장음표시 사용
301쪽
duplo ampliores fiant, squod, ubi paulo acrius
fuerit Catharticum, contingere minime dubium est) intestinorum glandularis excretio ad Θi assurget, i. e. quantitatem a natura praefinitam duodecies excedet. Ita hac ratione, octo horarum spatio, dum munus suum obeunt purgantia, ex his glan
Sed dum evacuationem istam, quae Pur
gantibus fit, aestimamus, Bilem haud opor-xet negligere. Itaque si intra horam, ipsi Naturae vi, Bilis drachmae duae, uti offendit Vir in his rebus peritissimus D. Jacobus Rei in intestina profluant, Caraarticum exhibitum J6 a Jecinore eliciet, si modo uti diximus tripla sit in sanguinis cursu Velocitas, Vasorum interim Diametris minime dilatatis, Hinc, alvo per arte mi concitata, dejerictiones fere biliota reperiuntur. Id autem animadvertendum est, Bilem, qua magis festinate aut ubertim eluat, dilutiorem erivadere. Ad hunc modum per has intestinori
rum Vias, quanquami neque alimenti reliquias, neque succum Pan ea,eum assim aiaveris, a catlaxtica expurgari possunt lib. iiij sis. Vasis autem simul ampliatisy co mT 2 csior
302쪽
osior multo erit humorum eluxio, sci licet in ratione Diametrorum duplicata.
Quae cum ita sint, perspicuum est, quam minime idem a Ch fleribus expectandum sit qui quidem alvum stercore obsitam satis commode eluunt, atq; liberant ; sed neque bilem elicere, neque has Glandulas, quae in Ileo potissimum sitae sunt, ullo modo possunt attingere.
Ita quando vel morbus intestinis penitus insederit, vel vehementior fuerit purgatio, si celerius aequo sanguis fluat, aut Vasorum ora patescant latius, ad gradum multo altiorem perduci potest haec per Glandulas excretio. Exemplo sit morbus, quem Choleram dicimus: in qua incredibile prorsus est, quanta humorum copia a stimulo illo eliciatur, quem Fructus Horarii, aut aliae quaevis cruditates intestinis admovent. Ora autem Glandularum multo amplius, quam a natura constituta sunt, distendi posse satis manifestum est ex alvi fluxione, non ΛΘ tomatica modo ut vocatur, sed & Gitica et quarum quidem haec materiam illam, in Fauces pulmonesque frigore rejectam, ita saepe expedit, ut perspirationis Vicaria eVadati
303쪽
dat. Scilicet eadem humorum copia, quae trans Cutim eliminari debuerat, per has glandulas exitum quaerit: quae sane ubi obtingit evacuatio, naturalem hujusce Lymphae fluxum decies superat. Tam perpetua naturae lege progreditur haec per intestina excretio, tamque chylo rite elaborando necessaria reperitur, ut si sorte obstruantur hae glandulae vel occallescant, oritura sit aut alvi astrictio incurabilis, aut morbus Caeliacus e quo quidem praecipue in morbo contingere hoc docent Mortuorum sectio nes. Cum autem ad tempus aliquod breve permanserit haec glandularum obstructio, vel earum aliqua portio ita glutinosis humoribus occlusa fuerit, ut Lympha, alimento subigendo comminuendoque necessaria, haud satis suppetat, oritur illa morbi Caeliaci species, quae fanationem recipit ;quamque a fluxu Chγloso distinguimus, qui, si proprie loqui libeat, ducit a Lacteis obstructis originem.
Si Glandularum, Lymphaeque, quam eji'ciunt, usem attentius exploremus, causam hujus morbi penitus assequemur: neque ut lo opinor argumento clarius doceri posse, quantum
304쪽
quantum ad medicinam non intelligendammodo, sed adhibendam conserat Ars Anatomica, quam hac Glandularum Pe)erianarum
notitia. Etenim Veterum monumenta intuenti facile patebit, quam perperam ii, ne dicam quam absurde, morbum Cabacum, vel quia temperies nimis frigida esset atque humida, vel quia vis retentrix debilitaretur, nasci voluerint. Sed hanc Caliginem disipulit Analome, quae fabricam intestinorum distinctius explicando, morbum hunc ex eo proficisci clare ostendit, quod humor ille, a Glandulis exprimi solitus, aliqua saltem ex
parte intercludatur. Itaque ea remedia, quae alvum leniter irritant, glandularumq- ora detergunt, in hoc morbo vim habere maximam comperimus. Ita morbi exquisitior notitia ad curationem bene instituendam rectissima nos deducit via : in qua ut defecerunt Veteres, ita male susceptam medendi rationem tenuerunt, utpote Api mingentibus unice innixam. Quis enim non
videt eos hanc ideo amplexos esse, quod iopinioni isti congrueret atque faveret, quae morbi causam in qu dam intestinorum. Aπονία, sive imbecillitate postierit Θ At proin
305쪽
secto siquis hunc curandi modum persequi velit, neque aliud quicquam in remediis nisi fringen i vim consectetud, quod feces runt Methiodici, nae A Glandulas non deterget, sed obstruet: ita ut morbus hoc medendi instituto non tam . abigi posse, quam confirmari videatur. sed sit hujus disquisitionis modus; satis enim jam exposuimus, quo demum naturae artificio peragatur, quibusque usibus inserviat haec glandularis excretio : quod si quae dicta sunt probe teneantur' rationem eo rum, quae magno cum judiCio de mi gant bus notavit Verulamius, facile erit intelligere. Fidenter inquit . do mus ' Pur- gationes repetitas atque factas familiares, longe magis ad Husurnitatem vitae facere, quam exercitia S sudores. Etenim certi N. mum est per sudores , perspirationes ex- teriores, non Golum humores θ' Vapores excrementitios exhalari , absumi; se una etiam succos re spiritus bonos, qui non facile reparantur. In Purgationibus autem 'si non fuerint admodum immode-
306쪽
ratae, non item ; cum super Humores prae- cipue operentur. Haec ille suo philo phandi more. Qui autem rationes ad hanc rem Anatomicas accommodat, facile perspiciet, quomodo hic purgantium usus non ora modo Lacteorum aperiat atque abstergat, sed glandulas a crassis humoribus, quibus tape obstrui solent, liberet: ita ut eae jugi tenore Lympham perpetuo suppeditent Chylo conficiendo destinatam, a
quo & omnis manat nutritio, & vita ipsa propagatur. Ita maxime hac purgandi ratione in secunda valetudine cavetur, ne adverta praesidia consumantur.
