장음표시 사용
301쪽
editi Quam maximos; essicit, enim, et servat aequilibrium inter partes internas ac externas constans. De pondere atmosphaerae, jam verba feci, et certe nostro cor pori fragili compingendo fusticere videtur. Sed hoc cavit provida natura. In cavis quibusdam corporis nostri, aliquantus est aer, qui, calore rarefactus, aeri externo satre sitit. Secundum quosdam c), aer abunde suppetit solidis et vegetabilium et animalium ; fluidaque dilatari posse, experimentum sequens a Culleno ipso, in praelectionibus traditum, probare videtur. Arteria quaevis duobus locis ligata, et plena sanguinis resecta, servetur in eodemd gradu calori S, quantum potest, et in recipulo antliae pneumaticae ponatur, aere exsucto, arteria magnopere tumebit. Idem animalibus vivis evenire, multa pericula lacta, testantur. In recipulo exhausto, enim, occlusa, aer in cavis adeo dilatatur, ut tumeant exinde, variaeque corporis partes praeterea, fluidis expansis, turgeant. Aeris externi
pressio igitur, adeo nil nocet, ut plurimum prosit. Alii quidam usus jactantur, ita tamen futiles, Ut mentionem vix mereantur. Sunt qui assirmarunt, sapores non percipi posse in aere levi, ideo non in summis montibu). Huic opinioni adversatur quotidiana observatio, nec non a stirmatio philosophi eximii d), qui se participem sui se pran- dii sapidissimi, in summis Alpibus, testatur. Quidam,
iique nuperi, assirmant, aerem prementem corpora anima
lilium ad quandam redigere formam ; hoc autem intellectua minime facile. Nam certe, animal non in vitam provenit
udis indigestaque moles, quam postea aer essingit, atque xcudit. Aeris pressionem fibras reddere densiores verisimile ; sed hoc longe aliud. Pressura acris, variis in locis, variisque temporibus, ibidem multum variat. In fodinis profundis, mercurius usiaque ad 3 a. pollicem interdum adscendit, et in excelsis
non tibus, ad 16. nonnunquam descendit. Hujus ratia acile reddita; in fodinam, enim, descendendo, columnam neris altiorem, ideoque graviorem; monte S, autem, ascen-lendo, brevem ac levem efficimus. Ait aliae sunt varie--ates, quarum causa adhuc magna ex parte latet. Obser- atur, mercurium plerumque descendere, ubi in coelo ranquillo imbres immineant; ventis furentibus quoquclescendere, in parte, quam versus venti diriguntur, etiami tempus non sit futurum pluviosum; e contra, fere sem
302쪽
septentrionalibus plus subire mutationem quam australibus se). Causas harum varietatum scrutari non ad me attinet f). Ut res veras, cunctisque concessas, nunc Pono, quaeramque paucis, quosnam effectus in systema
Pathologia humorali vigente, plurimi morborum coeli
mutationibus, mechanice operantibus, tributi. Si minus aequo aer premebat, aerem a sanguine separari permittere dicebatur. Hinc spuma, partes disjunctae, et ad lentorem proclivitas. Si eontra nimis premeret, sanguinis transitum impedire dicebatur, eumque in massam crassiorem premere ; Unde lentor tenax in vasorum lateribus deponeretur, qui causa intermittentium aliorumque morborum habebatur. Hujus doctrinae nemo qui Cullenum mirandum de ea vel legit, vel audivit, refutationem desiderabit. Dolores antecedenteS plurimos mutationum coeli et imbrium imminentium admonent; cujus rei haec ratio fuit reddita
Aere leviore facto, quod plerumque in mutationibus hujusmodi fit, sanguinis motui, in quibusdam partibus, minus resistetur. Si sanguis simul augeatur, quoad Volumen, vasa distendentur, sensus doloris in quibusdam membranulis, ei ab inflammatione orto non dissimilis, orietur. Dubium est attamen, quousque haec explicatio sit recipienda ; nam, una cum mutato pondere, aer alias mutationes, quod ad calorem, humorem, ac frigus, de quibus postea agetur, subit. Haemorrhagiae quaedam, fecundum plurimos, a gravitate aeris imminuta saepe oriuntur. Ex innumeris eXemplis, ecce unum in verbis ipsius eruditissimi Meadii. Memorabilis est tum morbi, tum eventuum etiam ratione, qui eum comitabantur, Pitcarnii ipsius casus. Is cum in Scotia haud procul Edilaburgo ruri esset, anno 1687, mense Februario, coelo solito magis sereno et rubente sole, in ipso lunae coitu, subitum habuit, sine causa manifesta, sanguinis e naribus profluvium, quod praecesserat gravis insolitae virium imbecillitatis sensus ; postridie autem in urbem reversus, comperit in baro scopio, ea ipsa hora, quae Dona fuit matutina, altius subsedisse hydrargyrum, quam alias unquam descendere aut ipsi, aut amico suo Gregorio, cujus in aedibus adservabatur, visum fuerat. Mortuum etiam eodem tempore concedisse alterum amicum, Cock-hurnium, e) Abrid. os Phil. Trans. VOl. ii. p. 2O. Has cognoscendi cupidus, in scriptis IIalleri et aliorum
303쪽
burnium, Philosophiae Prosessorem, ex repentina sanguinis e pulmone eruptione ; et quinque aut sex alios, familiari- ate sibi conjunctos, qui opem ipsius quavis aegritudinea Uicti implorare solebant, diversis humoris pro sussionibus
tentatos, cum magno suo dolore intellexit.'
