장음표시 사용
41쪽
Io Lucae ANT. PORTII perficie in rarum in Ie multi. inferiptaram: quod tamen neque etiam est verum eera-rrum gravitatis, ut putaveram. Verum i
ἐαd es inventu multo DIFFICILIUS. Quocirca quas deleas septem, aut octo lineas u rimas exigui mei de mechanicisIcripti, quod ad te misi vid lieet pos hae verba,atque etiade 1 irari potest, cte.mandoque bonus dommitat Homerus. Re vera nunquam adverteram tenIrum gravitatis sphariae, aut fortὸtillum aliud e se ab eius figura centro diis sum ante vesperam illam, qua hoc scriptum absolvebam ; ct puto me fui se somnolentum, cum ultimas fas lineas feriberem. At ego non possum minc tantum dissicultatis solvere: dico tamen, quod cum Renatus consideret axiguam sphaeri alam exiguam Particulam totius magni globi terraquei , quicquid tandem ponat disserentiae min anum sit illuci oportet.
. PROPOSITIO III. Iisdem pestris Ashura sese movens versus
R etiam vera sunt si intelligantur
de sphcera gravitatem habenter hoc est tendente ad centrum telluris. anod si considerentiir quaecumque alia eorpora,modo partes eorumde sint rigidae, R non mutent sitiam, quem inter se hab hane non est dissicile concipere, quas figi ras describant in simplici motu ad metam. IVI. In his autem, atque in supradi-
42쪽
ctis inbstantia consideranda esset, per quAst motus,aer, aqua,vel aliquid aliud quic-ouid tandem illud sit, per quod grave de
cendit . Alteratur enim . motus graVium circumposita ambiente substantia r ac mihi videntur quaedam corpora descendendo per aera figurariam, & ambientis aeris ratione continuo rotari , aut aliter alterare motum ς alia revoluta certo spatio videntur posteli descendere ea directione , quam acquirunt in rςVolutione. Ac Turcae ferebantur Viennae Austriae anno I 68 g. experimento edocti arcubus
sagittas proiicientes versiis Coelum' sed nequaquam per Viam perpendiculi); quae clesccndendo revolvebantur ; cuspidibus- ue inferiora petontes feriebant urbem de endentium capitar ac quidem multa hujusmodi videmus fieri. Quibus, ni falIor, Periclitatur nonnulloriim doctrina . Ac culiberae sint viae sagittis perpendiculi per
centrum gravitatis transeuntis, in quacunque positione partium circa centriam
gravitatis non deberent rorolvi sagittae; rittamen revolvunturi Et quid quaeso prae-sant plumulae agglutinatae caudis sagittariam 2 Praestant,inquies, sagittas faciliusserVare primas direectiones. Sciebam hoc
moniam experimento constat. Sed rogabam , qua rinam mechanica , & organica necessitate ii lud fiati Mihi autem momenta gravitantium partiu multorum corpo et um facilios,ac hactenus existimatum fue-etit, mutari, & alterari posse videntur: pro quibus explicandis nescio an regulae, d
43쪽
Hrinae*ie huc usque traditae satis sint. PROPOSITIO IV. Mesphaerae,in qua motusit uniformiter distria
A datam B, dies tamen, quod Aphara adhuc non quiescen XVII.
Exceptis enim sphaerae partibus, qtrae
simi in circulo CD, cujus signum Badmissum iam intra sphaeram est centru, hinc inde ab hoc plano circuli, dividentis Φphseram in partes inaequales, consideratis: Pagibus reliquis omnibus illae,qui ex parte, in qua est Α,centrum sphaerae,& urgent sphaeram versus B, sunt plures, quam sintillae, quae ex bpposita parte urgent versus idem signum R. Quod manifestum est ducta quavis EBF modo non sit in circulo CD:ὶ semper enim EB brevior est dilictae segmento aItero FB. Ac soliditas etiam CF DB semper multo major est soliditate CED B. . Posui signum , metamque Β, admissam jam intra spliceram: sed si esset in superficierIane similis esset demonstratio.
XVIII. Nescio nunc etiam an haec co- veniant globo terraqueo, si forte unquam desereret locum suum. Nam fortassis par- terraquei globi gravitatem habent,hoc est motum habent versus centrum telluris, Cum totus hic globus terraqueus nullium
habeat motum ad unum aliquod peculiare, & singulare punctum et quod etiam animadvertendum in sequenti propostione PRO-
44쪽
Sthara uniformis inter cujus partes motus es uniformiter aisribuitis, numqua quud- Icet; nis cum ejus centrum A eonveniat ex Oro B , ct Fig. V. Et unum idem e punctum centrum A, Upuum, metaque Rx IX.