307쪽
DLures apud Hippocratem ex Febre post Urinae profluvia evasisse legimus : qui
quidem uti in Urinis notandis multus est, ita ex his praecipue curandi indicia traxisse videtur. Utrum vero in Febribus urinam moventia adhibuerit, plane non constat. Neque enim adhuc reperta est medicina, quae in ejusmodi casibus Urinam ita potenter eliceret, ut ab ea speraretur, qualem a purgatione percipimus, materiae febrilis detractio. Itaque si evacuationem spectemus, parum est, in Febrium tractatione, D ureticis fidendum. Neq- hujus rei obscura est ratio, partium fabricam contemplanti: quippe, utut Arterrae Renales fere Mesenter cas capacitate aequent, paremque fortasse sanguinis portionem excipiant; tamen, cum ini enibus multo pauciora sint, quam in Intestinis, ad humores excernendos vascula, non
308쪽
perinde larga utrinque secutura est evacuatio. Id insuper tenendum est, non eam, quam Vomitoria atque Purgantia possident, virtutem itidem D ureticis inesse, ut meden iis consilio semper respondeant. Ea quidem Urinam aliquando mirifice movere posse confiteor ; saepius tamen spem fallere, experimentis comprobatum est: quod in Aqua intercute dc Urinae difficultate, in quibus potissimum morbis desideratur hoc a Diureticis auxilii, nimium frequenter solet contingere. Ita ut hodie haec medicinae ars, quae ad Urinas proVocandas pertinet,
Invaluit jamdudum consuetudo, ut qui Vastissis aut febribus correpti decumbunt, largis admodum crebrisque potionibus utantur. Quae quidem consuetudo non noviter, ut quidam putant, instituta est, sed ab ipso olim Hippocrate plane tradita: nam ille, ut Victum, quo in Acutis morbis uti deceat, accuratius praeciperet, Varia Sorbitionum, Pisanae praesertim, genera descripsit ita ut, qui Regimen, ut Vocatur, temperatius dilutiusque primum apud nos induxerunt,
id fere omne ex hoc Hippocratis libello
309쪽
hauserint. Et certe haec medendi ratio fructum habet uberrimum. Nam & dilutis illis potionibus mitescit febrilis ardor, &sanguinis moles ita tenuatur & comminuitur, ut per Vasa liberius devehi possit, &siquid superflui sit aut per cutis aut per Urinae meatuS egerere. Nςque tamen ideo, quod Urinam moveant, potiones hae inter Eoacuantia protinus reponendae sunt. Quippe non tam vi aliqua Diuretica hoc faciunt; quam quia dilutissimae sint, uberrimeque ingestae. Ita quamvis effusissime proruperit Urina, fieri potest, ut nullo modo exhauriantur Vasa, in quibus eadem humorum mensura cursu perenni circumfluit. Igitur contenti simus bono eo, quo praestant hae potiones , quod Hiluant scilicet: evacua i irtutem, quam negavit natura, iis ne quae
310쪽
t 116 lDe Uscantibus, qua Cant baridas
PErcursis jam omnibus evacuaniat viis,
quas aut Natura tentavit, aut ejus in terpres optimus in usum deduxit Hippocrates, liceat unam adjungere, tanto viro incognitamo: quae, utcunque cogitata r centius, non ultimum tamen in Furium
restinctione locum vendicat. Vesicantia a me intelligi, nemo est qui ignorat : quorum cum materia multiplex sit, de iis tantummodo sermonem instituemus, quae Cantha ridas recipiunt. Haec quippe uti valentis sima sint, maximeque efficacia, ita morbi vim allevant modo quodam expeditiore magisque inopinato, quam caetera quae-eunque Macuantia, venaesectionem si exceperis, solent. Cantharidas quidem, ut medicinam in