장음표시 사용
71쪽
De Bula. . et 'trat . . siet, M.LAuacrum hoc sic appellari meruit, quia liquorem olei exi
re .cum'aquae visu, & olfactu percipitur. Situm est pro e Ecclesiam B.M AMAa semper virginis ad Maris litus. hqc salutaris i aqua omne genus serpiginis, morpheae, & impetiginis tollit, fa- ciei turpes notas abolet, lepram sanat, bilim extinguit, phlegma V salsum comprimit, cor exhilarat, membra attenuat, incisq; im- mbibitum frigus pellit, artus omnes suo vigori, suisque functioni- 'bus reddit.
Neminit huius olei Fraciottus, O molinus d. astomacho phlegma auferre pos olei De quodam fonte olei Petronici macta similitudinis occasione9 meminis P . Elondus de Italia c. rutio.
carini de hoc baln.extant versus Culina procul haud locus en, qui fundit Olmum, Hoc lauacrum multum commoditatis habet. Hoc vitium leprae , genus hoc serpitinis omne Tollit, ct a Romacbo pblegmata falsa fugat. Extinguit bilim, grossos subtiliat artus, Exhilarat trines, cor bene reddit ouans. Noxia de gelidis depellit frigora membris, et Omnia utantur membra Nigore suo. a
raua cuiuscunquegenas iugras Norphea notabit. Haec aqua rugosas delet ab ore noto. o Virtutem lauuri demonArat nomen oliui, Hor olium pranat quod petra sudat aquis. , CulinaJ aliter sic, non procul a culma. 1 r. LavacrumJ qua Dpra cap. 22. Hoc vitiumJ hi versus desunt, Vesicam curat quo ties urina negatur, quila potest melior renibus ese alus. Si lapides 'νllos , seu si patiantur arenam, in ilibet a morbo membra grauata iuuat. 'on op us es intrare feruet, ni aquanto.asis magis ingreditur, magis ipsa iuuant. Quinetiam l . pr. , geras hoc serpionis omne: Tollit oec. qua supra can. baln.num. Iinfra c.46. ExtinguitJ sic Extenuat crassos,et tristes reddi t ouantes,Exhilarat mssos.
72쪽
' lVLlina vocatur: ad cuius pedes haec aqua inuenitur, per oblia is quam cryptam fluens. Quae acuit lumina, pedum affectionibus D recentibus subuenit, phlegma crassum a neruis remouet. Haec Nota. ' aqua prodest aegrotis, sanis vero obest: caueasque, ne diu in ea
Caelua. CulinaJ Francistius legit, Culma, sic legitur apud Alcassiquem legi in
cod.manuscripto, Osupra c. 3 2.licet idemc.qo.legat talinam. Neminit huius balnei 'olinus, qui dicit sudorem prouocare, neruissu uenire, opprimuntur a catarrho descendente a capite, Alcad. , Icadini de eo extant Nersus a
Inter aquas alias mirabile Culma lauacrum, Cuius ad accessum non via recta patet. Imo per obliquum montis accedis ad undas, Nonnrat iter dubium praeuia flamma tibi. Vnda latens intus, sudorem prouocat intus, ' Et facit ad neruos, quos graue rheuma grauat . Luminibus lumen reddit, Ῥestigia claudis , in Passio ni fuerit inueterata diu. em loquimur certam, non en incognita multis, in Culma nocet fanis, morbida m bra iuuat. Hanc igitur caueat qui non eget arte medendi, A . Quam qui forte petit ritet in amne moram. Imo peri di sis en auctor figura hepthemimeri. VndaJ sic, si nequeat clausis redare meatibus aeger, Sudores intus provocat Nisa latens. Si neruospituitagrauat cism forte molena, Praesentem huc intrans sentiet aeger opem. Luminibus lumen, Oc. Hanc igitur J Hi versus non leguntur apud Alcadis.qui impressus est Venetiis.
