장음표시 사용
31쪽
is, de ima telluris primigeniae disseruimus , adjiciamus in hoc se uuis ejusdem telluris figuram sius situm ad Solem: ex bu enim tribus ut mihi videtur, r ecuu nobis certa fide tradita suri, de primaneo rerum satu, io im ex seu causes deduci possunt
Imprimis consentii int omnes m ntra, bisum testatur, summam fuisse caesi
clementiam Er aequabilitatem in recenti mundo γ in Paradiso. - - - -
Nempe in regno Saturni, juxta aut i sos , eadem semper erat facies naturae , tua. terrae, eadem i. mperies aeris, nes fluxu tempus per distares motus in illudiu aequale curriolum, per quod aums user vo ritur. manda autem, aut ovomodo tandem ex stibus causis haec tuae Pasitas er riwisiudo temporum auui inceperit, idseveriori ratiove 'aereudum est Cap. II. f. Nes 2 c. p. I 6. Conten limus ipsum corpus terris commodiorem ad rectum situm bubuisse. Illud haBuus mo rure ιx primo Paradisi phaeuonuuo, perpetua caeliserevitate γ' tempωrum mansuetudive covati sumus.
Ibid. g. Si vero me. p. I 7Si vera supponamus ab initio rerum easdem fuisse vis tudines beluis croatis, quibus jam anum fertur, principiam progressum, vitae - - - - tuteriurium iri necessarium utibi videtur. Ibid. g. Pousmus es c. ρ l . Uteuus nati distebitur aliquis) by thesu nostr de aequabitiate ca I Oterrae commodisinam es nimn si nutabriis. p. III. g. v p ISI, Cum - juxta sentetulam uo stram, is primis mundi seculis, nulla es ιemporum vici indo, ne hyems, ne, aestis a sed eadem semper Naturae facies, idem tenor er perpetua culi clementia er aequabilitas cia c. I id. f. ais hac Erc. p. ii 2. Iuxta b tbsu no seram de aeqvad forma te auris c ae ali furina auiii ante diluviam, temperies cali semper eadem. .c.
32쪽
l. IV. p. 169. Ubi est sedes Dominae de situ Telluris.
Hypothesis nostra de tellure primigenia exponitur, potis simum quoad rectum illius situm in Ecliptica, cuius causa & ratio
primae, eum, ad Solem rectum - - - etiam a pilori probari posse exis amiis a assium Solis ad terram, diei terrae ad Blem, primo fuisse rectumo aequalem, inspectu causis apparisuinm Arduum eset expὀcatu, fra ratione feri potuit mutatio situs inter Solem γ tellurem cr quae inde pendet temporum anui malatia , fi ideo Sol transferendus esset ex zodiaco D AEquatorem, aut ex
AEquatore tu Zodiacum : - - - - - Si vera cogitemus , ut fere consen
tiunt omnes Urou i , diversa anni tempora pendere ab Obliqva , ast inclinato sis telluris ad Solem , sue ad axem Eclipticae , illum Dum iam matutum fusise , vel ex mutato situ Ceutri graevitatis, vel aliunde , nou es capta discite. Quomod cunque autem istud contigit , aut quandocuisque , Olara fuisse , ais fore debitis rectum aequalem ex ipsius rei coiitemplatione videbimus. Ponamas aute oculos cor ta magnum , aequabile . unifoime , cujus idem si gravitatis magnitudinis centrtim . costrinus, ferri tu Ecliptica circa Solem in tu fui cretili vidi : ita libratum in aere , nulla videtur esse ratio , quare non haberet axem suum Parasseium axi ejusdem Ecliptitae , utros poli alvaliter inclinata Iad Solem. Ita euim mani besa psulat ratio gravitatu qtie in medio bbera situmor rum graviam determinare debet 3 ut non propendeat ad cretium sui motus aut gravitatis ex una parte magu quam ex astera. Et si corpus Teburis ovare fit,
aut fuerit tunc temporis , At primo libro senosuimus, probabimus, in seque itis inb
33쪽
