장음표시 사용
91쪽
7s s V H M Arationum numerum, ea recipit cum
plurium specieru distinctionibus ;In primis etenim, qualis ea sit, atq;
siue unam, siue alteram contineat
speciem, clara, dilucida , dc uni uo-7a cadesideratur , ut istum confitcnti praeiudicialem producat effectum ;Secus vero ubi ambigua, Vel aequi- uoca, confitentis fauore in dubio interprqtanda, Ut quominus fieribotest praeiudicet, nisi aliae adiunctae species probationis, etiam ubi adminicula diuersam suadeant inter . pr tationem . Potestatis item, in confitente reis
qui situm desideratur; Vel quia lega-73 lis, aut voluntarius administrator alienum gerat negotium , ideoque non confitentis , sed terti; praeiudicium confessio importet; Vel quia ob iudici j imperfectionem, vel imbecillitatem, absque certa solemniatate alienationes, aliosque praeiudiciales ac us facere, communis, Vel particularis lex prohibeat, ut pro pterea neque confiteri valeat, ne
quod est directe prohibitum, indirecte sequatur ue,Aut quia Terti j , vel
92쪽
D Ε Iu D I C IIς prohibitionis legis fraudem aistus occultare valeat; Nisi pariter adminicula, vel argumenta, aliaeque probationis species, quamuis impers
pro facti, vel praeiudicij qualitate hunc suppleant desectum. Vtroque autem potes latis, atque uni uocae qualitatis accedete requisito , distinctio cadit , inter iudici 74 lem confessionem , quae in iudicij calore emissa sit, & extraiudiciale ;Vt in prima planum habeat locumpri; missa regula, nisi concludens de tur probatio e roris, vel seductionis ac doli,in quibus tamen prς sumptio non cadit. - . Extraiudicialis autem, aliam recipit distinctionem inter illam, quae parte psae sente sequatur; Et alteram quae absente ; Ut prima species ex utriusque iuris praescripto .sub eade73 cadat regula; Altera vero ex can nica aequitate, Vbi cum ea procedatur, ut in Curia, totoque Ecclesiastico foro contingit, eamdem haheat operationem, Secus vero ciuili iure attento, quod imperfectam, vel semiplenam tantum ei tris
93쪽
Facti vero poti , Quam iuris desuper quaestiones cadunt super illa extraiudicialis . consessionis probatione, quae per testes fiat, qualem nempe testium idoneitatem,&contextualitatem exigat,& an illam admittat singularitatem, quae adminiculativa dicitur, cam 'non habens legis prohibitionem , quam habet obstativa; laque certam , ac gene ricam non recipit regulam, cum a.
facti qualitate, & circumstatijs prudenti pensandis Iudicis arbitrio decisionem revera expectet,locorum, velTribunalium receptis stylis,magnam desuper inducentibus Operationem .
Ad hanc autem iudicialis consessionis speciem obtinendam, Romanorum ciuiles leges interrogatorias introduxerunt acitones, vel formu-76 las, ut unus alterum collitigantem silper ijs, quae agendo, vel excipiendo deducat, coram Iudice interrogaret, Vt ita interrogati confessione sequentu, ab ulterius probationis Oncie obtineat releuationem Id autem
94쪽
D E I v D IC 1 Is . 7stem pariter certam, ac genericam
in praxi non recipit regulam , sed a locorum, vel Tribun tum pendet stylo; Iste autem in Romana Curia, hanc aboleuit speciem, nisi ubi albquae circumstatiae Iudicis officio lo. cum aperiant, Huiusmodi vero interrogationum loco illud subrogatum est aequipollens, qRod positionum dicitur, quas unus cum iuramento in iudicio praebeat, ita quidquid in eis continetur , 'tendo, adique ad eis respondendum cum i ramento collitigantem cogendo bistarumque positionum impertinetia, vel prolixitas, aut ambiguitas, quae reformatione digna sit, atque responsionum qualitas, & an praecisa, vel magis praecisa sit, siue qua-
lem admittat conditionem,frequetius inutiles, parumque operativas producit quaeuiones, certam pari ter , ac genericam non admittentes
regulam , sed ex facti qualitate , &circumstantiis potissime vero ex lo- Corum, ac Tribunalium stylis decisionem expectant. H.
H. de Probat.per confess. disc. 23. hoc tin
95쪽
Magna quoque, aliarumque maior, illa cesetur species probationiS, quae per rei evidentiam, vel aspecta 77 nat,v tpote inalterabilis notorij sye- ciem habens ; Magnas vero e conuerso facti quaestiones, iste probationis modus patitur,ubi praesertim ex geographicis mappis, rei eviden- ltia deducatur , ideoque pariter ceditam,ac genericam id non recipit regulam ; Eamdem notabilem opera- ltionem inducentibus locorum, Vel Tribunalium stylis super eiusdem Iudicis accessu,ad loci faciem, atque superestestium, vel peritorum examine, ac relatione ibidem facie
Peritorum iudicium, in ijs, quae ab eoclem iudicio, ipsorumque pe-78 ritia pendeat, sussiciens, minusque suspecta probatio reputari solet, ea que duplicem habet speciem ; Una
nempe, ubi periti, arbitrorum, Velassessorum ludicis in ea materi' personam agant; Et alteram, ubi testium; in ista enim posteriori specie
ea, quae, Ut infra, in testibus procedunt a I. LD. a .
