장음표시 사용
281쪽
29 in ascite, aqua quam abdomen continet, magna vasa premendo, ea minus reddit capacia; aqua abstracta, vasa non amplius aqua premente, sustentata, relaxentur oportet. Sanguis igitur, a corde fluens, in ista vasa, ubi ob relaxationem minus ei resistitur, dirigetur, unde nee debita quantitas in caput fluet, nec debita cum celeritate. 9. Magnae evacuationes omnigenae, seu urinae, sive puris latis ex abscessibus, sive faecum, idem eodem modo praestabunt.
so. Sed quae hoc saepissime essiciunt, ea sunt omnia
quae actionem cordis vel turbant vel minuunt ; quorum praecipue sunt, cordis ipsius partiumve vicinarum affec
Vix ullus assechus cordis est, aut esse potest, quem auctores, alii aliis temporibus, causam syncopes non nominarunt. Corinflammatum, ulceratum, dilatatum, calculos in sua ipsius substantia tenens, adhaerens pericardio ; hydrops peri- cardii ; valvulae osseae saeiae ; an eurisma aortae; verme Sin peri cardio; multaque id genus alia suere memorata Morgagni, D. XXV. et xxvi. passim. Mnet. sepulcb. lib. 2.
si. Quin haec et similia suerint reperta in cadaveribus eorum, quibus syncope frequens fuisset, minime dubium;
sed aeque certum est, unumquodque inventum, ubi syncope nulla fuisset experta. Multum igitur interest quaerere, quomodo agant, ubi syncope revera adsit. Morgag ni, D. xxv. n. II. et seq.; a. In exemplis quibusdam, uti polypis os portae occludentibus, an eurismate in a orta invento, valvulis osse is factis, similibusque, modus quo motui sanguinis resistitur, e- jusque in cerebro impetus imminuitur, notissimus. Alias autem hoc nequaquam tam manifestum ; ibi igitur,
ad effectum morborum organicorum in cor ipsum editum decurrere oportet. Morgagni, D. XXV i. n. ῖς. et Ep. XXVii.
3. Cor, quatenus musculus, eisdem legibus ac alii musculi obstrictum, ad spasmum ab irritatione, ad que Oebilitatem a nimia actione, defectuve stimuli, sit militer erit pronum. Illum vel hanc inferendo, plerique morbi Orga
Dici nocere videntur. Morgagni, Q. XXV. H. I 3
sq. Actionem cordis saepe spasmodicam fieri, haud dubium. Palpitatio nil aliud. Eam ab organicis vitiis cordis oriri, liquido constat; multo enim est violentior, ubi hi ad sunt, quam cum ab affectu nervorum generali solo N n et Pen
282쪽
pendet. Pulsus, et vi, et freque utia, ab normis, idem probatas . Modus hanc actionem morbidam inserendi plerumque patet. Quae circuitum impediunt, ea Cor, Coti tractionibus ejus resistendo, stimulant ; alia, ut inflammatio, calculi, vermis in peri cardio, et si milia, substantiam illius perpetuo irritando, idem praestant. 56. Si spasmus, ab his irritationibus oriundus, talis sit qualis relaxationi non invicem cedat, circuitus subsistat oportet; si sit tantum actio cellarior, et violentior cerebrum non illico assicietur. Sed cum actio nimia, ad debilitatem necessario recta ducat, actio cordis debilis, pro actione nimia praeeunte, consequatur, et ita syncope oriatur necesse.
57. Vitia organica cor aliter debilitare possunt. Vividae ac lanae actioni cordis conservandae, vis cerebri una minime susticit ; quodam stimulo, a sanguine accepto, etiam est opus. Si s anguinis reditus igitur, per venas, sit vel ab normis, vel deficiens, actio cordis vel turbabitur, vel desinet. Sic, polypi in parte dextra, auricula dextra dilatata, vel valvulae ibi politae morbidae, agere possunt. 38. Aliquot in morbis cordis, nonne fibris ipsius, contractioni validae imparibus redditis, syncopen afferre licet ἰ Hoc in dilatationibus cordis, ulceribus, similibusque, verisimile. 59. Unquamne licet debilem actionem cordis, perpetuae irritationi, a quibusdam vitiis organicis ortae, eodem modo, ac aliquot irritationes ventriculum assiciunt, tribuere ρ Si liceat, syncope sine actione enormi antea praecedente aliquando occurrens, inde explicabitur. 6o. Praeter vitia organica, cordis actio ab normis alias agnoscit causas In morbis spas modicis, spasmi ab eadem, ac qui musculos reliquos adoriuntur, causa provenientes, cor invadere potiunt, indeque syncope vera.