terra in eastu Paralliis e corpus inim oblongum liqvrido i ataus , curn neutra extremitas praeponderet , certius h eret in suo stu in paralis timo cum axe gravium , discibus, dimovetur a suo aefrilibrio , quam corpus puri Sphaericum Neutrum ut νι modo regulare Ia . gravitatis sua idem bilis centrum ae molis, tit habuit Terra prima , se incliuare potes aut Oblique disson. re ad sentrum in axem sui motus. Unde perspicuum videtur , Tellurem primigeniam uniformem crapiataratam ex omni parte , ut eam supposuimus , se distosituram tu situm ad Solem rectum , nisi impedimentum aEqvρὸ nobis ignotum aἴaude accesserit. At ex illa Dist sitione perpetuum .ervbn tium secuturum per Omnia terrae Camata
ars helvabit in illum a i te rem . totius Natura crc. v c. - - -
me mihi contemplantisubiit animum mirati , omnium Pbilosephorum , si h ctenus floruerunt , facile principem , Rem Cartesium - - - - nou adinvenissὸ , ad telluris conserussionem necessariam Disse - - - - Duin rerum Telluris ad G m. . c. γα p. VII. go et, p- 2r7. temas - - - - quae nova cr singuliria hileri posuist in Ioevere , eas majoris immeriti capita , unde cinera μου eiu : As haec sunt totissimum quatuor aut quin, Primo, Geo ut a v ra, sive modiu , qvσexplicavimus generationem Teguinis. Secundo, Tellarem primigeniam , at prrinum orbem habitabit m, in os erat Paradibus, aῖum fuisse ab Fodierim atque situ
ab Orem. Tertio illius Telluris primig. uiae formam fosse aequalem , Me montibus, siue maeri , sire Insulis. Q raris, istis figuram fuisse Obisugam μνOval m. ininto, Isus Atinio ad Solem alium fuisse ab hodierno , nempe rectum cor aeqvacim. Hae fani praecipua totius operis 'niam: uta Erco p. x. 9: plus. f qq. p. 2 I. Superest deui plura cr ultima conciso de Telluris primigeniae ad SoIerri situ ; quem rectum fuisse asserrimus , non, us es sedi e , iucunatum 1, adest
iu primis mundi siculis diversa anni tempora, Veris , Uatis , sutumus γ' Humis , quibus jatu variatur anuus , non omuino obtinuis, sed aequinolitum perpe
tuum γ' aequabilem totius oui revolation m. At, horum - - - - mani
festi vestigia apud Rutiqvos νeperi mus. Primo quoad mutatam Telluris sitim superfuia apud Philosophos, aut eoram biforiae . dogmatam Scriptores , tesim nia satis illust is i notant, sectatim versus partes nuridi uales aut pultim Antam recum iuclinat m c detrusim fato mandum, cle vato ad ero Iois iis eAm, quo
34쪽
D seeundo LUMo huris Theoria notavimu/, motau caelorum εο exordio mundi fuisse uniformes 3 peractosqj omnes tam fixarum, quam Unuarum super unum re eundem Polum, nempe Eclipticae: G cum hune situm cs formam redierint iterum Caeli re Caelorum motus , Annus Magnus erat ---- Die-us autem hoc eventurum esse
Cum telias resiluetur ad suum situm rectum em habuit ab αἰ-tis, eo ipsio restιtuent omnes Carli ad motαι suos uniformes, quales ab initio habuerunt. Dico autem Tectarem in bunc Iseam νυλιHum iri sis tacendio uniuersaB. Lib. M. Cap. VI. p. 47. Vides oecmrrante Mundo mutabιtur Situs Teltaris, eos mutato, nuneris eicissi iudo hyemis re aestatis. Lib. III. Cap. rum I. Vides p. 68. Denis ad has praeparationes incendit He eo agrarionia terrestru in materia σforma, accedet ultimo situs muratio e sive novus terra siaeus cae recta ad Solem conversio. Restitutaem iri Test rem in suum sitan rectum cum solo, circa tempuι coη grationis . nihil dubiso. I b. IV. Cap. II. f. Interea A lyr.
