Famosae, de solis vel telluris motu, controversiae examen, theologicophilosophicum, ad S. sanctam Normam, institutum a Johanne Herbinio, Bicina Silesio, ..

발행: 1655년

분량: 395페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

351쪽

mnia sunt pulcherrima S maxime artificio s. Nihil enim in ea deest, nihil reta Vat.

Adeo ut non accurrator membrorum in cor

pore humano ommetria sit, quamis rarum inter te: neque ii s ultam membrum abripueris, alter/que loco agglutinaris orietos; as deformasione. VII. Resp. uae haec pulchritudo est Hypotheseos humanae. Sed pulchritudo ista a. dubia est. Ratio, T. quia in Certa. Σ. quia litigiosa nimis est. 3. Quia absurdita tibus suis non caret. Vide Joh. Bapt. Morinum, sam. Probi. solui. cap. 7.8. 9. 8ζc. Et Mulierium. Instit. Astron. in praefat s 3. Pulchritudo ista, ad DEI collata gloriam, nulla omnino est: r. quia non est gloriae DEI adaequata , seu pulchritudo Scripturae , in veritates & Sapientia Dei fundata, uti probarum est. 1. Quia pulchritudo est pure Astro. nomica. Quia pulchritudo est ,hominis ingenio delineata. b. Nec opus est, ut Naturae

esse dicas pulthritudinam : quia eam, eκ principiis primis atque insallibilibus, demonstrare nunquam potes; sed eκ postulatis tantam. Jam scientia humana hypothetica . Vanitas est. Per vanitatem autem

Deum laudare , stolidum est. q. Quia in ista Systematis Copernicaei pulchritudine, Hominis , non DEI, elucet gloria. Et sane. D. Lans bergius hic Hominem laudat . non DEUM. Pulchriorem ego habeo Virgi

nem M

352쪽

T ii g o L. P ia r L o s. L i B. I I. 3osnem, quae DEI depraedicare Gloriam me quotidie docet. Eusebia est. Hanc eNosculor. Haec, pulchritudinem operum D ΕΙ in Sancto primitus sandari Codice , asserit Gen. I. & 2. Psal. 8. & F. & 348. Eccl. I.

Mut. s.

VIII. r. Alterum Problematis membrum est. An Pietas, per Hypothesin Co

perπIcinam, excitaripossit 8 Resp. Remo te. utique. Proxime vero pietas & devotio tua fundari debet t. in verrtate : ut ita vera &certa, de D ΕΟ ejusque operibus, praedices. Quod ut praestare possis, conscientiae assen sum habeas, necesse est: quia tu Deum venerari, secundum scientiam & conscienti. ani. debes : hoc est , in Spiritu & Veritate. Et haec est vera Mentis in Deum ascensio. Nisi conscientia Scientiae tuae assensum dederit : tum inepte Deum laudas: &, contra

tuam constientiam, pietatis praetendis spe- Cimen. 2. In vera Devotioneo Devotio est

humiliatio. Humiliatio est. sui ipsius coram DKO abnegatio. Abnega & ebura tuas rationes : iisque D Et GLORIAE majestatem non deteras, Sconspurces. Et sic DEO,

Orbi que fibus placebi S. IX. ν.) Tertium Problematis nostri membrum est. Vuo tandem pacto D LIGloria . ex 'pothesi Copervicina , ha, heri possit Rei p. Remore , & generali. ter. Laudabis DEUM in genere : quod

353쪽

3o6 EXAMEN PROBLEMA T. incomprehensibilem suam Sapientiam in creando : artificium in disponendo Mundo : pulchritudinem in egregia rerum syna metria & harmonia nobis contemplanda: Mundumque totum dispurationi nos rae , tradidit. Imiteris pietatem Caesarei Mathematici, Kepleri, praelat. in Martem, in fine. Si es Copernicaeus lauda Deum: ora Deum: pro rationalis luminis augmento. Foscarini quoque tibi commendo modestiam , in Epistola ad Seb. Fantonem. Prae Caereris maxime, insigne illud Rationalis Luminis specimen , Nobilissimum Des Cartes, PrinCi P. Phil. Part. I. num. 7 .pag. 33. Cubus verba tibi, quia non omnibus. Autorem is um te. re S intelligere, contingit , apponam.

