Synopsis eorum, quae de balneis, aliisque miraculis Puteolanis scripta sunt. Auctore Ioan. Francisco Lombardo Neapolitano. Adiectis balneis Aenariarum, necnon locis obscurioribus non inutilibus scholiis. Opus ab auctore denuò recognitum, & locupletat

발행: 1566년

분량: 152페이지

출처: archive.org

분류: 약학

111쪽

ynari - quin aduertendum en iis, qui humanioribus literis operam nauant, eluit 'tem Isilem a Poetissaepe vocari Inarimen, legat , qui Hle Virgil.9 Aen. Ouid. I s metam. Lucanum lib. 3 .ct alios. quod νocabulum desumptum, en exeast. ,..tiomero ἐν τῶ ιλι δο r β cum dixi Eu ἀρhester oec. quem locum Stephanus e Pithecu tat in lib. πλεων. Sed lege qua doctisi laus senior in lib. exm.Horati, D. O Hermol. Plin.lib. 3.annotauit. Vocatur etiam pithecus a semiis, vel a ς'p doliis Gecundu Plin.lib. 3 .cap. s. Duae πίθουον Graeci vocant9 vocatur etiam fi vhi inria, a statisΠe nauium Aenea, Ni ait Plinius νbisupra, Appianus lib. Epist. 3 -O qui patavinitatem olet magnus, Liuius et .ab νrbib. 8. Verum enimu i icianus ropriusquam soluentibus oram Bain. Puteolanorum, ea, quaesunt apud Aena- . Pe a. rias agrediamur; dignum duximus alutare Reuer. Fabium Puluerinum , b ν ' δ' ius ciuitatis dignis..Antistitem, O de facris canonibus optime meritum. Cui, ri princepspanorum, Θ Episcopus animarum Deus det spiritum bonum; νt f Ioi , i mis forma gregis ex animo, Nerbo, ιν exemplo pascat sibi commisso oues Heb. 1 3. aterni, ac magni pastoris D. N. Iεsu Chrini, quieti Lews benedictus in secu- Rom. F. la, Hira.' Amen.

Finis Balneorum pute Ol.

112쪽

AE NARI ARV Μ BALNEA

Medico Neapolitano. De Balneo Furnelli. Cet.'Primum. ALNrvM hoc est prope S. Petrum Pantanellum. Quod traxit nomen a loco, qui est ad instar fumni. Lavacrum hoc confert quartanae exquisite, ac nothae quotidianae, spleni, hydropi, &ce- 'phalalgiae: calculum frangit, arenulasq; edu- cit; vesicam aperit, podagris prodest, stom - 'chique sedat fastidia . prius tamen aeger utatur Diacydonite. H

Vs Balnea Inarimes inuiderent Puteolanis , acreentq; monnrificam τὸ θερμοεωχl ν, conatussum Balnea haec etiam Thestiadum mussis consecrare. N c turberis lector, si ὰ carminum 6synoea coacti, graeculas voces aliquando instruimur ; nam classicos, atque antesignanos duces secuti sumus . nimirum Lucreclavi, sonem, Martial. Iuvenal. Tersum. O Aufion. Iactum. An ego Nasonis munitus carmine dicam, Quod decuit tantos, cur mihi turpe putem c Lege itaque alacri animo. Quartanae confert, spleni, capitisque dolori Subuenit, fisopi, phlegmati que febri. Vesicam reserat , lapidem perstingit , harenas EOcit, proden mirifice podagris OL Omnia languentis stomachi DInidia sedat; - Fumeri a furni schemate nomen habet. DiacydoniteJ de eo Galenus 6.de san.tuend. Oribas Aetius, Alexand. Actuar. quotquot de messic.compos scripserunt.

De Bula. Fontis .

Cap. I I. DIstat a praedicto balneo iactus lapidis interuallo. Sanat ve

113쪽

cap. 1.. cap. 1 F.

