장음표시 사용
31쪽
esset nouis tribulibus, qui ex eo uenirent agro, appellata. Veientina certe,captum de Veientibus agrum,non Ro-ge a porta Capena distabat,sit appell
videmur probasse; quitur,ut a loci ς dictae sint a quibus primo tribus nome accepisse,Varresssi a locii nimirum ab ijs potius, qui it qua quae extra essent cur enim aliena stra negligamusyna de ijs,quae a municipijs adscriptis , aut a uictis gentibus,appellatae postea sunt, acquiesco. factum eo conlilio, ut in amicitia confirmarentur,aut alIicerentur ad beneuo sentiam. Quod sit quis arguat, appellatas a locis no esse omnes quindecim illas rusticas, ut,Varronis auctoritatem secuti,affirmauimus, siquide aliquota familijs denominatae: si quo is quidem niti uidebitur argumento, nec tamen ita firmo, ut a nostra sententia discedendum putemus. potest enim fieri,&ueri simillimui est, ut, quas a locis Seruius uocauerat eas, qui post reges proximi consules fuere, a patricijs familijs nominauerint: id quod exempIo Claudiae probatur cuiu uetus nomen,nouo indito,sublatum est factum id autem a consulibus patricijs, id est primis rei p. temporiabus,antequam consulatu plebeijs hominibus impertiretur, ipsa patriciarum familiarum nomina declarant.
de Popillia tantum ambigo, quia Popilliorum gens plebeia sed potest aliunde nomen sumpsisse nec familiae mentionem Festus facit,sed ait,a progenitrice.Ergo uc
32쪽
res diffiisa contrahatur omnes Serui rusticae tribus,
praeter unam Veientinam, aut pleraeque certe, intra terminos agri Romani continebantur. Tertiam quaestione,si tempora distinguantur, persoluere,non est difficile. Nam,Ser. Tullio regnante, quicumque intra pomerium habitabant, quacumque fortuna essent, urbani tribules erant,&in solis quattuor urbanis tribubus suffragium serebant rustici uero tribules erant, qui agros colebant,& in agris habitabant procedete tempore mutata res est: nec eadem perpetuo nominis caussa fuit tribules enim urbani appellati, si quicumque urbem incoleret, sed qui dumtaxat in quattuor urbanis tribubus suffragium ferrent , rustici uero,no qui ruri habitarent, sed qui rura possideret.quod infra,Plinistestimonio,probabimus. itaque nobilitate, ac dignitate, ciues excellentes,Cornelij, Aemilij,Iulis,Marcelli,Catones, cum in urbe uiuerent, rustici tamen erant tribules,& in rusticis tribubus suifragium serebat.Qifod si quis adhuc repugnet, ac uelit omnino Seruium regem urbis quattuor, agri quindecim, partes ideo secisse, ut omnibus deinde ciuibus in sua cuique tribu perpetuit, atque immutabile domicilium statuere contra sic arguam. Qui lunt, quos in quattuor urbanis tribubus collocauit uniuersa
ne ciuitas,an pars si uniuersa infreque tes, ac desertae, prorsus erunt rusticae tribus; quas idem Seruius numero multo plures, quam urbanas,constituit si pars locupletes, an egentesΘde locupletibus,non est, ut credi poLst: qui si urbanis in tribubus, inopi plebe in rusticas reiecta soli retinentur,unde erit illa rusticarum tribuum nobilitas,de qua omnes historiae loquuntur succurrit etiam illud. Si pauperes amandantum, quis in urbe sedentarias artes exercebit talia quoque diuitibus inhonesta, Mindecori, munia quis obibit Θ Quod si locupletes
in agros emittimus, egentes in urbe retinemus species
uidellaeterit puleherrima ciuitatis, multitudo paupς
33쪽
