장음표시 사용
131쪽
ciolii, potius quam Calinur , qui iacet extra illud
mare . 24. mullius cum variantibus Sociis, hoe etheum maculis nigris 'gini ad Austrum, Iulii Casaris ad occasum, qui una cum tribus aliis nigris disponitur in Figura quadrilatera sub Meuelao. Aliquae &numero, & situ variant pro varia umbrarum a m Ontibus projectione, quae circa maeilium altiores. Supra Menelaum ad ortum maris Serenitatis fulget Sulpitius GaIIas: Ex adverso in ejus Litore occidentali sinus quidam superat profundam maculae Platonis nigredianem. I , Plinitim comitantur Sosigenes ad ortum extra mare Tranquillitatis, in cujus parte Boreali apparens tres luminosae sime nomine: ad occasum Vitratius deis bili lumine. Neque verb semper eaedem maculae es fulgent ; nam fulgidissima Helieoris macula circa tria consequentiae plenilunia an. I 43 non comparuit, Cce Io caeteroquin satis sereno , quando minores maculae distincth videbantur, eum esset Luna prope borealem limitem circa initia Capricorni, Aquarii, &c. Cum latitudine Australi non modica . Vice versa - S. Di υβι tune maximh emicabat. Aliquando etiam dubitavi an Promontorium aestum, quod ad plures dies evanuerar alluvione obrueretur. Utraque sanὸ diversiistas ex ipsa Luna videtur petenda; sed prior ex Oscill tione : miterior vel ex maris alluvione, vel ex Lunae atmosphaera. Alia diversias oriri potest ex intermedio nostro aEire , halitibus parum diaphanis insecto, vel ex instrumento quo utimur, v. g. tres nigrae maculae circa num io dictae Sinus suum, sive Medius, te- Iescopio breviori apparent conjunctae, Iongiori disju ctae. Tertia diversitatis origo eth in oculis non enim
omnes eodem modo conformantur, nec habent eamdem vim sive efficaciam γ hinc in Lunari imagine Eustachii Divini amarent circelli quidam, seu puncta musica lueida . cuiusmodi sunt impressiones relicta vivido lumine in tunica retina imbecilli. Circa alia
quando una, aliquando trer quasi Dem pro dispo
132쪽
Iuv. III, C. VII, Oan. oas. Lu M. D 1 F. I33tione illorum veluti conchyliorum ad reflexionem emicare videntur, per noctem irradiantes in oculis brae tenerioris : ex quibus Orientalem inter Hippa Gchum & S. Dionysium , si appellatione distinguenda sit, nil vetat insignire nomine S. Melebioris, unius ex tribus Regibus Magis, qui Stella duce natum Dominum adorarunt. Secundam Albategnio viciniorem no mine alterius, id est x Gasparis. Tertium S. Batibarosaris prope S. Catharinam : ut si sorte una ex duabuposterioribus sit Abilfedea Ricciolii, nemo deinceps tam pulchram maculam illi attributam conqueratur. In Mari Crsum, praeter duos scopulos & promon torium Orientale, notandum promontorium occidentale instar Spina oblonga acutissimae, quod quando est in confinio lucis & umbrae, paulb post plenilunium, exhibet non injucundum spectaculum montibus suis altissimis ex adverso positis alterius montium jugi supra idem mare. In hoc superiori jugo effulgent
veluti Columnarum bases, sive tres vertices unius comtinuati montis. Inferius e regione promontorii spinativa saltem quando removetur a limbo detegitur in v Nieolans Partbenius Giannelta 1 S. I. juxta aliam maculam longiorem limbo proximam :Quem Collattiades Romano a sanguine cretus sequenti tetrastycho ejus opera complexus condecisis
is Astrorum sedes & fines edocet Orbis, , Velivolasque rates, undi vagosque greges; ,, Atque anni Martisque vices, patriaeque triumphos :,, m is vatem haec unum scribere posse putet
Sub Lunae imagine ponitur recta'. aequalis Lunari di metro, in ret aequales partes divisa ad designandos digitos Eclipticos, quorum singuli in σo minores partiaculas subdivisa intelliguntur. Digiti autem illi in Disco
ra a causiso I. I. Princeps, i ius. Parthenii Λnucissimus .
