장음표시 사용
361쪽
Cap. 3s. vero objicit, eas privativum damnum Pati, quoniam jam solito vitalis sanguinis influxu destituuntur: manifeste fateris, vitalem calorem in sanguin esse revera unicam fanguificationis causam.
Quid enim aliter partium harum ulli deest, quominus munere suo defungatur Si calor vitalis Partem aliquam sanguini essiciendo aptam reddit; quidni pariter ia alias partes pro gradu scit. ca- Ioris, qui in iis reperitur) eidem muneri idoneas faciat 3 8e praecipue sanguinem vitalem, in quo calor ille origii liter commoratur it Quippe calor vitalis u spiritus , in sanguine aridirioso maximopere vigent, plurimumque pollent, utpote a reactione partium minime praepediti; quemadmodum iis semper plus minus usti venit, quotiesicunq; ad hepar, venas,ipsumq; cor deserun
tur. Quorsum autem ais cor vena',aut hepar Virtu
tem a sanguine vitali profluentem adipisci Nimi Trim eadem opera fateris, eandem in sanguine illo originaliter reperiri. Stulta profecto res est,er dere, vitalem sanguinem partibus aliis virtutem aliqquam infundere, ipsumque interea virtute illa dς situi; praesertim, dum calor eius ipsi conjunct. manet, & in summo activitatis culmine consistix. Quod ad sanguinis evacuationes porro attinexi notandsi est, venae-sectionem moderate institut/m cubi sanguis vitalis ultra modum excoquitur,pm rimiamque luxuriat,adeoque nimiopere in chJlum
agit) aestum illius sanguinis compescere 3 idqR
Plus minusve, prout maior aut minor ipsius qu/ titas ablata fuerit. Interea tamen cor, hepara RVenae, nullo modo debilitantur, nee muneribR suis fungendis ineptiores redduntur; licet vis kδη
guifieandi praepollens, diminuta iam & m
362쪽
tior evadat. Claro indicio , virtutem faciendi sanguinis, non in corde, hepate, aut venis positam esse, sed in sanguine ipsio. Siquidem ablato sanguine, ipsa sanguificatio minuitur 3 quamvis
nullae partes, praeter unum languinem, moderata hujusmodi venae- sectione, de virtute ac robore suo quicquam amittant.
Atque hic iam argumento huic finem impone- s Qui se rem, nisi quod aliqui forsitan dubitaverint, num et 'sanguificatio fit actio similaris; veluti a nobis ii ''V per suppositumiest. Ad hujus itaque rei eluci
dationem, assero, sanguinem ipsum, qui essicitur, esse corpus simiIare ; chylumque, ex quo fit, Par ter similarern esse ; & chylum non facessere in sanguinem, separatione ullius ejus partis ab alia quemadmodum urina ia bilis oriuntur) verdinexaltatione quadam spiritus illia, naturalis in via talem , dum spiritus vitales eundem calorem Θῆmotum diffusivum, atque micationem, quam ipsi met obtinent, in naturalibis exussitant: quod mVnifeste assimilando peragitur, inque actio meroe similaris.
Porro, si discrimina inter chylum & s p 'β. ροῖζm perpendamus, luculenter constabit ea omnia iste similaria Nam ut ambo sunt corpora similari/, neuter eorum quicquam organici in se ha- t, utide qqis differentias organicas ullo modo 'dcupetur. partes chyIi sunt, potulenta materia
in qua serum quoque com ehenditur) & scisson
RI' caseosa Pars, in qua etiam pinguedinis non-hihil delitesicit. Eaedem ipsae partes in sanguine 'doque reperiuntur: inest quippe in eo pars PO lenta, fons uriure primarius) u serosa; pars P grumosia sive crassior, ia alia pinguiuscula. Fa X temur,
363쪽
temur quidem, partem chyli Potulentam, quamprimum sanguini permiscetur , udrique communem esse: priusquam tamen illi conjungitur, chy- Io solum vehiculi loco est, ut eundem facilius iuintima corporis penetralia. deducat. Postquam vero cum sanguine miscetur, Partes hujus sabulosas salsasque sibi Mociat, & utrasque quandiu in
corpore remaneo liquidas cons vat; demumque ubi ad renes pervenerit percolatione facta, cum iisdem in vesicam egeritur. Concedendum igitur, in chylo priusquam cum sanguine confunditur majorem potu lentae materiae copiam reperiri,quam in pari sanguinis quantitate : siquidem pars Lai minis serosa quotidie, ab iis vectigalibus instau-xZtur, quae cum chylo accipit ; ut una cum illa Par3. sanguinis glareosa ia salsa eliminetur foras:
