Thesaurus medicus: : sive, disputationum, in Academia Edinensi, ad rem medicam pertinentium, a collegio instituto ad hoc usque tempus, delectus,

발행: 1778년

분량: 559페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

221쪽

Dy SYSI EMATIS NERVOSI OFFICIIS.

riae labes, latuitas, delirium, amissiove sensus, grandeque animi malorum agmen, subsequitur. 8vo, Sensus aliquando a loco impressionis protinus ad cerebrum surgit. Sic in epilepsiaa, ex loco aliquo irritato, sensus aurae cujusdam serpentis ascendit per nervum, caput attingit, tum demum aeger sensu privatus procumbit. In tetano itidem, quaedam propria irritatio sentitur, sese a nervo irritato extendens ; et revera caput, in doloribus quibuscunque plus minus affectum, sensus sedem ibi, modo quamvis forsan inexplicabili, constitutam esse ostendita

Motus ex Sasemate Nervose oritur. MULTAE quidem quaestiones super hac re perobscurae

sese offerunt. Mentem motum quorundam musculorum

dirigere est et certum, et inexplicabile. Vitales porro et naturales motus impressiones in organa horum factas subsequuntur. At dicere quomodo ex his illae oriuntur, perdissicile est. Universae philosophorum scholae, singulae nempe suo seculo, hoc argumentum, effatis suis adhibitis, multum, at palum feliciter, ni fallor, explicare laborarunt. Perpauci autem hodie sunt, qui motus animales censent gigni iisdem viribus, aut iisdem legibus obtemperare, quae in chemicis mechanicisve obtinent. Nec verisimilius videtur, animum ratiocinantem aiftionibus praeesse istis, quarum non est, et nunquam fuit conscius, quasque impedire nequit. Nec porro opinio, animam hisce in omnibus, ut sentiens quid di' solum sine intelligentia agere, objectiones theoriae Statilianae, me saltem judice, adimit. Multo lubentius illis accesserim, qui statuunt, Omnipotentem Creatorem, in quo vivimus, et movemur, Et sumus, omnes motus nostros dirigere se . In ea vero, quae ab hujus aliarumve opinionum super hac re fautoribus subtilius fuerint disputata, in praesenti descendere nec vacat nec lubet. Potius cum auctore gravissimo lites dirimere volo,

Verum tamen, ex quocunque sonte proveniant motus

222쪽

232 DE SYSTEMATIS NERVOSI OFFICII S.

corporis, systema nervosum esse omnino nece Tarium ad

eos, mihi ex sequentibus persuasissimum est. Imo, Motus in parte quavis semper impressionibus in ejus nervos fastis excitari potest. PIoc ubique observare liceat ; idque non solum in musculis voluntarii motus, sed in corde quoque, in viscelibus, aliisque partibus animi imperio haud subjectis.

ado, Vis, motusque musculi, nervo ejus compresso, aut a sedantibus affecto, imminuuntur. Voluntas ipsa in uia Culos suos, quorum nervi secti fuerint, ne minime quidem assicere potest, nec validissimi stimuli, supra locum compressum, aut sectum, admoti, eos ad agendum provocare, valent. Contractiones quidem fiunt, stimulis infra illum. locum, aut ad ipsos musculos applicatis, sed infirmiores quam priores, quae scilicet salvo nervo peractae fuerint; et haud multo post excitari omnino desinunt. Functiones quoque cordis et stomachi, canalis alimentarii, aliorumque vitalium Organorum, nervis cuique propriis sublatis, aut

conturbantur aut cessant.