133쪽
sco Lunari lichi optich sint aequales, quod satis est ad
observationem Eclipsium , compraehendunt inaequales Lunae tractus , sive milliaria, praesertim circa limbum propter globi curvitatem, unde scalam partium aequa
lium pro superficie non apposuimus. Glid si Lunae diameter ad Telluris diametrum se habet se rh ut a Sad too s ), cum Telluris diameter contineat milliaria Geographica horum Oo numerat gradus peripheriae circuli maximi Terrestris ; milliaria verti Romana s et 687s diameter Lunae continebit milliaristis Geophraphica I92sm; Semidiameter Lunae constabit milliaria Geograph. 062 . Ad quatuor Tabulae angulos apposuimus uarias particulas supelficiei Lunaris noratu digniores. Ad laevam sunt ex observatione Ill. Pres. 1 raue. Blane bim si1, in superiori quidem angulo' Plotonιs matula, rubes enisti Solis radio pervia, in pecta Telescopio aso palmorum . die i6 Auguiti Iret, paulci post primam Di-ehotomiam hic radius in nos ira inspectione apparebat obliquus non per foramen, sed per jugum montium pervadens ; sub illa adjicitur macula Arsa ebi qualem vidit idem V. C. die ii Septembristris. Umbram ex interiori parte sinistra opinor additam ad designandam illius vallis profunditatem ; ut enim praemiserat, a die 9 midebatur veluti pelvis Iu
eida . . . plena lumine ubique perfusa. sn inferiori angulo tractus Lunae prope easdem maculas visus pariter ab eodem Praesule oetava die poli Novilunium a sub finem aestatis anni a et , parva macula prope Aristotelem videtur Arebitas Ricciolii: ut trigonum τι- maus ejusdem versus Platonem. Plures Egregii Astronomii Kepleras , Hevelius. Riceιstas , Taequet , De
H Idem observat. pag. in 7, edi
134쪽
Iuv. III, C. VII, Oa v. ous. LUN. DEF. I 3Icbatis , cte. majoribus tubis opticis observarunt Lunarem limbum aliquando etiam in Plenilunio apparere nonnihil asperum , & denticulatum, praesertim ex parte Boreali, quando Luna habet magnam latitudinem Australem, & viceversa. Nostia aetate in R. Sc. Ac. Gall. an. i 24, p g. 88 dicitur: Le bord de Ia Lune relaree eae des iaeetalites θου tes , cte. nempe , , limbus Lunae elarus extra umbram scilicet habebat sensibiles inaequalitates. D. Cassi ni vidit unam, quae mis rat - pars Digiti: Ergo Di ametri, quae est qua- , , drupici se rh minor Terrestri, hoc est leucarum 8oo, , circiter: adedque eminebat in sua altitudine tres,, leucas cum dimidia . Supra Tellurem non est in- is ventus mons altior una leuca. , , Eclips. Lunae d. x Nov. h. a , et ' erat major dig. sereno Caelo. Ibidem in Actis seu Memor. pars illa eminentior ex adin
verso Trebonιs fui Te perhibetur . adedque in limbo Auilrali. Et pag. 4or. D. Mara Mi vidit pariter in limbo partes elaras, qua extra circulum prominebant; qua euis
spiris sunt montis , ore. pluribus aliis Oeeasionibus sape-
clipsi Solari diei 13 Septembris Norimbergae ab hora
9, 38', 43', ad horam 9, 33', ς' vidit opacam Lunae peripheriam ex parte Australi aliquantulum asperam aere puro, & a nebulis libero. Nee infrequenister in totalibus Solis Eclipsibus sereno Coelo , etiam in non modica supra horiZontem altitudine Lunae limbus 'ὶ scaber apparuit. At non desunt eruditi viis ri, qui ea phoenomena tribuant nubibus , sive halitiabus insensibiliter interpositis , non ipsi globo Luna.