Hinc ratio syncopes, hysteriae paroxysmos saepe sinientis,
61. Cordi debili fieri licet a desectu stimuli soliti, etsi
non a vitiis organicis, Orto. Sic, haemorrhagia a vena prope cor syncopes promptior causa, ac eadem quantitas aliunde emissa ; et abundantes evacuationes, pressionem venis adimendo, reditum sanguinis ad cor retardantes, ejus actionem debiliorem reddent. i62. An syncope unquam reserenda statui cuidam fluidorum ipsorum 8 Inter causas excitantes, auctores numera runt acrimoniam sanguinis, ejusdem nimiam densitatem, vel
283쪽
tenu Itatem, cor ipsum asscientes, ejusque motus turbantes. Quin sui da, dum mutarentur, cor valde allicerent, nemo insidias ibit. Isti tanta irritabilitas inest, ut cujusque stimuli, nisi ejus a natura suppeditati, impatiens evadat. Tadius leuissimus id vivum convulsionibus torquet, Sen ac traite de coeur, l. q. ch. s. n. s. . Levissimum ejus vulnus plerumque lethale. Si putare igitur liceret, talem fluidorum
mutatior rem unquam eVenire, qualis cordis actionem turbare poset, solidis non antea affectis , quin istae mutationes cunctos effectus iis vulgo tributo S ederent, negare in animo non est; cum hoc tamen nunquam eveniat, mutationes fluidorum status inter causas syncopen excitantes,
63. Exemplum Host manno contigit videre, ubi satus, in vasis sanguiferis, cor distendens, syncopen exitialem intulerit. Res similes aliis memoratae . Aer inventus non negatur ; sed eum, a sanguine post mortem, exortum, quam causam mortis extitisie, veri videtur similius u .H m. op. t. iii. p. 27 q.
64. J VI. Generali relaxatione pro signo jamjam posita, i 7.) mirum forsan videbitur, me nunc eandem inter causas syncopes recensere. Multa hujusmodi, prima specie, absurda, revera tamen non, in ratiociniis de corpore humano, inevitabilia. Id ita efformatur, ut nulla pars, ab omni, non pendeat. Omnibus igitur partibus inter sese ita conjunctis, ut singulae singulas invicem afficiant, in tali circulo causarum et effectuum, qualem systema humanum, adeo complicatum, in conspectum edat, injuria cujuslibet partis totum turbare poterit, et quod nunc pro effectu ponitur, id alias pro causa ponere licebit. Dum relaxationi igitur, vis nervorum, quavis in parte, undecunque imminutae, este istum esse licet; e contra, relaxatio undecunque orta, Vim nervorum, quavis in parte, haud dubie invicem imminuet. 65. Sed relaxatio partis, ultra partem initio affectam, opus extendit; nam, ex consensu inter omnes fibras vivas, relaxatio, vel tonus in una parte amisius, toti systemati similiter, ac sere aeque assecto, brevi communica
Hocce principium, multa causarum remotarum opus spectantia, explicabit. 66. Sanguis e magno ore profusus, syncopen citius inseret, ac eadem quantitas e mi uore suens. Biatio in
284쪽
contrahendi, et semet sanguinis quantitati aptandi, vasis praebetur; unde nulla relaxatio, nisi quae, a mole sanguinis amissi, per totum systema sanguiferum divisi, provenit ; sed ibi, ore magno sanguinem cito profundente, relaxatio vastis vicinis repente illata toti systemati communicatur, et syncope consequitur. 67. Eodem modo intelligitur, cur syncope ligamentum post venae sectionem solutum sequatur. Id manens, vasa brachii praeter solitum tendit; idem sublatum, relaxatione repentina et magna facta, opportunitatem ad syncopen, quam sanguinis detractio attulerat, multum adauget. 