Si mercurius unquam subito a 3o ad 27 pollices quod certe raro fit, nisi locus mutetur in descendat, diminutio pressurae, ad tria vel quatuor millia librarum, exsurgens, circuitum sorsan turbare valebit, cujus prima indicia in pulmone saepissime semet ostendent, ut et in membranis narium laxioribus.
Ut sanguis libere per pulmones suat, ii distendantur
oportet; aliter enim vesiculae collapsae, vasa minora comprimendo, transitum sanguinis per ea impedirent. Eximius philosophus fg sibi persuasit, aerem aliquantum esse
per vitam intra thoracem ipsum. Si hicce aer in cavo pleurae eam inter atque pulmonem revera esset, pulmonis motum inde multum fore affectum, verisimile videtur. Si quis, ex. gr. ab atmosphaera gravi in levem subito remo-Veretur, aer in thorace gravi atmosphaerae resistere anteal potis, pulmonem nimis premeret, ita ut, levis aer intrans eum plene distendere esset futurus ineptus. Hinc solita sanguinis quantitas transmitti nequiret; unde dyspnoeae sensus, sanguisque accumulatus, et vasa rupta. Sic qui-idam; sagacissimo tamen Haltero videtur ), aerem interi pectus et pulmonem esse nullum. Nihilominus aer nimis levis, utpote qui pulmones minus dilatet, et superficiemi r minus premat, forsan interdum opportunitatem ad haemorrhagias augere, ea sve excitare, potest.
Quosdam imbecilliores, poli pondus aeris subito immii nutum, in syncopen incidisse fertur; num hoc a pretasura subito imminuta, ut in hydropico, aqua abstracta, pendet Zmantum ad alia mala ab aere nimis levi metuenda, nonne consideranda est, aeris ipsius absoluta quantitas, quae forsan minor justo, et pulmoni et systemati nocebit trier externus singulis respirationibus, quoddam nocivi Q ystemate evehit, ad quod evehendum, si aer levis, ob Vo L. IV. quan-
g) Uales, Haemastat. ibi l. p. 83. et 84. De origine, usu, mo Juque mutandi Herem hunc ipse nil cicit. Alii putant aerem abs Or- aeri. In Keilio eZemplum est hominis cui uno. xviii. aCre absor aendo additae. Quisnam Keilio dixit aerem revera absorberi, et non
h) Prim. Lin. p. Izo,ra I. Cuius opinionem Monro Cel. in Pr3e-ectionibus sirmat.