73쪽
IN eodem Baiarum littore est aqua prae caeteris admiranda, sic dicta, quia sicut isti Planetae luminae stellas praestant, sic istud
balneum cunctas superat aquas. Ad hanc aquam non est iter peruium, sed per ruinas antiquorum aedificiorum descenditur ad balneum dirutum, & a mari deprehensum: ibi defossa arena manat aqua pinguis, & disicolor: quae omne podagrae genus, acomnem Ddoloris speciem tollit, ulcera, plagas, & fistulas non radicitus '' ossibus infixas sanat, venas fluentis sanguinis sistit, menstrua siue plus, minusue fluant ad mediocritatis normam redigit, ferrum in corpore latens extrahit, podagricis mirifice confert, si tamen to rica fracta non fuerint.hoc ut veteres scribunt Imperatorum bal- ῖ iis neum erat. De quo sic scripsit Eustasius. Caesaris est lauacrum, quod Sol & Luna vocatur, Ut stellis Sol, sic praeualet istud aquis. Aufert omne genus podagrae, cunctori; dolores, Fistula ni violet viribus ossa seis. Subuenit antiquae podagrae regale lauacrum, Ni faciat fractos inueterata pedes. Sed tamen ignorat sit ubi tam nobilis unda, Obruit antiqua hunc forte ruina locum. Vos igitur quos longa dies fastidit, & artas, Qui scitis longi temporis acta senes: Demonstrate locum, qui Sol & Luna vocatur, Vtilis a multis aedificandus erit.
Vulgo bagno de la Naue. . Meminit huius balnei Francioltus. Lege supra can.bal.num. 9.BaiarumJ quod Baiis fuerint balnea, innuit Cicero orat. pro coelio.lege Pontanum 2.partben. 3.qua infra cap. 2. Sold cuiuis in propatulo cognitum est Deum Opt. Max.rerum omnium ops sollem creasse duo luminaria in Clo, alterum, scilicet, quod praeesset diei, alte- Gς rum vero nocti.yolsiquidem νt ait Cicero de nat Deoram9 Iuminum omnium Τ Τ' princeps en :etenim ut onedit diuinus A r eopagita in lib.de diu.nomismuta il- ν '
74쪽
gaetant de hoe balneo Alcadini versus. M aqua mirandi nimium noua dicta lauacri, Gilbrosum proprio nomine nomen habet. Tsne per octo gradus patiens descendit ad νndam, Circuit inter aquas per latus omne gra T. Ilia componit, prohibetq; dolore matricem, Sanguineos xM in muliere vetat. superis exire cruor prohibetur, Oidem e fuat insolitis inferiora fugat. Vesicam curat quoties νrina negatur, Nulla patet melior renibus esse Ialus. Si lapides, qui siue pilos patiantur, virenam, Quolibet a morbo membra grauata iuuat. GilbrosumJ alitersic , Quae de Gibbosi nomine nomen habet. Octod etsi voxgraeca scribatur δεχ ἡ Γ με ἰλου ο m, corripitur tamen a Martiali lib.9. apophor. 87.ὰ Iuuen. u.6. γ cusonio epin. zq. quos fortὰ secutus en Alcadinus.. Iliad de aquis naturalibus,coferentibin dolori colico, lege Trallianu lib. I o. MatricemJ hoc vocabulo utitur Ga a tu Aristo. nai.anim.lib. . in Theopbr. I. de hin, stirpium c. 3. O Plinius II .hin.nu.sed cum haec vox a Natre deducatur, habeatq; primam filabam productam, ideo melius legitur in Cod.manuscripto sic, Probibet matrice dolorem. V etat pin hunc Hrsiculum sequuntur isti. Dicitur O duros mire mollire lacertos, 'Et caput σ1capulas adsua iura reabit. - Disicit O lapides ,siquos vesica recepit, Depositoq; aeger pondere laetus abit. vnibri illa pilos, illa O deducit arenas, . Atque iter Winae recte aperire solet. . DiciturJ hi duo versiculi repetiti Iunt supra c. 2 2.
Quolibet a morboJ alludit ad vesculum saphicum, quo s. Ecclesia ut tur infeno Confessorum ad vesteras.