ritis,uestitu sordido, immunda facie, paedore illuvieq. horrida praeterea, qtiis colet agros, rustici tribules, an urbani Priistici,quia diuites,laborem recusabunt; pauperes,quia longinqui,nimis incommode suscipient. Promiscue igitur habitabant: neque, quod iam attigi, tribu les urbani, aut rustici, dicebantur,quod in urbanis tribubus, aut in isticis, domicilium haberct,sed ut ij, quibus agri nihil esset,ab ijs,qui rura pollidere iv,distinguerentur. sicuti municipes, cum in suo municipio domicilium haberent, ribules tamen alicuius rusticae tribus dicebaciir,quod in ea scripti essent, munia q obirent, ut in Papiria Tusculani, Arpinates in Cornelia.Confirmant nostram sententia Cicero, Plinius, cuius utriusque uerba recitabimus. Quaesiui,inquit Cicero secunda in Ruthina, quibus homini bus,& quemadmodum illum agrum esset diuisurus.respondit, a Romilia tribu se initium esseraruirum. primum, quae est ista superbia, contumelia, ut populi pars amputetur, ordo tribuum negligaturiante rusticis detur ager, qui habent, quam urbanis,quibus ista agri spes,& iucunditas, ostenditurΘPlinius autem sic lib. XLI x. cap. 3. Rusticae tribus laudatissimae, eorum,
qui rura haberent: urbanae uero,in quas tras serri igno
miniae esset,desidiae probro. Quod autem idem subiungit.Quattuor solae erant a partibus urbis,in queis habitabant,Suburana,Palatina,Collina,Esquilina: intellige de primis habitatoribus, Meo tempore, quo sunt urbanae quattuor tribus institutae. Erant igitur, qui agros non habebant,in urbanis tribubus , qui habebant, in rusticis habitare autem Murbano tribuli,si uelletis rustica,& rustico in urbana,licebat. longe tamen plures in urbe rusticos tribules uixisse,quam in agris urbanos,credibile est: cum rustici, domestica re bene costituta,urbana uitam agresti, illustrem scilicet, ac honorificam,obscurae,atque ignobili,anteferrent, urbanis autem inutilis,
ingrataque,esset in agris , ubi nihil possiderent, habit, D tio.
34쪽
tio Excipio libertinos qui licet agros haberent, in urbanis tamen tribubus adscribebantur nec iniuriari ut, quorum patres seruitutem seruissent, ab ingenuis ciuibus distinguerentur.ita,cum essent duo genera ciuium, ingenui, libertini;in ingenuis, agro carentibus, fortuna, in libertinis,rura possidctibus, condicio notabaturi ijs tamen exceptis, quibus filius quinquenni maior esset quos in rusticis tribubus esse censos, Liuius, ut infra ostendemus, uidetur significare factum etiam a cc-seribus, ut aliqua turpitudine notati, e tribu rustica inurbanam, ignominiae caussa transferrentur. Neque dum tamen constitui, utrum hae quattuor tribus, quae a partibus urbis nomen sumpserunt, iam ab illo tempore, quo sunt institutae, an postea, dictae sint urbanae
equidem, postea magis crederem ex eo, quod apud Liuium lib. im scriptum animaduerti. Omnem, ait de Fabio censore, forensem turbam, excretam, in quattuoT tribus coniecit; urbanas q. eas appellauit Dionysius urbanas multo ante uocat uerum, etsi loquitur de primis temporibtis, recens nomen, usitari sermonis consuetu
dinem secutus, potuit usureare Urbana quidem plebs, in quattuor illas tribus descripta , numquam fere non male audijt i quia scilicet adseditiones, aut ad ea, quae uetantur legibus, facile ob inopiam impelleretur quod si per omnes tribus rusticas dispersi,suffragium de lege, magistratu ue, in foro, uel in campo Martio, tulissent . gratis quidem neque data lex ulla, neque creatus magistratus esset uenaliae cuncta et bonas malasq. res, .mnium q. dignitatem pecunia exaequasset. quo indignitatis, ac periculi, rem p. deducere Ap. Claudius censor conatus est. de quo sic Livius Flauium patre libertino, humili sortuna ortum, dixerat aedilem forensis factio, Ap. Claudiscensura uires nacta. Quibus uerbis, urbanam picbem factione forensem appellat, paullo
35쪽
infimae condicionis, obscurae sortunae otiose tempus in sero tererent, quasi concionem aliquam seditiosi tribuni pl. exspectantes tulisse suffragium, significat,
non,ut antea,m quattuor tantum urbanis tribubus, sed,
Appiscensoris beneficio aeque omnibus in tribubus . idq. idem Liuius ibidem plane demonstrat subiungit enim: Senatum primus, libertinorum iiij lectis, inquinauerat: , postea quam eam lectionem nemo ratam habuit, nec in curia adeptus erat, quas petierat, opes ur
