장음표시 사용
51쪽
Di t. 1. 3. stianis: nequeunt igitur isdem asserere agem naturale non praerequirere vllum subiectum nec ullas dispositioncs in sib tecto ad prodii
ctionem nouar substanta ae, ergo illam prodincit ex nih3lo modo. quodam, excellentiori, quam. Anima. rationalis producaturae Deo. Probatur hoc , . quiae term iuris productus ab agente naturali esset adaequata, . re secundum se totam subitatrici adeoqye terminus,, qui ponitur in certam. natura aba ut e naturali, in nullo subiecto recipitur subitantia enimi adaequata. non est: ita subiecto .. Probatur tertio . . Experientia. In multis uintationibus. substantialibus est epidens sebstantiam, q ua corrumpitur. ,. non perire secundum se totam, ita ut nihil de ipsa, re. maneat; ergo ita contingit in omnibus. Con. . sequentia patet, quia natura pari sormiter operatur in.omnabus s. & ab ijs quae patent, arguere debemus ad ea quae latent. Antecedens autem probatur. in morte cuiuslibet vi uent is , homo mutatur per mortem. in cada uer; idem dic de Bruto, & Planta .: certuma est autem,.d euidens remanere aliquid & de
substantia hc minis, & de substantia Bruti, & de subsantiae Plantae, Aduersarius nihil hic sepienter negabit. Non, negabit hominem
- mori, aut Prutum, aut Plantam: sit autem ne set qt idqllam. remanere eΣ ipsis 3 non inue ui et 'lumpsi, ctedat. Hoc. autem, quod acinanet, cit illud ipsum, quod cum torma, Plan- bc iubat Plantam, cum forma Bruti. facie bat brutum,.& iani cum forma cadaucti S H -
sic cad. Uiec . . Propterea. v. caturi subiecturnis ommune .
52쪽
De princ p. intrins corp. naturi. iam, seu materiam primam facile probabis Nam vel stipponit Iali limd aliud ante se,uel non: si non Hipponit 9. eo ipso est primum : si supponit; . de hoc eodem quaeritur unde sit, de an sit primum. Si est ex aliquo alio illud aliud est primimu si non ex alio Q ipsum primum erit, adeoque manifestum est in quolibet naturali composito. dari. primum subiectum : cum repugnet numquam deueniri ad unum, ultra quod non sit aliud, inquirendu . Iam vero praeter illud stibiectum commune, & indifferens, quod promiscue primuma,& vlaimum nuncupatur;detur aliqui aliud,
per quod qu libot substantia physica sit haea
potius, . quam. illa secundum speciem, manii esse gpparet. Implicat enim hanc, & illam: substantiam mustu ui in hac, vel illa specie
determinate per in praecise , quod secundium se est indifferens. ad hanc, vel illam , exi Omnibus speciebus stibilantis sensibilis. Planta igitur & lapis: lignum & ignis: equus .re. canis praeter id, quod est utrisque commune; d bent habere alti quid, per quod inter se di feram const uuantur nihliantiae distimiles Ribstantialiter. Hoc autem, est id quod dicitur sorma. Habitis vero materia &. forma simul habes totam substantiam natiiralem. Hoc idem, clariasime explicatur a Philosopho petam ficia lia : Idem aes est. indifferens ut sit phiala, vel vi ceus; adeoque non stiui diuersa b hiala, & urceus pcr ipsuna aes et funcautem diuersa pes hoc., quod aes in uno habeat tormam hanc': in alio, illam, aliam. Denique se ut ea radens est . quod habitis matera, &. forma sicinit, habes rem : ita euIdens estae non habere per haec praecise rem in hera
53쪽
fieri, seu primis poni rem : rem enim primo i 'poni in natura, est ita poni, ut immediat . antea non esset. Propterea,vi dicatur res seri, oportet ut subicctilio a. priuatione sorina, transeat ad habitum eiusdein, & hoc est dari, tria principia eorporis naturalis in serit; na- . teriam videlicet, formam, & priuationem. Nateria est subiectum transiens ab uno extremo ad aliud : transit enim a priuatione sor-.m ad formam : hine in illo transitu priuatio dicitur terminus a quo : forma. Vero. ter' minus d,quein . Ita. compositionem corporis naturalis explicauit Philosophus: Phido- sopbum autem sequuti sunt quotquot in te Philosophos sapientiae nomine cJai nerunt, ut
sunt D. Thomas, Seotus, & alij infiniti .