Uae ex supra dictis propositione IV. satis patent: & s1 nesciam,ut ibi et ii, indicatum est , an haec omnino conveniant terraqueo globo. XX. Non abs re erit aliquid hic etiam dicere de sphaera simpliciter, & absolute non uniformi: quae ad hilic satis definita noest. Potest enim esse sphaera non uniformis, sed uniformiter non uniformis ; uesieX concentricis componatur criistis auri prima, vel secunda, vel tertia, aut alia argenti, plumbique, vel aliarum substantiarum; in quarum altera si e centrum aliae quocumque ordine uniformiter criistas faciant circa centrum . Hujus sphcerae, inquam , &si quaedam sint propriae passiones, quibus differt ab aliis spliceris;centrum tamen magnitudinis est idem, ac centrum motus, quem supposuimus: hoc est centrum motus in hac sphcera est in quacumque diametro, & in qoocunque circulorum maximorum. Sed alia esse potest sphcera, quam dico simpliciter,&absoluth non uni. formem: quae componitur ex variis subnantiis inaequales motus habentibus; sed dissimiles substantiae istae non sunt uniformitor circa centrum magnitudinis dispoin
45쪽
r4 L it c AE A N in P o R TIT satae; ut proinde centrum magnitudinis non sit idem cum centro motus ; & non sit centrum motus in quacramque diametrosphcerae; & consequenter non sit in quocumque circulorum maximorum. Atque
de hac quidem sphaera non mihi id oneris si scipiam dicere,quaecunque dici possunt;
a XI. PROPOSITIO VI. BMie Iphaerae alfotate non diuior ni eonveniunt ea, qua dicta fiant propostimerrima , ut fatis ibi indicatum fuit. XXII. 4 'Uiusmodi sphaera unicam tan-L a tum diametrum habet, quae
cum sorte fuerit pars rectae brevissimae dii Centis ad metam , quaecumque partes sunt in illa diametro brevissima via feruntur ad metam. Aliae vero partes omnes, &si semper brevissima nitantur, feruntur tamen lineis huic diametro parallelis: scuti dictum est propositione II. Enim vero in hac sphcera postis, quae posuimus, siniti ter omnino fit, ac splicerae gravi, absoluth
non uniformi r cujus centrum gravitatis non est idem cum centro magnitudinis; &ab ipso per centrum magnitudinis spho rae unica tantum linea duci potest,qui di meter i l la est smgularis, quam dixi r PAC exempli gratia, Fig.VI. vel PCA . Nihil enim interest in hac diametro centrum gravitatis statuatur inter metam B, & centrum agnitudinis; an vero centrum A magn4- tudi-
46쪽
DE MOTu COR P. NONNUL. Is tudinis statuatur inter metam, & centrum gravitatis; eadem enim in utroque casu , quantum ad id, quod nunc quaerimiIS,eve
XXIII. Sunt autem infinitae vice lineae scilicet ductae per centrum motus,sive gravitatis hujus sphaerae,) qnarum singulae si
fuerint extensae in brevissima: sive, quotidem est, si fuerint pars brevissimae a centro motus ducentis ad metam , quaecUnque partes sphaerae, quae fuerint in illa linea per illam brevissimam accedent ad metam a reliquae Vero partes omnes spho Tae, nitentur quidem per brevissimas inter si gulas ipsa- F .VI. Tum, & metam ; attamen perhreviores incedent illi brevissimae paralleis Ias, quae transit per centrum motus. Ut si
phoera fuerit, cujus centrum gravitatis sit D, ductaque ad B metam recta DB non traseat per Λ centrum magnitudinis,sed tra stat per alias partes, ut sunt F, & G, m VCbuntur quidem partes, quae sunt in FDG per brevissimam FCGB;verum relique padites omnes sphcurae movebuntur per lineas
parallelas lineae FDGB; ut sunt partes kHL, quae movebuntur per lineam kHLI, parallelam lineae F B.
XXIV. Caetenim cum sphaera motu movetur graVitatis, consideranda etiam
est circumambiens sphaeram substantiae aer, e Xempli gratia, qui secandus , & suis perandiis est: ut recte sani: inquit Renatias des Cariss . Ac quidem nisi mrte spho
rabierit in eo situ, in quo centrum gra-
47쪽
16 Lucag ANT. PORTII 'vitatis est in eodem perpendiculo, in quo est centrum magnitudinis, ut num. XXII. expositiim fuit, necessario hujus sphaerae aliqua fit rcvolutio, donec prOc dendo versus metam B centrum gravitatis isticorae sit inter centrum magnitudinis, S metam B. Quae revolutio nunquam talis , erit, ut centrum magnitudinis splice radi sit inter centrum gravitatis ejusdem , & me
tam B; &si haec postrema positio alias sit
possibilis independenter a revolutione, ut indicatum est num. XXIII. QEonim omnium pars satis manifesto probantur se-τοαadem repetendo, A ut opus est invertendo, qtiae dieia sitnt propositione IV. Nam exceptis iis lineis , quae due re a p cto D sunt in illo circulo sphaerae sectione, cujuS centrum gravitatis, & figurae est ipsum Punictnm D, quaecunque aliae lineae in sphcera exposita ductae per D, dividuntur in ipso puncto D inaequaliter. De omnibus autem similiter dicam , ac de una ducta
ΚDΜ. Segmentum enim KD minus est segmento MD. Quamobrem resilentia secandi aeris major erit ex regionibus MD, D igitur,& si conetur per brevissimam DB, attamen primum describet curvam , & revolvetur sphcera, donec B meta, centriini EraVitatis D. centrum magnitudinissplicorae sint in eadem recta linea. Haec autem recta linea habebit illam diametrum singularem , de qua diximus num. XXII. sed huiusmodi revolutione nunquain .centrum magnitudinis statuetur inter contrum gravitatis, S metam. Atque tunc
48쪽
demim facta revolutione praedicta incedet sphaera, scuti dictum est propositione II.&num. XXII. Quoniam circa omnes regi nes illius diametri singularis cum fuerie Pars penpendiculi ducentis ad metam MPartium omnium,& momentorum omnia aequilibrium,& aequipollentia; atque tunc ex omni regione circa illam diametrum aequaliter resistit secandus aer.