304쪽
quantitatem nimis parvam, sit parum aptus, pessima mala oriantur oportet. In montibus tamen excelsis superandis, aer levior quam usquam alibi, sine incommodo multis saepius toleratus. Confitendum est, observationes hac de re inter se quodammodo discrepare. Philosophus ille nobilis, qui nuper 2Et nam ascendit, haec verba habet: Theair Was very pure and keen in the whole up per region f mina, and particularly in the most eleva ted paris o fit, that we had a dissicut ty of respiration, and that inde pendently of the sulphureous vapour si).V Ulloa autem adirmat, ipsum ac comites lente ascendentes sat facile respirare posie, etiam in cacumine Andium, ubi mercurius ad 16 gradum stetit. Verba Halleri, attentione dignissima, quoque proferam : Magna tamen diversitas est inter aerem, per vapores, aut subtractam partem sui elementi ra-xesactum, aeremque qui, ob loci altitudinem, et ab centro telluris distantiam, tenuis est levisque. In isto enim, etsi ad dimidium pondus aeris diminuitur, tamen absque dissicultate respiratur, ut et ego in monte Jugo et Furca
comperi, in Caucaso alii; in Qui tensi levi aere cl. Galli, in aliis altissimis montibus iterum alii, et in Pico Teneriste, in Canigou, et 2Etna demum idonei ductores, in Pi-chin cha denique monte, cum argentum vivum infra I 6 pollices delapsum esset, academici Galli experti sunt. Neque brevi unice tempore in ejusmodi aere commode vivitur. Totis enim sex septimanis cl. Galli in monte Pic hinc ha vixerunt, in Gothardo monte totis annis Monachi supervivunt, aliique etiam in altioribus locis tota aestate ruricolae V Ad varia esiluvia, praesertim sulphurea, animum advertere decet; nec facile erit dignoscere, quantum dyspnoeae, aeris nimiae levitati vulgo tributae, ab his pendeat. De frigore, in montibus excelsis quoque reperto, quatenus pulmonem ipsum assicit, nunc
tacebo; quippe qui, de eo postea sim verba facturus ; sed
de effectu ejus ini aerem, pauca loqui operae erit pre
Bussonius, secundia perinde atque scientia insignissimus,
hanc rem plene traelavit, eique videtur medicos halluci- Natos e sse, aerem nempe ut fluidum elasticum solummodo considerantes, neglecto opere frigoris, quod hic tantum,
quantum aerem aeque densum in montium cacuminibus,
ac in locis imis, servat. Quibus haec opinio iunititur, argumenta multa sunt.
i) Sir William Hamiltoi s account of AE n and Vesuvius. ) Physiol. vol. iii. p. 193. auctoresque ibi citatos.
305쪽
lmo, In summis montibus, aeque vel magis, ac in locis inferioribus, venti surunt; qui tamen lenes, Zephyrisque similes, esse debent, si aer esset tam levis quam multis vi
ado, δε quilae, aliaeque complures aves, ibi multoque
altius volant, quarum corpora aer, pro ratione altitudinis,
levis tactus, vix sustinere pos t. 3tio, Ibi facile respiratur, si excipias frigoris opus, pulmonem ipsum laedens. 4to, Uti calor dilatat, ita frigus perem condensat, frigusque crescens a montes ascendentibus semper sentiturά Ex toto colligit, acrem esse ubique fere aeque densum, frigore scilicet pressurae inopiam rependente si). Quicqui ci circuitum sanguinis velociorem reddit pulmonem non assicere non potest, sanguisque ibi impeditus, vel
accumulatus, vasa sacile rumpet. Ab experimentis Halesii m) conflat, aquam in arteriam pulmonariam vituli demortui, modica vi injectam, non per comite S Venas redire, sed in vesiculas liberrime suere. Arterias exhalantes, post quam ante mortem laxiores esse minime negandum ; Credere autem fas est, eas per vitam facile dilatari vel disrumpi posse, ita ut haemorrhagiam pro tempore essiciant. Ob nisus montes ascendentium, sanguinis motus plerumque fit velox; unde, ut Halle rus notat, haemo ploe levitati aeris vulgo tributa. Verba ipsius iterum proferam : Si alii a secessu in montanum aerem haemor-
rhagias exiguas, haemo ploen passi sunt, ut in primis in
Johanne Sche wchzer triste exemplum e X tat, ad conten- tionem potius adscensus, atque ad summum intensas vi- res respirationis retulerim. Quiescentes enim viatores iidem nihil ejusmodi patiuntur nec equi S usi.' Gravis aer gratior est levi. In eo, minus frequenter respiratur, vel ob pulmonem tam plene expansum, vel ob plus rei nocivae singulis respirationibus evectum. In eo quoque, homo vegetior factus, et in medio densitore facilius movet, viresque auctas ostendet. In campana enim usi natoria, at mosphaera octies graviore solita pressus, onus attollere potest decies gravius quam ad terrae superficiem Si campana lente descendat, parva incommoda ab urinatore sentiuntur, si excipias dolorem aurium, acre, scilicet,
lj Busson Supplem. a P Plistoire Naturelle, tom. v. P. 36z- Quem locum Cullenus eruditissimus, hac chartula perleeta, inibi, solita
306쪽