De Bula.Fontis Episcopi. Cap. XLIIII. B Alneum hoc nobile apud Tripergulas sic dii him est,quia ut
veteres perhibent) 'uidam Episcopus illud renouauit. aut is quia Praelati illo potissimum utantur; qui quandoque poda riga- re solent. Arthriticis mirifice confert, podagricis, iuncturarum 'doloribus,&cuilibet podagrae praesto est. De eo sic Eustas .
75쪽
66 DE BALNEI, Nomine sons tali fruitur, quod episeopat aegris,
Vel quia Praelatus tale refecit opus. Arthriticis prodest, tollit genus omne podagrae, Hoc habet expertum Pontificale decus. Et quia Praelatis requies nocet, atque paratus, Torquentur magno sςpe dolore pedum. Cum constipatus cibus intercluditur intus. Inde dolent ventres, ilia tensa crepant. Si tales ergo tibi vis lenire dolores, Pontificis sontem vade require celer.
cap cum ex illo. 3. de fin. in poetNouae
Nemnit de eo Francioltus. PodagriaantJ Galenus in commentariis aphori . ct 6. sic habet : Hi pocr.tempore pauci podagra laborabant, ob vitae moderantiam: nunc ποδ pr pter eduliorum varietatem , o ob cruditates ciborum infinita es podagrarum multitudo.idem ferme dicit in I .de rat. νict.acui. libro de Inaeq. Inte .c. 8.necnon Oribasim I .ad Eunapium. EpiscopusJ graeca est , qua utitur Arso.ἰν ο'imr,qua latinὰ CH interpretatur AuguR.in pol.= I9.de clusi.9 super intendentem , seu speculat rem iuxta Edchielis vaticinium significat: O fponotus in duabus epinosis ad Titum, Timoth. quae sunt canones militiae clericali apertissimὰ tenatur . H taceam verba eiusdem doctoris, quae leguntur apud B. Lucam in sacractorum apon.hinoria. NomineJ hi νersvis etiam Alcadiso adscribuntur. Episcopari vocem hanc nunquam me legisse recolo apud Clasticos auctores, nedum triuiales. νtitur tamen illa Cni fallor Innoc. III. in tit.de traf.epi c. Et facilὰ crediderim, quod hic auctor ob metri necessitatem usus fuerit hoc novo vocatulor iuxta illud Cicer.Licuit Zenoni, c.2 ecnon Flacci, licuit, semperq; licebit signatum praesente nota producere nomen. qui ibidem in arte nouuiuuenari νocutilum e*nxit . quam licentiam non tacuit Aristot.iu suis cate gorijs . O quanitim νt Martialis dixit pon Valer. Nax.9 cogit egestas,duraq; necessitas ,sed forsan hoc in loco melius legitur sic, ut est in Cod.Venet.impressio, quod competat aegris.Verum in hac re νt a cumeni, verbis Har9volo sit lectorum iudicium. fatis enim mihi compertum en usq; ad hanc stat , non omnibus mortalibus eundem esse gunum . nam velle suum cνt rectὰ excogitauit magnin ille Persius cuia; est, nec voto vivitur uno. Nille hominum oecies, O rerum discolor Uus. Meuatis sit hactem digitum nonrum adfontem Tel
ii ὰ quodam diuerticulo digressi intendisse. Vel
76쪽
uel quiaJ sic, Vel quia Pontificis cura refecit opus. CumJ sic, cum constipantur, ventus concluditur intus Si talesJ sic, Pontifices fontem perquirite Pontificalem, Utilis es mobis Pontificalis aqua hac.
AScenditur ad hoc lauacrum per aliquot passis. sic dictum,
quia nouiter fato repertum est: aut ob operis pulchritudinem, quo eius testudo elaborata est. Haec aqua perspicua stoma 'chum roborat, appetitum ciet, nauseam abigit, podagricis con- fert, ferrum absconsum prae omnibus extrahit, cunctaque mem- 'bra exhilarat.
