장음표시 사용
101쪽
92 DE B ALm Eldi saXOrum vivorum pinnae cernuntur parietum excelsae: & ubi fuit Apollinis arx, sacellum est Christianorum vetustate constan plum: cuius nil integrum superest, nisii cauerna frontispicio decorata manufacto, ius dicitur filisse sibyllae antrum. Verum ne sicco ut aiunt vcstigio pertranseam, aliqua de Homero referam, quce leguntur in Homeri vita apud Plutar. Periagrino allio interprete. Homerus, qui & antea Melcsigenes dicebatur , chira esset caecus, ex Colophone Smyrnam redijt, ibiq; Poetic sarti nauauit operam: verum procedente tempore, prae inopia vitae, Cumam se conferre statuit. Profectus itaque per Hermi campestria Nouum murum peruenit, Cumaeorum coloniam. Quum sorte ad officinam coriarij accessisset erat illi nomen Tichio hos primum versus pronunciauit. Obsc ruare virum victuque domoq; carentem, Qui colitis celsae florentia moenia Cumae, Cumae sardenes positae in radicibus altar, Quiq; saci os latices diuini sumitis Hermi, Verticibus rapidi, peperit quem Iuppiter amnem. Dicunt etiam populum arborem, quae ibi postea creuit eo tempore, quo Melesigenes ad eos peruenit, pullulasse. Illic autem taedio paupertatis affectus Cumam petere decreuit, si forte tolerabiliori conditione posset traducere vitam, sed antequam recederet, hoc disticho iter suum auspicatus est. Ite citi, patrumq; pedes me ducite ad urbem, Prompti animo qui fiunt, consilioque boni. . Profecto e Nouo muro per Larissam ciuitatem breui, & e pedito itinere Cumam peruenit; ubi flagitante socero, & ut Cumari dicunt Midae phrygiae Regi Gordio filio hoc episramma composuit, quod in columna monumenti Gordh etiam nunc imscriptum est. Aenea virgo Midae phrygij superata sepulchro,
Dumq; fluant undae, proceraq; germinet arbor, Solq; oriens niteat, niteatq; argentea Pharbe, Stans super hoc multum lacrymabile nuncia bustum, Hic ostendo Midam venientibus esse sepultum. Hinc Melesigenes dici coeptus est Homerus a caecitate. Cumani enim homeros vocant corcos. Decreuit igitur eius ordinis
102쪽
DE D A L N E I , 93. ordinis Praetor ne Homerus nutriretur, idq; uniuersi consilio pla
cuit. Qui egressus curia Homero dictum consilium exposuit. Ho Homeri merus vero clim haec audisset, magna tristitia affectus, his ver- sibus vicem suam deplorauit. Qua nam sorte dedit fatis me I uppiter esse . . 'Ludibrium Θ puero tribuens alimenta parentis In gremio aeolidos Smyrnae, quam turribus altis ,
Consilijs struxere Iouis populi ante Phriconis, Flumina bellorum victricia, doctaq; turba. Insiliisse in equos, pugnamque ciere sub armis ;Quam penes undisoni surgentem littora ponti. Ipse M iles mediam liquidis interfluit undis,
Vnde Iouis natae veniebant semine Muis; Has laudare plagas, urbemq; extollere ad astra Inclyta, ni sacrae spreuissent carmina vocis.
Atque aliquis poenas dabit, & post noscet iniquas,
Stultitiam peperisse malum mihi, dedecus urbi; Ast ego quam nato tribuerunt numina sortem, Nec cum Dijs luctor totam patienter, & aequa Mente feram: sed non hac amplius immorer urbe, Spes alio properat, populumque inuiscere gestit,
Fertque animus tenuem, quamuis non multa petentem
CymeJ utitur hac Noce Stat.q. σπ s . DD. 3. Liuius locus en I .ab νrbe con. lib. 8.qui O lib. 3. tertia dec. meminit hu- Cyme ius ciuitatis, sicut Agathius I . de bel.goth. Dion' Halicar. lib. 8.Seneca epin. 6. Macrob. I .Satur. cntonin.in itiner. Ull.lib. 8. Colum.lib. 1 o. Cumη Pindarus in nihils, Tolitianus in nutricia, Sannararius nocter in pisca- ea. . torijs. ut taceam Laert. lib. I. O Velleium paterculum in bilior. Roman. liosque scriptores.