3tio, Frequentissimae et violentissimae convulsiones ex impressionibus in cerebrum fastis oriuntur. Hinc illae ac ranii depressionibus, atque a sero in ventriculos cerebri effuso. Haec est epileptiae causa creberrima. Qui hoc morbo perierint, in iis cranii caries, sanguis intra caput effusus, exostoses ab interiore ejus tabula, tumores in meningibus, abscessus, vulnera cerebri. aut saepissime mera vasorum ejus distensio, fuerunt deprehen 1 a. 4to, Frequentissima autem causa amissi vel deficientis motus corporei est cerebri compressio generalis. Hanc quidem ostendit incisio in morbis cunctis, motum abole utibus, eodem gradu subesse, quo illi extiterint. sto, Denique, si musculi sint revera nervorum fines ms- ventes, motum ipsum in systema nervosum inniti, insuper manifestius evadet: Utrique sane simili structura gau- dent, quatenus fibrosa; utrique albi sunt, dummodo musculi probe eloti, et a sanguine quem multum habent probe purgati fuerunt: Neque ope microi copii ullo mox do distingui possunt fibrae nervosae, quae, bene multae, musculos4ubeunt, ab ipsis fibris muscularibus. Porro,c idem sensus utrisque est, et stimulantia et sedantia eo ς dem plane effectus in musculos edunt, sive ipsi musculo, sive nervo, qui eum adeat, admota fuerint g .'

223쪽

Dk sYSTEMATIS NERVOSI OFFICIIS. 233S E C T. III.

Objectiones quaedam. Qua pDAM vero his objecta sunt, in quibus expediendis paulisper immoremur. I. Dictum fuit, animalia magnas cerebri laesiones perpesia esse, partes hujus, imo etiam totum valde morbosum habui sie, magnamque cerebri partem periisse, aut defuisse,

sensu motuque interea haud ita multum imminutis . Ad ditur, nonnulla animalia systemate nervoso omnino caruisse.

Talia observata fuisse, nullus dubito; sed comparate adeo perpauca, ut cum viris fide dignis assirmare ausim, x centenis, qui magnis cerebri laesionibus affecti fuerint,aorum nonagenos saltem et novem exinde sensuum vel notus morbis laborasse. Utcunque etiam erraverint, qui audacius loca quaedam erebri, velut animi sedem, nominarunt, certe singulas erebri partes haud aeque ad sensum motumque necessarias xistimare liceat. Eadem quoque causa, tarda et lenta, non semper eo em effectus edit, ac si celeris repentinave fuisset; et ce-ebri laesiones, functiones ejus haud opprimentes, tales

orte extiterint.

De naturae lusibus forsan jure dicetur, Nil agit exemplum, litem quod lite resolvit.VHOR. Sat. Lib. II. 3.

Iatura enim, a solito suo modo, aeque aberrare potest in tractionibus, ac in structura partium. Unum certe oranum ad plures functiones aptum saepe fit, altero imperino, deficiente, aut secius formato. Neque satis constat, unumquodque animal, in quo,

Luando natum vel mortuum sit, cerebrum nullum reper-l iam fuerit, eodem semper caruisse. Parvae ejus portiones

iquando sunt, quas nemo, nisi incisionis apprime periti L mus, explorare aut dignoscere queat. Foetus quidem sine

apite sere omnes mortui sunt nati; et multum aquae saei in me inventum, ubi parum tantum cerebit reperi Umiat. Cum vero pressura saepe vim absorbentium augeredeatur h), licetne opinari pressuram ab aquis creatam, in sis exemplis, cerebri absorptionem effecissetu observationes quoque, de animalibus cerebro sejuncto Vo L. IU. F f viven-

224쪽

23ι Da SYSTEMATIS NERVOSI OFFICII S.

viventibus factae, ut plurimum ad animalia frigidi sangui

nis pertinuerunt. In his autem medulla spinalis est plerumque amplior cerebro, et hoc fortasse haud litis pariter

atque nobis ad agendum vivendumque necessarium est. Quaedam omnino animalia esse, quibus motu S, cerebro, et corde etiam, sejunctis, e durant, in confesso est. Verum enimvero, nec hic nec alibi ulla nos inter et illa aut similitudo aut convenientia intercedit. Denique, constat etiam, nonnulla esse animalia, pauci Lsima credo et minuta, in quibus adhuc systema nervosum non obvium oculis nostris occurrit. Horum vero plurima parum vel haud omnino hactentas indagata sunt; et ex tenuitate eorum forsan, et cum vasis sanguiferis similitudine, nervi in his, ut olim in aliis, adhuc latuerint. Reputantibus imo quam nuper vasorum ordo absorbentium,

quae munia tam insignia obeant, numero tam multa, et nunc notissima, in apricum fuerit prolatus, minime mirandum, si systema nervosum vermium quorundam nondum fuerit de te Chiam. Sensu quidem motuque, quoniam hi quoque gaudeant, nonne est cur credamus, istos quodammodo seu nervis seu organis similibus instructos esse, ε Nam ratio nos docet ultra quod oculus suppeditat si .' ΙΙ. Sed praeterea objectum est, aliis nervis sensum, aliis motum tribui debere, potius quam ambas functiones iliadem danda S.