Vulgo grotta de te fate. Meminit huius balnei Francioltus. FatoJ de eo lege ChrUnum apud Aul.Gelliu lib.6.Platonem apud card. Falsi ca. Ressar in lib. a. calumn.γ quae nuper scripsit literarum parens ac findex I. Ce- ς γ' fari in doctiss. comentariis, quos edidit in primum librum Flacci . Quod νero Dium quandoque apud scriptores naturam rei significet, Coel Modig-lib. I. Ode iiDarum lect annotauit: O meus ramiliaris Zimara ex Arinot. s. via' Φυυίῆor ea. 38. κηροχμωσ, Mi lucidisi. Theminius, qui cui moris fui en9 sequitur opinionem reκ-r Alex. Dbrod .in libello de Fato d. oto euenire dicitur, quod naturale es, O ς' P
natura sequitur ordinem. lege Portium lib. a.de princip. Qualiter autem catholici de fato sentire debeant aduersus negantes non m libertatem, lege Aur. ca. i. 'August. .de ciuit.D. Nom. 3 .contra Gemet opus. 2 8.necnon inter recentiores Io. cnt. Delphin.O' Alphosia Canro lib. 7.contra haereses. Huius balnei vires nos Tetracticia hoc absiluimus. Confortat Romachum, Nivacem reddit s Franci Dat podagra auxilium, nausia sit procul hinc. Extrabit ab consium, atque latens in corpore ferrum, Exhilarat nimis hic omnia membra latex. Oa bH witur hac voce Iuuensu.6.et Ia .necnon Perifaulus I.de trium- Orexi .mo stult.ne quis inaudita voce nos Hiputet . e I
De Bala.Bracculo Cap. XLVI. BRaccula dicta est ab humilitate , depressione, vel loci rotum
ditate. Haec aqua faucium asperitates tollit, raucedinem pro- VI a fustat V
77쪽
fugat, dolorem capitis,sive sit anterius, posteriusve remouet, o- , culorum caliginem destiuit, spleni, iecorist, medetur, quaret '' nam, tertianam, ac febres intermittentes aufert. t
Neminit de eo Francioltus, ct 'olinus d. sanare ephemeraU, O quot dianam: dummodo usus ipsius sit frequens. Vocat Eretolamfortassis ex voch militudine deceptus ,sicut Plinius in Tolio, o Tripolio deceptus est, Ni ann talut Tagautius in Mesct forte ex Leoniceno de err.Tlin . LAlcadini de hoc balneo extant versus. Faucibus antidotum bene confert Bracula crassis , Et νox si fuerit rauca, sit apta sono. Si patitur capitis puppis, Nel prora dolorem, Si dolet oppressum splene tumente iecur. Siq; caligo diem noctis germania minorat, Omnibus his viiijs Bracula practat opem.
Quartanam perimit, necnon necat amphimermen.
Hic intermissὰ febris origo perit. Vox igitur quibus eIt odio a planetica febris,
Huius, si sapitis, quaerite fontis aquam.
Non opus est intrare semel, nam balnea quanto Quis magis ingreditur, tam magis is a iduant. FaucibusJ ante hunc Nersiculum leguntur lyti duo.
Bracula Bacunas inter celeberrima nymphas, Euboicas medicis Niribra ornat aquas.
Siq; caligoJ cum huius syllabae quantitas producatur ab Ouidiose aget mor. Gratio de v natione, O Papinio fyluarum, ideo sic commodius legendum est, si caligo. QuartanamJ sic. Bracula quartanam, necnon vetat amphimerinam. de qua supra. BacunasJ vox haec mihi ignota e i. scio tamen Vacunara esse deam apud Ouid.in Fayiis, et Plin.lib. 3 .similiter nomen en cuiusdam oppidi m νmbria, cuius meminit Blandus de Ital.ex Flacco I .epist. PlaneticaJ .i.erratica QM si π ναοδ, et i δἰ τῆσἐ J πυρ αν ἐπτει erilege Galen. lib. a.de Crisi. e, a. dedis feb.atq; alibi. Non opusJ hi duo versiculi nonsunt apud Alcadinum , d leguntur insta.