68. Sudor aliud exemplum potentiae relaxationis exhibet. Hic, quippe evacuatio a systemate Valarum relaxabit, relaxatio tamen major sit, quam quae evacuationi soli tribui possit. Humor ac calor, ut omne S norunt, Vimpossident miram fibras corporum humanorum relaXandi, et relaxationi inde oriundae, debilitas sudorem vulgo comitata, partim est tribuenda. Syncope ex balneo tepido huc illustrat, firmatque. ICalorem quadam ex parte, pro causa habere licet; sed idem caloris gradus, absque humore, idem non praestat. Unde hoc discrimen, nisi a relaxatione i Senac, p. 34O-69. Plura de effectu relaxationis in nervos dicere, supervacuum judico; quisque novit, quisque sentit, debilitatem quam inanitas, et vigorem quem apta plenitudo, afferat. Observare tantum liceat relaxationem eo plus este effecturam, quo magis vasa antea tendebantur. Absce:s-bus, etsi minimis, scalpello apertis, in syncopen saepe inciditur ; quia, scilicet, pars antehac tenta, e X toto r2pente relaxatur. Idem in isthuria fit, ubi, etiamsi quantitas collecta non sit tanta, quanta ejecta, circuitum valde assicere possit, attamen, magna et repentina evacuatione sacta, syncope interdum succedit. o. Si quis, magnum frigus perpessus, tectum bene calefactum ingrediatur, syncope haud rara; eane nimiae relaxationi, post arctam constrictionem, an stimulo caloris, an utrisque, tribuendat
i. Post jam tradita de causis excitantibus, earumqae opere; conditiones; quae corpus ad syncopen opportuniu. reddant, enumeratu haud erit dissicile. 72. Cum signum unumquodque vim vitalem debilitari estetur, quo propius hanc debilitatem accedatur, eo cau
285쪽
sae excitantes essicaciores evadant oportet. Debilitas, igitur, inter praecipuas causarum praedisponentium re Censenda. Itaque compertum, morbis prioribus confestos, prae omnibus, mulieres prae hominibus, senes prae adolescentibus, ecte huic obnoxios. s. Debilitati quatenus causae praedisponenti, vel generali, quippe a statu totius corporis ortae; Vel topicae, quippe parti uni propriae, esie licet. Stomachus unus debilis, indeque irritatus, hunc mortalem ad syncopen Procliviorem reddere potest; illum debilitas, cor ipsum adoriens, pariter assicere quit, ita ut causae levisssimae, cordis actionem turbantes, syncopen inferre sint potes c.).74. Inter cautas praedis ponentes, mobilitas saepissime eminet. Haec intendet effectum omnibus causis excitantibus, quarum primum opus est vim nervorum excitare ; omnibus item pathematibus, mentisque motibus, unde major debilitas non oriri non possit. Hinc mulieres hysteria vexatae animi deliquium tam saepe experiuntur ; hinc quoque Origo istorum spasmorum cordis, quos inter causas excitantes jam antea memoravi s6).7s. Mobilitati, vela debilitate, vel a ple thora, oriri licet. Debilitatem pro causa nemo respuet; et tunc opportunitatem esse maximam non negabitur. Eam quoque aptet hora oriri, foeminae quaedam hysteria lacessitae, quae Perquam mobiles sunt, et ad syncopen pronissimae, testantur. Huc quoque syncope gravidis tam communis partim referenda. 6. Usum scribentium de syncope secutus, vitia organica cordis, partiumque vicinarum, inter causas e X citantes, etsi melius inter praedisponentes collocanda, Ordina-xi. Si unquam excitent, lethi fera plerumque eVadent. Pro causis praeda sponentibus considerata, effectus eorum, a supra dictis s; a. et seq.) de vi eorum, cordis actionem, levistimas ob causas, uti motum sanguinis, exercitatione modica, acceleratum abnormem, vel debilem reddendi, abunde patebit.