Ti, ut erat con naturalius, praesertim apud eos, qui in Sectionibus lucis & umbrae denticulatis admittunt vatistes, & montes. Enim vero occultas exhalationes aliis
135쪽
S cIEM T. Ee L. PAas IV , OEB. Docri quando interpositas, limbo Lunari adherere visas neogari non potest; sed numquid illae sunt in promptu,
immobiles ad nutum , & in omnibus casibus determinatae figurae λ Imb verti has excludebant ei rati Α- sironomiae Principes, dum a jebant se observationes illas sereno Coelo sive aere purissimo peregisse. Idcirco in superiori angulo ad dexteram, pingendam cura. vimus plagam circa Eudymionem , qualis nobis saepius
apparuit, cum esset prope interiorem terminum Bois reum, qui in ea macula nonnihil excavatus videbatur; Q iam observationem serenissimo Coelo extra crassiores horizontis vapores, atque iteratb ne quis praetexat nubes , aut aliam materiem casu intercurrentem suspicetur confirmavimus nostro a palmorum Teleis scopio , & nonnullis antea dul irantibus in ipso plenilunio ostendimus. Volenti inspicere idem phoenomenon, curandum ne aer sit nimis vaporosus , nee
praedicta macula sit procul a limbo, nec nocte nimia profunda spectetur, quando ob nimium Lunae plenae fulgorem oculi retina obruitur. ut videre non facile pol sit parvas inaequalitates in confinio Lucis, & lucis, quae extra plenilunium in dentur in confinio Lucis, &umhrae . Si haec non flictant ad componenda opinionum dissidia, liceat ad Quintilii Vari morem rediis re, qui cum obfirmatis animis uallum ulti a merisbum, aut operam sumebat inanem. Sub praecedenti figura describitur Regio prope montem S. Carbarina hunc Riceiolus sεὶ putat elevari supra Lunarem suis pcrficiem ς milliaribus Bononiensibus vel saltem 8 qualis apparebat circa diem quintam a Novilunio, eum adjacentibus duabus macul s sine nomine. Inaquarto , & infimo angulo apposuimus phasim Lunae crescentis corniculatae, in qua exhibetur linea Secti vir, dividens segmentum umbrosum ab illuminato, quae
136쪽
apparet valde aspera, ac denticulata, ubi sunt monat e viceversa , instar lineae rectae, ubi creduntur vel Slvarum campi , vel potius Maris AEquora,' intra quae non repugnat esse alicubi albicantes cavita&s scopulis coronatas, qualis appareret Sardinia in nostro Media terraneo. si ex Luna conspiceret ut . In limbo, si vo in hora extremi, nee oculo nudo , nec brevioribue
Telescopiis apparet scabrities, sive qu5d ibi non sit,sve potius quod superficiei inaequalitates in tali situ non videntur, sed optich conjunguntur, ut fluctus Matis,& camporum sulci procul conspecti . .'