Pro hac eadem sententia a fieruntur alia, rgumenta. Praecipue a uicin , quod quando, unum gignitiari ex alio apparent iugenitoi quaeda- , quae praeeratnt in corrupto . Puta. Vsimos, qui gignuntur ex caulibus, retiuenta colorem caulium; qui ex floribus rubris, vel fauis, iubri etia ui sunt, . vel faui . . CDn stat etiam ignom, seu flammam ex diuersis lignis: diruersi coloriscae . puta quα ex ra' UM. oliuae, .alxujus coloris est, quam quae ea vi'. xy, VH quercu. Hiue inferum accidentia hi . - ausmodi, pra dictos videlicet corores, transi' re ab *na substanua in aliam ; adeoque re subiectum talium i olorum : accideuria enim zab una in aliam rem transmigrarcition pQι sint, nisi pet transnlagrationem subiecti cui ii Ma pnx. Subiectum autem hoc, est materia pii ima. Datur igitnx materia .prima Cominu vis utrique composito. , seu utrique eLrpoli,
54쪽
ρ M. intrins co . nai .. yptia . Hoc argumentum est bonum, sed eludi facile , propter diueisitatem opinionum'iis insaniet Schola per lyatetica cixea s*bie ui accidentium, & circa possibilitatem,vel impossibilitatem transitus accidentis de subi cto in subiectum . Quae quia hic ero dignitate tractari uequeunt, utpote pertinentia adiri bros de ortu es interitu, ideo solum obiter iudieaste suificiat,
Satissis Obiectionibus confra nat raram Principior L
Ovij ciuic primo. Ad habendum ada
quate compolitum non lassicit haberema criarii, & formam 1 sed i si super requiri- inter vicamqtie umo , per quam constituant unum. Item requiritur subsistentia,per quam tale compositum sit in genere ontis ultimo completi. Item impossibile est esse tale doni
positum, quin duret, hoc est quin aliquando sit: quin ubicctur, hoc est : qii in alicuiba sit: ergo & vnio, & subsistentia, & duratio, scisi eatio sunt alia principia rei in facto esse.
Res p. trans. ant. neg. coir seq. Ut autem.
litelligas quid obi jciat Aduersarius . scias oportet nomine durationis intelligi accidens. quoddam modale, pur quod forinaliter res est in aliquo determinato tempore et nomine ubicatio iras, aliquid. per quod res est in aliquo loco nomine subsistentiae rationem aliquam, per quam ens aliquod coiistituatur in
genere entis ultimo terminati seM. completi . .
His posit4s dic vaso acui non esse principiu- se Q.
55쪽
nexum, seu vinculum, quoi materia, forma simul principiant ,& constituunt init insece totum quod ideo dicitur eonstare ex materi forma unitis o subsistentiarii non esse Erincipium , . vel quia praesupponit
totum eompositum natural cui superuenit: quaeruntur autem hic principia: corporis natu ratis vel qui ratio subsistentiae habetur. per. hoc praeelse, quod materia, Sc sorina,v- . nitim existant, & nulli alteri .vniatu . Du-- ratio,. v bicatio, & alia huiu smodi sunt mera accidentia quae non ingrediuntur conssi' tutionem, substantiae physicae, cuius adaequa-ta quidditas praescindendo ab .hi omnibus, . recte inteli igitur, & habetur. .
Obijcitur secundo . Materiar constat ex partibus ipsam intrinsece componentibus Idem die det sernia .materiali, puta de. forma, ignis, ligni, dccaeteris; huiusmodii: ergo μmateria, dc forma fiunt ex alijs r. ergo nona sint principia. Haec ultima conseq. proba tur, quia de ra tione principiorum est, Suod
Rest . disi. aut . materia, & formam ave-rialis constant exi partibus integralibus; omitto ant; ex . partibus essentialibus : nego antis.&eodem modo distincto primo consu- 'uenti: nega vitiniam consequentiam. Di Gumi est, 1 pra nos agere hic de principjjs essentialibus. inanivis autem tam materias. quam forma materialis utpote diuisibiles, tu.
