Chronographia regum Francorum

191쪽

cIIRONOGRAPIIIA REGUM FRANCORUM. se narravit ei qualiter consensu baronum Suorum nuptae fuerat comiti Montisfortis , Cui dux Ad ume iam Pontificem ibimus et quidquid ordinaverite indelebilite permaneat. De Concordes igitur abierunt ad Papam et eum de rec gesta informaverunt. Tunc Papa ait ducisse me Filia, si quanquam come MontiSfortis non sit vere maritus tuus, si ab eo filios suscepisti, non propter hoc disse faminanda es Adhere igitur duci, Sponso tuo primo, e et sic dictamini rationis et me jussioni parebis Tue vero comes Montisfortis Pedi in terram tuam et sic quem filium habueris ex ea, cum omnibu que tecum adduxisti Peduc tecum , Conformati igiture papas Seu apostolic judicio, regressi sunt ampe netis, ubi celebrato magno festo, recessit dictus e comes Montisfortis cum unico filio suo, qui nunc este come ejusdem comitatus.

Postmodum vero dux maritavit filium suum Gui donem, qui modico tempore vivens, reliquit uniebam filiam que est presens SponSa mea. Denique e mortuo duce Successit et Johannes, filius ejus prie mogenitus, qui frater germanus patri mee uxorise extitit ouo decesso absque proprie carni herede,

e causa uxoris me ducatum Britanni requiro, cum

e comes Montisfortis in eodem nichil habeat, ut pere ea que dixi, luce clarius constat. In Super litteras e sigillo Britanni impressas habeo Ene me, En tionem expressam de hoc facientes Multi etiam ine patria sunt qui de hoc satis recordantur. ostendit itaque apolus regi litteraS, presentibus baronibus, Supplicans ei quod Si causa uxoris sue ducatus Britannie competeret, de manibus comitis

192쪽

Montisfortis extraheret et sibi restitueret. Rex autem respolidit ei quod sudicio curi sue proprium heredem reciperet. Adjornavit quoque comitem Montisfortis per propria litteras, ad audiendum judicium suum. Comes vero Montis fortis, minime obedieri precepto

regis, cum tribus militibus abiit ad regem Anglie Londoniis cui homogium fecit de ducatu Britannie, presentibus baronibus quamplurimis. Quo facto, rex Anglie promisit ei auxilium conferre contra quo SEUmque obvianteS. Comes autem expeditu reverSus StNannetis cum uxore Sua deo acciderunt anno Domini v ccc XLI.

Nunciatum est autem Phillippo regi Francie, qualiter comes Montis fortis homogium fecerat regi Anglie de ducatu Britannie et quod rex Anglie, suscepto dicio

homagio, promiserat ei auxilium contra omne conferre. Injunxit ergo rex Remondo Foucaldi', qui Suus procurator et de ejus Partamento extitit, ut iret in Britanniam ad comitem Montisfortis, ad sciendum de quo tenere proponebat Britanniam quam salsierat recedens ergo Ralmondus die Purificationis beate Virginis anno prenotato, abiit Nannetis in Britanniam ac presentavit comiti litteras regis.

193쪽

Comes autem, visis litteris regis auditoque mandatoriuS, per dictum nuncium respondit quod libenteriret ad mandatum regis ordinatisque omnibus negotiis venit Parisius ad regem Franci et salutavit eum. Cui rex, presentibus pluribus baronibus et prelatis, ait me Magnum injus et magnam offensam incurristis qui alterius dominium in regno meo rapuiStis; nam, ut informatus sum, nichil causa Sanguine propin

u quitatis debetis habere in Britanniam sie). Quia

e enim vultis ab alio extrahere dictam terram, Edoveardo, regi Anglie, de ea hontagium fecistis, qui hujus causa vos confortare et auxiliari promisit. Cui comes me Domine, non credatis ista, quoniam nunquam talia facere proposui. Nam si sit aliquis cui ducatu potius pertineat quom michi breviter eum deponam in manu sua. Non enim credo quemquam e qui ante me habere debeat eum. , Cui rex ait De Proe certo tenetur, et de hoc informati sumus quod uxore Xaroli Blesensis debet esse ducissa hereditaria BPi

Quia ergo comes venerat ad mandalum ejus injunxit ei prisionem in Parisius et quod sub pena amittenditerram Suam non exiret de civitate usque post quin-

194쪽

s82 CIIRONOGRAPIIIA REGUM FRANCORUM. II 8 ldecim dies, ad audiendum judicium Parium Suorum. Comes autem preceptum riu adimplere prona respon-cione annuit, licet aliud haberet in corde suo. Deinde hoc facto, absque longa mora, exiens abiit in Britanniam ponensque garnisionem in castro dicto Chatouce , profectus St Nannetis, ubi reperta uxore sua narravit ei quid acciderat ei indeque abiens dem-bori Supra versus gallice te Deus Sancti Mathei', ibi posuit pro capita ne Ivonem de Tingriaco, militem cum trecentis soldariis; cum quibus erat magna multitudo illorum de villa. Postea abiens ad Castellum Regis, misit ibi duos milites, scilicet Uenricum de Pennes orti et oliverum, fratrem ejus, cum quadringentiS

viris armorum.