Suecurrit plagis, ferrum extralat impete magno, Pulmoni confert, hepatis atque malo. consumptos reparat cit), prolongatque capillos , Emundat scabiem, fragmina ab osse Drahit. Fonti H est bala. huiM nominis apud Puteol. de quo supra. Fragminad idem Puteol.operatur bala. Cantaretii. de quo supre. π

Cap. III.

ih. Zanguentem reficit stomachum, ut bene concoquat, et, Norphaeam humano vultu, abigitque, lepram. Visum acuit, cor confortat, plagis se, medetur. Ventriculam soluit, prouocat rique famem. ConcoctricemJ D.Io. Paulus Staibanus medicus hoc sepius se fuisse e pertum testatus est,cum .=cenariis publico stipendio medicam artem exercebat. cap. 2s. Morphaeam4 que superius in bala. Tuteol. ς-P- , Potud de bala. solatilibur lege supra ibidem , O infra cap.

Ic dictum est, quia iuxta ipsem fuit olim quoddam castrum, O cuius adhuc moenia supersunt. Stomachi debilitatem tollita ' &vim in eo concoctricem auget, morphaeam delet, leprq pro-- dest, cor confortat, visium acuit, plagas sanat , appetitum ciet, D ventremq; soluit, siquis ea in potu utatur.

A Qua haec clara est, & dulcis ,iuxta maris littus, prope CD sam comam. Quae adeo feruens est, ut opus sit eam in i πι bro ponere siquis ea frigida uti voluerit. Confert podagris, a ride affectis, nephriticis , isthiadicis , chiragricis , tussi opim' tulatur, potust; aluum soluere potest.

114쪽

i ava

Cap. V. LAuacrum hoc preciosissimum est. nam sterilitatem fugat, is consumptos reparat, stomachum consortat, calculum fran git, hepati prodest, pseram purgat, appetitum incitat, ferrum 'extrahit, ut est experimento comprobatum in quodam Iuvene, ςφω qui vulnus in pectore per annum acceperat. Aduertendum tD Gurgit. men est quod si aulae huius bain. primam ianuam egredieris ad Rppen Occidentem, reperies calidiss. fontem: cuius aqua confortat sto μ λ machum. Si vero alteram ad orientem, occurret tibi fons, cu Aius aqua confert dentium dolori. Oritur quoq; occidentem versius fons quidam calidiss cuius aqua Matronae cum cinere utuntur, ut absque ignis opitulatione pannos abstergant. hqc aqua ca ispiti, oculisq; prodest. Nascitur pariter Occidentem versus aqua,

quq vulgo si nigalla vocatur ; haec quidem dolori iuncturarum,chi is ragrar, podagrae, ischiadique: salutarem praestat opem . aqua haec clara est, saporisque dulcissimi.

mpaticis proden, a Vora purgat, ορ b

Proritat, ferrum mirineq; trahit. b I De aliis aquis ex appendice. ER ad occiduam partem, qua vertitur isda, Languentem nomachum qua reparare valet . Quique Orientales spectat calidis uis oras Fons, dentem haud vlla parte dolere sinit.

Fons quoque ad occiduam plagam conuersus, ocellis , Proden, oe capiti m te leuamen aden.

115쪽

De Sudamo Cocti.

Casus.

S Udatorium hoc est in domo Nietzolad quod inuentum era, quadam anu in rure suo,quae a fractione tibiarum liberata est, si conseri hoc sudatorium laborantibus arthritide lienis, ac ven- triculi affectionibus

confert affectis arthritide, pondera splenis fili, Aufert, instatum ventricurumq; praemit. cap. 4m sudatord auctoruonat.essos meminit huius sudatorj. in aliud apud Tritulos baiarum, quo superius riximus.

s Auacrum hoc neruos molles reddit, scabiem detergit, gra- uidis prodest, cephalalgicis, & dolorem stomachi patienti' bus, lacrymas stringi visum consortat, vomitui auxiliatur, phleg-πι maeliquat, rigoremq; abigit.

Deterget scabiem, nervos mollescere cogit, Fit procul hinc capitis, sit Romachique dolor, con tringit lacrymas, vomitum, pellitque rigorem, Phlegma liquat, grauidis est medicina potens .eap. 38. Lacrymasd hoc idem operatur aqua sulphur.apud Puteol.de qua supra. γρηὸ omnes huiusmodi virtutes sunt cum illa communes.