pluros partes, constento ex pluribua partibus:
tamen una: Pars . materiae - respectu alterius
non se labet , . sicut actus ad poIentiam ς Vt contingit in compositio ex materia & sor-ς - quarum haec quidem eii actus uiua i au-
56쪽
De princip. intrins corp. notur. Item potentia. Nomine formae materialis i tellige quamlibet sorinam cuiuslibet substantiae sensibilis, una Anima rationali excepta αDices: Etiam materia, & quaelibet formaeonstat partibus e sentialibus ergo nulla responsio. Probatur anta quia & materia, de quaelibet forma est defini bilis per genus, redi sterenti genus & differentia sunt partes essentiales: ergo, &GRes p. neg. antec. Citius probatio probat etiam formas spirituales, & qnam libet rem, quam tumuis sint plicissimam, eonstare partisus. Genus, & differentia non sunt partes physicae, ut vidimus in Logica; sed partes, seis potius eradus metaphysici, de quibus hi: nihil dicimus. Obi jeit ut textio. Privatio est prineipiunt corporis naturalis in fieri : ergo dantur quatuor principia corporis naturalis is fieri. Cons. probatur, quia si priuatro est principium, etia in forma antecedens cstptincipiues forma antecedens ast principium dantur quatitor principia : ergo fi priuatio est principium, dantur quatuor principia . Quando dicimus: forma antecedens: intellige sormam, quae expellitur per introductionem nouae. Probatur iam maioriquia materia inmutatione substantiali tam, transita sorma veteri,quam deponit quam a priuatione sormae, ad nouam sormavi v. g. quando ex palea fit ignis, materia tam transit a forma paleae, quanta priuatione formae ignis, ad sormam ignis. Idem contingit in qualibet alia transmutatione. Cum enim materia primadumquam existat spoliata omni forma subin
57쪽
stantiali; numquam transita pura, & praeeis a priuatione sormae ad formam sed in supcrrib una sorina transit ad aliam,& consequςnter addendum est quartum principium, so ma videlit antecedens. Res p. conc. ant. neg, conseq Ad probationem varij varie. Sunt qui dicant sormam. quae expellitur includi in tertio principio videlicet in priuatione : ratio est , quia priauatio non est praeeis a catentia formae in sub ecto, sed earentia cum aptitudine ad forma:
per formam autem antecedentem aptatuestibiectum formae subsequenti, puta per forma in ligni, aut paleae, formae ignis. Haec eadem doctrina ponit sub nomine priuationis omnia accidentia, per quae subiectum disponitur ad nouam formam . Hoc posito nore dantur quatuor prine ipia, sed carentia sommae cum omnibus,quomodolibet eonitituen-dibus aptitudinem ad ipsam, habent rationem termini a quo, seu priuationis. Alia responsio est negando mai. od probationem omitte andi quod videlicet subie --ctu in tam transeat 1 sorma veteri ad nouam, quam a priuatione ad formam & nega cons quod videlicertam sorma vetus , quam pro uatio sit principium . Ratio disparitatis est, quia transitus ille, in quantum mutatio est, dicit per se priuaaionem formae , ut terminiba quo: forma autu vetere solu per accidens.
Mutari materiam eonsilit in hoc , quod ex non habente Gimam fiat habens forma. Hoc ident exempliseat Philosophus in jjs maria- tionibus , in quibus Ωbiiuum non transi 1 sorma ad formam, sed praecise a non forma ad formam: quae tameo sunt verae, di propzis
58쪽
muintiones. Puta cum homo ex immulleo fit musicus , ex immathematico mathematiiseus ora transit a forma ad formam, quamuis mutetur; neque enim aut immusica, aut im- mathematica formae sunt, sed carentiae sormarum. Idem contingit quando aer ca tene,
Dices: nisi materia transiret ab una semina ad aliam formam, talis transitus, seu talis mutatio non esset naturalis. ergo ad conceptum corporis naturalis in fieri per mutationem naturalem requiritur trastus ab una
forma ad aliam formam. Cum igitur hie sermo sit non de mutatione ut sic , non de torpore naturali in fieri quomodocunque sed de eorpore naturali in fieri per mutationem natu talem; debet in ipsius conceptu includi tam forma, a qua transit subiectum. quam ipsa mei priuario:& consequenter nisi fornia vetus includatur in priuatione, erimequatuor principia corporis naturalis in feri. Confirmat hoc argumentum Fonseca;quia: agens, inquit, naturale agere nequit in maialteriam nudam; praerequirit enim in ipsa dis
positiones quasdam . Hinc si igni v. g. approximaretur materia spoliata omni se Mnon posset ex ipsa educcre formam ignis: erga ad hoc, ut materia mutetur per agens natu
rate ex non igne in ignem,mutari debet lige substantia in illam substantiam . Immo excommuni modo loquendi non dicitur inu tari materia, sed ipsa mei substantia .