96쪽
dunt, in ipsis quoque recipienda
sunt, qualitate peritiae aliquam maiorem tribuente fidem, ideoquo frequentes illae quaestiones,quas ritorum deputationes, vel relationes producunt , alteram percutiunt speciem, atque pariter certa, & generica compendio explicabilis non cadit regula, cum a facti circumsta-stijs, atque a Tribunalium stylis Cecisio pendeat, tam super deputati nis,quam praestandae relationis m0 do, an ea publica, Vel occulta esto debeat, siue an iuramentum exigat
vel Partium citationem; Atque ubi duobus hincinde electis discordantibus peritis, tertius ex officio eligatur, an istius concordantia, eorum vni accedere debeat, ut una credit
opinio , vel eidem deserendunt sit, . quamuis ab utroque discordanti,ut altera tenςt opinio , quam Curia sequitur, nisi error, vel ambiεuitas, aliave iusta causa quarti, seu peri- tioris suadeat deputationem regulariter prohibitam, ne in infinitum
In ijs item, quae propriam tantum 'De Iudiciis. D con
97쪽
concernant artem, vel peritiam defertur, huiusmodi peritora iudicio , non vero in alijs, quae in punisto iuris consistant, eatra. propriani peritiam ad Iudicem pertineant,huiusmodi peritis commune habenti. bus vitium Iudicis partes frequenter aisu mendi. Κ.
Iuramenti probatio duplice quoque habet speciem ; Vnaminempe decisivam, quae partiti dicitur,quia
79 nempe una partita alteri super controiicria re iuramentum deferat, ese, que deferre offerat, atque renuente ipsius iuramento deferendum sit ;- Certam tamen, ac genericam, neq;- id recipit regulam, sed prudenti Iudicis arbitrio ex facti qualitate , α
circumstantiis remissum est, cum captionem,uel calumnia m,id quam doque redoleat, locorum, vel stylis pari ter nimitan in proposito alte
Q Altera iuramenti species ea est,ad quam idem , cui probationis onus incumbat admitti petat; Eaque irinaliam duplicem diuiditur speciem sub-
98쪽
subalternam 3 Vnam scilicet illius , quod suppletivum dicitur , in Supplemcntum iam factae probationis, quae aliquam patiatur imperfectionem praestandum; Et alteram illius, quod in litem dicitur ob dissicuti tem probationis, ex dolo, vel culpa collitigantis indu cta in ex legis dispositione admittendu ; Virumque
autem pariter ceriam,ac genericam
non habet regulam sub compendio de facili explicabilem , cum a facti
qualitate, ac Tribunalium stylo totum pendeat, ideoque ad suam reqcurrendum est sedem . Altera habetur purgatiui iura-inenti species , pro criminum purgatione,cx canonum praesertim stylo admittendum, quod tamen rara, peneque nullam hodie praxim libbet . L. Frequentior vero ea est probationis species, quae per testes fiat ; Vbis o etenim maior hanc solemnitatem testium numerus per iegem desideratus non sit, ut in testamentis prς- sertim , alijsque ultimis voluntat,
99쪽
84 s v M M Αbus sta tutum esse, quando positiuae legis dispositioni subiaceant, in t stamentorum sede aduertitur,& dcclaratur, ad solam non solemnem naturalem probationem, ex diuino quoque oraculo, duo, vel tres sum-ciunt testes; Ita alternatim in bino, vel trino numero eodem oraculo misteriose loquente,ad id denotandum , ut ista etiam naturalis probatio, pro facti qualitate, subiectaque
materia, quandoque nratore,quandoque vero minorem exigat testiunumerum, Vt propterea illum duorum, non omnino praecisum, ac nincessarium csse dignoscatur, ut Iro eadem testam ei orum sede quoque aduertitur; Ita ipsa lege positiva distinam potius interpretate, quam corrigente. Quamuis etenim generalis statuat regula , ut binus contestiu suia si ficiat numerus, nulla aduersus eos obstante exceptione; Pluribus tameea subiacet limitationibus ; Quandoque etenim etiam unicuS,probatae fidei existimationem habens , nullumque proprium habens interesse,
100쪽
resae,atque de proprio deponens s cto,cum leuium etiam adminiculorum fomento ad concludente prinhationem in omnibus sutriciens reputatur; Et e conuerso quandoque duo non sufficiunt, quia subiecta materia maiorem exigat certitudinem ; Prout licet contestualitas necessaria sit, singularitas vero testium adinciat fidem; In illa tamen id procedit singularitate, quae obstativa dicitur iuxta sacrae paginae exemplum, duorum Senum Susannae ac- Cusitorum ; Secus autem ubi ea sit, quae adminiculativa dicitur. Testibus item patientibus aliquas in dicto, vel in persona exceptiones nullam esse praestandam fidem, rea gula statuit; In dicto nempe quivivarij, & contrari , siue congruam, non reddentes scientiae causam, de qua in ijs , quae facti sint, soloque sensit corporeo percipiantur interrogati fuerint; Et quam non inter rogati quoque in iis, quae iuris sint, vel non sensit corporis , sed intellectu percipiantur concludentem,Vel congruam assignare debent: Et iro perso