장음표시 사용
361쪽
mnia sunt pulcherrima S maxima artificio D. Nihil enim in ea deest, nihil redian M.
Adeo ut non accuratior membrorum in cor
rum inter te: neque idis udum membrum ripuer s. alterique loco agglutinarIs ometos as deformatione.
VII. Resp. Quae haec pulchritudo est Hypotheseos humanae. Sed pulchritudo ista sis. dubia est. Ratio, I. quia incerta. Σ. . quia litigiosa nimis est. 3. Quia absurdita tibus suis non caret. Vide Joh. Bapt. Morinum, sam. Probi. solui.cap. 7. 8. 9. &c. Et MuIlerium. Instit. Astron. in praefat s 3. Pulchritudo ista, ad DEI collata gloriam, nulla omnino est: r. quia non est gloriae DEI adaequata , seu pulchritudo Scripturae, ineeritato R Sapientia Dei fundata, uti probatum est. i. Quia pulchritudo est puia Astro. nomica. Quia pulchritudo est ,hominis ingenio delineata. 3. Nec opus est, ut Naturae esse dicas pulchritudinam : quia eam, eκ principiis primis atque infallibilibus, demonstrare nunquam potes; sed eκ postulatis tantam. Jam scientia humana hypothetica , Vanitas est. Per vanitatem autem Deum laudare , stolidum est. 6, Quia in ista Systematis Copernicaei pulchritudine,Hominis , non DEI, elucet gloria. Et sane, D. Lans bergius hic Hominem laudat . non
DEUM Pulchriorem ego habeo Virgi
362쪽
T ugo L. P ii x L o s. L i B. I I. 3osm , quae DEI depraedicare Gloriam me iotidie docet. Eusebia est. Hanc eNo-alor. Haec, pulchritudinem operum D ΕΙ Sancto primitus sandari Codice , asserit rα I.&2. Psal. 8. &-& 348. Eccl. I.
VIII. i. in Alterum Problematis memum est. arn PIetas, per Hypothesin CornIcinam, excitari possit 8 Resp. Remo te. tque. Proxime vero pietas & devotio tuandari debet r. in ver tate : ut ita vera &rra. de D ΕΟ ejusque operibus, Praedices. uod ut praestare possis , conscientiae assen, m habeas, necelle est: quia tu Deum ve-trari, secundum scientiam S considienti.
n. debes : hoc est, in Spiritu & Veritate. t haec est vera Mentis in Deum ascensio. isi conscientia Scientiae tuae assensum deerit : tum inepte Deum laudas: &, contra iam conscientiam, pietatis praetendis spe-men. 2. In vera Devotione. Devotio estumili tio. Humiliatio est. sui ipsius coram fio abnegatio. Abnega & ejura tuas ra-ones : iisque DEI GLURIAE majestatemon deteras, &conspurces. Et sic DEO, ibique Ebus placebis. IX. ν. in Tertium Problematis nostri embrum est. Vuo tandem pacto D LI loria . ex 'pothes Copemrcina , ha, eri possit 8 Resp. Remore , & generali. r. Laudabis DEUM in genere : quod
363쪽
3o6 EXAMEN PROBLEMA T. incomprehensibilem suam Sapientiam in creando : artificium in disponendo Mundo : pulchritudinem in egregia rerum symmetria & harmonia nobis contemplanda: Mundumque totum dispurationi nos rar, tradidit. Imiteris pietatem Caesarei Mathematici, Kepleri, prassat. in Martem, in fine. Si es Cope carus lauda Deum: ora Deum pro rationalis luminis augmento. Foscarini quoque tibi commendo modestiam , in Ε - pistola ad Seb. Fantonem. Prae CaereriS ma vi me, insigne illud Rationalis Luminis spe cimen , Nobilissimum Des-Cartes, Princi p. Phil. Part. I. num. 7s. pag. i. Cubus verba tibi, quia non omnibus, Autorem istum le- re & intelligere. Contingit , apponam.