In secundo Libro - - - - Π νυ Paradisiacae proprietates Hsιν' us' quarum duas primarias fatis erit in mentem hu revocare:
Ipsius integram, lavem, aeqνabilem : Et ipsius ad Solem
situm rictum s aeqνthbrem. Hac denuo obtinent in hac Terra nova - - - - ex forma Teltaris eae modo suae Librationis ad rectum cum Sole situm necessario restituetur. Cum enim tota fuerit aequabilis at , idem habuerit suae magniturino σ granitatis centrum, nulla em ratio cura situ recto declinet, aut ullo modo a flectatur. Redibit igitur σ νevipi siet in hae perra nova, in hoc Paradiso secundo, Ver perenne &c.
g. i6. Haec int L. B. praecipua Bumetii, loca, ex quibus de imente ipsius ludicari, nosq; nihil ipsi assii iste, certo cognosci poterit. Nunc contrariam hIpothesin desitu obli νο adornabimus indeq; cum Bumetiana contendemus Cap. seq.
35쪽
De Situ Telluris semper obliqVo, ex Nova dc evidenti Hypothesi, a priori
Argumentis contra Orthothesia principalibus.
SItum axos Telluris in eo, qui nunc est, statu ad planum Eclipticae oblispum esse, ex g. ir. Capitis praeced: II. patet ac nium Astronoinorum consensu non minus, quam singulorum annorum experientia probatur. Obliquitate quidem tanta, quantum est complementum Obststitatis Erlipticae ad aes ratem, nempe 66- o, cuna
angulus inclinationis dictorum circulorum iit 13 - D. g. 2. Sed, ut in multis aliis Naturae pilaenomenis, rem is saepescimus, modum cassam, ni quonamus ; sic in Obliquitate hac quoq; evenit, ut eam, tanqVam notam omnes Astronomi es Cosmo a phi assumerent, causam vero ejus nec scirent, nec solicitius quaererent, unico ferine Tvloo excepto, qui, ut omnium, sic hujus quoq, phaenomeni causam indagare suscepit ii eventu licet parum prospero, dum pro Iunone umbram, pro causa eiciente maxime speciali & fornata, solam finalem amplexus est, nempe utilitatem animantum, qVam ex obliqvitate Telluris indeq; dependent tempestatum variatione capiunt. Nec meliorem invenit, cum in Latitudinis Planetarum prorsus analogas inquireret ro , sed δε- iam formationem corporum Planetariorum allignavit, subjectum pro emciente arripiens, haud levi errore. g. 3. Nec is, qui ex Keplero Vortices ciai desumst in principia sua transtulis ui) Cartes μs, alioquin omnia ex suis principiis deducer
paratus 1ς Lib. II I. Epit. Astr. Cop. pari. a. p. 243. &part. q. p. 334. io Lib. iv. pari. 4. p. 6oo. ri) judicante Megeriino in Synem. munas Coper ano. p. 16.
36쪽
paratus m), genuinam obliqvitatis causam assignavit, sed Ievi
Candem pede , tanquam supervacaneam, ransiliit 23 , cum tamen maximi momenti sit, nec adeo facile intelligatur ; Dum nemo luctenus Assic um clarisi , quantum quidem meminimus, ex illis principiis obliqvitatem axeos telluris ad Eclipticam, tamqvam necessariam deduxit, sed omnes eam, Antecessoris sui ad exemplum, sicco praeterierunt pede, opinantes, salvis principiis Carteiianis quae in Cosmicis phaenomenis etiam optimicanum insem muudi profundamento supponunt aut Copernico - Cartesianis, sive hunc, sive aIium Situm, telluris obtinere posse. Quae persuasio etiam Domino summo hanc impressionem fecit, ut Situm telluris aliquando rectum fuisse & olim iterum fore, statueret, quod tamen ipsis illis principiis Perronicu, quorum magnus aestim tor & venerator Dominus Bumtius est ) repugnat. g. q. Quod, ut tanto clarius patescat, quamvis alias nulli hypothesi nos iniquam mancipaverimus, aut in ullius Magistri verba juraverimus, sed id , quod rationi & experientiae maxime consbnat singulis elegerimus ; dsendiumn tamen jam nobis est cum Lurnelio in unam eademq; Coponis Cartesianam , cum, omni
una consessione, Dil'Vtotis pilucis iis etiam Hypotheticis) eonve redebeant, ne frustra laborare & ester quadrare, alter rotundare circulum velint. Quod proeterea monemus, ne illi, qui Copernicam & Cartesiana principia Sacris Literis repugnare opinamur, nostra Disputatione offendantur, sed sciant, nos non ex nostra,
sed ex Burnelii hypothesi cum ipsis disputare, quod necessario faciendum erat, ni in ventos conatus noster abire deberet.