Resp. r. fortasse falsu cf. id, quod supponitur a Fonseea: quod videlicet igitis non itis
duceret in materiam nudam , & omni accidente .spoliatam sciniam ignis. Quamuis
59쪽
enim verum si formam igni; non induei,nisi . post praevias dispositiones: hoc nota saeit ad rem: onasi vero ignis ipse nequiret in eandem materiam. inducere prius dispositiones, te postea formam ipsam, sicut de facto saeit,. eum ex ligno Deit ignem . In huiusmodi autem casu vere haberes ignem in fieri: quamuis materia non transiret a forma ad formamὴ sed praecise ae priuatione ad formam: Et quidem rem in serr naturaliter et quamuis en in praesii pLostio ipsa materiat carentis omni forma iit praesuppositio, alicuius miraeuli z. iamen id, quod fit per actionem ignis appli-eati ad talem materiam naturaliter fit.. Praeterea est discrimen inter priuationem, & sormam antecedentem satis notabit quo- adi punctum praesens .. Fieri ignem dς novo, determinate dicit priuationem formae ignita. a qua transeat subiectum: non autem deter minate dicit formam pal ear, aut formam i i gnx: quamuis . igitur aeque necessarium sit
materia: transire ab aliquae sorma, ast transire a priuatione tamen quia: nulla determinate forma, determinate autent, priuatio sormae inducendae requiritur; recte priuatio, se- cur sorma anteeeclans sortitur rationem prineis in Assigna enini hic Physicus , pro, principijs ea , quae determinate requiruntur. ad conceptum rei, in fieri . Denique conceptum mutationis, per qua res fiat de novo, habes praecise per hoc, quod in tetrisas transire materiam a priuatione ad formam di quamuiς enim, fi formam. antec dentem excluderes ,, fortasse non conciperes xeni in seri modo. naturali. : tamen x dum
Praescindis, non concipis rem fieri ali ter, qui
60쪽
modo .naturali Hic igitur conceptus : ma aeria transiens , priuatione forme ad formam, est adequatus rei naturalis an fieri: quamuis praescindat an simul cum tali priuatioue in eadem materia existeret, vel non ex i steret forma positiva incompossibilis cum subsequente. Ex his omnibus habes formam antecedentem diripertinentea se habere ad rationem princip i . Obijeitur quarto 4 Non est potior ratio cur prauatio antecedens formae noui ponatur pro principio, quam priuatio iubiequens formae destructi: ergo vel utraque poni debet, vel neutra. Antec. Irobatur, quia tam necesse est noeessitate naturali oper mutatiouupraediina destrui sormam veterem, ipsiusque . priuationem succedere: quam poni forviniri nouam, Napsius priuationem expelli rergo utraque Privatio pertinet ad conceptum rei in fieri. Exemplo res patet . quando ex stuppa fit ignis per aduentum formae ignis; t mponitur in maceria priuatio sornaae utippae, quam excluditur ab eadem priuatio formae ignis. Quemadmodum igitur priuatio sor-naae agnis habet rationem termini a quo, priuatio formae stuppae habebit rationem 'termini ad quem: ad hane enim ab illa sic trai
Res . neg. ant. Privatio forniae de nouo productae est de conceptu antrinseco,'& esten tiat rei inseri; secus priuatio formae deliructae: quamuis 1 ealiter utraque priuatio si naturaliter necessaria cum res de nouo sit. Concipe materiam transire a non forma ad
Ormam substantialem 1 habes rem seri petmutationem substantialem. Hrc autem tulit l