campum,corrupit. Quos tamen postea Fabius censor in ueteres quattuor urbanas reiecit. Et, quam qua plebs uniuersa tribus modis aeque consideratum, uel ut ordo; erant enim res, senatorius,equester, qui, de plebe, dicebatum, uel ut genus ciuium; omnes enim ciues aut patricij, aut plebe ij uel ut ignobilis; opponitur enim nobilitat in quibus condicion Idus urbana plebs cum rusticae X aequatur tribu tamen, domicilio, praeterea uitae instituto,differebant na urbana plebs in quattuor dum: taxat urbanis tribubus; rustica uero in rusticis, suffragiuferebat neque obstat, quin coloni Romani. ea enimbirultica fuit licet intimi fuerint ordinis, locum hare in rusticis tribubus potuerint ut nobilissimis, locupletissimisque,ciuibus,ordine, dignitate, inferiores, res tamen suifra Sio essent agros enim qui possiderent, cuiuscumque essent ordinis, in rusticis tribubus adscribebantur. neque tamen negauerim, fuisse,qui mercenariam in agris operam praeberent quos ipsos rusticos tribubus affigno,quippe qui honestissimo uitae genere. flagitiosi,ac perditi,languoris experies,uictum sibi compatiae, mala peducit, in urbem se recepissent,uni,cum urbana plebe permisti, nulla satis laudabili ratione uitam
traducerent hic,non dubito,qui non iam in rustica, ut cum ruri uiuebant ed in urbana,tribu cum reliqua ur- . a bana
36쪽
bana plebe censerentur Sallustius enim, cum fmguIaς urbanae plebis partes persequitur, hos annumerat his
uerbis: Praeterea iti uentus, quae in agris, manuum mercede, inopiam toleraverat, priuatis,atque publicis, largitionibus cXcita,urbanum otium ingrato labori praetulerat Domicilio differebant, quia ruri rustici tribules, colendi agri gratia, in urbe uero urbani, quod j negoti nihil in agris esset, habitabant. Vitae instituto diu miles erant, quia non eodem uirrque studio tenerctur, nec eadem utrique sentirent , urbana plebe honestis Osilijsea,quae specic utilitatis haberent, praesciente, ideoq. magis ad res nouas ac seditionem, quam ad otium,iaut c5cordiam, propensa; rustica uero nihil utiles, quod idem honestum non esset, existimante. Licet etiam alte ram ab altera sic distinguere Plebs urbana opponitur nobilitati,&optimati bus , nobilitati, ut ignobilist,optimatibus, ut improbi, rerum q. nouarum cupida rust ca uero opponitur quidem nobilitati, quia, tamquam plebs,ignobilis est; cu optimatibus uero, ut bene de re p. sentiens,& a seditionibus aliena,coniungitur itaque ea Cicero in oratione pro Sextio inter optimates resert. Quis inquit, iste optimasΘde numero si quaeris, innumerabiles neque enim aliter stare possemus. sunt principes consili publici: sunt,qui eorum sectam sequuntur: sunt maximorum ordinum homines, quibus patet curia sunt municipales, rusticiq. Romani sunt negotia gerente Srsunt etiam libertini optimates. Et in epistola quadam ad D. Brutum,Ne homines inquit, rusticos,sed fortissimos uiros, ruesq. optimos, milites ueteranos,de
metes fuisse iudices Vrbanam uero plebem numquam sere,rusicum aliqua flagitii, aut leuitatis,aut miseriae domesticae, significatione uideo nominari flagitiosam Cicero significat lib. ad Atticum xvi quia distinguit eam a bonita uiris . Suasi, inquit de M. Bruto, ut Romam pergeret. uidetur enim mihi et plebecula urbanam, ,
37쪽
si dem secerit,etiam bonos uiros secum habiturus. Item lib. vi ad eundem Hoc uideo,cum homine auda. cissimo, paratrssimoque,negotium esse omnes damna tos,omnes ignominia affectos,omnes damnatione ignominiaque,dignos illac facere, omnem sere iuuentutem, omnem illam urbanam, ac perditam, plebem. Vitio leuitatis eam notat lib. xi ad eundem, his uerbis: Porto.
