra praescriptiam publicaici aDe istorum peccatis caute interroget Consessarius . de s ,rma Juramenti, quod ab istis quolibet emittitur anno, et ex tenore iuramenti , discet , quaenam si ni statuta, et proinde varia peccata, quae a forensibus viris committuntur .
ADVOCATUS CONCIST ORIALIS . Isti sunt veri Pontificis
Familiare , causasque concistoriales Pertractare eorum est.
In causis Beatificationis , et canonigationis Servorum Dei et Beatorum scribere in iure , et perorare : in Solemniis Cati nizationum instantias proponere : Pallium petere pro Archiepiscopis , et aliis. Ad ipsos spectat regimen Archigymnasii Umhis . Eorum collegiq addicta sunt munera Promotoris sideἴ, Advoeati Pauperum , Fisei, Camerae Apostolicae, Fabricae S. Petri , S. P. Q. R., comissarii Conclavis . Insuper habent
privativam facultatem doctorandi in utroque Jure . Horum numerus est d donarius . Eorum privilegia ; antiquitas. prnee dentia , habitus etc. V. Bened. XIV. T. II. Constit. Io6. I sip. Inter Con icuos . AFFABILITAS ; Est virtus , quae totam eonversationem nostram cum proximo consistentem , in colloquiis , convictu,
et actionibus , quiba; cum illa tractamus, ita moderatur , ut
39쪽
ei grata sit, servata tamen decenti ratione, emcitque, ne nimis hiande, nimis aspere in congressibus nos geramus . S. Thom. 2. Ei opponitur per excessum blanditio, adulatio etc. et per desectum morositas , qua proximo molestia , ct taedium incongressibus affertur .
AFFINITAS est propinquitas ex carnali eopula , proveni
ans inter virum, et consaguineos mulieris, in eo gradu , in quo consanguinei sunt, cum gra ius aflinitatis ex consanguinitate mensurentur , unde deducitur, non oriri inter utriusque consanguineos , sicut nec inter virunt, et assines mulieris, sicut e contra; cum affinitas non pariat affinitatem .
a. Ad contrahendam affinitatem , requiritur, ni copula tam Iicita , quam illicita , sit vere sequuta . Et hac rogula multae solvuntur disseultates, et dubia . S. Asfinitas , alia est antecedens eum scilicet copula suit eum Conjugis consanguinea ante Matrimonium e alia subsequens, idest jam sequuto matrimonio . Difficultas in utroque casu est, an, quando , et in quo gradu dirimat , vel debiti petitionem , ae redditionem impedkil. vel non . Duce S. Conc.
Trident. sess. 24. c. 4. respondeo . Affinitas antecedens, ex c
puta licita dirimit Matrimoninm usque ad . gradum: ex illic ta ad 2. usque : Subsequens impedit ex parte delinquentis s Iam debiti petitionem , quoties Matrimonium est consumma tum , alias impedit quoque redditionem . . Ergo, qui uXorem cognovit, cum ejus eonsanguinea misceri nequit usque ad 4. gradum inclusive , ob impedime
tum dirimens affinitati; . Qui non uxorem cognovit, non potest cum ejus consanguinea contrahere usque ad 2. gradum'. 5. Ergo, qui cum consaguinea uxoris, in primo, vel sineundo gradu concubuit, non potest peiere, sed bene reddere debitum : e contra vero , si hoc contingit, non adhue uxore cognita; nec reddere potest prima vice, nec petere , donec O Hiinuerit dispensationem .
AGNUS DEI. Sie dicti, et nomimati a figura Agni, quast super uili cera a Papa benedicta, imprimitur; soleat a su*
40쪽
mo Pontifiee pontificaliter indato, variis saeris caeremoniis solatiiniter henedici, primo et septimo Pontificatus sui anno infra Octavam Pascuae, Adest Gregorii XIII. Constitutis, in qua sub poena excommunicationis, omnes cuiuscumque gradus, et conditionis distriete prohibet, tales Agnus Dei depingere , aut quidquam uliud superaddere, vel venales reddere et . a. Agnorum Dei virtutem non parvam esse proi beneficio , et utilitate fidelium , testtitur Durandus in Ration. D. v. L6. c. 79. ubi dicit, vim habere , contra sulgura, fulmina, gramdines, incendia, tempestates, ventus , vel imbres. Detrius addit habere virtutem magnam conti a daemones, a cujus PM state vi talium agnorum Dei , fuerunt liberati multi .
AGGRESSOR V. PUDICITIA , HOMICIDIUM Not a.
ALCHIMIA Ad condendum aurum , vel argenturum tussisIueri gratia, est expresse prohibita c. hondent. Extrao Ioan . a XII. l. 5. de crimine Jalsi Ratio est, quia haec metalla non habent veri auri , vel Argenti naturales proprietates , omnesque virtutes ; unde esset patens injustitia, et damnum tertii.
2. Haec conficiens , mortaliter Peccaret, S. Thom. 2, 2. q. 77. a a. ad I. Haec fieri euratis, evadit infamis, et erogans ad restitutionem tenetur, et poena Iudicis nunc mulctatur . Si
Clericus , amittit beneficia , et ad alia redditur inhabilis ex constitui. Dan. XXI. S. Quamvis Ars chimica physice defendi possit : maximo in divitibus , qui consilio sapientium agant, sublato superstiti nis periculo, pactis cum Daemone etc. Moralitor tamen improbatur , quatenus ars plena periculis . Sic Barbosa , et alii. . Saniores omnes hanc transmutationem irrident, alii totis pugnant lacertis pro huius transmutationis veritate ; sed tandem Alchimia est ars , cujus principium est mentiri, medium aborare , finis mendieare . Qui plura desiderat adeat Actu phum , Becherum aliosque . ALIENATIO . Hujus nomine intelligitur , uenditio, Pe mutatio 'potheca , Donatio, Conductio Emphileusis , et quaecumque coaventio, per quam dominiam transfertur; sed