Sic itaque abiens per omnia castra Britannie, posuit garnisiones hominum armorum et victualium ad des fendendum et custodiendum ea. ovibus Peracti S, regressus est Nanneti ad uxorem Suam, cujuSconsilio maxime utebatur'.

195쪽

Die quoque quinta decima, cum dictus come Montisfortis non compareret in Partamento,aarolus Ble-SenSi cepit eum accusare apud regem qui tenebat Par- lamentum, presentibus paribus Francie dicens ei quod comes Montisfortis modicum curaret de ipso, qui contra preceptum ejus egressus fuerat de Parisius nec

dignebatur ab eo jus aliquod recipere e amo inquit, idem Larolus, ut relatum est michi ipse dixit quod de vobis nichil tenet et quod in Britanni nichil peni tus possidebo. Iliis enim et pluribus aliis idem

X arolus accusavit comitem Montisfortis i. Deinde ex pro vero agnoscens quod comes MontiS- fortis recessisset, ne ipse Seu aliqui Pro eo comPareret, Non obstante ejus absensita, jussit reddi judicium in eodem Papiamento per pares Panciem conclusum

est igitur et judicatum quod de jure ducatus Britannie

pertinebat uxori Raroli Blesensis, post mortem a Unculi sui, videlicet Johannis, ducis nuper defuncti'. Rex itaque, suscepto homogio ab eodem Larolo et

ejus uxore, annuit ei querere auxilium ad conquerendam hereditatem sue uxoris. Qui cum avunculo Suo comite lectionensi', fratre regis et comiteruari curie,

quasi cum iiij '' milibus viris abiit ante civitatem Redo-

. I De Semble pas u 'on rencontre illeur mentio de cespropos contre Montfori, pretes a Charies de Blois et qui sontd 'aillour tres vrais emblabies. 2. I 'arret ut rendi a Constans, os septombre dis es Crondes Chroniques t. V, p. sit ). Lo texto de arret a te publie par D. Morice, minoires our serDirie reuBesi rhistoire de retoprie,

196쪽

nenSem iique, nolentibus quibusdam militibus ibi ex parte comitis Montisfortis existentibus, civitas reddita est ei plures etiam alie ille reddiderunt se Sibi eo quod mi SSus esset a rege Franssie. Congregati autem quasi duodecim milibus viris, Patriam virtute armorum acquirendo abiit et obsedit Sanctum Albinum de Corneriorum exierunt ergo illi de villa contra eos, sed ab eis superati sunt et victi, ita ut villam regredientes consequerentur ab aliis ita deprope quod villa capta est omninoque combu Sta DCaStellum autem illesiam permansit, quod maxime erat

fortitudinis, ipsumque aliter dessendit Popilio de Sancto Egidio, miles, quod licet,arolus illud obsideret et

diversis assultibus impugnaret, nichil expedien re

Et illic advenerunt muli milites et urgenses de patria qui traditori fecerunt sibi homogium et qui jam federati erant cum comite Montis fortis inter quos erant oliverus de Cliqonio, dominus de Lavallo, Gode-fridus de Maloattractu, dominus de Avagour, TheObaldus de Morillon. Erant etiam alii de Normannia, videlicet Godo fridus de Ilariciaria, dominus de Rupe Tessonis, Richardus de Pressiaco, Rogerus Baconi Si plures etiam alii fecerunt homogium dicto arolo.

197쪽

Tangicus de Castello, dominus Vallis Garrieri et Papilio de Sancto Egidio tamen se tenuerunt de parte comitis Montisfortis i. Interim, anno Domini millesimo ccc xi te, feria iiij 'Pasche, obiit Papa Benedictus qui multum favebat parti regis Anglierum. Ideo cardinales ad eligendum Papam

congregati, elegerunt unum de Semetipsis, scilicet magistrum Petrum Rogerii, cardinalem Rothoniagen- Sem Vulgariter nuncupatum'. Ilio Papa multum fuit de pari regis Francie. Idcirco idem rex misit ad eum filium suum ducem Normannie et donem, ducem

Burgundie Sororium uiam oui venientes vinionem, duxerunt Papam ad consecrationem quem ConSecravit cardinalis,ostiensis et alio nomine vocatus St

Deinde Papa misit duos cardinales, scilicet cardinalem episcopum Penestrinensem et IIanibal, episcopum Tu SculanenSem, ad tractandum de pace inter duos reges' qui venientes Parisius, multum honorifice recepti sunt.