tympanum nimis premente. Is cuidam adeo suit ingratu S, Ut aurem charta madefacta et convoluta obseraverit; sed dum descendebat, tanta vi introrsum suit adacta, ut manu chirurgica vix extrahi posset n). En igitur quo rem deducam multi morbi alias agnos- lcente S causas, multa incommoda, quaedam commoda aliunde orta, pressioni atmosphaerae varianti inepte sueretributa; res est nihilominus nec levis nec ulli, praecipue si pulmones vitio laborent, negligenda. Qui in Helve-- tia nostra,' inquit Halle rus, pulmone debiliore sunt, certo pereunt quando altiora in loca sedem transserunt, ε maxime sit calor accesseret.'Hisce breviter exactis de gravitate et elatere aeris, quas quidam proprietates ejus nuncuparunt, ad alia vulgo qualitates nominata, nunC progrediar. Hic obiter notare liceat, plurimum in charactere hominum efformando, qualitatibus aeris, ex quo immortalis Montes quieu scripsit, vulgo tributum. initia eae et animalia et vegetabilia admodum afficiunt, nemo dubitat. Canes quidam et Galli pugnaces Hiberni, mutato solo, naturam quodammodo mutant, equique Arabiae omnes superant; analogia igitur in sententiam Montesque anam recta ducit. Qui mediis ardoribus, extremove gelu, aduruntur, ii miserum et ignavum genus, cuique rei magnae impares, inventi. In calore magis mediocri, ubi coelum serenum fertileque soluin sunt, regiae potestati vel sacerdotum nimis dediti, incolae plerumque servilem aetatem degunt, nec gloriae sulgore, nec libertatis dulcedine, capti. Quibus tamen coelum frigidum, varium, sterileque solum sunt, ii durum genus, libertatem vitae anteponunt. Ingenium est varium et mutabile. Exercitatione ac periculis gaudentes, pacem et otium bello et venatui posthabent. Et si doctrina climatis non sit prorsus rejicienda, celeberrimus philosophus so) nuper abunde probavit, plus aequo climati plerumque tribui. et in populis formandis, leges, instituta, moresque, aeque, Vel magis, pollere. Hanc rem attamen philosophis disceptandam relinquens, perpauca de est ectibus aeris calidi, humidi, frigidi, nunc ordine proferam. Aeri
n) Vide Clare on ibe motion os sui , in quo multa de acris interni ac externi aequilibrio invenies. Censet, quod si campana subito ascendat, aer internus tanta vi soret eXpansus, ut tunicas vasorum disrumperit, mortemque inferret.
ο) Hunre's Esso On the Character of Nations. Vide quoque mi fora, qui litem eum inter et Montesquieu componere pulchre cc
307쪽
Aeri semper calor inest spin, indeque secundum quosdam
semper fluidus fit. Gradus autem multum variat, haequCvariationes systema humanum magnopere assciunt. Aerbene calidus non modo non nocet, sed multum prodest Circuitum aequum servat in partibus externis, perspirationem, aliasque utiles excretiones, promovet. Vim neruosam excitat et alit. Sanissimi et robustissimi ,V ut verbis elegantissimis Gregorii nostri utar, qui tali auxilio
nil egent, novam alacritatem tam animi quam corporis exinde sentiunt: Debilibus vero et imbecillis, et adversa valetudine exhaustis, vires labefactas restituit, et quasi vitam ipsam deficientem integrat. Vires musculorum reficit et conservat, sensus jam hebescentes acuit, sanguinis circuitum languidum et fere stagnantem initigat, pulsus sin se- .nibus tardos) festinat, et debilem fluidorum motum ac distributionem per totum corpus promovet; ideoque secretiones et excretiones omnes jam minutas et fere suppressea, praecipue perspirationem, restituit q).VE si certus tamen finis, quem calor aeris, vel gradu vel diuturnitate egrediens, diros exhibet effectus. Systema enim nimis irritatur; sanguinis circuitus initio velox, mox languet; partes sanguinis tenuiores dissipantur, et calor internus nimius factus. Hinc sanguis ad putredinem pronus; hinc summa debilitas, et ad dylenterias, febres malignas, aliosque id genus morbos, Opportunitas. Aerem, inter respirandum, aliquid nocivi e sanguine evehere, inter omnes convenit; nec dubium, quin aliquid utile ei quoque impertiatur. Quale istud utile sit, meum non est statuere. Multi opinati sunt, sanguinem in pulmone refrigerari; Crawford censet, sanguinem transeuntem, Phlogiston suum aeri communicari, et dein calorem antea latitantem, ex aere phlogisto addito, praecipitatum absorbere ; nec opinio antiquorum, qui credidere, esse in aere aliquid quasi vivificans, animalibus inter respirandum immissum, Monroto ipsi absurda videtur. Nullam sententiam pro mea ponam; juvenis enim assirmans solummodo est jure intolerandus, et sententiam quamvis probare in disceptationes obscuras et perlongas abduceret. Mihi susscit observare, aerem nimis calidum respirationi esse omnino ineptum, et serius citius animalia occidere.
p) De caloris natura sermo non est: in eam inquirere a proposito longe abstraheret. Vocabulo, usum secundum vulgatum, Ut r. uuibus rem plenius investigare placeat, ii philosophos chemicos, ut Crawford, Cleghorn, Μorgan, adeant. q) De morb. coeli mutatioue medendis, P. 8O.