Haec opinio, variis sub sormis, vetustatis est longinquae. Spiritus, qui hodie nervosum sui dum audiunt, a veteri bus divisi sun t in animales, vitales, et naturales ; quorum lsinguli, utpote inter sese diversii natura, atque usu, atque origine, censebantur, et interrumpi impedirive, viribus nempe reliquorum salvis, facile potuerunt. Accesierunt illico alia commenta. Vitales, nervosque, eosdem subvehentes, a cerebello progredi, illosque sensus motusque voluntarii, a cerebro emanare fingebant. Hi porro posteriores in duplicem ordinem divisi erant, quorum unus motus organis, alter perceptionis, famulabantur. Recentiores autem anatomici, sagaci mente, manu stabili, acie oculorum acri claraque, penitus, ut puto, istὸ veteres avias delerunt, insecuti nimirum ramos ejusdem nervosi trunci late ad musculos voluntarios, ad sensuum o

gana, partesque involUntarias, diffusos. Ramum quoque ejusdem trunci partim a cerebro, partim a cerebello derivatum, est nobis videre. Nec vulnera quidem cerebelli, quod olim vitae sedes cre ditum H Hall. Elem. Physiolog. to m. viii. P. 2 6.

225쪽

Dh SYSTEMATIS NERVOSI OFFICIIS. 23;

ditum, pejora sunt quam vulnera cerebri. Haec saepe, cerebello prorsus intacto, cor, stomachum, et intestina,

male affecerunt.

Irritatio quoque nervorum, in sensuum organa tendeC- tium, convulsiones in musculis, per quos transeunt, excitat.

Denique, in omni fere nervo, si ligatus fuerit, et postea supra ligaturam irritatus, sensus sine motu excitatur; sil vero infra ligaturam irritatus fuerit, tum sensus nullus, sedi motus tantum in partibus muscolosis, quibus impenditur, excitatur. Phaenomena etiam quarundam paralysium hic quoquel objecta sunt, harum videlicet, ubi sensus superest, motu amisso, vel ubi hic manet, deleto sensu. Lubens fateor, pathologiam paralysis esse perdissicilem et

i perobscuram; et forte plus lucis huic morbo prius accedere necesse est, quam dissicultates exinde allatae in magno disia crimine sunt ponendae. Quomodo, verbi causa, dissicul- tates istae sint expediendae t Paralysis ex compresso Cerebro saepe consequitur; ast compressio haecce, ut no Vimus, itidem diversissima symptomata et morbos diversos progig- nit. Quomodo hoc explicandum i Nervorum ad origi - nem suam decussatio satis fuit habita ad paralyticam assec-

tionem lateris alterius, a compresso adverso cerebri latere,

explicandum; quotus quisque autem dicat, quare sinistrum tanto frequentius dextro latere plectatur ZFortasse est et dissicultas alia propius hanc rem spectans, i tui respondere nequeamus. Qui sit, ut arteriae partis, zujus musculi voluntarii paralysi a iliciuntur, actionem

iam nihilominus conservent 8 Nonne facilius multo ra- i ionem reddere possumus, quare sensus manet, amisso mo- tu, vel vice versa, quam quare motus in una parte amitte- etur, vigente interea eodem in aliis, non proximis solum, ed etiam penitus inter nexis. Quantum meminisse potui, Professor Cullenus amissionem voluntarii motus, sensu mO-

iique vitali quodammodo manentibus, resolvit, dicendo,

i ictionem musculorum voluntarii motus, pendentCm nempe ausis temporariis, majorem et temporariam cerebri e XCi- strationem postulare; vires autem vitales et naturale S, sen-

usque statum solitum ex ista excitatione uniformi oriri, Quae ad vitam prorsus necessaria est, eamque per totam riget. Hinc musculi motus voluntarii lassitudinem pati intur, debilitatem pariunt, et requiem postulant; natu- alas vero vitalesque, sanitate scilicet. existente, pergunt me lassitudine aut intermisi . Causae igitur potentes ad

stum collapsus gradum pariendum, qui in amissu volun -

226쪽

r36 Dg SYSTEMATIs NERUOSI OFFICII S.