rijs Italiae sublatis, agro Capano diuiso, quod uectigal superest domesticum, praeter uicesimam ὸ quae mihi uidetur una cociuncula, clamore pessissequorum nostrorum,eme peritura. Pedimequos enim plebem urbana dixit,quia,quorumcumque uel minima proposita merocede,uocaretur, facile sequi consuesset. De summa uero inopia, quae saepe rerum nagitiosarum caussam, ac necessitatem, attulit, lib. I. sic.llla concionalis hirudo aerarij,misera,ri ieiuna, plebecula, me ab hoc Magno unice diligi putat. Sal Iustius primum loquitur de uniuersa plebe,tum rustica,tum urbana, cum ait: Sed omnino cuncta plebs,nouarum rerum studio Catilinae in oepta probabat id adeo more suo uidebatur facere. nam semper in ciuitate quibus opes nullae sunt, bonis inuident,malos extollunt, uetera odere noua emptantἶodio suarum rerum mutari omnia studen turba, atque seditionibus,sine cura,aluntur, quoniam egestas facile habetur sine damno. Hactenus de tota plebe sermo
nem fuisse, ipse declara sicli subiungit proxime Sed urbana plebs ea uero praeceps erat multis de castiss. Qua deis inde, in quinque genera diuisa, describit his uerbis Primum omnium,qui ubique probro atque petulantia,maxime praestabant Litem alij, qui,per dedecora,patrim nijs amissis; postremo omnes, quos flagitium, aut factinus, domo expulerata, hi Romam , sicuti in sentinam, confluxerant deinde multi, memores Sullanae uicti ria quod ex gregarijs militibus alios senatores uid bani, alios ita diuites, ut regio uictu, atque cultu, aeta .
38쪽
tem agerent, sibi quisque, si ii ictori, in armis foret talia sperabat praeterea, iuuentus, quae in agris, manusi mercede, inopiam toleraverat, priuatis, atque publicis, largitionibus excita , urbanum otium ingrato labori praetulcrat Plebis autem rusticae nomine non inmodo, qui domicilium haberent in agro Romano, quae suere quindecim illac tribus a Seruio rege constitutae, sed ij et iam comprehendebantur, qui extra terminos agri Romani habitabant quae fuere sedecim illae tribus, quas, eiectis regibus, additas esse,&numerum xxx V. expleuisse, iam diximus. Quodq. magis mirum sit, uniuersa Italia, post acceptam, legis Iuliae beneficio,ciuitatem, id est multo post absolutum numerum x x x tributi,
plebis rusticae pars suis; ideo scilicet, quia suffragium
ferret in rusticis tribubus nam ad illa Ciceronis uerba in C. Verrem actione prima, Cum haec frequentia totius Italiae Roma discesserit, subiungit Pedianus, Frequentiam dicit plebis rusticae . conuenerat autem X municipijs cuiuscumque modi multitudo, aut propter
comitia, ut fragiorum caussa Paut ludorum, uotiuoru , Romanorum, Victoriae, plebeiorum aut, ut censeretur. Porro, Italiam cum dico, loquor more Romano,
cum eam ita definiebant, ab oriente, Rhegio, ad fretu, quo Italia dirimitur a Sicilii ab occidente, Luca colonia, ad inserum mare; a meridie, Antio, ad mare; as ptemtrione Arimino colonia, ad mare superum . nam,
ultra A riminum, Iucam,incipiebat Gallia cisalpina: in qua ipsa partem rusticae plebis possumus existimare
municipia,coloniasque,ciuium Romanoru erant enim praeterea Latinae , Italicaeque, coloniae quae participes non erant ciuitatis Romanae, sed tantum ius Latij habebant, aut It liae dicet omnes aeque constarent ex ijs, qui, antequamineas deducerentur, ciues Romani fuciant quibus uero ius datum erat ciuitatis Romanae hae ciuium Romanorum coloniae dicebantur, le-gς Sq.