De Bain. Spelun . Cap. X L Vir . VI timum locum spelunca obtinet, ex re nomen habes, quia in spelunca lauacrum est. Rheuma, tussimq; sanat, hydropicis
78쪽
picis succurrit, fugat symptomata cuiuscunque podagrae, stoma- chumq; confortat. Scripsit Galenus, quod si quis quinque drachmas huius aquae calentis diebus singulis biberit, sentiet opem in si Nota. membris, quae sus, & supra diaphragma sunt. D
Meminit de hae 'el ea Francioltus, ct molinus dia nomacho pellere pituitam, lepram, herpetemq; curare. En huius nominis balneum apud Aenatrio. Spelui Enetiani huius nominis villa apud Cor. Tacitum lib. q. cavilla. GalenusJ Ugolinus hunc locum citans, suppresso nomine GaI.dixit, fama GR enus en c. Verum ego, Ni νeritatis compos essem, interrogaui praceptorei mesti, & κε - sitimarum scilicet, qui Galeni scripta ad minutissimas Democriti atomos de ' nu, ponorauit, O Io. Ant.Pisanum, disciplina Galenicae, quin bonarum literarum professiorem; si quam dictum hoc in Galani minumentis, vel uriis, aliqua do legerint . ali nunquam legisse ο θυρια δονfassi sunt. CLocvis hic Galeni etiam inferius in testimonium producitur.9 Nec mireris lector, si quando tegς dij j. rissimiles errores, uam commune est id cum multis aliis scriptoribus. Nicol. siquidem sect. I. oe fecit. 17.citat Galenum: qui locus nu quam reperitur apud Galenu. idem accidit Nesie, cum in cap.de farcocolla, iiii colo nihide citat Dioscoridem, necnon cap.de Marico, scammonio, manna , num... yllio, ct alibi Galenum: quae tamen loca inter cimmerias latebro delitescunt, nisi quis cum Iac. blato, Nanardo putet haec reperiri in libris Pu-rijs, obelisciq; nota praefixis. De hoc balneo Alcadini leguntur versus. Vltima thermarum laudes spelunca meretur, Cuius aqua poterit simplice nemo frui.
Ingenio faciente modum capit Nnda calorem , Sic intrabit aquas ingeniosus homo.
Cuiuscunq; velis perimit symptomata gutis, Hic fugit laydropisis, tusis iniqua perit.' Ut Galenus ait, drachmas si quinque calentis aui uam quottidie sumere curet aqliae. Et super, O subtus quae fiunt diaphragma medetur,
Rheumatos excludit quod nocet omne genu . Non domus horroris, non en spelunca latronum, Crypta falutarem continet intus aquam.
79쪽
praecordia, quasi N. O Celsus lib. 2.τὸ υ γόφιον quod en apud
Siue nocens vitium subter diaphragmate Isdit, Sive etiam supra en improba causa mali. Fortior hinc surget tam morbo liber ab omni,
Diugrates tanto munere latus aget.
Non domusJ hi versus non leguntur apud Alcad. M. ii' JpςluncaJ rio dis auctor ad illud evangelicum,cum scilicet D. .eiecit ea. ,ου. mete , et V dentes de Templo,productisq; testimoniis Isa. Cr Hierem.dixit,Doeap. r. m. mea, domus orationis vocabitur. qui legit, intelligat, O secumpenset qμα Templi hortatursacrosancta Synodus ident.inseg. 22.decr. obsier.incelebr.Trissa'
fuer. rum, cum inter caetera dιcit haec aurea verba . IRREvERENTIA AB IMPIE φx-- TATE v I x SEI UNCTA ESSE PBTEST.
