Sancti Agobardi archiepiscopi Lugdunensis Opera. Item epistolae et opuscula Leidradi et Amulonis archiepiscoporum Lugdunensium. Stephanus Baluzius Tutelensis in unum collegit, emendavit, notisque illustravit Sancti Agobardi archiepiscopi Lugdunensis

발행: 1665년

분량: 443페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

411쪽

NOTAE AD AGOBARDVM. et 3

quum haec ad fratres Lugdunenses scriberet in epistola x x I x. In ecclesiasticis oscijs inaudit priscis temporibus

traditiones nolite diligere.

AD L I B RU MA D VER S V S A MALARIUM. Monuimus iam ad librum de divina psalmodia, ILbro isto Agobardum talione remordere Amal rium. Neque sententiam muto. Porro nunc primum

editus est hic liber ex veteri codice M S. viri clarissimi Petri Marnae' Senatoris Gratianopolitani, ceu dictum est in Praefatione. Neque est in eo aliquid valde notatu

dignum. Α MALARII ABBATIs J Ita disertξ codex vetus. Quod confirmatur auctoritate perantiqui codicis Bibliothecae Thum , in quo continentur ejusdem Ain

Iarij libri de divinis officiis. In codice itaque illo se legitur: Thomus Amaltarij Abbatia de divinis osciis. Item: Continentia secuturr eausa Amalharii abbatis scriptionis de osciis disinis incipit. Itaque quςrendum est, cujus monasterij Abbas fuerit. Alibi vocatur Chorepiscopus.

Extat enim in bibliotheca monasterij Epternacentis in Ducatu Luxemburgico vetus codex MS. his sexcentis annis non scriptus, ex quo ista descripsit R. P. Alexander V vilthemius E Soc. Iesu , Lutetiamque misit ad R. P. Philippum Labbeum, qui mecum lubenter pro amicitia nostra communicavit. Incipit liber oscialis Ametaris Corepiscopi, id est, de ecclesiastico ordine cet risque o i , quatuor libri, ad Hia vicum per trarem. Porro , pr ster edita Amalarij opera, extant Lutetiae in duobus pervetustis codicibus Bibliothecet sancti Gerulani a Pratis quinque illius epistolae, quae brevi prodibunt in lucem in Tomo vii. Spicii ij Domni

Lucae Dacherii. Prima est ad Hieremiam Archiepiscopum Senonensem, de nomine Iesu, quomodo scribi debeat. Item responsio Hieremiae Archiepiscopi. Secunda , ad Ionam Episcopum Aurelianensem , de eadem causa. Item responsio Ionae. Tertia ad Rantgarium

Episcopum Noviomensem, quomodo intelligenda sintilla verba ex Evangelio: uic est calix sanguinis mei no

412쪽

mi is turni testamenti sec. Quarta, ad Hettonem monachum , lilium, opinor, qui Fuldensis Abbas fuit post

Rhabanum in de nomine Seraphim, quando sit neutrius generis, quando masculini. Quinta demum ad Gunt dum, Vtrum spuere liceat illico post consumptum s crificium. Et priores quidem , itemque responsiones Hieremiae & Ionae , extant etiam in codice monasteri, Epternacensis, & inde penes virum clarissimum Philip pum Labbeum.

AD CARMINA.D Pi τλ pH iv M KAROLI J Huic carmini nos

C. titulum fecimus, secuti auctoritatem Chronici N vaticiensis , in quo reperitur insertum. cujus etiam ope correximus errata quae irrepserant in editione Malloni. DE TRANs LATIONE J Historia hujus translationis extat in Martyrologio Adonis Viennensis, de edita est inter Elogia. Sed posteriores XXIV. versus, qui in superioribus editionibus desiderabantur, sudiplevimus ex editione Panielij, qui illos edidit inter Protegomena operum sancti Crpriani.