j in dictuin est. Quinetiam chylu fortassis minus facile in corpus primo diditur , quam siemdadmissus in eodem circulatur postea; quoniam .d hunc motum ab impulsu cordis atque arteriarum adiuvaturo: ideoque,toportebat illum tunc temporis ab admisto copioso sero dilutio ' tenuiorem reddi Neque sane putandum ς',
Θμ pars aliqua potulenti ai chylo. secernitur1WHRuam forsan apsemet in sanguinem transeat, Propterea chylum ilium, facta sollim colatura, i' facevire ita enim renes pro sangui nis ossicina hisendi HIenc, in quibus potulei xyhaec materia percolatur. Sed sciendum tum cby lum, tum sanguinem assiorem tenuioremve fieri Postri Prouti Potulentae sive serosae. materiae plu minus e iis admissum fuerit: neutrumque eorum inde spςciem suam variare;ut opus sit credere,cby tum Pariis alicujus potulentae matextae separatio
364쪽
ne in sanguinem mutari. ChyIuni plus minusite dilutum, in diversis animalibus etiamnum viventibus, ad Asellii normam dissectis, facith videre est. In quibusdam animalibus siaepe eum crassum lacteumque sum conspicatus; in aliis vero pertenuem ti aqueum , ut viae color lactis remanserit. Verisimile sane est, in iis qui aquas acidulas liberaliter potant, liquorem venas Iacteas pertranseuntem parum admodum a Pristina sui natura immutari. Porro, idem hoc sanguinis discrimen in venae-sectione dignoscitur et nam si dudum ab aD sumpto potu venam alicui aperueris, sanguinem lito classiorem deprehendes: sin paucis horulis plist exiccatos ingentes cyathos venam secueris, eundem multo dilutiorem comperies. Quamobrem assero, sive plus sive minus potulentae materias adfuerit, sanguinem tamen'chylumve haud propterea specifice mutari 3 ia materiae illius secretionem nihil omnino ad sanguificationem conserre. Concludo igitur, sanguificationem esse actionem silarem, fierique a vitali sanguine per modum assimilationis. Nempe spiritus in sanguine vitali hospitantes,naturalem spiritum ad eundem secum micationis & caloris gradum attollunt: quo fit, ut sanguis venosius in arceriosum exaltetur, iachylus admistus paulatim in sanguinem excoqua tur. Atque hoe dum fit, crassores quoque sanguinis vitaIis partes id sedulo agunt, ut eundem
phylum sibi assimilent ; adeoque in hoc sanguisie x nisa opero spiritibus vitalibus opitulatum ve-ufiitin et inin aries, I i. . iam Zu Ola IllPraeteΓl'generales has rationes, quae partibus
praedistis inivers' sanguificandi munus tollunt,
365쪽
sunt aliae quoque particulares, quae hepatissetet tim hoe ossicium adimunt. Primo et postquam pullus in ovo perfecte e mmatus est, venlique & arterias sanguine repletas habet, hepar illius tamen etiamnum ex Pallido flavescit: quod ipfi sanguinis illius faciendi mu nus plane abjudicat, alterique parti necessario alia tribuit. Quomodo enim hepar etiamnum pallidum, chylo ruborem affricuerit λ Indεque constat etiam, nativum hepatis colorem haudquaquam rubrum esse, sed potius pallidh flaventem : ia cum postea rubescit, id a copioso sanguine illud trans, fluente flori putandum est. In pullo autem necdum excluso, color iste pallide flavescens, ad ultimum incubationis diem est conspicuus, etiamsi tunc liquantuIum immutari occipiat: imo vero diebus aliquot pust exclusum pullum, nonnulla coloris huius vestieta in illius hepate supersundi postea Vero quotidie paulatim magis magisque sanguineo
colore tingitur. Praetereaό si vesicam aqua calente
impleas, eadεmque cadamata pro more fistula, uincium est sanguinem ex hepate, postquam id eo Iorem sanguineum acquisivit, plane eluas; vide bia illico colorem hune evanescere, ejusque loco obscuram sive fuligineam flavedinem conspici, Videtur fuligineus hie color ad sanguinem ali quo modo referri debere, quoniam, cui modo di ximus) Primus hepatis color in pullo est ex palli do flavehens ; qui,postquam sanguis illac copio et Permeavit, in fustam flavedinem abit. Est autem mutationis hujus causa, vel calor sanguinis palli dam illam flavedinem aliquo modo adurens, Voltinctura aliqua sanguitas hepar pertranseunti s
366쪽