. 77. Si vis vitae non infra gradum certum dejiciatur, ex vi quadam, homine insita, ultro d) relli tuetur. Si tamen diminutio ejus adeo processerit, ut fines certos egrediatur, licet ars solertissima in auxilium naturae laboranti S, VOCetur, et haec, et illa vi cerebri perditae ducendae impares
286쪽
evadent, et syncopen, huc usque progressam, mors sem-
8. Si conditio corporis igitur, operi causarum syncope amovendae idonearum, amica vel inimica, si simul gradus, ad quem imminutio vis nervorum progre ita fuerit, nobis plene innotesceret, singulis in exemplis, utrum aeger
Periclitaretur, necne, nosceretur: De statu corporis ta-
meu nil est unde judicari possit; de gradu diminutionis,
multa sed incerta extant ; ideoque Prognosis Parum certa proserenda.
79. Quo magis sensus amissi, quoque magis motus languidi, eo magis vis vitalis in deliquio minuitur; ubi interim nil metuendum, nisi quatenus ad justam syncopen
ducit. Sensus et motus, ex toto cessantes, periculum ingens declarant. Gradus frigoris corpus assicientis tunc produce habendus. Id auctum, periculum auget, et tibi tantum fiat, quantum ullam corporis partem rigere sinat, plerumque de aegroto actum est. 8o. Diuturnitas paroxysmorum, et ubi repetuntur, eorum frequentia, gradum periculi sat certo indicabit. Qui frequenter et vehementer abs re deficiunt,' inquit perspicax Hippocrates, repente moriuntur.' Serii. Gaph. 4 I. Senac, tom. ii. p. 56 I. 8Ι. In prognosi formanda, causae praedisponentes sunt cautissime considerandae, utpote quae diversae gradus periculi diversos asserant. In irritabilibus, uti in foeminis hvsteria laborantibus, syncope saepius reversa, interdum diu durabit, nullum signum alias periculosum deerit, et nihilominus exitus lethalis, rarus vel nullus. E contra, ad modum debilitatis, a quacunque causa, syncope, etsi
levis visa, mortem imminere praenunciat. Senes ea correpti, brevi plerumque opprimuntur. In febre, vel scorbulo, levissimus nisus lethi fer evadit, etsi aeger, ante nisum, syncopes lethalis causam, vix periclitans videretur. 82. Vitiis organicis, cordis, partiumve vicinarum, syncopes causis, morbus semper immedicabilis. Paroxysmi, omni remedio in casum tentato, adhuc frequentiores facti, morte demum finientur. 83. Denique, licet syncope saepe perbrevis et non admodum periculosa inveniatur, attamen, quoniam mortis
imaginem justam gerat, semper terrifica , quoniamque
eas vires imminuat, quas mors solummodo aufert, nullum exemplum adeo est leve, ut periculo ex toto careat. Ubique vim adquirit revertendo, corporique altius insigitur,
287쪽
Dst SYNCOΡE. 297 et vi consuetudinis, et debilitate singulis incursibus adaucta.
pos in corde, inque vastis magnis, ex sanguine, scilicet, ibi inter paroxysmum stagnante, proveniente S. Hoc raro vel nunquam occurrit. Quos syncope quandoque invasit, ii plurimi ; sed quam pauci, hanc diram sequelam experiunturi Certe, si sanguis inter syncopen coaguletur, coagulum tale esse oportet, quale motu S cordis rediens dissolvere queat. Sed hac hypothesi vix opus ;experimenta enim Herusoni sagacis probant, sanguinem, dum aer absit, diutius absque coagulando manere, quam paro Nysmi syncopes vulgo durant; vix igitur credendum
eum unquam ante mortem ita concrescere, ut firmum po
8s. Syncope non semper metuenda, nec pro morso periculoso effugienda. Sub medico callido, remedium est minime spernendum. Ubicunque relaxatio fibrarum muscularium, vel diminutio a Chionia vasorum sanguiferorum, desideretur, nil aeque ac syncope valebit. In morbis inflammatoriis, sanguis ad deliquium tuto ac commode saepe detractus. Haemorrhagiae saepe sponte sua substiterunt, syncope invadente, post alia remedia frustra exhibita. In hujusmodi exemplis, pro syncopen intempestiva opera pro-lhibendo, omni arte allicere debemus ; proque eam illatami brevi arcendo, ut maneat parumper, donec nempe sat: temporis fuerit ad sanguinem, in oribus vasorum eum prOlfundentium, coagulandum, ne haemorrhagia iterum re-ideat, est nitendum. Sic vires aegri Conservabuntur, quae, haemorrhagia perstante, admodum fuissent infractae.