Noricum patria fuisse Leidradum, ac multis virtutibus insignem, docuit nos Theodulphus Episcopus Aurel nensis. Legationem enim una jussu Κaroli Magni obierunt in Gallia Narbonens. Antea vero Rarolus Lugdunensem episcopatum commi serat Leidra- do. Sed nondum ordinatus erat. Electi autem Leidradimeminit Alculnus in epistola L x I x. ad fratres Lugdunenses. Et omnino oportet illum fuisse ordinatum anno saltem D c c X C I X. Nam eo anno Felix Episcopus Vrgellensis illum vocat Episcopum in epistola ad Clerum populumque Vmellensem scripta, quae extat apud Al cuinum. Miserat ante Rarolus Legatos ad Regem Persarum Aaronem, Isaac scilicet Iudaeum , Lanthidumque, & Sigimundum ii ac ceteris in ea legatione mor-

413쪽

NOTAE AD LE ID RADUM. I s

inis, solus Isaac in Galliam reversus est an . DCeCII.& apud Aqui ranum pervenit x Lai. Kal. Augusti, ut Eginhardus tradit in Annalibus. Hic ergo Isaac magna munera ad Karolum deserens , quae mittebantur a Rege Persatum, transivit per Africam, ubi regnabat Amiratus Abraham ; compertoque ossa beati Cypriani neglecta Jacere, ut inter inimicos fidei Christianae, Amiratum oravit, sineret ea deferri ad Κarolum, magno aestimaturum. Concessit ille lubens; cumque Cypriani reliquiis, etiam membra beati Sperati, & caput sancti Pantaleonis,capere voluit. Depositae reliquiae apud Arelatem, demum cura Leid radi delatae sunt Lugdunum, &in Basilica sancti Ioannis reconditae. Ita enim docent Ambardus & Αdo ; nisi quod Ado paululum turbat in narranda historia, Regem Persarum existimans in Africa etiam regnasse. Iterum Missiis Dominicus fuit primis Ludovici Pij temporibus,ad inquirendam justitiam Ecclesiae Matisconentis; ut patet ex Praecepto ejusdem Ludovici ; quod extat apud Severtium. Cum autem adversa valetudine amictus esset, COEpiscopum sive Coadjutorem adscivit Agobardum. Demum anno DCCCXIII. secedens in monasterium Suessionense, successorem suum voluit esse Agobardum . qua de re pluribus diximus in vita ipsius Agobardi. An autem Leidradus fuerit Bibliothecarius Karoli Magni ante adeptum episcosatum , ut quibusdam placuit, non adeo exploratum

habetur.

DESTIMARE voLvISTIs J Quia nimirumper eas tempestates Episcoporum substitutiones fiebant auctoritate Principum, ut pluribus dictum est ad epistolam L x x X I. Lupi Ferrariensis. LIBRIS CONSCRIBENDIs J idsst, opinor, libris ad officia divina peragenda necessariis. cujusmodi sunt Evangeliuin, Psalterium , & Missale , quae a perfectae aetatis hominibus scribi cum omni diluentia jubet Κarolus M. lib. I. Capitular. cap. LXXII. Neque enim puto heic agi de conscribendis libris necessariis aut utilibus ad studia literarum: tametsi ars illa etiam inter

praecipuas eruditorum numerata fuerit antiquitus. Nam

V valdo Abbas sancti Galli, qui sub Karolo Magno floruit, laudatur a Ralperto, quod urriptor esset eximius.

414쪽

Item Attepertus monachus Novaticiensis hac ipsa ait te vivens laudatur, quod praeter scientiam literarunt, Qua valde imbutus erat, etiam in recta conscriptione 1 uiptor fuerit velocissimus. Contra Sulpitius Severusn rrat in capite v II. de vita B. Martini, minorem atem, id est, imperitos juvenes, huic arti deputa tam . Ars ibi, inqu1t, exceptis scriptorιbus, nulla. cui ta-ν En operi minor aras deputabatur. V erum , ut ad id redeamus unde digressi sumus, Leidradus heic tantum agit de recte ordinanda Eccletia , cantuque ecclesiastico. Itaque intelligi debet hic locus de libris ecclesiasticis. SI TUM IN MEDIO J Haec, & quae deinceps sequuntur, usque ad suos codices, quae certis terminis conclusa voluimus, non sunt Leidradi, sed alicujus recentioris, qui haec glossematis vice addidit. dc sortassis exora libri irrepserunt in teXtum. BENEDICTUM ABBATEM J Anianensem in dioecesi Magalonensi, virum celeberrimum , & quo tum Principes valde utebantur ad restauranda monasteria. Assentior enim lubens erudiis viro Hugoni Me-

nardo , qui de Benedicto illo heic agi putat. Vide Prae ceptum Ludovici Pii pro monasterio sanctae Columbae in dioecesi Senonenti , quod editum est post Notas ad

