장음표시 사용
261쪽
tem ossium esse absorptam, inter auctores omnes coninvenit.
36. Hanc rem Ioannes Hunter quam pulcherrime sic illustrat si). In osse femoris infantis, cavitas initio perexigua est ; corpore autem crescente, amplior evadit. Ita, dum arteriae terram ossis externae parti adjiciunt, absorbentia eam internae adimunt Hinc colligimus, systema totum, mutationi Omni tempore obnoxium esse posse, atque dum novae particulae semper adjiciuntur, alias antea formatas per absorptionem auferri.
37. Quin absorbentia in ossibus existant, nil est cur dubitemus. In his profecto aeque ac in cute, injectione implevit Cruilissian k lj ; exemplumque profert Cl. Monro, ubi ulcus intra tibiam, tumorem inguinis effecit. 38. Vasa haec sola absorbere antea dictum s33.), de
usu eorundem pauca su ut nunc dicenda. Quod ad pleraque, usus est manifestus ; ea enim A quae vocantur lactea, M scilicet, quae ab intestinis orientia, per me senterium re- pentia, nutrimentum in sanguinem vehunt m).' Itaque non modo utilia, sed corpori conservando omnino necessaria sunt habenda. Nec inutilia sunt ea quae ab aere undique circumfuso aliquid absorbent. Tempora pluviosa pondus corporis humani augere, multa experimenta testantur str); omnibus igitur temporibus, quoddam salutiferum, etsi nobis incognitum, ab aere absorberi, colligere
res quast ADersatrices absorbentia exercent. Ita ad corporis varias partes figurandas haud mediocriter conserunt 36.ὶ Diu etiam, postquam Arteriae vires amisere, vim suorum munerum e Xequendorum retinere videntur 3s.) Hinc, ex proprietatibus vasorum suo ium, corpora animalium ad perniciem, temporis decursu, esie proclivia, Joannes Hunter ostendit. Morbis hydropicis, locum habentibus in diversis corporis cavis cellisque, io quas vasa exhalantia, ad madefaciendum, tenue fluidum perpetuo fundunt, quam Optime oc
) Hoc aliter explicari posse equidem non nego ; sed opinio modo posita, etsi non omnino certa, pulchra saltem mihi videtur. lj in praelectionibliss. m) Gregory, Conspeet. Med. Theoret. P3rης. 382. n) Home' , Medicat Faeis, paci iii. scet. a. Keil. Medicina Statim.
262쪽
His in omnibus absorbentia arteriarum muneribus adversari plane videntur. 4o. Denique, inutilia et nocentia, quae vel in corpus ingeruntur, vel a partibus perpetuo attritis ac labefastatis oriuntur, in sanguinem vehunt, qui postea per exitus cuique aptissimos, omnia ejicit. 4 I. De ossicio glandularum conglobatarum haec habet Cl. Gregory. Usus earundem parum notus: Dicuntur particulas quasdam albidas singere, tornare, quales in ve- siculis rubris languinis reperiuntur so).'
bis, quibus vel vasa sanguifera, vel aliae corporis partes, esse obnoxia, veri haud absimile. 43. Itaque, si vel scindantur vel dilacerentur, ea aeque ac arterias conglutinari, multoque facilius sanari, certiores sumus facti sp). Eorum rupturam hydrops consequeretur, illam autem saepe accidere, quo minus credamu S, insignis tenacitas 3.) in causa est. Acribus vel venenis ut Venereo ex. gr.) absorptis, inflammantur. 44. Aliquot in morbis, vis absorbentium admodum augeri vel incitari videtur. Ita in Diabete Insipido Cl. Cul- leni ea externam corporis superficiem occupantia adeo as-ficiuntur, ut magnam humoris copiam ab aere sorbeant. Hinc, intra diei spatium, urina aliquot etiam libris, quantitatem potus haud raro excedit. His in exemplis, totius corporis inunctio, nimiae absorbentium ad superficiem actioni occurrendo, multum proderit sq). s. Nec minus incitantur absorbentia in Rachitide, quae intima etiam ossa invadit. Ab his enim terram abstrahunt, redduntque mollia et flexilia, ita ut aeger evadat distortus. Hoc autem quibusdam parum certum videtur, quippe qui una cum Culleno celeberrimo credunt, desectum nutrimenti, particularumve ossibus adjiciendarum, absorptione nequaquam aucta, morbum e sicere posse. Hac de re disputare nec Postum, nec Volo, nec quidem opus quoniam, etiamsi auctam absorptionem pro causa habeamusa o) Conspeet. Med. Theoret. Parag. 38S. o) Monro in Praelectionibus. q) Darwin on the retrograde motiou O sthe absorbenis, P. 57.