'riter c tera autem inquit. memor in no
syrae proramma regula es in gendum , ea quae nobis a Deo revelata sunt, ut omnium certissima esse cretaenaea; Et quamvis rιὰ Iumen rationis, quam maxime clarum-evidens,aliuae quid nobis fingerere videre ur. foti tamen authoritati divinae potius , qMam proprio ἀostro judicio fiam esse adhibendam : sedin iis . de quibus iris dbvina nihianos docet , minime decere hominem philosophum, ahqustoro vero assumere, quod verum esse nunfuam perspexit; S magi d refensibus, hoc es, laconsideratis infantis
su judiciis, quam maturin rationi. X. Cape Tibi hoc, inflate rationum tua
364쪽
Tre Eo L. P RI LO s. L IB. II. 3o n admirator. Erubesce. Contra S. Spi-im sapere. Confusio tibi merces . coram. O & suo orbe, erit. Moneo Te. Resis in tutiori Veritatis vado colloces. Re eas demonstrationes tuas. Nemo eas ti-
ereptum ibit. Ego illas , & Te propter il- , admirabor, & laudabo. Sed Sancta DEIicula ad tuum detorquere placitum noli.m vicerunt Te temeritatis Viri celeberri t. l. B. Morinus , D. Gisbertus Voetius , alerius : &C. Desine. Claudetur allas Tibii Cer Codex: quia abusus eo valde es. Ca-Tibi: si tibi consultum vi S.
eum Posulata Mathemasicorum pra feribere S. Scripturae aerbeant El. contra; utrum S. Scriptura Mathemati cis praesicribat Θ si ii Upra . in Prooemio, Num. Io.
uridi Problema hocce proposui . In
quod latius paulo inquirerem, ni- me & tempus & negotia id prohiberent. Lmrmandum autem utrumque, puto. Sedum mica salis accipienda ejus verba sunt. ΙΙ. I. Postulata Mathematicorum prae-zribunt S. S. scilicet, inpurὰiMathematic s. 'Vatio: quia S. Scriptura pure Mathematicaton proponit, sed proposita, aliqua pauca.uo confirmat testimonio. a. Praescribunt
aeripturae postulata: scilicet, modum &
365쪽
o8 Εκ ANEM PROBLEMAT. formam res considerandi Mathematicas. 3. Sacra Scriptura Marhematicis Doctoribus Rem praescribit: quatenus rasis: non, quatenus Norma, est. Ratio: quia Scriptura Testis Rem porro in suo continet te Rimonio, eamque Proponit.
II. q. Cum itaque, & Scriptura Mamesi.
R Mathesis Scripturae praescribant .sequitur l α.) Testimonium Scripturae in Mathema. ticis suum quoque habere valorem, & aUto. ritatem. Atque ita β) Scriptura adducta ne. quaquam rejicienda est. Patet : quia testimonia ejus Copernicaei eludere aliter non potuerunt; quam, erroneae vulgi opinionis Praetensione. Quae, ipsorum in Scripturam Praetensio , eκaminata supra, & rationibus Confutata est. LECTOR, judicabis. III. γ. Stante praescriptione hac : Theologi, in Mathematica Controversia, propter demonstrationes datas , opinionem tantum, di non Scientiam quoque, habere possvnr. Et contra. Mathematici Copernicaei e suis demonstrationibus , propter manifesta San- me Scripturae argumenta , opinionem tari. thm . non vero Scientiam , habere possime,& debent.