Lupum Ferrariensem. Cv I ETIAM ABBATI J Et haec quoque corrupta sunt ab amanuensibus , dum verba omnia quadra re voluerunt ad narrationem illam quam diximus non

cite Leidrada. MATIM 1 Nus J qui Maximus vocatur λ Gregorio Turon si in capite x X II. de gloria Confessorum,& in epistos Eucherij Lugdunensis ad Philonem Presbyterum,qua 'a nuper deprehendi in veteri codice M S. clarissimi viri petri Mamaesj Senatoris Gratianopoli tani. Et omnino digna est quae heic tibi, Lector , exhibeatur in Appendice A ehorum veterum. Porro Mini mus ille hoc enim verum est nomen discipulus sitit sancti Martim T uronensis, ut patet ex laudato Gregorij loco.

randa illorum calamitas , medullitusque lugenda , qui

alienam a veri Dei cultu virum azentes , demum ano

415쪽

riuntur infideles. Sed tamen eorum amici non deplorant miserandam eorum sortem ; facileque sic consolantur, cum vident generalem esse moriendi legem, neque vitari posse. Et tamen interim non intelligunt cile resurrecturos. quod majoris solatij loco esse posset. Nobis itaque , qui spem resurrecticuis habemus, longe alia tenenda via est. Flere quidem licet in funeribus amicorum , sed cum moderatione ; plancque sequenda nobis est sententia hominis non Christiani, Senecix,qui sic loquitur in epistola Lxi II. Nobis autem ignosci potest pro lapsis ad lacrγmas, si non nimia decurrerunt, s ipse illas repre mus. Nec sicci sint oculi amisso amico, nec fluant: LacI mandum est. non ploran dum. Vide Nosas nostras ad librum v 1. Salviani de gubernatione Dei.

Naee est enim fiducia Cluistianorunt, ut resurremonem vocat Tertullianus. Hanc autem tollebant Gentiles : quorum etiam plerique , α hi quidem qui plus

Vulgo 1 apere credebantur, etiam animae immortalitatem negabant existit nantes nihil supere e post mortem, ne ipsam quidem, ut ait Tertullianus in libro .se resurrectione carnis. Hujuscemodi incredulos, mortuos appellat Ruricius Episcopus Lemovicensis. Eadem autem fuit sententia Tertulliani : qui in codem libro de resurrectione carnis ait seculum esse habitaculum mortuorum , id est, Deum ignorantium. Seculum enim per illas tempestates appellabant Christiani quicquid curn ipsis non sentiebat in veritate fidei, exceptis Iudaeis, ut satis notum est vel ex ipso Tertulliano. In lib o de carne Christi idemTertullianus mortuum vocat Marcionemiqui ita fidem resurrectionis inquietare studebat , ut eam spem negaret etiam ad carnem pertinere. ideoque humanam in Christo carnem suisse negabat. Videbat enim quod si humanam constaret fuisse , praejudieatum erat eam resurgere omni modo, quae in ChristoresurreXit.

416쪽

AD AMVLONEM

A Mulo primum Diaconus Agobardi suit. Dein eo

moriente , Episcopus Lugdunensis ordinatus est

an. DCCCXLI. XVIII. Kal. FebruarIi. An. DCCCXLI v.

consultus a Theodboldo Lingonensi Episcopo super incertis sanctorum reliquiis, superque prodigiis quae ill

rum occasione dicebantur evenire , gravem ad ipsum epistolam scripsit adversus temeritatem quorundam monachorum quos viles ac nequam homunculos vocat, reliquias illas venditantium. Anno dein D C C C X L V. praefuit synodo Lugdunensi. Et anno DCCCLII. lut

putat clarissimus Praeses Mauguinus in epistolam ad G thescalcum scripsit. Quo anno obierit, ignotum est.

THEo DBoLDO J qui apud Lupum Ferrariensem in epistola Lxxx I. vocatur Teotbaldus , & alibi Teut idus. factus Episcopus anno DCCCXLI V. ut patet ex Chronico S. Benigni Divionensis. Interfuit Concilio Vermeriensi anno DCCCLIII. CHORE PIsco PVM v Es TRVM J IngeIrannum , qui vices Episcopi in castro Divionensi gel sit in initiis Pontificatus Tneodboles. Chronicon S. Benigni ad annum D cccxLI v. Per idem tempus defuncto Herieberto Coepiscopo, qui vices pastoris in hoc loco tenuerat, successit ad regimen animarum Ingetrannus. idem in ecclesiasticis gerens oscium. Itaque heic pro Coepiscopo , legendum est Chorepiscopo. TANTvMMODO IN FEMINI sJ Nescio quo fato seminae in saperstitionem proniores sunt. Et ex multis prodigiis quae fieri dicuntur ad memorias sancto

rum , majorem partem occupant vota seminarum. De- nique & Hieronymus aetate sua notavit muliercularum superstitionem. VI SE MONACHOS DIcERENT J Graviter istorum pseudomonachorum impudentiam reprehendit Augustinus in capite x x v III. libri de opere monachorum. Tam multos sepocritas , inquit, usquequaque disser sit circumeuntes provincias, nusquam missos, no ruam Moi, nusquam stantes, nusquam sedentes. Alir