Si nullum consilium hujusmodi, medici est syncopen
quam citissime tollere, ejusque reditum quomodocunque potest praecavere. 86. Syncope tollendae, situs horizontalis, vel etiam caput humerique reliquo corpore paulo demissiores, optime On Venient. Bonum hinc capiendum ex supra dictis facile zolligetur 6.). In deliquiis mitibus, situs, aerque fri-ridus libere admissus, aegro resuscitando plerumque susti-rient; si non, aqua frigida in vultum inspersa, manus ei inmersae, tempora aceto lota, sales volatiles, aut quodvisimile, naso adhibiti, saepissime rem peragent. H man, m. iii. p. 272
288쪽
87. Alias, syncope iusta, ad alia est decurrendum, ut
vires latentes excitentur. Totum corpus bene est fricandum, quod et stimulo fri monis, et sanguinem Cor versus movendo, multum proderit. Errhina in nasum projicere, nec enemata maxime stimulantia se , negligere Oportebit. 88. Gradus syncopes extremus, asphyxia nominatus, eodem modo tractandus; eadem situs cura, eadem aeris frigidi libere admissi, eadem stimulorum adhibendorum opus. Hic tamen calore corporis multum jam imminuto, frigus, quod adhibitum initio adeo prodest, non tam necesiarium. Hic quoque frictione magis assidua, et pannis calidis, uti oportet. Frictio magis esticax evadet, si quid stimulans simul cuti infricetur ; modo Caveatur ne res sit adeo acris, ut frictionem in posterum impediat. Impetus electricus, alias tam potens stimulus, hic commodo adhiberi potest. Habs's aiare, sto the Uing and Pam
89. Unquamne decet sanguinem homini syncope ipsa laboranti detrahere Τ Ιn exemplis ejus diu durantis, hoc remedium est vulgatissimum, sed inconsulte. Qui fit, quisieri potest, ut evacuatio, vim vitalem ad minuendum tamessicax, ad eam, jam fere extinctam, resuscitandam polleret 8 Et theoria, et experientia hanc consuetudinem respuere videntur. Traditur famae, multos milites, legionibus Britanniae a Philadelphia ad Eboracum Novum iter facientibus, anno Ι778, itinere et solis torrentis ardoribus oppressos, defecisse ; quibus sanguis detractus, eos Omnes mortuo S, quibus, sanguine non detracto, cardiaca exhibita, eos sanos plerumque evasisse. Hanc sententiam auctoritas complurium eximiorum omnino firmat. Sanguinem detrahi Ho annus non modo his verbis vetat, Nunquam tamen in ipsa mali accessione
celebrari debet,' sed exemplum quoque adjicit, in quo exitus exitialis sibi nosceretur. H m. Op. t m. iii. p. 27S. obf. 6.9O. Inter paro xysmum, locus medicinas ore administrandi nullus, et conatus inconsulti ejusmodi, res in tracheam ipsam projiciendo, admodum periculosi interdum c vadent. Ubi aeger adeo convaluerit ut haurire possit, aqua cardiaca quaelibet, vel vinum, modici administrata, vires citius revocabunt. A qua frigidissima hὶ sorsan non minus ac alia adeo laudata proderit. Hos an . t m. ixi
289쪽
I. Vel causas excitantes evitando, earumve essectibus obviam eundo ;II. Corrigenda praedis ponente S. 92. I. Causis excitantibu S, earumque opere, antea tam plene tractatis, de modis eas evitandi, utpote qui abunde patent, multa dicere non opuS. Imbecillis et exhaustis, rite recubantibus, ex toto quiescendum, ac omnis impressio, quae vel agitare vel turbare posset, procul abigenda. Quem syncope ex morbo quolibet cordis invadit, eum
nimium Calorem, exercitationem immodicam, cibum vel potum stimulantem, omnia denique circuitum accelerantia, effugere ; eundem plei horam tenui victu, modica sed
Constante exercitatione arcere; et omnia, quae sanguinem cor et interna versus propellant, evitare oportebit. 03. Causae excitantes non omnino evitabiles, quam citissime tollantur. Si res crudae in ventriculo syncopen e X- Citent, eae ejiciantur. Huic emetica mitissima, ut infusum florum cham ameli, plerumque erunt apti JHMa; nam
acriora emetica ipsa syncopes interdum causa sunt. Acria Vel venena hausta cito eliminentur, modo fieri possit, si non, acrimonia demulcentibus obtundatur, vel specifico corrigente, si talis noscatur, deleatur. 94. Nonnunquam causae excitantes nec vitari, nec tolli queunt; ibi igitur effectus earum in systemate minuere conandum. In aquis hydropicis evacuandi S, ex. gr. multum detrahi saepe necesse. Hoc incaute factum, lyncopen Vel mortem afferret ; sed aqua per os angustum, rivulus interdum impeditus, fasciaeque prementes, Omne periculum cavent.