308쪽
Deserta Libyae arida ventus adeo servidus perstat, ut homines, elephantes, camelumque ipsum, quamvis caloris mire patientem, cito prosternat. Utrum calor unus sit auctus, an aliae novae qualitates isti horrendo vento communi centur, quibuS pulmones ipsos, vel sanguinem vel nervos laedat, vix conitat fr). Exempla enim multa sunt, ubi acr, non admodum servidus, respirando fiat omnino ineptus. Hujusmodi sunt ae r antea respiratus, isque ex aliqua fermentatione, vel sulphure urente, exoriens. In
ista procella quoque , Orientem saepe infestante, vulgo
Tornari nominata, aer adeo mutatur, ut quibus ast lima,
pulmonesve laesi sint, ii aegre respirent. Ad hoc expli-Candum, multi dixerunt, aerem his omnibus modis elasticitatem amittere, indeque pulmonem plene dilatare nequire; hoc tamen minime certum. Sulphur, inter urendum, aerem absorbere et fixum reddere, Halesio videtur, qui etiam assirmat, aerem respiratum elasticitatem emittere. Aer in recipulo inclusus, et ab ipso respiratus,
aquae superficiem minus pressit, ita ut o partem elasticitatis periiste, dixerit s). A simili experimento, rem huic contrariam colligit Hamilton t). Post aerem enim
adeo respirando corruptum, ut pullus inclusus, convulsionibus, fere ad mortem, torqueretur, aqua nihilominus non descendit. Nonne hic ce auctor parumper expectasse debuit, donec, nempe, aer inclusus aeque frigidus ac antea
evasisset 8 namque calor aerem rariorem reddit, eoque modo pressuram adauget. Praeter imminutam elasticitatem tamen, mors subita a sulphure urente, aliisque orta, esse quasdem alias mutationes, nervos cito assicientes, monere videtur. Aer nimis calidus, reliquo corpori nocet. Fibras laxat, et strenuae actiorii impares brevi essicit. Hinc circuitus segnis, aliaque debilitatis signa. Stomachus interdum adeo toralim amittit, ut, quod in exemplo D. Stijυes, qui diu sub ardente calore iter fecit, videre est, etiam lac mitissimum vix accipi queat sti . Hinc mens quoque languida et ignava, umbracula et otium poscit, famae, gloriae, et scientiae aeque immemor. Nervi etiam mire irritabiles; nam, in regionibus calidioribus, tetanus praecipue prasiatur. Sanguis ad putredinem sit valde procli
vis, cui philosophus recens sac) plurima tribuit. Calorem, hu- r) Hic ventus Samiel vocatus, cujus adventu, viatoribus eX quadam aeris mutatione cognito, semet Posternunt, pedibusque ei obversis, humi jacentes, salvi Plerumque evadunt. s) IIaemast. p. 323, 324. Eslay on Vapours, P. I.