tarii motus apparebit, vix valeant ad idem, pari saltem gradu, in vitalibus et naturalibus, vel in solito corporis sensu essiciendum. Doctrinam ejus de Excitatione et Collapsu postea paucis verbis narrare conabimur; quae quidem, si modo haud leviter sundata sit, mihi idonea videtur ad ratiora em Ieddendam, quare sensus motusque vitalis maneant in partibus motu voluntario defectis; praesertim quum illi nonnihil simul imperfecti observentur. Μodo forsan simili I Ialle rus rem explicat: Plus sh ,'

ait illi, ad motum quam ad sensum requiri multa Osten- dunt : Supersunt in morientibus sensus quando motus omnis periit, et potissimum saepe ex vitiis cerebri, motu destructo, sensus superest, raro vero absque sensu motus. Hinc deterior morbus, in quo praeter motum etiam tac- tus sublatus est.' Sed si verum hoc sit, quomodo ratio redditur amissi sensus, manente interea motui opinatur LIalle rus, hoc non vere paralyticam affectionem esse, sed potius ex vitio quodam locali oriri: ς Si lj quando artus aliqui insensiles fue-

sunt, Cum motu superstite, vitium in cute crediderim fuisse, et possis accusare epiderm idem nimis crassam, aut cicatricibus foedam cutem, aut nervorum ultimi ad pul- pam digiti euntes ramuli potuerunt callescere, dum trun- cus nerveus sua integritate gaudebat, qua motum e ci- tat.' ΙHaec illustris Hallerus. Verum tamen, praeter causas hic allegatas, aliam insuper animadvertere juvabit :Aequa, nempe, sanguinis circulatio in vasis ejusdem partis est omnino necessaria ad sensum ejus tuendum ; et si paralysis in his existat, haec sensum certe adimet, musculis voluntariis interea haud male affectis.

Hoc quidem patet in viri generosi cujusdam aegri historia, hac in urbe non pridem bene noti, quem Cullenus noster curabat, qui rem mecum communicare dignatus est.

Alterum brachium paralyticum factum est, motu scilicet abolito, sensu haud multum diminuto; alterum, sensu experS, motu tamen gaudebat. Sagacissimus noster Prose Lsor paralyticam affectionem illius brachii vasorum, musiculis haud itidem aikctis, causam esse deprehendit. Quod quidem ex nutritione ejus imperiecta, frigore, et puli δ'

tione arteriarum amissa, apparebat.

Re quidem vera hoc est praeterea ς ogitandum, alia quo

que, ) El. Phus. tom .iV. p. 299. l) Vide etiam, tom .iV, p. 391.

227쪽

Dh sYSTEMATIS NERUOSI OFFICIIS. 23

que esse exempla, ubi cerebri functiones inaequaliter assici

videntur. In somno, verbi causa, vis cerebri per totum ordinem actionum animalium minuitur, sitne magno vitalium naturaliumve collapsu. In mania etiam totius corporis motus mirum in modum intenduntur, sensus vero itidem comminuitur.