417쪽

membra martyrum, si ramen martyrum , venditant. Alis

brim se phyla teria sua magnificant. Alij parentes viri consanguineos suos in illa vel in illa regione se audisse υivere , 5 ad eos pergere mentiuntur. Et omnes petunt, omnes exigunt aut sumptus lacrosa egestatis, auismuIata pretium 1 anctitatis. Is TIvs MODI R E L I t I A s J id est , eas reliquias quae incertet sunt,quas a populo coli vetuit Concilium Africanum cap. L. Caput autem istud sic in epitomen redactum est in libro primo Capitularium cap x L II. Vtfalsa nomina martyrum se incerta sanctorum

memoria non venerentur.

SsDELocvs J villa Episcopi Augustodunensis,

vulgo Saulieu, quatuor horarum itinere ab Augustoduno. de qua pluribus diximus ad epistolam L x x x. Lupi Ferrariensis. PII PATRIS ET ANTECESSORIS J Agobardi. V c E T 1 A J vulgd inet, in prima Narbonensi. FIRMI NI EPIs Co P IJ Vceticensis. de quo vide Notas ad epistolam Agobardi ad hartholomaeum Episcopum Narbonensem.

tempestates turbavit. Vide Notas ad epistolam xxx. Lupi Ferrariensis. FRATREM NOMINO J Sic sanctus Augustinus, sed qui nondum Episcopus esset, in epistola acl Macrobium Episcopum partis Donatistarum, ei reddit rationem , cur eum , qui erat extra Ecclesiam Catholicam, in titulo tamen epistolae fratrem vocet. Fratrem vero ut vocem , inquit, non te latet aceptum nobis esse diυinitus, ut etiam eis qui negant sestatres nostros esse dicamus ,fratres nostri estis. Idem in Collatione tertia Carthaginiensi cap. c cx L II. Quotidie etiam quibusdam non nobiscum in una Ecclesia nec in iisdem sacramentis constitutis

dicimus Frater.

EPIsco PALIs CON citii J Carisiacensis nimirum : in quo Gothescalcus, cum post damnationem suamsen synodo Moguntina peractam in contumacia duraret. presbyteri gradu dejectus, ac virgis caesus, de-

418쪽

BEATI AUGUSTINI. NEque de hoc libro satis constat, an sit Amuloni Sed quia id quoque suspicatus est Sirmondus, hunc

cum reliquis Amulonis lucubrationibus edi debere censuimus,

Notissimum est lui jus viri nomen. Subdiaconus aut cprimium Lugduneo si suit, dein Diaconus. in 'uo. gradu substitit. de quo non est quod multa dicamus,cum vitam librorumque ejus catalogum habeas inter Elogia. Nugatur autem pro moxe sito Trithemius,dum hunc nori' strum Florum scribit suisse monachum in monasterio sancti Trudonis Leodiensis. Istum porro librum de electionibus Episcoporum scripsit Florus. circa annum.

DcccXX. regnante Ludovico Pio, ut Marca existimat.

CAP. IV.CONs VLT V PRINcI Ρ1s J Apparet ex hoc loco, Florum fuisse valde gnarum jurium ecclesiasticorum ac jurium majestatis. Nam integrum electionia injus Clero populoque tribuit, Principibus autem assensum, ad cumulum fraternitatis , inquit, propter pacem se concordiam mundana potestatis. Sed tamen interven tionem illam auctoritatis principalis, introductam esse quinto demum seculo , postquam Imperij Romani corpus in varias partes diversaque regna distractum est. A ttamen exempla in contrarium, tametsi rara, extant in libro vio. De Concordia Sacerdotij & Imperij ca. I X. CAP. V. V I τ AE E I v s LIBER J Editus est nuper ex codice M s. S. Augendi Iurensis, cura R. P. Petri Francisci Chimetij. In eo autem haec ipsa habentur quae heic narrat Florus,

419쪽

C A P. VI.