263쪽
anus, quomodo ei Occurrendum sit, parum adhuc novi
46. Absorbentia, ut supra dictum 4.3, irritabilia sunt,
ideoque, ni fallor, prout Omnes aliae corporis partes, post raves stimulos adhibitos, levioribus minus assici, et post vehementes actiones, debilia, vel etiam paralytica, fieri potiunt. Dum ita laborant, fluida in cava diversa exhalata sorbere nequeunt, et exinde Hydropi locum praebent. In ejusmodi exemplis absorbentia movenda esse, ac omnibus modis eae citanda, neminem latet. ψ7. Scrophula plerumque glandulas conglobatas invadit; ab iis autem non oriri videtur, sed a quadam materia sibi propria totum systema assiciente. Haec in absorbentia recepta glandulas insammat, bubonis venet ei instar. Seu ob specialem stimuli naturam, sive ob glandulae ipsius, inhammatis lente procedit, multumque tempori S, ante a PO-stema formatum elabitur. Glandulae me sente ricae, itidem, praecipue in insantibus, saepissime tument, ac adi-: tui chyli in sanguinem obstant; cui di arrhoea perpetua su - per veniens plerisque aegrotis est exitialis. 48. Et balneum aquae marinae, ejusdemque modica polo, in obstrumonibus hujusmodi, optimos et mirandosrdunt effectus. Proprio stimulo agere, et materiae, Ob- ruentis absorptionem promovere, videtur. Hoc modost structionea solvuntur, quibus aegroti teneris in anni S pe-iclitarentur: conservati autem donec ex ephebis excesse-int, fini siqnt; nam isthic aetatis diathesis strum bsa pleumque evanescit, Ut omne 8 norunt.
49. Lactea in intestina percurrentia admodum amplis
ata nonnunquam inveniuntur, eorumque valvulae coalesia
unt. Inde iit, ut injectio per eas vix adigi queat, atquC ost multam vim adhibitam, non nisi per minimum exium, media in valvula transeat. So. Aliquando glandulae conglobatae in os immutari,icuntur, i. e. terra calcaria obit ruuntur. Plurima hu-asmodi exempla Cl. Monro in praelectionibus ostendit uctum porro thoracicum, si excipias partem orbicula- m, receptaculum chyli vocatam, substantia quadam osse adeo oppletum, ut ne minimus quidem mercurii globulus ervadere cogeretur, repertum es. Ductus tunicae sanaeilae. IEgrotus do oribus dorsi et coxae torquebatus, quiro rheumaticis habiti; semur dextrum magnitudine aductum, ac leucophlegmatia fuit correptum r)SI. In glandulis conglomeratis plerumque carcinomata
264쪽
sedem habent, quod utile est scitu ad prognosin de fumo. rihus formandam. Interdum tamen conglobatas ab initio ulque occupant, quod Cl. Moraro ter vidit; sed plerumque hae tantum post alias proximas affectas vitiantur. Itaque
ex Carci romate mammarum glandulae axillares adeo interdum depravantur, ut illas quoque una cum mamma e 1
scindere sit opus s)6 2 De Morbis quibus, absorbentibus incitatis, medetur t .sa FI. UID A tenuia, quae secundum naturam omnia cava humectant, ibi accumulata, livdropesque varios mox
es ectura, absorptio adaucta saepissianae aufert; hosque raro, niti post absorptionem imminutam, oriri verisimile . ila morbo perquam periculoso absorptio excitata et occurrit et
Sq. Sanguinem extra vasa in telam cellulosam es sum, cute jam nigret cente, ut post colaphum acceptum videre eit, absorbentia tollunt. Pars initio livida in sus cum colorem transit, et deinde gradatim tinctum pristinum recuperat. Hinc obiter observare licet, materiem tingentem ante alia absorberi S . Tumor qui in parte inflammata sese ostendit, a fluidi exhalati in telam cellulosam effusione, aliqua ex parte, Critur su), quod, inflammatione decedente, facillime absorbetur. Praeterea, cum serum, nimia copia effusum, aliquando absorbeatur, his in exemplis, absorptionem 1 uppurationi occurrere Credendum.