va forsitan pars illius aliqua in hepate etiamnum residua. Sanguis enim ubicunque diu r stiterit, colorem furvum induit e, qui pallidae flavedini adveniens, eandem facile in fuligineam fi vedinem modo dictam permutaverit. Utcunque, εertum est, parenchyma hepatis nativo suo colori nonnihil pallidi admistum obtinere: indeque constat, quam apte illud humori selleo conveniat, D quam inidoneum sit, cui magni sanguisicationis Oroavi titulus tribuatur. Aliud argumentum, quod hepati particulatim singuificandi munus abneget, peti potest a distris butione illa venarum lactearum, quam Joannes perquetis nuper detexit. Nam si venae ilIat in subis
clavias aut axillares exonerantur ut experimento
illo id fieri palam est chylus ad hepar nunquam
pertingit, verlim recta ad dextrum cordis ventrisculum properat: quomodo igitur hepar sanguimcet, chm chylus ad ipsam nequaquam perveniae, ut ab eodem immutetur λRatio haec ulteriore probatione non indigeret, M nisi doctissimus Bartholinus, in tractatu mode Z iis
cteis Thoracicis, assereret, non omnem cbylum per eunt. thoracleas lacteus ad cor ferri, sed aliquem ad bepar per cap. s. lacteas mesenterii. Non est mihi impraesentiarum animus in hane arenam descendere r ipsemet Pec-qReius, ejusque consectanei hunc cum illo contentionis funem ducant. Dicam sollim, quid mihi in huius e rei indagine obvenerit; simulq; rationem RRnectam, cur Peequeti potius quam Bartholini sententiae faveam.
Vidi sepe venarum Iactearum propagines ali quas verilis hepar tendere, nisi sorte lymphae ductus dicendi fuerint) ipsamque Portae venam
367쪽
conscendere 3 & easdem nonnimquam ulterius iis- vestigans, deprehendi illas in glandem cavo hepatis contiguam desinere 3 nempe iuxta spinam dor si, ia prope locum illum, ubi Pecqueti receptaculi communis superior pars sistanest uel in quam verisimile est, glandulam illam chylum e Iactibus istis
profluum deponere. Fac autem, inquis, venas lacteas nonnunquam
ad hepar ascendere, nullamque glandulam, quae chylum earum excipiat, illic reperiri ; quid tum de iis statuendum est Crediderim sane, illas vel
in Venam cavam, vel in commune Pessueti receptaculum exinaniri, adeoque de secundo lactearum genere, esse. Quod ut recths intelligatur, duas observationes Praemittam et quarum priore constat, venarum lactearum, praeter receptaculum chyli commune, illiusq; propaginem in thoracem& venas subclavias) duo genera reperiri ; alterum que tenuibus capillaribus ex intestinis oriundum, atque inde per mesienterium delatum, ad gland Iam aliquam, vel in ipsb mesenterio, vel alibi in imo ventre sitam, decurrere ; ibidemque in capil- Iaria vasa disseminari: alterum vero ex ipsa illa glandula, in quam prius lactearum genus desin bat, ortum ducere 4 Secunda observatione liquet, Omnes in imo ventre glandulas haud certis loco rum limitibus definiri ; vertim, citra ullum cor Poris incommodum, nunc hic nunc alibi reperi xi ; ia ab hac earum incertitudine variam quoquς in eo venarum Iactearum distributionem proficisset. Semper enim deprehendi, ramulos omne primi generis linearum Cearum, inquam, quae ζηintestinis oriuntur) ad aliquam in imo ventrς
glandulam fetiis in eamque distribui, priusqu mal
368쪽
ad commune receptaculum Pertingant, aut in venam quampiam sese exonerent: imo vero novam
potius capillarium sobolem in itidem glandibus,
in quas Primi generis venae terminabantur, μο- ducere 3 pluraque,capillariati coeuntia ramulum constituere, M Plures ramulos ramum majorem, antequam in receptaculum eommune, aut Venae
cavae Propaginem aliquam ingrediantur: uti jam diximus. Ab hac varia glandularum positione fit,.ut venarum lactearum ad illas distributio, &ab iisdem Propagatio quoque plurimum discrepent; & quibusdam inde suspicio oboriatur, venas hasce in complures corporis partes disseminari ;quibus tamen solum appropinquant, &mOXPrsi