Hic locus videtur prima fronte jugulare caput Hadria nus. quod extat apud Gratianum Dist. LXIo. Nam si etiam Flori Lugdunensis aevo consecratio Romani Pontificis fiebat absque interrogatione Principis, affirmari posse videtur tributum Karolo Magno non fuisse jus M potestatem eligendi Pontificem & ordinandi A postolicam Sedem. Verum adhibenda necessario est interpretatio uerbis Flori. Nam constat ordinari olim non potuisse Romanos Pontifices , donec eorum electio approbata ac confirmata suisset a Principe ; ut etiam auitoritate Gregorij Magni ostendit Marca in capite mox laudato. Extant autem in Diurno Pontificum sormulae literarum quas Clerus Romanus ad Principem & ad Exarchum scribebat de obitu Pontificis, & ut licentiam peteret alium eligendi. Denique constanti stimum est , sevo Flori Romanos Pontifices non potuisse ordinari mira praesentiam Missorum Imperatoris; uti pluribus supra dictum est ad epistolam Gregorij I V. Papae.

Itaque adhibenda necessario est , ut dixi, interpretatio verbis Flori. Nam Florus, vir doctus & eruditus, non potest esse contrarius manifestae veritati, neque censendus est negare voluisse rem tum omnibus notam. Ego sic

censeo , liberam quidem Clero populoque Romano fuisse electionem Pontificis. sed ordinationem peragi non potuisse absque astensii Principis. Istud autem sic sebat. Mortuo Pontifice, Clerus & populus Romanus alium eligebant absque interrogatione Principis, id est,

inconsulto Principe. Neque enim interrogabatur Princeps , quem vellet eligi. Celebrata demum electione, mittebantur qui Principem monerent. Is vero Legatos Romam mittebat,qui electionem examinarent. Et postquam ex inquisitione Missorum constabat electionem rite ad canonice celebratam fuisse, adeoque Principem non impedire quin electus consecraretur, tum Vero peragebatur ordinatio. Hoc est, ut puto , jus quod Karolo Magno collatum est in synodo Romana sub Hadriano

anno Dcc LXXIV. in qua Pontifex Hadrianus, uni

Versique Episcopi, ceterique qui in synodo aderant, tradiderunt Carolo jus O potestatem eligendi Pontificem cter inandi Apostolicam Sedem. Sane existimandum non

420쪽

NOTAE AD FLORVM. 1sy, sensisse veteres merum electionis jus Karolo tributum fuit se, sed tantum jus examinandi clectionem, eamque castandi, si canonice facta non fuisset; tum vero ordinandi Sedem Apostolicam , id est, ordinationem Romani Pontificis concedendi , postquam constabat electionem rite ac canonice fui sse celebratam. Scio synodum illam Romanam repudiari a viris eruditissimis, ut spuriam ac supposititiam. Sed profecto multa sunt quae auctoritatem adstruunt narrationi quae de ea re circumfertur , ut alibi dicetur. Nunc satis sit monuisse, o scurum istud Flori scribendi genus nonnullis etiam cordatis viris imposuisse.

ADMONITIO AD LECTOREM. o Voniam in Notis ad Agobardum diximus syn

dum in civitate V ellensi habitam fuisse anno DCC xc Ix. in causa FelicisEpiscopi illius sedis,res pinstulare videtur ut doceamus hanc synodum fuisse habi

tam , cum non extet in tomis Conciliorum , nec quisquam hactenus eam agnoverit. Debes illam , Lector, cruditissimo viro Petro de Marca Archiepiscopo Parisiensi, cujus verba describemus ex libro tertio Marcae Hispanicae.

HABITAE ARNO DCCXLIX.

Ex libro III. Marca H 'anica. MS. PRaeterea synodum quoque Orget ii ea de re haberia Leidrado Episcopo Lugdunensi, Nesridio Narbonensi, Benedicto Abbate, & Episcopis atque Abbatibus provinciae Gothiae, Caroliis )ussit, ut contumaciam Felicis blandis collocutionibus mollirent. Quam synodum actam fuisse Orgelli ut comprobem , necesse est ut duo Alcuini testimonia adinvicem componantur. Is ii bros a se adversus Elipantum elucubratos Episcopis quos dixi transmittit, ut eos in itinere perlegant, & iis utan-xur ad fidei praedicationem , qua defungi eos oportebar

SEARCH

MENU NAVIGATION