Sed in I; Iartyrologio ecclesianico sit mentio S. Fidelis apud Cumas die S. Fide
xxv III. Octob. ut die xv I .Febr.S.Iulia Nirginis. Miseni vero Episco- ..pi cumani in Concilio sub Om nacho, O tacdeodati in concilio sub Hilario Pon hi μ' '
rificibus memoria celebratur . O in lib. Decretal. p.cum ad sedem de renit. Misenus spoliat. Innocent.III. Cuman. Epist.meminit sicut Honorius III. p. Cumana Adeoda eccl.de elea. Oeleαpotest.meminit Cuman ae ecclesiae.sed O Cicero in lib. LM xv
103쪽
ra n c . II o L N E I di; Diva gallinaria apud Cumas. de Cumano mer δ suo diximus supra es . 2I. Ode Cumaco lege quae Piua in annotat.c.6I .De loco apud Cumo, quod dicitur, Blacia, lege Etymologicon graecum. . MulierisJ lege Seruium in 3.σ6.Aeneidos Maronianae. ΛndinusJ locus en in sexto . Huius templi sit mentio apud Livium lib. Dion . lib. . Blandum. ArxJ quid sit Arx, lege Pedianum in I. actione contra Verrem. Antrum domus haec Cyt ait Petrarcham itiner. 9 nunc volucrum nido est. In quo flexusunt calidi fontes, O tepentes. idem 3 .Eps amit. Nouum murum J meminit cuiusdam noui muri. Hippocr. 3. ἰ δε-
Dum Nare inundabit, labentur flumina donec. Aduerte tamen lector hoc ε η 'φειον Homero adscribi, ex sententia Phil poni in primo commentar. ἀσ υHρασ α λυσtavor, citato Herodoti tenim nis. Nerum Laertius I. vitis αν mi, sta pin id Cleobulo lindio adscribit. Nihi vero ex Dii Homerici resera opinio Ioan. Grammatici satis consent
NutrireturJ iuxta illud Nasonis non minus lepidum, quam Nerum. Ipse licet veniat Musis comitatus Homerus, si nil il attuleris, ibis Homere foro. Et id m in lib. de Tristibus de parente suo sic loquitur. Saepe pater dixit, nudium quid inutile tentas, . Maeonides nullas ipse reliquit opes ζ Et Iuvenalis huic dicto sese obuiam offert, cum dixit, Probitas laudatur, coe alget. Quod Diogenes Cynicus ab incunalutis e pertus est cum Iro, O Codri νrceolis, pannuciaque Bauci. dum illi semper in ore en Flacco Petronius, dicens, Et genus, o formam regina Eecunia donat Omnibus, O clausum pollidet arca Iovem. SmyrnaeJ De contentione septem νrbium ob Homeri natale forum, lege versus Antipatri apud Plutarchum Cheronaeum, et M. Varr.apud A. Gess.lib. 3.noct ait. Antipatri versusgraecanicos legito apud lepidis. Politianum pr fat. in H merum. lege eundem in Manto, O Sanna arium lib. et .epig. Cice ronem lib. . I usculanarum, et bi meminit temporis, in quo Niguit hic magημε, ' πι ἶφμ ηS cor Poeta. Quἰd νero ante ipsum de b sto froiano scripserit C
104쪽
rinus poeta, sicut poneundem a Calaber ἐντοῖον mesλει - , lege V cap. as. col. Leon.tomaum 3. de Naria hinoria. Certὰ utcunquesit Hesiodopoeta Ascraeus fuit ipsio ponerior; quis O mam A c agnus Hippocrates, ut colligitur ex litro de stacturis , O notatur a Galeno lib. Hippoc. 6.de Decretis Hipp. Platonis . qui cum Socrate, crinotele dissident ab ca. ι7. Homero annorum 3 oo. amplius interuallo. inlanamJ gracd sic, ora μ αἴση usta ita πα t ἰεὐσ κi ῬυαγQ list, ci, De Siussu Cumana. CAEp. LXXIII. SIbylla dicitur, cuius pectus numen recipit, & illius mentem sibyllae
interpretatur,quasi Dei sententia. Aeoles enim deos σου r cv- vero consilium vocant. itaque Sibylla dicitur, quasi λοβον. Hoc declarat D. Aug. Sibyllae a veteribus dictae sunt ut ait Varro omnes foeminae vaticinio praeditae. hoc dicit etiam lsidorus. DInde est illud Virgil.Horrendoq; procul responsa sibyllae, Antrum 'immane petit, magnam, cui mentem, animumq; Delius inspirat vates, aperitq; futura.
Sibi7.numerus, o Vaticinia . Cap. LXX IIII.
Ecem Sibyllas fuisse scribunt quamplurimi, quarum Prima tuit Persica . Secunda Lybissa.