s. XXII. Quomodo observentur eaetera Planetarum Eclinis, ac inmuri occultationes. Transitus. IvlLI CURII rub S is hactentu visi: . quos alii nistro Eo culo videndi: per
ε Modus observandi exteras' Eelipses, sive mutuas
Stellarum occvitationes non 'est diversus a -praecede notthus lassiciar propterea summa capita delibareis . terminos alio saltem tempore Sinicis observationibus correspondentes innuere , & exemplum aliquod ex claris. Observatoribus afferre ; 'quae' est via brevior squam per praecepta. Incipiamus a ME CUR l . . an . vis. Sol supra hori et tem a Luna tantom ex integro occultari queat, at qua tamen ejus particula potest in tercipi ab ejus maculis, ab aliquo Cometa interme dio, a Venere & 'Maacustio in inferiori conjunctiosne . meula S.IMey non censentur corporL separata
vel a , , ejus superficie , vel ab sejus, at mosphaera . ased que propriε loquendo non causant. Eclipsim , sed potius pari videntur , quando occultantur at Luna in Solari desectu. - Illarum mora, in hemisphaerio visibiti est circiter dierum .i 3 , idest paulΛ minor. medietate integrα vostigini , . quae lita et respectu sta arum diebus
dis absolvi dicatur; tamen resne eiu Telluris est dieruma fere: apparet enim inaequalis, unde aliquando visa
137쪽
hor. II, eto . Vix est ulla macula, quae ante ex pletam tertiam revolutionem non evanescat o plures
ne unam quidem complent . Stabilis axium parallelisnus, sive Solis, sive Terrae causat opticam varietatem, ut videantur describere aliquando curvam eL Iipti eam versus Boream, nunc versus Austrum; quar
do ver5 Sol est in octavo gradu Geminorum, & S gittarii, tune vident ut describere lineam rectam, quia oeulus noster est in plano producto AEquatoris S
Dris, qui declinat ab Ecliptica gr. τοῦ sera. Plura
vide apud Sebeinerum in immortali opere Rosae Ur-Maacu rus, & Venus quando, sunt directi itia sua superiori conjunctione cum Sole, non videntur in ejus Disco, etiam quando non habent sensibilem latitudinem : contra verti quando sunt retrogradi videntur instar nigrae maculae rotundae in Disco Solari in inferiori conjunctione; ergo in primo casu sunt Sole superiores, in secundo inferiores. At quomodo distinguemus hos planetas a maculis Solaribus p Primuma velocitate morsis, quia ex dictis motus macularum in Disco apparenti est xx, vel II dierum; Uiceversi., motus istarum Planetarum paucis horis absolvitur. Seesuo ex inspectione Figurae, quia maculae Solis non habent figuram regularem, aut aequaliter terminatam; Uice versa, ME Rc ullius etiam proph limbum Solis ubi. maculae optich exi Iiores evadunt apparent figurae rotundae instar maculae undique ae quali nigredine terminarae , qualem in suo transituante Solis Discum anno x ιs, die tr Novembris, pluribus ostendimus medius transitus fuit hic Senis hor. II, min. 3r' maturi n. cum latitudine Bor. et ' ferε
praesertim Praeclarissimo Viro D. Marchioni Maiis mi , qui inter varias Solis maeulas unam prae Cae teris
138쪽
Iuv. III, Cari VII, Ossa v. . 13steris longε majorem MEacuato contemplabatur, eamque figurae irregularis, & circa extremitates dilutae. od autem illa esset macula in Sole, & non in via tris inde fiebat manifestum, qu5d converso Telest
pio circa suum axem undi cum vitris non mutabat