De Belin C)ssurg. Cap. VIII. T. Auacrum hoc parum distat a praedicto. confert spasmo, phre nitidi, triesimo, sterilibus, cephalalgiae,&quartanae: semen

sobolia

viris auget, mulieribus vero lac.

. . . v

116쪽

i, Tinesimum, sterilem, creatq; phrenitida, istasem 'Succurrit, capitis hinc dolor omnis abest . . '' di qua uanam delet, mammis lac, testibus augetve a Mirum. Iuuenes quod faciunt hodie.' SpataoJ , et inquit Hippocr. a. aphorismorum siectione, necnon febremsuperueniret fimo bonum est. quia febris, ut explicat Galenus, O Alex. Apbr. 2.problem. calefacit humiditatem, extenuat, dissoluit , oe digerit. legi eundem GaD.6. apbor.qo. .apb.7o. alibi.

De Balaximi et , vel Doum . Cap. IX. A Qua haec calida est, dulcis,& perspicua: consere arthritidi , dilatat guttur, prodest rugitui stomachi, tinesimo, cauculo, & dolori ilium, pituitam educit, ophthalmiae, anhelitui, cordis palpitationi, quartanae, leprosis, pulmoni ,&lienosis utilis est. SCHOLIA.

Arthritis pellit, lepram, stomachis rugitum, Tinemo prodest, iliacosq; iuuat. Spiritui, lippis, quartana Iubuenit, arctum Dilatat guttur, diminuit lapidem. Lime affectis, κραδυο Μ ἰα e, Tracto est pulmoni, e corpore filagma fugat. LeprosisJ scilicet in principio morbi. Palpitation iJ veteres medici huic affectioni inuenerunt remedia, quae e

Palpit

117쪽

DemimSuccellarg. Cop. X. B Alneum hoc confert vesicae, tinesmo, tertianae intermittenti,& quotidians, resoluit frigida, scabiem purgat, capillos elon' gat, vultusque mulierum deterget.

Tinomo, intermittenti confertq; Vesca proden, phlegmaticaq; febri. Trolongat crines , oe stigida membra resoluit, Deterget vultum, O liberat d scabie. 34. Suecell.J est baln.huius nominis apud Puteol.de quo seupra.

De Buln. Plura Romano Cap. X r. . B Alneum hoc est prope ciuitatem, cuius aqua est serruginei

coloris confert pituitae salis, aufert oculorum pruritum, V lacrymas stringit, oculos confortat, bilim purgat, cordis imbeis cillitati prodest, dilatat pectus, guttur, & pulmonem, dat tulSims' capillos firmat, ne cadant, tibiarum fracturas sanat, pruritumq,

Tituitae eonfert, salsus quam procreat humor , Pruritum ex oculis tollere firma refert. Lac mulas cohibet, teneros confortat ocellos, Expurgat bilem; pectora lata facit. cordi imbecillo robur mirabile praeflat, Gutturis amplificat, πιε υμπιον atque sinus. Tussim dat; neve cadant firmatq; capillos, Truritum, ac crurum stamina fanat aqua haec. FerrugineiJ de balaciori apud Puteol.legesupra.

. T Auacrum hoc est in eadem plaga. conseri scabiei, prurituriin L ex pituita, & atra bile genito, nephriticis, & hystemas, ventre V ssiluit, consumptos reficit, rheuma, tussimque tollit,

118쪽

Phlegmate pruritum fugat, aut ex bile μελsis,Nepisitis, tu ssis, sit procul hinc scillas.

Ventriculum soluit, consumptos recreat artus, Subuenit bytericis, rheumaticisq; malis. PrurituiJ lege de eo Gal. 3.apbor. a I. 3I.Auic.7. tr.7.c.6. Prurit .

HystericisJ lege qua copiosisme de eis scrisit Gal. 6. lac. assc. rit. Hyster.

De Bula. Saxorum. Cop. XIII. DVossint, alterum intus saxa, quod consert podagrae frigidae : alterum prope littus, quod prodest podagrae calidae.