105쪽
Quinta Erythraea. Sexta Samia . . Septima Cumana, nomine Amalthaea. Octaua Helespontica, in agro Troiano nata. Nona Phrygia, quae vaticinata est Ancyrae. Decima Tyburtina- - cSIbylla Cumana fuit filia Glauci: cuius sacellum ut testatur S linus prope Auernum situm est. Quae nouem libros attulit
ad Tarquinium Priscum,&pro eis 3 oo.Philippaeos postulauit . Rex vero asipernatus pretij magnitudinem, derisit mulieris inlaniam . quae in conspectu Regis tres libros combussit, & pro reli-nuis sex idem pretium postulauit. Tarquinius multo magis mulierem in atride putauit. Quae cum denuo, alijs tribus exustis, in eodem pretio perseueraret, motus est, & residuos 3 oo aureis C-mit: quorum postea numerus auctus est, Capitolio refecto.Huius librum ad Corn. usque sullum Pontifices nostri Tnsulebant. Tunc enim una cum Capitolio igne absumptus est . Cuius lepulchrum in Sicilia adhuc manet. Haec sibylla ut inquit Seruius secula pet metalla diuisit, diffiniuitque quis quo seculo imperaret ;& Solem ultimum, idest decimum esse voluit. Dixit praete ina ,hnitis omnibus seculis rursus eadem renovari. Quam rem Ι'ni Ο- sophi hac disputatione colligunt d.completo Anno magno, SP dera omnia in ortus suos redire, & referri rursius, eodem motu: duod si est idem syderum motus , necesse est, Omnia quq fuerunt, habeant iterationem. Haec fuit etiam opinio Platonis, quam sequit Virg. in bucol.d. Vltima Cumaei venit Iam carminiS qtaS, Maonus ab integro sectorum nascitur ordo. Eadem Sybilla vivluit ustode Christo sic prophetauit, Iam noua progentes coelo dimittitur alto, Tu modo nascenti,nus Poeta in suis bucolicis complexus est. Haec Sibylla in foliis palmarum scribere solita est centum response, ut innuit irgilius, Vnde ruunt totidem voces responsa Sibyllae.
Decem J id fusitis legituν apud Lanau. Isidor. ubi supra lege solis. Sibl.delphicas cuius versis cxt ait ἔοethus Homerua operisuo inseruit. L.
106쪽
D E L H L m n 1 97 dirarum sibilirarum meminit Plutarc.in probi. 83.qua nona in suis tali Mneis a erit lege. CumanaJ haec leguntur apud Lactan.lege Plin.lib. 13. solin. bisupra. Librum hae Solini verba sunt. SeruiusJ lacus ensuper egloga q. PhilosophiJ hane tractationem disertis Θ explicauit praeceptor meus D.
Bernardinus Logus medicus,Phil.et Theologus doctiss.ctimsuperioribus annis publico gmnasio sub ipsius disciplina lib. criIi.de caelo,et de generat. audieba . . Annus magnusJ de eosic Tacitus in Germania. Cicero scribit in Horte se, is est magnus , O vems annus, quo eadem positis cali, isdemms, quacum maxime est rursum exi fiet: isq; aunus horum, quos Nocamuά annoru x I r. 8 sa.complectitur. Haec Tacitus. At fecundum magnum Ptolem. 't refert Alib.in tr. .primi de Caelo est annorum 3 6ooo.lege de hoc anno Ciceronem insomnio Scip.ibiq; macrob.lib. a. uul.dedom. Platon.Isid. s.c. 36.Bedam de tempor. Volaterranum.lil. 3I .c. .H taceam C sorinum de die nai.Lucam Gauricum in halend.eccl. P. Hagnelonum in trilin.calendario.
August.J locus en 18.de ciuit e d. Sihlla Erythr.tempore quo Romaeondita en canno scilicet 7s a P vaticinata en Sibila EItbraea quaedam de Christo manifena, que nos prira in latina lingua ersibus mald latinis, O non Itantibus legimus, per nescio cuius interpretis imperitia; sicut post cognou mus. Ur vir clarisi. Flaccianus,qui etia proconsul fuit,cum de Chriso colloqueremur , Iracu nobis codicem protulit,cammina dicens esse Sibyae EItreae. Vbionendit quoda loco, in capitibus versuum ordinem literarum sic si habentem.