ss. Inter effectus quoque absorptionis excitatae salutis ros, tumores imminui, partesve induratas molliri, nodos aliosque ossium affectus dissipari, immodicum calli incrementum ina pediri, cicatrices vulnerum nimis luxuriantes compesci, maculas vel corneae indurationes, aliaque hujusmodi multa, auferri, referendum est. 56. Si sanies pusve in abscessu, ubi formantur, permanerent, partem quandam haud leviter vitiarent; ejiciantur igitur oportet. Haec, inutilia ac demortua, absorbentia stimulant, quae partes etiam sanas, inter saniem ac superficiem interjacentes, ad illam eliminandam, tollunt. Ita ubicunque a materia morbida in vitalia organa effundenda si) Monro de Venis Lymphaticis Valvulosis, p. 9 a.
st) nic, ut et in c. ipite siquente, dissertatio pracitantissima, a so iocarissimo CAROLO STU Ana coram Medica Societate, hyeme proxi ma, lecta, mi in tuu ut perlcgcietur abhinc commicta, maGuCp r adjuvit.
265쪽
periculum imminet, cutem versus adducitur, coque modo periculum plerumque evitatur. Eodem modo rerum extrinsecus illatarum e corpore expulsionem explicare pomum US. 57. Exfoliatio. Ante ullam partem hoc modo eiectam,
moriatur oportet; atque OS mortuum tanquam re S CX te
ra 36.) corpus assicit. Hinc partes vivae circumjacentes stimulantur; vivum os reliquum plura nanciscitur vasa ;Unde terra parti mortuae proxima absorbetur, et sic stria in Oile siarmatur. Inter haec granulationes suti nominantur ab osse vivo ortae, partem defunctam protrudunt, quae, Partes molliores premendo, ipsa more antea dicto citius absorbetur. Observatum est, partem ossis vivi vacuam relictam, parte ejecta esse ampliorem; hujusque superficiem asperam et abnormem esse, dum ea ossis vivi, laevis, uniusque formae videtur.58. Quod de ossibus, idem de portionibus cutis musculorumve defunctis affirmare licet, modusque ejiciendi in utrisque unus est atque idem. Cl. Joannes HUnter, cujus observata jam retuli, insuper notat, partes corpori S di-Versas, quo magis vita sensuque sint praeditae, eo citius portiones de funistas ejicere ; ita cutis musculique hoc citrus quam tendines et ligamenta faciunt x
9. I. DISTEN sio. Vesca urinaria distenta initio molesta sit; sed si stimulo non cedamus, brevi tempore sacilius resistere possumus, et cum aliquanto Post, u riti Zm egerere Conamur, minimum saepe essivit. Hoc in exemplo, distensionem absorbentium actionem excitare,
6o. Calculo felleo in ductu communi choli doctio hae- ente, bilisque in intestina transitum impediente, pori bi-iarii vel ductus excretorii distenduntur. I Rerus sequitur, a bile e cavis horum ductuum absorpta, oriri videtur. 6 I. Largus aquae aliorumve liquorum diluentium usus ydropicis saepe profuisse dicitur. Omnes effectus salua res hujusmodi a vasorum distensione, quae solitam irrita ilitatem deperditam restituit, ideoque ad adtionem et Aci- t, pendere verisimillimum videtur. Simili distensione, ruit in an kio judice, natura ascitem sanat s 3
266쪽
6 r. Lacte in mammis diutius aequo stagnante, tubuli Iactiferi distenduntur, et lac absorbetur Σ): Glandulae ax illa res tu me fiunt, quod forsan vel ob acrimoniam lacti stagnanti impertitam, vel ob quantitatem ilia oli iam illis
allatam, plerumque fit. 63. 6 II. Pressura. - An eurisma arcus a ortae, quodam in exemplo, adeo tumebat, ut sternum ipsum premeret, et, priusquam disrumpebatur, id os totum absorptum a . Expressione aliorum ejusmodi saccolum, complures vertebrae itidem absorptae. 64. Dura mater etian xque cranium, propter pressionem tumorum a pia matre ortorum, interdum fuere absorpta. Exemplum hujusmodi a Cl. Doctore Hunter in praelectionibus memoratum, me audivitie memini, in quo, tumore bene magno a capite hominis abscisis, os per aliquantum spatii omnino defuit. 63. Ulcus quod a piso, super brachium aliamve corporis partem, arcte colligato, oritur, etiam cum cutis non ad id admittendum scindatur, huc quoque deducendum