309쪽
humani corporis ubique fere eundem, a mediis ardoribus ad polum utque inveniri, admodum videtur mirandum. bub sole ardente, calor humanus gradum 98 raro fu-perat, nec in stigore e tremo infra idem punctum saepe descendit. Observatio tamen a Cullen O nostro primum, quantum mihi notum, in medium Prolata, Probans evaporationem esse frigoris fontem, hanc rem aliqua ex parte explicat. Ita, quo magis calorem externum a Iages, eo plus erit evaporationis, plusque exinde frigoris. Si haec evataporatio, etsi paulisper, impediatur, Calor aeris pes plano sedit effectus, In Pensylvailia, mercurio in thermometro Fali renheltiano ad icio stante, omnia circa philosophum sy), impii mis accuratum, ipso calidiora erant. In isto tamen ardore, messores opera ruitica exequebantur, et impune, dum sudor manabat; sin autem cutis cuivis arida fieret, pronus decidit, animamque cito e flavit. Caloris humani, parum quod ad gradum variantis, ex
theoria Crawfordii, rationem sic reddit Wilson g). Calidus aer, phlogisto, jam onustus, parum caloris latitantis possidet. Hinc, dum parcum phlogiston e sanguine evehit,
minimum caloris ei invicem communicat. Aer frigidus, calido omnino contrarius, contrarios edit effectus. Ne incuria mihi objiceretur, hanc sententiam protuli, eam tamen in medio relinquam. Cum aer calidus plurimum aquae solutum saepe teneat, aer humidus est nunc conssiderandus. Aer nunquam aquae
omnino immunis invenitur. Siccissimo enim exhausto, guttulae intra recipulum conspectae ; sales ab aere siccissimo, nec non spongiae, aquam recipiunt; illi enim dissolvuntur, hae graviores saccae. Quo Calidior aer, eo scae t. par. plus aquae solvit, et solutam tenet. Vapor sole diurno solutus, frigore nocturno, forma roris praecipitatur ;postque tempestates calidas, aer frigidus humidusque coe lum eisicit nebulosum . Aer nimis humidus corpori humano minime innocuus ; respiratus enim, debitam humoris quantitatem e pulmone evehere nequit, et ita multum
obeli. Ab experimento Halesii sa), tam saepe jamjam
citati, aliorumque, constat, 1. 39. lib. humoris, spatio vi-g:nti horarum, e pulmone quotidie evehi ; hoc autem retento, ut sit in aere nimis humido, nam aer certam quantitatem humoris solam recipere potest), multa mala oriantur, oportet si j.
bin Hamilton rogat, num aer humidior aequo pulmoneS laedat, evaporationem minorem, et exinde, frigus minus reddendo; GDFon Vap. P.SI.
310쪽
Humor quoque, etsi frigus absit, aerem externum perspirationi promovendae reddit ineptum. Ecce alteram malorum originem. Sanguine enim, ob calorem, ad putredinem prono, si et respiratio et perspiratio simul impediantur, homo sit ad pessimos morbos opportunus. Qui milites, in regionibus calidioribus, calorem ac sa
tigationem, vel in praelio, vel in itinere, perpessi, ii, si postea imbribus, vel aeri humidiori, fuerint objecti, secundum ili. Pringis, in febres ac dysenterias saepissime inciderunt. Legiones, in udissimis locis Galliae Belgicxe degentes, semper fuere aegrotissimae. Praeter vaporem tamen, aliud aeri videtur inesse, unde vis nociva oriatur.
Nilo, totam AEgyptum tegente, incolae sani sunt; sed,
Cum aqua refluens partes terrae nudas reliquit, tunc febres intermittentes, aliorumque morborum cohors, populo incumbunt. Cullenus sagax idem de urbibus, quibus unda circumfunditur, observat. Tot observata, in variis terrarum orbis partibus facta, de vi nociva horum miasmatum, uti nominantur, nunc nota ut plura de iis dicere supervacuum judicem. Intermittentes nullam aliam causam agnoscere videntur. De natura, quae Vulgo putrida creditur, deque modo operandi, seu debilitando, sive ferme tationem putridam ciendo, quaerere differam; nec modos varios, quibus morbis inde oriundis vel obviam itur, vel
medetur, nunc plene memorare possum. Perpauca tantum ne opusculum mancum videatur, proferam. Debilitas est cautissime effugienda. Exercitatio igitur sit semper citra lassitudinem; balneum tepidum, nimia Venus, et pathemata deprimentia, sedulo evitentur. Vinum immodicum, nimis stimulando postea, semper debilitat; modicum tamen, ut et alii liquores, systema valde roborat firmatque. Hic quoque Cortex Peruvianus remedium est praestantissimum; nec desunt exempla hominum qui, dum plurimi ibidem versati, morbis variis corriperentur, usu modico vini, ac corticis, sani evasere. Per spiratio est omnimodis sustinenda, promovenda, restituenda. Humiditas aerea, vestibus aptis, domestica, ignibus corrigenda. Frigus matutinum et vespertinum nunquam subire, melius erit, nec in locis adeo insalubribus, sub umbra arborum.
dormire licet. Si prophylaxis hujusmodi frustra sit habita, et morbi varii, quibus aer humidus opportunos reddit, homines invadant, remedia apta so) absque mora sunt adhibenda. Nullis remediis tamen adeo est fidendum, quin aeger, quam primum, in regionem sicciorem rem O
e) Haec ubique in Pringle, cleghorn, similibusque, invenieῖ.