Burneti' an supponimus, Subm esse tu cintro vorticis sui. Id quod nec Tyclionici lineugnabunt, modo ipsis relinquatur, eum una cum toto Vortice tuo circa aliud centrum rotari. B 3 S c do
Iam vero non opus est, ut ostend im, quo pacto ex hac hypothesi sequantur phaenomen - - . . aestatis & hyemis, sive accelsus Solis ad tropicos eiusdem recessus - - - variationis in obliqvitate Eclipticae ae similia; sacile enim - - intelligentur. r videantur Loca Cap. praeced. ex Lib. I. Cap. 7. &ll, 4. cit ta.
37쪽
mu sui circa axem proprium motu verti ris seu turbi timu orari ι quem, motum spatio a 7 dierum circiter absolvi, ex macularum Solarium
revolutionibus Galilaeus cai & Schetaerus csr primum , post
innumeri alii observarunt. 7. Tertio, Motum hunc vorticosum Solis feri circa axem non E lipticae , sed AEquatori perpendisutarem, indubitato supponimus.
amvis enim Cartesius cn) de ejus Asseche 33 in motu Solis
semper de Ecliptico loquantur adeoq; Solem circa axem Ecliptici rotari statuere videantur , id quod tamen nullibi expressis verbis eos asserere legimus ; attamen, ii vel maxime haec corum & aliorum quorundam sententia esset, nobis tamen ipsata Experientia in Observationibus Macularum Solarium & Excellentis timorumis Astronomorum , testimoniata, sustragantur , ex
quibus Galilaeus de Galilaeis 31 Ismael Bullialdus 06) Pe
trus ig) Commentar. de Stella Martis, Cap. 34. & Eph. Astron. Cop. I ib. IV. pari. I. Seel. 3. p. 4sr. & Pari. H. Sect. 3. p. si . is) Princip. pari. vi. Num. I xl. o) l. c. Si non explicite, tamen implicita. i) 'id. sus systema Cosmicum Dial. 3. p. 47s. r3 vid. ejus Rosa Ursina per totum, imprimis Iab. IV. Part. I. Cap. Xvis. p. 434. seQq. S Pan. ll. Cap. I. inaest. X lv. p. 3s9. Prodr mus ejusdem pro Sole mobili &c. Lib. lli. Cap. Vl. p. m. Pan. li I. Princ. Num. XXX l.&χ v. Rohauit Tractat. Phys. Pari. ll. Cap. XXV. Num. XHI. Salibi.
as) l. e. ubi inquit: Motum macularum solarium) initis putavi fleri a Sole circa axem erectum ad planum Eclipticae. Et p. 477. Si vero Axu , circa quem Sol revstruitur, non est perpendiculariter ereulis ad planum Eclipticae, sed incanatas, ut incur vatum macula iter iuuuit , eam de Statu Solis, --- conjecturam iιι ν nanciscemur, sua, nec Armior o c. Et mox: Mi coinitu-ias fit in centro ipsius Eclipticae in eoque ratetur iis se ipsem , non circa A-xem inclinatum Erc. ----- poliatus axis ML .per ere perpetua crin utaribter in eadem laclinatione eadems diremove versis idem Unives pumctum in. Et p 437. Necesse erit dicere , guod axis solaris comversmis non fit paralleba ad axem Ecdpticae . svad est idem aes dicamus, quod non siteremta perpendiculariter supra planum Ecliptica - - . Is itur axis situ bulinatus.