III. Sed, praeter haec, physiologus ille summus Halle rus opinatus est, motus non solum systemati nervoso inniti, sed propria etiam vi musculis insita, quam irritabilitatis nomine signavit, et hanc minime pendere a nexu inter musculos et nervos. Hoc ex glutine, Partem tam magnam musculi constituente, oriri putabat. Alii vero, qui in hanc sententiam ierunt, videntur respexisse corpuS, tanquam vitali principio praeditum, a sentiente diverso, cum eodem vero ope systematis nervosi connexo, et animante, secundum D. Joann. Hunter, physiologum illum ingenio sissimum, in neminis verba jurare addictum), tam fluida, quam corporis solida. Opinioni huic primam originem dat, vis illa contrahendi, quae fibris musculosis, a cerebro etiam separatis, aliquamdiu insideat. Res ipsa olim observata, praecipue in nonnullis animalibus frigidi sanguinis. Sed cur tandem vi huic insitae contractilitas ista tribuendat Nonne nervosa materies a muscolosa inseparabilis, eaedemque contractiones ex musculi nervo, atque ex musculo ipso imprecto oriantur Z Forsan ambo pariter inexplicabilia, neci lucem ullam in tenebras hasce vis insitae hypothesis ad- ferre videtur. Contractiones illae, quae excitantur, auti nervo, aut musculo ipso, e corpore exsecto, stimulatis, noni sunt adeo validae, ac illae, quae a vi animali, vel stimulo, quopiam musculis integris admoto, Oriantur, neque harum alterutra diu manet, quamvis utraque idem tempus durare soleat. Cum ait Halle rus m), Uim nervosam simul' cum vita perire,' vult certe eam in cerebro agentem ; mirumque omnino est, quin illi in mentem venerit, ut experimenta his similia institueret quae a D. Smith tam ingeniose excogitata n). Haec quidem, me judice, litem dirimunt.

Ex plurimis namque et accuratissimis periculis acutissimisisse exploratum habuit, unum quodque stimulans aeque apud nervum ejusque musculum valere; unde optimo jure collegit, stimulantia musculos ad contractionem cientia inprimis

228쪽

238 Det SYSTEMATIS NERUOSI OFFICII S.

primis nervos eorum assicere. Revera etiam idem tam de sedantibus, quam de stimulantibus dici potest. Varii auctores ostenderunt narcotica, opiumque praecipue pariter ac simul et sensum et irritabilitatem corporis diminuere vel tollere. Nonne etiam dicunt philosophi. Natura nil

agit frustra, et frustra fit per plura, quod fieri potest per

pauciora. Natura enim simplex est, et rerum caussis su- perfluis non luxuriat.' Causas igitur has ambas non admittere debemus; nam una harum cer se et vera est, et motus animalis phaenominis explicandis susscit. Denique igitur censem um est, Systema Nervosum esse et ad corporis motus et sensus omnino necessarium.

C A P. III.

Da V1s NE vos AE NATURA PAUCA. T 'HEORIAE de modo, quo nervi sensum motumque ciebant, pro arguri sentis ac fide, quibus hi talia organa habebantur, creverunt. Quae quidem commenta recCnsere, nec brevitati horum tentaminum solitae convenit, nec me hospitem, parumque etiam in hodierna medicina versatum, decet. Horum plurima, ni fallor, in hac aetate observationibus et experimentis occupata, penitus obsole

verunt. .

Nemo physiologorum nunc garrit de Athalinis spiritibus

cum sanguine lacido 'esservescentibus, vel sut mos erat iis loqui) fermentescentibus, aut vesiculis musculorum commentitiis, ex istorum nempe ebullitionibus transverse tumescentibus, quod ad longitudinem vero contrahentibus. Siletur, nunc semperque silcatur de nitroso nervorum sui do cum sulphureis sanguineis globulis deflagrante, et fibris musculosis, per rarefactionem interni aeris inde ortam, tumescentibus contrahentibusque. Nec non et hodie exulant notiones de spiritibus potestate praeditis sanguinem attrahendi, et tenuissimas membranulas separandi, quae circa buldulas aelias sormari fingebantur, ut hae demum in libertatem vindicatae, et pristi-Dam resiliendi vim recuperantes, contractionem muscula

rem efficerent.

Haec atque talia commenta, quae delevit dies, operae pretium forte erit studiosis animadvertere, quatenus dun taxat dictiones intelligamus priorum de re medica scrip torum, qui, caetera sane egregii, in auspicato fidem istis adhibuerunt; verum enimvero hic ostendere, quomodo iii 3

insomnia haud minus a sana chemia, quam certissimi

229쪽

Dg sYSTEMATIS NERVOSI OFFICII S. et 3

indiciis anatomicis, abhorreant, esset omnino superva

caneum.

At sunt tamen, qui adhuc autument, phaenomena systematis nervosi oriri ex iis vibrantibus, utpote sesidis elasti eis chordis : Atque alii qui putant cerebrum esse organum secernens, cui nervi Velut ductus excernentes in sem

viunt.

