장음표시 사용
41쪽
vacuata Hesicula θωte ad 'drargyriiamum, imira sublimem tubi ampuliam rarescens, Rare sis rium Aeris E L ATREM indicare creditur. OBERVALLIUM,
Mathematicae Parisiensem in Regia Palaestra Proses serem meritissimum, in f vorem virtutis illius qua sponte dii tetur Λεr non inani conamine, se ipse
42쪽
praesente operatum esse presert Pe ristus in hunc modum. a. Ampullam ex vitro habebat, hiatu sat amplo ad basin apertam, ab altera parte ex adverse baseos in cotilum angustum tripedali sestem longitudine productam cujus itidem colli orificium hiabat. Per basis hi tum in ampullam immittebat vesic larum in Cyprini piscis alvo tume tium alterutram aere quantum fieri poterat, prius evacuatam, sicque strictissimo filo obturatam; nempe, ne tuniculae lubricitas exprimenti Aerem esset obstaculo, Vesiculam ante aliquantulum exsiccarat, levitarque continerat, tandemque foramen praedicta fili ligatura occluserat: ita ardui intricatique styli sensum expono clarioremque exhibeo. 3. Tum taliae vesicae tunica, c jus prae caeteris spissitudo compactior Hydrargyrum cohibet, repandae b sis hiatum arctissima strictura ample
xus, per colli orificium Hydrargy
43쪽
rum infundebat, ed e totam vitrei corporis capacitatem , ad supremusque praelongi collimarginem im
. Hinc imposito digito indice,
accuratissimὶ occludebat praedictum orificium ; idόmque, inversam pullam perpendiculariter detinens, una cum obturante digito, in aliud Hydrargyrum,Vasculo pectiliari co tentum, ali o us e immittebat: tumque subtracto leviter digito, cor ruens ocytis sublimis Hydrargyri moles ampullam deserebat, atque post variin intra eoili tubum vibrati nes, cui Perimeti verba tabent) non ampliori quam septem ultra viginti pollicum longitudine supra stagna tis in inferiori vasculo Hydrargyri superficiem , occupabat ipsum t bum,' reliquo Hydrargyro delapso in subject um vasculum, ac ipsa adeo ampulla superiore cum vicina tubi parte quasi Vacua relicta.
1. Apparuisi. suspicientibus murabile
44쪽
tabile spectaculum, restiet 'equelm: quippe Dpmmam vesiculam, quam intra si linem ampullam angustioris colli obstaculum aetinebat, sponte retumuisse: Eandemque, veliniam is tantisper machina, vela sed e trissecus Aeriae exigua particuu, sae--σscere rursum protinus coepisse. Si pere sane humanus stasus hic posset, ad Vesiculam quasi Vacuo repletam, turgidisque in ipso ampullae Vacuo redditam, aliaque phaenomena, nisi mens ipse oculorum erroribus su i
dua A B o. intra tantariae quidem, v rum non exbat penitus. Vesiculae r
oessus , pertinacia docuit ese Jonti. neum in Aere libero, nec aeterius imeumbentis nisu compresso, ad dilat tionem Elaterem. Quippe ut habet in fine Experimenti Tertii,) Aeris partes intra tutam me licuumque C
prinam spontanea dilatatione distem. duntur : Ergo in us Aereae substan-B rue
45쪽
as DE VACUO ad raresandum Elater spongiae
Lanaeve naturam imitatur. Liquidonisque constare existimat, Aerem , qui Vestae, post Lontorsionem , intimis recessibus remanserat, ejusdem tunicam in Hydrargyri lapsum , insito Elatera dilatasser, Consim iliter pat re, & eum, qui interiori lagenae I perfiti metallico Uictus pondere, in
que rugiis exteriorib- vesiculae inclusus restiterat, ad totam lagenae plen tudinem ejusdem Elateris virtute su
7. Non equidemhaec mens Pe queti est, Aerem in ampulla atque in vesicula contentum Elatere innato, quem vocat, sui molem ita extend re , ut undiquaque spatium totam aere plenum evadat, qui enim tam 'tillus aer fAbstantiaesuae molem cum plenitudine sui, catenus adaugere queat, ut ad totam lagenae plenit idinem sitaciat, humana certe ratio nequaquam. concipit : sed mens Pelueti essit; particulas Aereas lan
46쪽
to Elatere rarefieri, & ab invicem expandi, ut seniola exoriantur paΩsim inter rareta stas & ad plenitud, nem ampullae dilatatas Aeris partiaculas ; hinc ipsiam Elaterem, Aeris, quem statuit, rarefactorium appetulat , cap. 8. atque insitum Aerear substantiae ad rarescendum, seu, ut alibi , ad rarefactionem , Elaterem tribuit. 8. Sed quidnam ergo inter Aeris particulas diductas a se invicem ac rarefactas intercipitur ' vel potius,