38쪽
ce sufficiant, quorum tres priores tanto: lubentius ad imus,
quod strenui Copernicani fuerint , adeo j, a Burnelio rejici , tamqvam alieni, non possint. g. S. Quarta cum Cartesio 39 & Bumetio o supponimus : Vortisem Solarem materia quatam subtili sema di ima , quam AEthera vocatum ita esse omnino regetum, ut vacuum absolutum in
eo nullum , ne minimum quidem detur. Quod ipsum Exporimentis Gyeridanis i) Byliauis aliorumque ita demo stratum est & nos quotidie in ol tu Erimentati a ita declaramus, ut nemo de ea re dubitare melius possit.
Messe aε Astronomue Philolaiis Lib. I. Cap. vIII. p. Is. ει - - - nubec tartim seu macutirum Solarium P comversisne ἄρο δε consul Solem circa proprium axem coreverti statio XXVI dierum , trout exactiores obsereationes probant. Axis porro Solis ad planum Z diaci es lac vatus, ita at in .efvi- mctiis iu disco Solis finem rectas describere videantur , extra ae 'vostia vero cim culilum portiones Erc. in Epist. secunia De Motu impreta a motoretanslato p. I43. citante Ricciolo Almagelli Lib. ix. Seet. lv. Cap. tr. p. 3s4. qui Cassiendi mentem etiam refert. Lib. lli. C; p. q. p. 98. b. his verbis: Maximtim circulum Solaris corporta , secundum qrem in parallelos ejus fit haec 'vertigo , ita inclinari ad Eclipticam ut macularum motu apparen1, in aequinoctiis rectas , extra aequino Lum cur pas liveas describere videatur, sensit Gaseudus ore. 3s Loco prius citatoL ib. IX. Ne, Galilaeus , nes Scheinerus cum quo Riceiolus omnino consentit in suis s.c dis curis admittunt, vertiginem solis feri super Echpticae pilis i abolum iter miculurum seviser remuneum nobis appareret.
Quamvis enim Scheinerus & in Rosa Ursina & in Prodromo pro Sole Mobili valde se iorqueat, ut duplicem turbinationem in Sole . alteram circa axem fixum spatio a . Dierum, alteram circa ariem luxatilem spatio annuo contra Galilaeum evincat, paucis tamen suam hypothei in approbavit , plerisque sanionem Galilaei mentem sequentibus , δέ annuas Macultrum Solarium obliqvationes in Tellurem eonlicientibus ; unis de Re ipse tandem , veritate convictus , ne sibi tamen ipsi contradicat, rem in suspenso telinquit, Prodromi I.ib. III. Cap. vll. p. tia. 39 l. e. Cap. XLVI. S XLIX o i. e. in verbis t motu sui crest lispidi conser. Lib. IV. Cap. I. p. 144. i) Vid. illustris Gueristit Experimenta Nova Mardeb. Lib. I. Cap. XXXI. 1eqq. i 0 vid. ejus Lucrimenta Plistico Mechanica, 3 i. c. cap. XLVI. i. c.
39쪽
Materiam bane, seu sier aetheream maraum partem septa motum vorsessum Sas
ab occasu in ortum, at passibus neutiquam aequis, sed, quo longius a Sole distat, tardioribus, tardioribusq;. g. IO. Sexto cum Keplero Copemicano 41 Cartesio o) & Bumetio supponimus : corpora Pisuetaria materiae huic in vortice Solari innatantis sic quoq; tellurem nostram, qVae, ex eorum hypothesi, unum ex his corporibus planetariis est
firmi ab albere abripi oe circa Solem ferri, motu quidem tanto v lociori , quanto propius ad Solem, tanquam principium Motus, accedunt; tanto contra tardiori, quanto longius ab eodem recedunt.