39쪽
gesq. Romanas, item ut praefecturae, prouinciae, obseruabant icet in hoc ab utrisque differrent, quod non regebantur ab ijs, qui ex urbe Roma mitterentur sed a duum uiris, ex ipsa colonia, &, opinor, ex ordine
decurionium cieatis erant porro decurronesis colonijs, quales Romae senatores Municipia non statim omnia
tuffragi ius una cum ciuitate habuerunt quibusdam enim cum suffragio,quibusdam sine suffragio, ciuitas daeta. , quibus sine suffragio ij non ita proprie municipes dicti nam, quia muneris partem caperent, inde co- stat appellatos at, quo mirnere , adempto suffragio fruerentur λ species esset aliqua in nomine Romanae ciuitatis fructus perexiguus, aut omnino nullus nam, si
suffragisserendi, multo magis petendi magistratus adimitur facultas nudum igitur beneficium uerum hoc perpetuum non fuit quibus enim concessum iam eratius ciuitatis, ijsdem postea suffragium quoque datum. Sed, quoniam nos complicata rerum doctrina, ordo narrationis, huc deduxit, ut mentionem de Latij, Ita liaeque iure faceremus puto fore nec alienum prorsus a proposito nobis argumento, ijs fortasse gratissimum, quos antiquitatis cognitiodelectat, si iura populorum distinguamus; qui q. status omnium, quaeq. condicio fuerit, breuiter ostendamus. Primus igitur quasi gradus nobili taris erat, ius Quiritium . quod summi benefici loco dabatur id autem erat, largiri ciui ratem Romanam ciuium autem Romanorum absoluta definitio tribus partibus constar, ut censeantur,&suffragium ferant in aliqua xxxv tribuum ut regantur a Romanis magistratibus, Romanis legibus uiuant; ut de tribus ordinibus unum omnino obtineant, senatorium, aut equestrem, aut qui, de plebes, dicebatur i, quorum erat pedestre munus in militia. harum partium potest aliqua communis esse ciuibus Romanis cum alijs quoque urbibus, locis: simul uelo omnes solis coueniunt ciuibris
40쪽
Romanis. nam, censeri , suffragium in tribu serre, etiam ad municipes pertinet duac uero ab ijs reliquae partes absunt at coloniae Romanae quiddam habent amplius, de tribus uidelicet partibus unam dimidiarsi quidem non solum censentur,in suffragium ferunt:
quod utrumq. iure conectendu putauimus; nemo enim
censetur, qui non de suffragis redi ius habeat; nec se Diragili quisqua seri,qui census non sit veru etia Romanis legibus uiuunt; minime tame a Romanis magistratibus,sed a suis duumviris, reguntur praefecturae uero neque quod municipia, neque omnino quod Romanae coloniae, habebant,sed unum illud, ut a Romanis magistratibus administraretur.ex quo necessario sequitur,ut leges Romanas obseruarent soci uero Latini neque munici js neque colonijs, neque praefecturis, pares erant. nullam enim de tribus, quas nominaui, partibus habebant. Sed est hic non ignobilis ad considerandum locus: utrem, quemadmodii ius Quiritum dare,dixi esse,ciuitatem Romanam largiri,eadem ratione, qui ciuitatem Romanam habent, iure Quiritum omnes fruantur.NeSatur.na libertini ordinis homines ciuitatis participes Iunt,nec tamen habent ius Quiritum in nominandi quidem inter ciues, habendi tame inter Quirites, nolunt itaque Romanorum ciuium libertis numquam ciuitatem, cum enim libertate donantur,eo ipsis tempore ciues fiunt, censeri q. incipiunt Quiritum autem saepe ius esse petitum, inuenias quod si assequebantur; tum licebat ijs non modo rusticis in tribubus censeri,uerum etiam magistratus obtinere ciuitas igitur peregrinis uel libertis, uel ingenuis, ius Quiritum Romanis libertis dabatur. quae distinctio dilucide patet e Plinij ad Traianum epistolis.Des,inquit, rogo, ciuitatem Romanam Harpocrati atraliptae.est enim peregrinae condicionis, manumissus a peregrina .matronam habet Thermuthin Theonis: quae iam pridem defuncta est . Item