. Eufiu on trouvo dans a Chronique normetride p. lj cetiocourto phraso Et estoit avecta la chevalerio de Limosin et

2. Penoit XII mouru lora avrit 3 2. Tout te passage relati auxassaires de 'Eglis manque dans a Chronique normaride et dansles Inoierines chroniques, Histri re. 3. Pieri e Roger, archeveque demouen et cardinat, ut elusa pelon matri Illat couronne loris mai vivant dans regiis des

198쪽

Eo tunc videlicet anno Dominii ccc xta', ex Philippus injunxit Johanni, duci Normannie, filio Suo primogenito, quatinu Congregare exercitum et iret ad auxiliandum Larolum, nepotem suum . Quod itas aciens, dux venit in Britanniam cum duce Burgundie, avunculo Suo Philippo Ebroicensi, regi Navarre, ducibusque orbonii, Lotharingi et Atenarum, comite Vindocinensi Milone de Noeriis conestabulario Augiet filio suo comite uisnensi, Roberto Bertrandi mareS-

callo et fratre ejus episcopo Baiocen Si . Erant autem secum fere decem milia hominum armorum et duodecim milia anuencium', quorum

capitanei erant otii de ora et Larolus de Grimaldo:

ballo, di te cardinal de Naptes s Bibl. nat. f. hanc. 25s8, fol. 52 r', et Cron es Chroniques t. V, p. li). s. Los rondes Chronique libid. reportent immediatomenta pro Varro do Constans intervention durauc de Normandio. I a Chronique norinon e p. 5 et 5s abrege notro verSion, et on retroUve, preSque mot our motole recit de Inciennes chro nique ce Flandre Istore et oronique ce Flan res t. II, p. 2).MM. A. et E Molinio saxon au mois de septembro 3 l l dubiatde a campagno mais il est probabio quo tu ducta Normandion 'arriva qu'au moisi 'octobre me ... Balduyno de Luylliaco, armi- gero, hostiario armorum domini ducis Normannie, pro residuo crementi vadiorum suorum de Servitorum in partibus Andegavio et Britanni in societate dicti domini, abuti octobris CCXLIo usque ad xxqm auuarii CCCXLIV o Ioui nouae di Tresor de Philippo Volsis, a la date duri mars 85o n. t. publicationprepare par M. Viard pou la collectio des ocuments in iis . 2. a Chronique norinon e I appelle a tortaeveque de Boauuais: il ne ut promi areo lege qu'eu 3 T. 3. Ce soni log chili res quo donnent a Chronique normande p. bl et te anciennes, ironiqueste tun re stilore et cronique de Fluri res t. II, p. 8j. Mais, a parti de ce potui, ces detix texies passent an transition au siege de Nautes, an donuer auctandos dotalis que ron troux ici.

199쪽

et venit obviam ei Larolus Blesensis cum Ludovico, comite lesensi, fratre suo, domino Couchiaci, comite Grandisprati et pluribus aliis. Et locavit se dux Normannie apud Ancenti villam satis bonam, in qua erat

turris inmodice fortitudinis, que sita est in finibus Andegavi et Britannie, ibique mansit duobus diebus. Interim autem duo milites Lotharingi', qui pro

comite Monlisfortis cum pluribus aliis Soldariis servabant castrum de Casiou Sel, quod non longe erat et quasi sex leucis distabat a civitate Nannetis, exierunt nocte de dicto castro cum XL hominibus armorum ac in batellis desuper fluvium navigaverunt Sque ad Ancent, et venientes illuc in ponet diei intraverunt villam et multos ibidem quiescentes in lectis suis necaverunt; positoque igne in villam, de quo fere quadringente domus combuste sunt, confestim Secum eduCente multo captivos, cum Preda copioSa regre SSi Sunt

per fluvium. Multi autem qui evaserunt, abierunt clamante vePSus exercitum qui erat prope illi quoque de exercitu commoti, undique perquirenteS, neminem

inveneruntd.

Dux quoque contristatus de hoc quod fecerant Britones, statim abiit et obsedit castrum de Castouset,

200쪽

quod multiplicibus invasionibus per tempus aliquot

oppugnavit. Accidit autem quadam die, durante eadem obsidione quod arolus, cum fratre Suo, omite Ble- sensi, duce orbonii, Ludovico de ispania, comite Guisnensi et pluribus aliis egressus est de exercitu et abeuntes ad quamdam villam que dicitur Cantas orat,

combuSSerunt eam Omnino poSteaque abierunt ad unum castellum nomine Lymo' distans a Casiouse tribus leucis, quod quidem custodiebat pro comite Montisfortis quidam nomine Mannianus cum centum quin

quaginta soldariis et illud audacter depfendebat.

Franci quoque tanta virtute ipsum impugnaverunt quod repleti foSSati S, aSSam curiam ceperunt et combusserunt, ita ut capitaneus et qui Secum erant. intrarent in quadam turpe et finaliter videntes quod minime possent resistere, castellanus dixit consociis quod X arolus esset proprius dominus Britannie et quod bonum esset ei reddere sibi castellum, salvis corporibus et bonis suis. Cumque per murum locutus esset,arolo, idem Larolus annuit ei petitionem suam; et cum castellanus