66. Postquam corpus fit infirmissimum, aegerque diu in
lecto cubuit, partes inferiores oneri superiorum ferendo minime idoneae, haud raro Ulcerantur ac absorbentur-Hujusmodi furit ulcera, quae ex adverso trochante rum
magnorum femoris, vel tuberum is chii, semet ostendunt sc . 67. f III. Friectio. -De usu hujus, in morbis ab imminuta absorptione pendentibus, minime ambigitur. Strigilis apta sat diu adhibita, etiam absque ullis aliis remediis, an sarcam interdum removet. Ubi oleum tepidum inter fricandum adhibetur, felix eventus frictioni soli absorbentia excitanti tribuendus; inunctio enim, nil nisi quatenus partes defendit, prodest. 63. Usus unguenti e mercurio, ex ignavia aegrotorum, saepe sit irritus; minime enim absorbetur nisi post multam et assiduim frictionem. 69. Omnibus morbis qui trictionem desiderant, exercitatio est apprime utilis. Gestatio, etsi omnium optima, si diuturna sit, aegrum defatigat, eoque modo plus detrimenti quam emolumenti aliquando affert. Sed si aegrotus citra lassitudinem sistat, nil est gestatione commodius, quippe quae corpus totam fricat. Hinc saepissime cedem a
267쪽
I membris amovet, nilque accumulationi fluidorum sero. Iorum, melius obstat. o. θ IV. Irimitus. -Nunc plurimum aquae ejicere, abi orbentium actionem stimulando, e redimus. Exemplum a Culleno cel. in praelectionibus memoratur, in quo, poss- quam ad para centesin frustra fuerat decursum, vomitus ulta tro ortus, ascitem ex toto sustulit. 7 I. Exemplum genu ex magna synoviae accumulat actropia tumefacti profert accuratus Crui Esian h. Magna quantitas salis tartari, pro solubili tartaro errore data, vOmitum per quadraginta octo uuae horas violentem concitabat. Vomitu finito, postquam aegri ltomachus, ex medicamento inflammatus, cito sanus fiebat, tumor genu fere
omnino dispersus reperiebatur Q. 72. Agroto, curae Ioannis Hunter commisso, bubo erat,
adeo provectus ut in animo esset, die sequente, eum aperire. AEger interea navem ascendit, ubi nausea correptus abunde admodum vomuit. Bubone penitus evanescente,
auxilii chirurgici nil indiguit. 73. f V. Catharsin-Etsi cathartica, multo minus quam ea de quibus supra dictum, ad systema absorbens excitaniadum, pollere, tamen non prorsu S Omittencla censui. Cremor tartari hydropicis prodest, forsan quia absorptionem adauget. Nam philosophus quidam, qui quotidie aliquoties semet accurata bi lance suspendit, te, mox post purgationem Iini tardi, aliquot uncias plures quam ante coeptam, habere, nos certiores facit se). 4. Ob haec CI. Joanties Hunter credit, gonorrho eam et ulcera venerea topi ea in luem ipsam, per purgantium usum, aliquando immutari posse. s. f VΙ Electricitas. De hac, paucissimis verbis, nunc est opus; namque quantum polleat ad scirrhos discutiendos, ad promovendam rerum variarum absorptionem, etiamque ad cal Ios ostium luxuriantes amovendos, fere omni
76. 9 VII. Mercurius. -Nil adhuc cognitum absorbentia aeque ac mere urius stimulat. Hinc optimo cum effectu in hydropibus adhibetur, et praeter eum iere nil aliud bidrocephalo interno laborantibus, unquam profuit. ἐ77. In quibusdam diu salivationi a fluetis, processus alveolare 3 magna ex parte absorbentur, unde sit ut dentes extent longae, solvantur, et haud raro decidaist. 8. Vis discutiens hujus, uti plurimorum ejusdem na
268쪽