ΗΙει δ' ἔρο Deci camλM ο', Oc. Quae sic latinὸ a quota τiro H ait Au-PR.9 transata sunt. Iudici, signum, tellus sudore madesset,
E caelo rex adueniet, oec. Aliam interpretationem τουτω AροΠ-
lege apud Oraldum Ferrar.lib.de poetis in appendice lib. 8. SiblI.orac. Huius Acroni idis meminit Cicero de divin. Euseb. Caesar.in libro de vita Constantini. lege quae Bernamd. Nandella lib. 'turo iudicio. Virgil. J locus est inini.innuit hoc Euseb. νbisupra. sugun. I o.de civit. Hieron.iu prologo galeato biblioru, Lact. lib. 7.c. 2 . Proba Falcone in suo a mirabili centone, ex Matronianis νersibus desumpto, et non Parte pes de titia, Iacob.S Varius in caelesti, diuinoq; obere et i u , Μ σεπαρθε - νἱασ: qui νersibus his Maronianis νtitur,eum de Chri ii dei noItri inenarrabili feneratione loquitur. Qua de re lege, quae eruditissme sir sit 'Presbbter 'lanus D. Antonius Berardesca facerdos pius, O doctus. Virgil.J locus est 6. Aeneid. meminit etiam horum foliorum Iuvena fat. 8.d. Diium recitare Sibila. . LibrISibyl.
107쪽
HAec Sibylla fuit Glauci filia, Phebi & Dianae sacerdotis, ut
testatur Virgil. Atque una Phoebi, triuiaeq; sacerdos Deiphobe Glauci. Hyc, ut ibi fingit Maro, Aeneae petenti respon dit, ut descenderet ad inferna, dummodo excerperet aureum pomum, seu ramum de Sylva Iunonis. Haec in vocem conuersa est, ut Naso fabulatur & a Phoebo longaruitatem accepit, sic dices Si mea virginitas Phoebo patuisset amanti, . Dum tamen hanc sperat,&c.
ia ' Virgil.J Iocus en is 6.Aeneid.
Deboc Glauco, Sibila patre, lege Ouid. I . Netam.O infra capseq. De alio Minois filio, Boccari II .geneal.De alio Siridiphi filio, lib. I 3. c. 3 7 .de filio Hippolochi, I 3.cap. 62. NasoJ lacus est Iq. Metamor. sisvi Vitri de longaeuitate eius orta in mροιμα. innuit hoc Ouid. q. Fa lorum, aetas. Troper. 2.Heg. 23. Stat. I. Sylu. 3.oe ideo haec vivax appellatia Tolitiano in
De Glauco. Cap. LXXV I. Claucus TA Ic Glaucus, Sibyllae pater, fuit cuiusdam Antedonis filius, . 1 cumanus . Qui cum in villa non procul a Baiano lacu contra inhibitionem Principis piscaretur, quia edictum contempse' rat, pisces ipsius adhuc palpitantes in mare iterum reiecti sunt, &D ipse iratus in mare se demersit. Quod innuit Martial.d. Baiano' procul a lacu recede Piscator, fuge, ne nocens recedas.
seholla Martiat.J locus in lib. . l. 3 o. Nulla, O alia in hoc opinculo amice Bae ex. Iector dimisimus, eum ob scholiorum, ac designate e φωσ conditionem,tμmςus ib quia , Hait alianus, non omnia oportet scribere; t ingenue fatear cum Plinio, quia nemo omnibus seris sapit. Quod se qua in re, τι ismo m
108쪽
en, parum prudens deceptus fuerim, chriniana charitate eorripi desidero; Galeri r paratus sum cum Hippocrate, ct Stesiclino πιλ-RA. Vt autem habeas: -- Z.comp. lut in hyeculo totius operis Epitomen lector charissime, statui Elegiam Ant neti Capimatui nobilis Puteol.ob oculos ponere. ex quafacillimὰ coniectabis his h. iis iuuenis doctrinam, o eruditionem nunquam satis laudatam. Anton..
Luare non Nemees flagrat frondentis alumnus , Nec sitiens calido latrat in orbe Canis. Non furit Orion, nec Aquarius evomit imbres , Turbida nec gelidis Leuit Hyas pluuijs. Cornua Sol niuei Tauri complectitur, aequa Temperie, caelum splendet, &vnda silet. Frondescunt lentis sociatae vitibus Visi, . Pingitur & varijs Daedala terra rosis. Bistonis umbrosa suspirat in arbore pellex, Flat Zephirus, Zephiro quaelibet herba viret. Tempus adest gratum, quo priscam visere terram Conuenit, italiae quae caput una fuit. Temporc quo Graios fugientes mobile vulgus Duxerunt celeres in freta nostra rates . . Si venies, prior occurret tibi caerula Nesis. Caeruleo semper Nesis amica Deo. Iactatis Euploea viris, & puppibus omen, 'Aspera remigio non erit illa tuo. Balnea sunt etiam passim, laetosq; per agros. Terra salutiferis semper abundat aquis. Haec stomachum iuuat, hec febres extinguit anhelas Haec nimis ignavos excitat unda pedes. . Sulphureos latices quae non mirabitur aetas, Infirmis aures restituisse vitis ΘHic etiam sic fama refert domuisse Gigantes Aethereo vindex creditur igne Deus. Est locus antiquae prope moenia prisca Diearchi,
Facundi nomen qui Ciceronis habet.