SIc dictum est balneum hoc , quia prope est Iocus Trituli, vel
quia tertianam sanat, quae a graecis ruitis pili&οσ dicitur. Balneum praeclarum, & admirabile est, ad radices rupes altissime,in qua ampla domus cauata est,&inea Imagines compositae artia ficis ingenio, manus tenentes ad loca passionum: quae vel sunt ve- Medici tustate consumptae: vel bi ferunt alij a Medicis Salernitanis de- -- letae sunt, ut refugium, quod per aegros habebatur ad balnea pro eorum languoribus, ad solos medicos haberetur.modicum enim emolumetum ex Philo Ephia trahebant. vel dictium est Tritulum a territorio, in quo situm est, vitibus feraci. de quo Iuuen.Te Tritulinus ager fecundis vitibus implet. Aqua autem semel in die,&semel in nocte iuxta Lunae ortum, occalumq; calida, & fumigans ad balneum pergit: quo repleto, pars aquae in aequor refunditur, pars vero reddit ad suum principium. Hoc rheuma fugat, caput, se stomachumq; confortat, podagram quamlibet curat, liberat hy- dropicos, febres prohibet, pituitosis prodest, omnemq; balneo- Σ' - rum energiam corroborat .Quamobrem ubicunque quis balne ' tus fuerit, tandem per vices aliquot hic se abluat. De eo Eustac. Est locus antiqua testudine ductus in altum, Rupe sub ingenti celte cauata domus.
80쪽
. DE BALNEIS Quae plena est hominum formis ex arte paratis, Ad quid aquae valeant, quaeq; figura notat. Res miranda satis, satis est horrendaq; dictu,
Huc veniente die mittitur unda semel. Haec eadem partim primum petit aequora, partim Extenuata fluens refluit unde venit, Siquis haec quam olim Bethsaida venerat, anno Quae semel infirmis mota ferebat opem. Haec nam quotidie multis aqua subuenit aegris, Rheuma fugat, stomachum roborat, atque caput.
Liberat hydropicos, hic omnis gutta fugatur, Phlegmaticis prodest, febricitare vetat.
Meminit de eo molinus, vocata; Fritoli, O lapsim in febrim prohibere r fert . Francioltus vocat de Tritoli, vel Fritoli, quia ibi homines obsudorem,stictionem exercebant .sic Blandua asserit vocari Frictolas antiquitus. ManusJ qua supra cap. 2I. VetustateJ Tempus enim ut dixit ille in sua metamorphosi, Edax rerum, O inuidiosa vetuitas omnia destruunt, ac pes undant. Α Medicis' Dion. Cartu ex Glossa ordinaria ccuius auctor en Stratas ex Trittemio de script.ecc. Echis in cn.9 super Act. sokl.cap 28. sic inquit. Virgilius fecit balnea medicinalia Puteolis,mgula proprijs inscripta tiatulis contra quam νalerent agritudinem. Salernitani medici inuidia ducti superuenientes , in manu forti titulos defruxerunt quid non livor edax cogit ἰnecnon auri acrafames' O aedificia plurima mutilauerunt. Haec Gloga. Qua ibidem sequitur Pocol. Lyra. idem dicit Io.VillanuU I .cronis. Neapol.qui tamen addit, illos Medicos , Mi noctu destruxerunt characteres, dum reuert rrtur, Deo malorum νindice irato9tempestate obrutos periisse inter Capreas, O Nineruae promontorium: Savanarola 2.de baln.quem etiam sequitur Bamtol. Taurin. de bala. meminit horum medicorum , qui deni uxerunt literas in marmore scriptas ,sed exi limant rem esesabulosam. Ego vero H Celsum imiter lib. . nec omnino fabulosum dicam, nec absolute verum confitebor: nisi quod rei νeritata apud scientem omnia Deum sevi omnia nuda sunt, O qui nouit omne antequam feret clarissime dubio procul residet. Dicamq; propter morosios quosdam, ia dicam ceruicinos homines, mihi semper placuisse auream illam, omniq; mo Ilia plenam sententiam Galeni aduersus Erasistratum lib. s. de loc.ofipse enim dicit: seno praeflantius esse, quae fiunt quaerere quomodo stant,quam negame. simile dicit idem Auctor in idoneang.in art.et a . de difffeb.