quid ipsa illa simi spatiola , quae inter
rarefacti Aeris particulas concipiuntur interposita 8 Nimirum, , quando lanae vel gossypii seu plumularum moles aliqua congesta, a compressi ne reddita liberior, ceu Elatere quodam insito expanditur, inter particu las ad rarefactionem annitentes Aeripse sese ingerit; ut quid sub rarescente Aere contineatur, quidve se insinuet inter particulas hujusce dilata tas, utique nata aeque planum est. Id B 1 oui-
47쪽
18 DE VACUO quidem a Peco Ieto Vacuum indigi tatur : quod nimirum per Exper mentum jam expositum probari
s. At sane, hacstatiola, quae in- iter jecta sunt particulis aereis , vel ni hilsunt, Vesuisque sunt aliqvul: At nillil esse dici certe neqvit, cum Vel habeant dimensionem trinam , Volsint iplamet trina dimensio : Si ergo esse ali id dicenda sunt, vel utique substantia, ves aecidens habenda r si substantia , quae trinam habeat diamensionem , utique jam datur aliacon orea subsentia, inter pamtieulas ipsius Aeris interiecta, quidem a Pecq rei mente alienum est ,) Maccidens, seu ip et trina dimensio , existere sine stabjecto no- qvit. Quid eigo de Expansione illa inter Aeris particulas quod rationi consentaneum sit, . cum senssium di, chamen hic nihil definiat, dicemus stathendum lio. E idem, non Omnem pro sus
48쪽
vel e lagena vitrea, licet Hydrargyro ad summum infuse , sume expu sim, sed aliquid inrchique, illic intra plicas, hic juxta parietes haud adeo
politos , haesisse, omnino certissimum existimo; at vero plurimum, lapsu Hydrargyri, ex ipsb Hydra , gyro labente, ac per ipnim Hydra gyrum,non aethereae modo substantiae, quae & per vitri poros se insinuat,) sed & Aeris ipsius, in spatium Hydrargyro labente exhaustum, vi, civim subiisse , manifeste ostendunt
mariae illae Misargyri corruentiae intrat colli tubum vibrationes, quae sane non
aliter, quam ab Aere ipse, inter Hydrargyri partes contento, ac per Hydrargyri molem subeunte, sursumque in locum delabentis Hydrargyri, atque advelsus hujuste particulas
enitente, easdemque repercutiente, .
dum pondere gravioris Hydraro ripremeretur, oboriri potuerunt. Is . QVm equidem rationem si
49쪽
3o D E V A C ir operpendisset, vel mente percepisset D. Pec vetus, non adeostupuisset a
ternos re sistoriae vibrationis intratuum impetus, ut loquitur ipse: Ac sa ne sutilem omnino judicasset rati nem , qvam non nisi ustisione fing hat,se. AArem ambientem, qui Hydrarg ro vasculi Jubiecti exterius ivincvmi ebat,stcujus est substantia com pri facilis, coactum ruentiae s submmi laguncula corporis gramiori moti concedere locum , Elasticae suae virtu ris repercu stu etiam intra tubum *drargyri salim reciprocasse, donec tan- dem ejusdem connixus inclusi tubo Η
drargyri pondere non vinceretur.' 11. Absurdum sanE , atque ab
omni omnino ratione alientura, e
ternum Aerem , qui Elasticae suae vii tutis repercussu qVem praeter rationem confingit Pecorvetus ) in Hy- drargyri exterioris vasculo contenti superficie quam immediate tangebat, qVaQVe per Hydrargyri ex ampulla decidui lapsum assurgente. T
50쪽
primebatur) nullas excitabat vibra- 'tiones, potuisse in distans intra i bum lagenae, in Hydrargyro rem tiore , eiusmodi vibrationum recru procos saltus tumultusque excitisse.
I 3. Aeritaque potius per ipsiam Hydrargyrum adscendens. in dereliactum a graviore corpore spatium illos
resultoriae vibrationis intrae tubum impetus excitasse censendust Idemque Αer. in locum Hydrargyri desce dentis succedens, nequaquam Jont neum in sublimi ampulla exeruisse Elaterem, non, inquam, se ipsum inn ta quadam rarefactoria virtute qu quove sim explicasse, atque in ampullae plenitudinem expandisse suas particulas censendus; sed econtra potitis distractione violenta,contra pro priae suae naturae inclinationem, per deorsum nitentis Hydrargyri pondus suisse diductum, coactumqVesuas exerere partes, ramulosque e. 'pandere, tenuiore interim aliquo compore , aetherea nempe seu imea sub-