9S. Quaedam causae minus pollebunt, ubi systema operi earum minus obnoxium reddatur. Ita, cum Causam irritationis, vel doloris auferre aut vitare, saepe non nostrae est opus, systema contra ejus opus minuendo sequelas cavemus, haud aliter ac si ipsa causa fuisset minuta. Rebus ita sese habentibus, optum syncope Occurrendo Utile saepe invenietur. 96. Si causas excitantes nec vitare, nec tollere, nec earum opus imminuere possumus, effectibus obviam est eundum fulciendo vim cerebri, quam illae omne S CVertere tendunt. Quae antea praecipiebantur 86- et se i ) In opes profligandae gratia, ea hic quoque conveniunt. O o a . Idem
290쪽
Idem positus, aer purus frigidusque libere admissus, stimuli et interni et externi ibi laudati, hic quoque necessarii. 97. II. Cum causae praedisponentes, e nervis debilibus vel mobilibus praecipue constent, eos corrigere plurimum
98. Debilitas, utpote quae a morbis praeeuntibus peΠ- det, tolli, ante hos sanatos, saepe nequit. Remedia sinnulis apta, mens medici sagacis ipsa optime indicabit. Potestatum debilitantium effectibus felicissime obviam ibitur, victu levi, sed nutriente, exercitatione pro ratione virium aegroti, stimulantibus, et tonicis. E stimulantibus, vinum optimum ; e tonicis metallicis, ferro maxime fidendum ε, eque vegetabilibus, cortice Peruviano. Pro his, si parum votis respondeant, alia similia sunt exhibenda. 99. Ubi mobilitas urget, priusquam eam tollere Conemur, exquirendum est, utrum a ple thora an debilitate oriatur. Si ab hac, eadem praecipere oportet, ac cum debilitas una praedisponit; si ab illa, ple thora est imminuenda. Urgente malo, ad venae sectionem, aliasque evacuationes, confugiamus necesse ; sed plerumque praestat eva-ς uationibus parcere, et rem tenui victui et exercitationi
IOO. Quoniam causa prima mobilitatis sublata esse c- tum non semper tollat, quaedam, vulgo pro antispasmo dicis celebrata, in auxilium vocare licebit. Ex antispata modicis jure ita nominatis, perpauca assae foetidae praestant, quae praesertim proderit exemplis syncopes hysteria conjunctis. Est ubi aether, moschus, Camphora, aliaque id genus, commodo erunt. Epispastica regionicordis adhibita, ut amicus mihi dixit, signa semel malanopere levarunt , ab iis tamen, effectus diuturni minime sperandi. Io I. Variis tonicis quoque pro antispasmodicis, uti commode licet ; sed de his antea locutus, nil nunc addam, nisi monitum unius usum spe Clans. Balneum frigidum, etiamsi tonicum, et antispasmodicum apprime efficax, in- Ventum, raro vel nunquam hic adhibendum judico. Quodam in exemplo, ubi novi periculum factum, prima in aquam immersio, magnam palpitationem, in syncope pic-rumque exeuntem, semper attulit.
Ioa. Quum dixi, vitia organica cordis inter causas prae