g. ii. Septima cum Keplero 8) Cartesio ejusquo Asseclis so) a quibus Bumetius, in reliquis consentiens, hac in
parte non dissentiet, supponimus. Materiam hanc vorticis Solaris nouis Avim solam circi Drari, sed cr ali vam partim in Ian ad polos vorticis ferri de in omnium corporum, tam Solis, quam Planetarum alterutrum polum infundi & per oppositum iterum essundi, prout in Doctrina Magnetis de Tellure concedit Canesius si) nec in Sole negat, nisi ovod materiam ex polis elapsam, non recta persere, sed versus Eclipticam reflecti statuat sio quod saltem non in vicinia corporis Solaris , ubi impetus egredientium particularum est maximus , sed aliquanto remotius ab eo fieri, Cartesium statuisse credo. Ut autem hae partes AEtheris, quae per Solis corpus & polos seruntur & reseruntur ab aliis g. q. memoratis , quae circa corpus & quidem aequatori Solis parallelos gyrantur, probe distingui possint, liceat aequatoriales istas Murices & Rotatorias; has
vero potares, Dire trices & Libratorias appellare. u. Octava non cum hactenus citatis sol in , sed & cum . omnibus, quotquot sunt, Astronomis, sive Tychoni sive Cope nico adhaereant, statuimus: Corpora Planetaris, Tellurem; nsram, non Ismper insuauer a Sole distare, sed tuterdum in Aphelio bustiis , interdim
40쪽
in Perillesio pi--distantiam inae ivilem ab tieretri. citula orbitarum ortam, etiam motus inaequalis sequitur, ui nomine veniens , quem in inbuu Mi uu fieri cum Keplero θιγ& Bumetio suevi supponimus g. Ia. Nono: Hanc elongationem a Sola & approximas nem ad Solem per Fbras Miletas Mifetas Κύ-ri 113 explicari non posse statuimus, cum hae fibrae motui planetarum circa axenia proprium omnino repugnent , qui tamen in singulis planetis ex revolutione quarundam macularum jam indubitato demonstratus est,& ipsum Keplerum ad illud ab iudum adegit, ut gM- intra crasti.
Telluris exterurem c-cedere ce retur , sui Fbras utis inens non rotetur, aerisa exteriorι nutu d urno rata a s 6, Nec Magnus Hevelitis medelam his fibris adhibere valuit, quamvis strenue in eo esset 17), sed eo devenit per hasire fibras, ut mina Pisuetas ἐ
ν unica tantum vice, totum percurrente odiacum, cisca axem rotari, expres
sis verbis statueret 18); quod tamen Cluist: Hugenius & Dominicus Cassinus experientiae refragari deprehenderunt, cum Iupiterio. sere horarum spatio circa axem gyretur, nec de Saturno, Marte & Venere ullum sit dubium, Petro Megerit no 1 ) nobiscunia censente. Cum autem continuatis semper circumgyrationibus Planetarum, elongatio & approximatio eorundem ad Solem nihilominus perenni varietate pergat, aliis Abru Muptis ω Safui non per coFora planetarum velut transfixis, nec ex circulo in ximo corporis Solaris ad peripheriam planetarum lineis rectis egredientibus , quae Motrices particulae sunt, sed ) ex νι- in ροώs per Imas paralatias itabentibis & sic motum vertiginis prorsus non impedientibus , quas Directrices fibras g. ai. appellavimus, multo commodius causam ex vitici motis tribru supponunus, quod I. seq. 37. ex inspectione Schematis clarius fiet.
n) Astr. Cop. Lib. V. si inhio. p. 6 r. 04) conserat tota d rina de ovo muudam Lib. i. cap. v. p. 4s. seqq. & Lib. Il. Cap. c.
quamvis enhn sormam Ovalem ad Tellurem tantum omni conamine trahat, non ta men prorsus repugnat. p. 268. si quis coelum in partes vocare velit. sec) Epit.