In ulteriorem secundae hujus observationis confirmationem , porro addo, me nunquam vidisse venas lacteas distribui, vel in Pancreas, vel in re-ne3, vel in renates glandulas sive renes succenturi atos dictos, vel in tunicas ventriculi,vel in lienem, vel in hepar, vel in Portam ejusve ramulum aliquem, vel in arteriam quampiam, vel in uterum, vel in testiculos, vel denique in mammas..Praeter grediuntur quidem, Sc in transitu attingunt Paruum harum nonnullas; nuspiam vero, quod sci-
Verlim ut revertar ad propositum; dico probabile esse, venas omnes lacteas antequam chylus ς lorem situm lacteum exuat) in venam cavam, e lusus ramulos aliquos depleri. Ad lacteas thor ςieδε Peeqneti quod attinet, manifestum est, eas in ubclavias aut axillares venas quae cavae sunt Pr 'p'gines exhauriri: tisi lactearum aliquae in mam φδ aut Placentam uteri sest exonerent, alborem
369쪽
suum illic non amittunt; neque etiam lacteae alikin ventris inferioris glandulam aliquam desinen tes, colorem suum exuunt: adeoque hactenus pro politionis hujus veritas sarta tecta manet. Porro,
etiamti venae lineae hepar subeant, ibidemque se, tra distributionem in ipsius parenc ma) cava
ramulum aIiquem ingrediantur, Propositionis tamen nostrae veritas neutiquam labefactatur :pa- xlim enim interesse mihi videtur, virlim lacterin hanc immis cavae Propaginem exinaniantur ue siquidem earum omnium rivuli, ad dextrum cordia imum, ceu Oceanum, recta decurrunt, Priusquam 1arcinani suam in aliam aliquam corporis partem exonerent. Quamobrem etiamsi concederemus, Iacteas aliquas introire in renes, ibidemque citra distributionem aliquam in eorundem Parenchyma in emulgentem venam evacuari; patum sane id nostrae sententiae incommodaret: quoniam qui quid in illa est, mox in cavam transit, indeque ad dextrum cordis ventriculum desertur. Id solum obnixe contendo, vanas hasce Iacteas nequaquam distribui In parenchyma hepatis, renum, lieni a Pancreatis, aliarumve quarumlibet partium a no his iam antea commemoratarum; praeterquam ser lassis de quo tamen mihi necdum constat i' mammas, ia sementam uteri. Nego etiam, illλ immediate deseri in arteriam aliquam, aut i venam Portae, ullumve huius ramulum. Nam μ teriam aliquam peculiarem subeant, Oportet si
mul partes illas cin quas arteria ista distribuituo
pertranseant et D similiter, si in Portam serantuis necesse est hepatis parenchyma Pervadant. Istae vero omnes distributiones a Naturae cos suetudine alienae sunt, quae semper idem opus, θε
370쪽
ductibusque ejusdem generis, molitur. ChyIus estres similaris, di quicquid illius in sanguinem abia
ire dehct, oportet an Vasa congenera effundatur, ut mutatio quoque ubique similis contingat. ID iam autem solummodo chyli partem dixi, quae in sanguinem abitura est: quoniam mihi necdum cem tum est, an non aliquid chyli immediate ad uberagi placentam, nutriendi foetias gratia, deseratur s ut modo monui) quod adhuc minime in sanguinem mutari debet, ac Propterea intra propositionis nostrae fines nequaquam comprehenditur. Pro
se,o si chylus in alias aliquas partes distribuendus est, oportet id fiat, ut ab iisdem in sanguinem transmutetur, Vel saItem Praeviam aliquam dispositionem ad hanc rem nanciscatur et quorum
neutrum sustineri potest. Clim enim omnis cis ius fit materia similaris 3 cur, Obsecro, Pars eius aliqua, Prae caeteris, Praeparatione ejusmodi indigeat λ Aut si portio illa, quae venam subsistam ingreditur, praeparatione nulla eget 3 quare reliquum illius ea opus habeat λ Nam chylum,in hae distributione,in sanguinem mutari, nemo asserit 3 praeterquam illam ejus Partem, quam Per hepar ' id esserri arbitrantur. Bartholinus certe acer hePatis P sententi-tronus, sanguificandi munus eidem attribuit; & am retra-
quoniam dissileri nequit, magnam iaItem chyli stivit: alii partem immediate in venam subclaviam de Hi, ζ.4.m ' .
indεque recta in dextrum cordis sinum delabi.tiamnum propterea ait, operas inter se partiri eor ct hepar. persistunt. Adversus quam sententiam plura argumenta af in ,' 'serri possint ι ego vero, caeteris nunc omissis, unum x nim annectam, quod ipsius verba mihi sugge musti: unt, dum inter eor & hepar pensum hoc distri- init. Nequeo enim intelligere, quomodo tam di