'riter caetera autem, inquit, memor in no

syrin foramma regula es in gendum , ea

quae nosis is Deo revelata seunt, ut omnium certissima es e cretaenaea , Et quamvis rιὰ lumen rationis, quam maxime Harum-evidens,atiuae quid nobis fingerere uriaretur. soti tamen authoritati divinae potius , quam

proprio nostro judicio fiam esse adhibendam : sedin i - . de quibus fides divina nil I

nos docet, minime decere hominem philosophum, ahquior vero assumere, quod verum esse nunsuam perspexit: S magi d resens bus, Doc es , incon eratis infanti

suae judicio, quὰm maturin rat oui. X. Cape Tibi hoc, inflate rationum tua

354쪽

Tngo L. P Al Los. LIB. II. 3o rem admirator. Erubesce, contra S. Spiritum sapere. Confusio tibi merces . coram DKO & suo Orbe erit. Moneo Te. Res tuas in tutiori Veritatis vado colloces. Retineas demonstrationes tuas. Nemo eas tibi ereptum ibit. Ego illas , S Te propter illas, admirabor, & laudabo. Sed Sancta DEI

oracula ad tuum detorquere placitum noli. Convicerunt Te temeritatis Viri celeberrimi, l. B. Morinus, D. Gisbertus Uoetius , Muietius: &c. Desine. Claudetur alias Tibi Sacer Codex: quia abusus eo valde es. Cave Tibi: si tibi consultum vis.

PROBLEMA XVIII. Irum Posulata Mathematicorum pra in feribere S. Scripturae aerbeant i El.

contra; utrum S. Scriptura Mathemati cis praestrabat Ι. -': Upra . in Prooemio, Num. Io. Problema hocce proposui. In

quod latius paulo inquirerem, nisi me & tempus & negotia id prohiberent. Assirmandum autem utrumque, puto. Sed cum mica salis accipienda ejus verba sunt. II. r. Postulata Mathematicorum praescribunt S. S. scilicet, inpurὰ,Mathematic s.

Ratio: quia S. Scriptura pure Mathematica non proponit, sed proposita, aliqua pauca. scio confirmat testimonio. a. Praescribunt Scripturae postulata: scilicet, modum &

355쪽

χo8 Εκ AMEN PROBLEMAT. formam res considerandi Mathematicas. Sacra Scriptura Mathematicis Doctoribus Rem praetcribit: quatenus rasis; non, quatenus Norma, est. Ratio: quia Scriptura Testis Rem porro in suo continet te Rimonio, eamque proponit.

II. q. Cum itaque, & Scriptura Marhesi.& Mathesis Scripturae praescribant : sequitur α. Testimonium Scripturae in Mathema. ticis suum quoque habere valotem, & autoritatem. Atque ita β) Scriptura adducta ne. quaquam rejicienda est. Patet : quia testimonia ejus Copernicaei eludere aliter non potuerunt; quam, erroneae vulgi opinionis Praetensione. Quae, ipsorum in Scripturam praerensio , examinata supra, & rationibus confutata est. LECTOR, judicabis. III. γ. Stante praescriptione hac: Theologi, in Mathematica controversia, propter demonstrationes datas , opinionem tantum.& non Scientiam quoque, habere possunt. Et contra. Mathematici Copernicaei e suis demonstrationibus , propter manifesta Sanctae Scripturae argumenta , opinionem tantum . non vero Scientiam , habere possunt,& debent.

I U. Sed non est , quod vel Ptolemaicus mihi succenseat: vel Theologi sua in me

Jaciant fulmina; vel Copernicaeus sibi ab blandiatur & superbiet eo: quod Proble ma istud assirmaverim. Studio feci. Ut

Paris

356쪽

T 1i g o L. P ii I L O s L i B. II. 3o9 Partium, de Problemate isto, sententiam explorar eo . possem melius.Omnia ad veritatis Normam examinare constitueram. Sed, quia paucis hactenus idque levibus, in tam famosa Controversia,actum est rationi bus : nonnulla, ad sententiarum eκploratio

nem, hic quidem proposui. PROBLEMA XIX. & ult. N Copernicinus , Sancta, de Testaris quiete S Solis motu, legendo Britta, suin Hypothesi inhaerere, in ipse lectionis

actu, debeas AsumTibi propono Conscientiae, Lector Coperniceae : ut libello isti faciat coronidem. Tu vero Sanctis c victus ratio. nibus , Spiritum Sanctum testantem revereri tandem, & Pietatis, Modestiaeque limitibus. in controvertendo, stare, mecum discas. Actum hactenus est ad Scientiam : restat, agamus ad Consitientiam. Problematis rationem Tibi do : quia in famosa hacce, de Solis vel Telluris motu , Disputatione agitur, partim ad rationes ; partim secun . . dum Naturam : partim etiam ad Spiritus Sancti mentem. Ubi vero est scientia secundum Deum: ibi conscientiae assensus, vel dissensio, esse debet. II. Nego autem Problema. Ratiohes sunt. Prima: quia Sanctorum DEI 0racu -- lorum