DuM in Antandria sint duo fluuii:quorum alter gignit oues cum colore a

bo, alter vero cum nigro . Velut ex Arino. 3. nai.ani.notat Hieron. Gambu ca. ix. seim is de lumbr.c. I 2.Et Plinius lib. 3I .refert in Macedonia non procul ab Eu- cap. a.

Finis Dei Opt. Ma X. gratia.

119쪽

SUMMI PONT. AD SE VEN. LEG. Medico innuli S. Crsari Nuptio Argentino.

Ioannes Franciscus Lombardus. S. D.

AN Tvs en animi tui candor , tantaq; morum tu rum νenunas atque elegantia sapientis'me Cesar9ut qui vel eam Homerico carmine, aut Demonenis oratione complecti tentaverit, sturira tam arduum opus cmea quidem sententia9 agredi videatur. Rec ego ex illorum censu esse volo, qui dum alios palam corripiunt, seipsos tacitὰ damnent. Quapropter dignum duxi te magis securo silentio, quam periculosio sermone praedicare. Verum enimuero ne beneuolentia tua erga me , meaeq; in te obseruantiae studium iacturam in hoc discrimine patiatur; non iniucundum fore exinimavi, te tribus Xeniolis in Saturnalium Chrinianorum sol ni celebritate salutare.. Hippocratis sane rei stino Iusiurando. Galeni aureo opusculo. quod est totius artis curatiua quaedam epitome: scholaeq; Salamitanae non inconcinno poemate, quo niuersum sanitatis tuendae negotium commos, O quadam animi delectatione absoluitur. t nedum prudenter corpora aegra medicamentis purgantibus sanitati restitu rersed in salubria corpora, ct quae Neutra Nocant Herophili sectatores, at morborum iniuria religiosὰ praeseruare valeas. His enim νeluti duobus lim tibus uniuersum facultatis medicae negotium contineri, claudiue non te latet. Itaque qualecunque illud sit, libenter, placideq; ut accipias cupio, atque e flagito. noni siquidem ex Arii totelis doctrina, cum de moribus agebat, non rem, sed animum spectandum esse in qualibet re. Bene Nais diu, meq; Isiu- Iris. ac Reuer. ad Venet. Leg. Communi patrono, non vulgaribus osciis

commendare ne graueris.

Ex Uergiij patria hal. Decemb. M. D. LXV.

120쪽

C L. G A L ENI LIBELL V S,

CUI TITULUS EST, Q Vos, .

Quibus ta quando purgare oporter. Interprete Io. Francisco Lombardo Neapolitano. Galeni libellus de qualitate purgationis .

VRGARI caueat, fruitur qui corpore sano; Pharmaca nam temere quum talia corpora sumunt, Saepe dolor taleis, vertigo, ac tormina verant,

Solvitur hisque animus. proprium sibi Pharmacon haud cum

Repperiat succum carnem eliquat, atque cruorem,

Fortius ex illis ad se ut trahat impete magno . At sanos, quos est timor aegrotare; nisi ante Sanguine detracto, Humorum sit copia siqua; Purganti aut potu releues, Cacochymiasi adsit; ibi Veris in initio potes hos vacuare libenter. Quocirca Arthritin, Podagrae saeuosq; dolores, Et procul a tophis, erat humor qucis male fixus, Permultos propere purganti avertimus annos Pharmaco , & haec celeri fugere pathemata passe. Herculeum morbum, Attonitum, & quod nomen ab atra Bile trahit, longis Affectus atque diebus

Extensos, longe a multis cito fecimus omneis.

Phlegmaticus sentit deiecto phlegmate magnum Auxilium; flava expurgatus bile leuamen Picrocholus; nigra urgebat quem bilis, & ille Multa seri fuerat succi cui copia aquosi. Ostendamus ut hec exemplis dogmata. Quidam , Ni purgabatur maturo tempore, ab atra Bile tenebatur districto casse quotannis; Hunc ego in Autumno purgaui, & tempore Verno . Est Mulier, cuius praehenderat ubera Cancer; Hanc q uoque curaui vere incipiente quotannis ,

SEARCH

MENU NAVIGATION