situm macula praedicta in imagine Solari, quae ultra ocularis vitri focum, juxta methodum supra explicatum pingebatur. Expedit Telescopio addere quadranotem ad capiendas Solis altitudines, & posito litari micrometro in communi duarum lentium foco, Solis imaginem inter duo fila parallela compraehendere, ut centrum Solis percurrat umbram tertii fili interis medii , quod repraesentabit diurnum Solis parallelum. Ita habebitur declinatio MEst eustri ex distantia illius a filo intermedio, vel a limbo Solis ad alterum polum tempore conjunctionis, & Ascensionis Rectae, differentia ex transitu Mercurii per silum horarium comparato cum transitu occidentalis limbi Solis tria minutis , & secundis per vibrationes penduli. Haec εomparatio erit exactior, si ante, & post conisinctio-ctionem in Ascensione recta in distantia aequali capiatur: lichi verb plura Mercurii loca in Sole visa,
vel potius in imagine notata, praesertim circa ingresissum, & egressum videantur facere lineam curvam, tamen si reseramur ad Eclipticam, invenientur in unica recta. Tertiam discrimen peti posset ex via apparenti, diversa ab ea, quam descripsimus in maculis, quia via visa M ER cullia in Sole ad Nodum Ascendentem ponitur facere angulum cum Ecliptica grad. 8, as . ad Nodum Descendentem grad. Io, I 8'. Anno Domini 8o , sive ut contendebat Reptiras - 8o8 sub Carolo Magno credita est Stella Merearii , t 6 Calend. Aprilis misa in Sole quasi parva maeula nigra , sed quia macula illa dicitur durasse ad octo dies, &erat nudo oculo visibilis , vero similius erat, vel ali-S a quis
139쪽
ratio maxim diuturna ita Dispo Solari, qu/ndo secat ejus centrum is vix ad octo horas, pertingit in Nodo Descende me: in . Nodo ver, Ascendente thora adem .dubitatio renovata est saeculo duodecimo ab anno ino', die et 8 Maii a Replers, qui instea φxistimavit, fuisse aliquam Solis maculam A. Am 63a piamst. u, extra omnem dubitationis aleama iderit Mercurium io Solet fuit monil a Replera; en ira Parisii R die n i Novembris 4ngressiun exsequentinus obis ovaris phas Ma ei lculavit ad hor. I., . nrat . conjunctionem paulli ultra medium transitum '. rai T , . 38 . cum latitudine RQrea 6 , ao Uxorrecta 4 , 3o egressum. ex margine. Solis occiduo, qubi tunc est retrogradus horis: - , , 8 matuli Dygitudinem tempore Conjurie i*nis in grad I Φ, . 36 e orpionis . Mercurii diam*trum natu Tu
a,..1O .egressus hor. 9. . medium L. 5, 8 cum,titust. Borea . A 2 z. in medio transitu Sol in Ta Π,gIad. 13. . 39 , Io a apparens inclinatio. Orbitae gr. - . ω' - 18 . Locus Nodi. I scendentis in Tauri gr.
140쪽
nem . hor. Is . Latitudinem , apparentem 4 , Bor. Inclinati e m. apparentem .Orbitae gr. T', 6. . Sole in Scorpione gr. II, 44 ,rt
. in intus. Transitus man. 369o visus a P P. Soe. Ieissa in Cantoni: ae, t& Whao te heou in Sinis. Egressus Cantoniae observatus die . io , Novembris hor. 3, I 8 3 . Conjunctio vera illata hor. a , as . Mercurii Iau-audo Borea in conjunct. I 2 , 2 Ora ι. c- , SeXtus: an. I 697 , die et .. Novembris Parisiis in a.DD. De la Hire,, Cassiao Sen. & De. PbiL mνaldi erconjunctio. in longitudine illata ex alii a phasibus hor. I , 38 , s ἐς Sole in Scorpione M. II, 33 , sol cu in .apparenti Mercutii latitudine Australi, ici E' ; apparen. inclinat. Orbitae gr. 6ω a 32 Egrassio centri hor. 8, ν ,3I . Nodus limi TRupi gr. I Q 39 . I. azaeonis i t observatio Sinica P. Fonta a 3 SOc. Ies. recognita in Reg. Sc. Acad. Paris. Contensit Norimberingae D. Philip- Wurteibaar qui stylo Iuliano die 1 Octobris vidit ingressum hor. 7, 33 mat. , egresissum lami. 8, 43 , 35 . Di ametrum Mercurii xx , s mi d. Solis is , io'. Septima Trajectio a 23, die ς Novembris inspecti Bononiae a Cl. EUaebio Manstedi, Patavii a D. Marchione Potiuo; Genuae a Senatore SaImago; Parisiis R. Sc. Acad. , in quibus locis conjunctio suit