357쪽

lorum lectio est actus . non scientiae ; sed conscientiae etiam. Actus au testi iste secundiam Deum est. Si actuε secundiam DEUM:est Ergo non secundumHominem. Si secundum S S. eloquia: Ergo non secundum Hominis Hypothesin. a. Quia lectio. Scripturae praestribens non est sacra: sed profana. 3. Quia in lections sacra S. S. Mathematico rem praescribit. Hon itaque ipse eidem praestribere debet. q. Quia U-perum DKI in Sacro Codice contemplatio esse debet Theologica: non PhilosophiCa, Psal. 8.&i9. &rq8. Eccl. I. Devota, In quam , esse debet. lam, quae ista est devota lectio , quae contrarium eidem praesumit ps. Quia, quemadmodum DEI Oraculo.

rum auditio fieri, circumcisis corde & auribus, debet, Aist. 7. v. s I ita, lectionem eorun de circumcisis corde , oculis, rationibusque

fieri, necessum est. Et quidem merito: quia scientia tua Hypothetica, est Vanitas, ipse: quia est circumcisa . in minimis etiam. Qui igitur vanitas Sancto praescribere Spiritui audest . III. Quocirca hinc fluunt conlectam, T.

Ergo, qui, sacra legendo Biblia, hypothesi

S. Spiritui contrariae inhaeret, peccat. Per consequens: lectio ipsius peccatum. &cOnscientiae laqueus, erit. Εκamina Te, Le.ctor. Legis in Codice sacro, Eccl. I. v. s. verba: Sol oritur. Et Matth. s. v. 6s, Deus

. sinit

358쪽

us Solem suum oririsuper bonos S maos. babes prae oculis Copernicati Orbis Syste. ia , sphaericum, fabrefactum. Contrarium bide monstratio illa sphaerica suadet, So-:m non oriri, non moveri ; sed Terram. Ut persuasioni si locum dederis : corporisai Centrum , una cum Terra, movebitur. ori scientia nutabit. Haerebis. a. In rerum Iniversitatis examine nostra ratio corrupta

auoque & in sussiciens est. Igitur, rerum te imonia in Codice sacro legens assentiri iiDiem eo lubentius debes. Et 3. quia famosa ista Quaestio adeo litigiosa est, ut, si rationibus Mathematicis & Philosophicis certandum sit , quodlibetice quod ajunt in possit .

defendi: captivum te DEO , etiam in Opetrum ejus cognitione confessione ,submittas. IV. Desino, & Te, quisquis es moneo: quia obsequium Deo hic etiam debes. Monet. Eusebia. Non tuis S S. rationibus insultes amplius. Crucifige eas : imo Te.Ipsum. Vacare tuae Hypothesi domi potes: quae tibi utilior & facilior est. Sed in Scripta,

rae interpretatione id nunquam tetabis. Monet Te Dominus, in libri fronte: Ego Dominus docens utIlia. Glossa addit: non subtilia. Expendas itaque in libris Sacris, GLORI EDEI, Tibi, Tuoque proκ imo utilia. Subistilia Tibi alias non denegantur. Sed non praescribant. Vale , LECTOR , & Te mihi candidum, aequum & benevolum praestare digne

359쪽

3xx Εκ AMEN PROBLEMAT. THEOL&c. digneris, qui me Tibi ad ossicia obligare non dubito. oro autem veris gemitibus Filium DKI: ut suam sapientiam coelitus emittat, quae nobiscum habitet. & nobi Cum ambulet, & de Operibus D EI conferentes dirigat, rationisque lumen adaugeat. Ut ita DEUM cum creaturis laudare, ejusque opera enarrare,discamus. IPSI. REGI. AETERNO. IΝCORRUPTIBILI. INVISIBl Ll. SOLI SAPIENTI., Dpo. SIT. HONOR. ET GLORIA. IN SECuLA. SECuLO-

360쪽

EPISTOLA

A DNOBILISSIMAM, ERUDI

Dn. MARIAM CUNICIAM. URANIA, PROPITI R.

Med. Doct. usdemque, per Silesiam &vicinam Poloniam, Practici felicissimi atque celeberrimi,

CONIUGE M.

salutem.

Luximum hactenus de Te , Cla.

rissima Domina , sermonem habui, sed apud Te , nullum adhuc. nnis quippe jam quatuor silendum mihi rat. inori ingratum me, & contra datam o D.

SEARCH

MENU NAVIGATION