Quod ad priorem harum opinionum attinet, illa nervorum fabricae aut phaenomenis, quae inde Oriantur, parum convenire mihi videtur. Tensio nervorum pendet eX membrana eos tegente, quae quidem non modo non nervis opitulatur, sed etiam illis, ubi suo ossicio praecipue funguntur, omnino deponitur. Nervi per se sunt mollis materiae, neque elasticae ; perincussi motum sursum deorsum haud vehunt, sed musculummodo inferiorem commovent, partibus superioribus minime affectis. Similes quoque sensus motusque ex nervis impressis, longitudine licet dissimillima, excitantur. Nervi porro in fascias colligantur ; hoc vero vibrationibus parum conveniat oportet, excitosque sensus ob mutuas inter se communicationes) confusos indistinctosque reddat.

Nec vero haec opinio, quare vires nervi pressura seu ligatura decrescant vel pereant, rationem reddere videatur. Neque sane altera sensentia, etiamsi pluribus et iis celebribus arriserit, suspicionibus omnino caret. Quarum quidem est maxima, sensum motumque, Ut videtur, animantibus istis, quae per hiemem torpent, a calore restitui ante sanguinis suo rem so). In musculis quoque a cerebro separatis motum, nervo scilicet eorum vel musculis ipsis stimulatis, ciere possumus. Praeterea haud liquet, diversos nervorum sunctionum status, earumve gradus, tali nempe de fluido nervorum conjectura, ullo modo explicari posse. Denique, Halle rus arbitrari videtur, universas opiniones, usque adhuc editas, de modo, quo motus per nervo Sin musculis fiat, obscvias vanasque esse ; immo etiam de scientia hujusce rei unquam consequenda plane desperat spin. Hoc autem sibi verisimillimum statuit, In li-' quore scilicet nerveo naturam esse stimuli, qui elementa musculosae fibrae propius ad mutuos contactus cogit ad-

230쪽

2 o Da SYSTEMATIS NERUOSI OFFICns

Hujus quoque opinionis sere particeps videtur Cullenus noster r) : As the force of cohesion in the muscular si bres of living animais is much greater than in tho se of de ad ones, it is probabie, hom this, and srom other considerations, that the cause of muscular contraction is 6 an increa se only of that fame power, which gives the contractili ty of the simple solids, and of other inanima te elastic s. Ille ipse etiam, sic enim ab aliis accepimus) aliquot abhinc annos, hancce majorem contractionem musculorum,

qua lantenus resolvere solebat, suggerens, cum s s Neutono aliisque, omnia corpora forsan cohaerere per vim elasticis uidi, intus nempe in poris rarioris, extraque in superficie densiori S. Notionem hanc, quippe a meipso nunquam a docti T. Pro f. praelegente auditam, nec ab eo in vulgus prolatam, perfecte forsan referre nequeo ; immo etiam ulla argu menta ad eam stabiliendam excogitare me omnino dedecet, cum ille ingenue ita fuerit locutus: As to the na- ture of the nervo us suid, xve are not so confident in o ur

opinion on this subjest, nor of the application it will admit os, as to deli ver it here si .' Illam igitur opinionem duntaxat respecturi sumus, quatenus vocabula et loquendi modum hinc orta animadver

tere oporteat.

Nunc Dost. Cullenus, si satis cerno, sui dum istud,

quod aliqui conjiciebant esse causam materialem gravitationis, attractionis, &c. idem quodammodo modifica tum quasi causam sensus, et fibrarum musculosarum cohaerentiae atque contractionis, considerare solebat. Analogia quoque videtur fui se ductus ad suspicandum, temporarias hujusce accumulationes fieri posse, easdemque forte sensus auctioris et contractionum muscolorum varietates progignere. Quod quidem phaenomena magneticis uidi atque electrici fortas e suadent. Haec a multis merae hujus universalis aetheris modificationes habentur, atque arte, ut jam res certa est, in quorundam corporum superficie, magis solito accumulari possunt. Haec quoque ita ex alio in aliud corpus transire queant, ad quod raro sua sponte tendunt. Statim quorundam corporum nunc, quorum in superficie sui dum hoc accumulatur, philosophi signarunt voca-

et bulo

SEARCH

MENU NAVIGATION