urae, a vi stimulandi absorbentia forsan pendet. Hoc pi: do solo, quomodo scirrhis nodisque venereis prosint, ex plicare possumus. 9. f VIII. Calor et humor. - Haec in vinum junxi, quia una adhibita plurimum possunt. Sub forma cataplasmatum, balnei tepidi aut vaporis, vulgo adhibentur. Multis in exemplis, ad fluida effusa removenda, et ad tumores discutiendos, perquam essicacia evasere. Haec omnia stirnu lando absorbentia agere videntur. Cuti enim se insit mare, et ita partes relaxare, quoi multi credunt, minime queUrit , quia nec aqua neque ullum aliud fiuidum per vivas partes, etiam sit per de surae has, penetrare pollunt. So. F IX. Vulnera.-Ferrum partim orbidae applicatum vim vitae suscitabit, et absorptionem augebit. Hoc utile est scitia, quia praxin aliquot in exemplis dirigere potest. Joannes Hunter, ille chirurgus sagax, notat, ferrum vel etiam vesicatorium nodo Venereo adhibitum, ejus absorptionem aliquando emcere si . 8 i. J X. A potu ab inentia. - Hoc, et sit crudele remedium, utile tamen in t dropibus inventum. Mauris hydropicis in India occidentali nil praeter pauetos fructus acerbos, sitim ad reii inguendam, felice cum eventu, saepe
82. Diu retica et sudori sica forte non aliter quam quantitate sui dorum imminuenda, hydropicis prosunt. Sic enim corpus eodem, quo abstinentia a potu, perducunt, quae stimulum absorbentium systemati praebet.
His demum peractis, tantum super 's , ut ante finem factum, Profectoribus omnibus celeberrimis, ob beneficia plurima accepta, grates agere inibi liceat. 1i vos, judices insignes, hoc cunamen probetis, animus, in vos tempergratus suturus, gaudio perfundetur.
269쪽
DIssERTATIO MEDICA INAUGURALIs
Ex Auctoritάte Reverendi admodum Viri,
D. GULI EI MI ROBERT SON, S. S. T. P.
Academiae Edilaburgenae Praefecti; NEC N N Ampiissimi SENATUS ACADEMICI Consensu. Et Nobilissimae FACULTATIS MEDICAE Decreto a
Pκo GRADU DOCTO RATUS,sUMMIs QU E IN MEDICINA HONORIBUS ET PRIvILEGIIS RITE ET LEGITiΜE CONSEQUENDIS;
Soc. Reg. Med. Praeses Annuus.
Ad diem Ia Septembris, hora locoque solitis.1782.
Adolescentibus spei optimae, Hocce opusculum, Amicitiae sincerae, Animique haud ingrati, Monumentum,
270쪽
sitate dira, quae omnes, lauream Apollinarem iambeuntes, scribere cogi , omnino tacebo: utpote quem, nu rrcvr habentem', res toti s jamjam decantatas, referre piget. Res mea equidem et diffficilis, et gravis, excusat tonem mi itum δε-s erat. Pro υ ili eam tracta et i; ubicunque necesse υidebatur, sentcntiam propritim, auctoritate non tam faepe fa men quam potetrassem, ne o Hentationis arguerer, et ne pagina, ctiectorum Nominibus, nimis referoiretur sabiliυi; sed, ubi nuditoritas defuit, υel Ietit contra Nerum, ut mihi υisum,
nec superbus nec pertinax equidem, sed lubentis mus fui δε-
In pathologia morbi, omnia Agna, omnemque signorum C n- eursum, consi eraυi, ut pendentia a quodam flatu, vel conditione cni filam partis corporum nororum. Primum igitur erat dignosco e, cuinam parti corporis, hic nyccitus quem Θncopen nominamus, esset proprius; et, si id exploraretur, notare, quantum fieri potuit, varios moris quibus causae, in hoc statu inferendo, operantur. Ita, nil erat cur animus, ad
cam, a erteretur. In utrisque, status corporis, unde si na, quae morbum di inguunt, oriantur, idem es in ulla morbo, igitur, res hunc statum asserre valentes, solummodo indicandae erarit. De vi cerebri υel nervorum, utpote omnino ignota, nilsa- tuere tofum, nil volo. Forma loquendi hacce, prae aliis, abnuectoribus et urpatis, posthac titar quia, etsi faepius rei sita, aures forsan delassabit, mihi et idetur maxime te picua, et hic, ut semper alibi, linguam perspicuam, nitidae ac et Canti, antetuli.