109쪽
Ex quo nascentes succurrunt visibus undae, Hic qui luce caret, lumen habere potest. Quod populo placuit pretiosa veste Theatrum, Nunc ibi semirutis molibus herba viret,
Intus arant fortes valida ceruice Iuuenci, Atria pascentes aggrediuntur ΟueS.
Hei mihi iucundo spectanda Tripergula campo,
Visibus eripitur, nam tumulata iacet. Mons nouus apparet, qui scabro pumice sollim Albet, & antiqua fertilitate caret. Caesaris occurret claustrum prope stagna Lucrini, Qua Venus extensa littora calce premit. Baianos complexa sinus, quae saxa videbis, Immitis quondam tecta Neronis erant. obscuro cernes Hypocausta calentia fumo, .
Rura , purpureis delitiose rosis. Culmina Miseni nitidum tangentia caelum Videris, & phrygio nobilitata viro. Pulvere constructum Caij super aequore pontem, Protinus in medijs qui lapis extat aquis. Ingenti structos calcabis ab Hercule Baulos, Cum pecus hesperio victor ab orbe tulit. Thesproti campos,& stagna videbis Averni, Sylva quod umbrosis cinxit opaca comis. Hic olim nullus volucrum foret Atuare cantus, Hanc si solus aquam destituisset olor. Hic sergit Tritolinus aper, Gaurusq; virescit, Cuius in aprico nascitur uua iugo. Post tu conscendes Cumas, & nobile Templum,
Sunt ubi Daedalea signa notata manu. Hic Minos auro plorat, volat Icarus auro, Hic via multiplici tramite nulla patet . . Deiphobes cernes, quamuis cinis occupet, Antrum, Inuidactim patrias flamma cremauit opes . . lHinc Glauci proles venturi praescia, quondam Imperium Romae vaticinata fuit.
110쪽
DE BALNEIs in, Mercurii templum poteris, templumque Mineruae
Cernere, cernenti talia templa placent.
Caetera quid dicam ξ taceat Polyhymnia, nunquam Vndantes fluuios amphora parua capit. Quae tamen illa tacet, visse subiecta patebunt,: Tu modo de patrio littore solueratem.
De Ucle ciuitate. Cap. L XUII. LIcet in hoc libello de ciuitate Puteol.& locis conuicinis scri
bere propositum fuerit, tamen quia insula Iscle vicina est, d. a aliquid de ea dicendu est & potissimtim de eius abolitione. Olim gratio, quippe anno Domini I3oi regnate Carolo I I.in dicta Insula exijte terrae venis Ignis sulphureus, qui magnam ipsius partem com- bussit. Ex quo igne multi homines, & quam plurima perierunt simile animalia, auobus enim mensibus fere durauit incendium. Multi ex illis, derelicta insula, ad Prochyten, Capreas, Baias, Puteo-Ios , & Neapolim confugerunt. Huius ignis vestigia usque in hodiernum diem remanent: nec in eodem loco herba, vel quidpia virens naseitur, per duo fere miliaria in longitudine, & per medium in latitudine, vulgo dicuntur, te Cremate. Quod autem haec Insula habeat venas stulfureas, adhuc videri potest ex bain sub aliis . phureis, & aluminosis, quorum inferius fiet mentio.
AbolitioneJ Pontanus 6. bel. Ne .meminit huius incendii d.annis eirriter I 63 ruptis repente terra νisceribus, ex anhelato incendio, non modica sui parte caenamia con grauerat. Quae eruptio, o Viculum igne absumptum post N, a. voragine absior sit, ct qua Cumanum prospectat littus, prouolutis ingentis magnitudinis ivsublime faxis, fumo, flammis, puluereq; immisiis, postque per agros sparsim impetu suo iactatis maxime Mei e, atque amoenam in uia regi nem Mnauit. Qua tempestate quaedam etiam saxa scopulorum instar, in si iuspro lata cum essent, ea Bartol.Perdix genues fornacibus pon excocta in alumen dissoluit , foditq;., reuocata ea arte, e Roccho Syria ab sie allata, ubi ipse plures annos negoriatus esset , quae multis antea faeculis in Italia iacuerat. Haec Pont. Neminit huius incendi, quoque Bartol. Narantus in epist. de aqua ferrea.