XXV. Ηnjusmodi sphaera nunqNam quiescet modo nihil opponatur in itine-- nisi cum centrum 3ravitatis erit idem
cum signo metaque B. Εhim vero nequaquam magnitudinis centrum, sed vis,motiisque attendendus est. Circa cujus centrum si fiat aequilibratio conatuum,& momentorum quiescet qiuicquid illud est, quod movetur. AEquilinratio autem ista,&ωquipollentia nunquam erit Iassi cum ceu erum motus metam,sigmamque B occupaverit.
XXV Ι Caeterum simili ratione,ni S lor, intelligi, & explicari potest id, quod de sagittis, aliisque similibus corporibus
dictum est num. XVI. Sagittar enim non Proiiciuntur omninb perpendicuIariter,ut Centrum gravitatis, magnitudinis, & telluris snt in eadem recta linea; proiicita tur aliquantulum versus obsessas urbes deci inantes a perpendiculo. Ac licet, prout est natura,machinarum, sue organorum; arcus scilicet, chordae in arcu, ipsarum sagi tiarum, & manuum sagi tiariorum, ce trum motus projectionis sit in ipso axe sa-sittae, in quo est centrum magnitudinis,&
49쪽
ε8 Lucag ΑΩΥ. POETII gravitatis eiusdem ; atque ideo proiecti nis motus non nimis alteretur , & non nimis possit alterari: Attameneessante motu proiectionis, Fig. VII. remanet motus gravitatis ;Cujus centrum exempli gratia D non est adem cum centro magnitudinis Α:Nam sagitta ex ferro,& ligneo cylindrulo composita non est uniBrmis; & hinc inde ace tro gravitatis D, longior est DF, quam sit DC, habetque C cuspidem serream. Quamobrem secandi aeris in descensu resistentiam or est ex parte DF, quam ex parte DC ;fit igitur revolutio cuspidis serreae in pam te DC minus impedita, & a resistente aere minus retardata: Atque hac ratione sagitta descendendo serire possunt capita urbis
. PROPOSITIO VII. Hano quocunque , mi firmo, rigidoque, per
ignum tamen metamque A. transeunte. Nulla fora Daue remota Muno B. probri,' hetur magis, atque magis accedere,ferri que ad Boignum metamque.
X XVII. NAm sumpta parte quali. bee Λ , vel C figurae; vel illa tanget planum firmum, & stabile, eritque juxta planum; veIilla non tanget planum,eritque ex iis,qiue aliarum partium interpositione remotae sunt 1 plano. In quocunque casu semper Iiberis duci potest brevissima AB juxta plantam, vel CB remotam a plano in toto itinere minime occurrens plano, nisi in gnos
50쪽
DE MOTO COR P. NONNUL. Istprio, metaque, ad quem tendunt partes mnes datae figurae . Non a
plano impeditur accedere, ferrique ad B- XVIII. Si quod autem inmotungrirae datae sit impedimentum , illud erit ex meate signi, & ex multitudine in icem Xariam figurae partium . inae
concedantur. &tur, connexionis tamen, & multitudinis ratione nequaquam poterunt
vissimis viis serri ad B signum , metamque datam. Ac propos tione secunda diximus eas tantum partes sphcurae, quae sunt in linea, quae ducitur a signo, metaque Diaper sphcerae centrum brevissima via terri ad metam; reliquas omnes,&sa brevissimis nitantur per parallelas tamen Iineae jam dictae proximiores fieri metae. XXIX. Attamen in praesenti casu, in o pars aliqua,vel partes aliquae tangunt planum stabile ductum per signRm B, exi-.stimo illo contactu post inchoatum mo-tiam multa variari in motibus partium se. Urae datae: quaecunque illa sit. Quae si sit iplicera,existimo,qiaod post inchoatum motum, neque parteS illae, quae sunt in illa diametro, in qua procliicta,ea si num B, poterunt brevissima ferri ad B. Et ipsum centrum sphaerae describet lineam parallelam illi, quae k puncto contactus dia citiir ad metam. Existimo etiam, quoasphoera saltem post inchoatum motum circumrotabitur supra lineam, quae a puncto contradius Λ ducitur ad B sigmani me .