I V. Sed non est . quod vel Ptolemaicus mihi succenseat: vel Theologi sua in me Jaciant fulmina: vel Copernicaeus sibi ab blandiatur & superbiet . eo: quod Proble ma istud a Timaverim. Studio feci. Ut
366쪽
T ugo L. P ii I L O s. L i B. II. 3o9ttium , de Problemate isto, sententiam Plorar eo. possem melius.Omnia ad ve. atis Normam e Xaminare constitueram. d, quia paucis hactenus idque levibus, inn famosa Controversia actum est rationi s : nonnulla, ad sententiarum eκploratio,
quiete Solis motu, legendo 'bha, μή Hypothesi inhaerere, in ipso lectionis
actu, debeat AsumTibi propono Conscientiae, Lectot Co perniceae : ut libello isti faciat coronidem. Tu vero Sanctis convictus ratio. bus , Spiritum Sanctum testantem reveri tandem, & Pietatis, Modestiaeque limi. IUS. in Controvertendo, stare, mecum dias. Actum hactenus est ad Scientiam : re. ιt, agamus ad Conscientiam. Problema. s rationem Tibi do: quia in famosa hacce. Solis vel Telluris motu , Disputatione itur, partim ad rationeS ; partim seCun. .am Naturam : partim etiam ad Spiritusancti mentem. Ubi vero est scientia seandiim Deum: ibi conscientiae assensus, vel issensio, esse debet. I I. Nego autem Problema. Rationesint. Prima : quia Sanctorum DBI oraculorum
367쪽
lorum lectio est actus . non scientiae ; sed
conscientiae etiam. Actus autem iste 1ecundum Deum est. Si actus secundum DEUM:est Ergo non secundumHominem. Si secundum S S. eloquia: Ergo non sectandum Hominis Hypothesin. a. Quia lectio. ScriPturae praeseribens non est sacra: sed profana. 3. Quia in lections sacra S. S. Mathematico rem praescribit. l. on itaque ipse eidem praescribere debet. q. Quia U-perum DKI in Sacro Codice contemplatio esse debet Theologica: non Philosophica, Psal. 8. & i 9. & xq8. Eccl. I. Devota , inqquam , esse debet. Iam, quae ista est devoralectio , quae Contrarium eidem praesumit ps. Quia , quemadmodum DEI Oraculo. rum auditio fieri, circumcisis corde & auribus, debet, Act. 7. v. s I ita, lectionem e runde circumcisis corde , oculis, rationibusque
fieri, necessum est. Et quidem merito: quia scientia tua Hypothetica, est Vaniras, ipse: quia est circumcisa . in minimis etiam. Qui igitur vanitas Sancto praescribere Spiritui audes III. Quocirca hinc fluunt consectaria, T.
Ergo, qui, sacra legendo Biblia, hypothesi
S. Spiritui contrariae inhaeret, peccat. Per consequens: lectio ipsius peccatum. & con scientiae laqueus, erit. Εκamina Te, Le.ctor. Legis in Codice sacro, Eccl. 1. V. s. verba: Soforatur. Et Matth. s. v. 6s, Deus
368쪽
MEO L. Pii x Los. LI B. II. 3Is Solemsuum oririsuperbonos S maos. :s prae oculis Copernicaei Orbis Syste. sphaericum, fabrefactum. Contrarium temonstratio illa sphaerica suadet, So- non oriri, non moveri ι sed Terram. persuasioni si locum dederis: corporis
entrum , una cum Terra, movebitur. scieritia nutabit. Haerebis. x. In rerum versitatis examine nostra ratio corruptaque & in sussiciens est. Igitur, rerum te ionia in Codice sacro legens .assentiri ii 1 eo lubentius debes. Et 3. quia famosa Quaestio adeo litigiosa est, ut, si rationi- Mathematicis & Philosophicis certa
n lit, quodlibetice quod ajunt possitendi: captivum te DEO , etiam in ope in ejus cognitione confessione ,submittas. LV. Desino, &Te, quisquis es moneo: ia obsequium Deo hic etiam debes. Mo-t. Eusebia. Non tuis S S. rationibus intes amplius. Crucifige eas : imo Te.Iam. Vacare tuae Hypothesi domi potes; ae tibi utilior & facilior est. Sed in Scriptu,
interpretatione id nunquam tetabis Mo-t Te Dominus, in libit fronte: Ego Domis docens utilia. Glossa addit: non subtilia. pendas itaque in libris Sacris, GL UUA Ll, Tibi, Tuoque proκ imo utilia. Subisia Tibi alias non denegantur. Sed non aescribant. Vale , LECTOR , & Te mihi indidum, aequum & benevolum praestare
369쪽
3xx Εκ AMEN PROBLEMAT. THEOL&c. digneris , qui me Tibi ad ossicia obligare non dubito. oro autem veris gemitibus Filium DEI: ut suam sapientiam coeli tus emittat, quae nobiscum habiter. & nobis. cum ambulet, & de Operibus D EI conserentes dirigat, rationisque lumen adaugeat. Ut ita DEUM cum creaturis laudare, ejusque Opera enarrare,discamus.
370쪽
Med. Doct. ejusdemque, per Silesiam iavicinam Poloniam, Practici felicissimi atque celeberrimi,
salutem. Lurimum hactenus de Te , Cla. rissima Domina , sermonem ha-- bui, sed apud Te , nullum adhuc. Annis quippe jam quatuor silendum mihi erat. Quod, ingratum me, & contra datam o se.