Anekdoton ex Petronij Arbitri Satirico, fragmentum. Praefixo iudicio de styli ratione ipsius. ..

21쪽

Ptτκo Nit ARBITRIclinium intrate, exclamauit unus ex pue ris, qui super hoc officium erat positus: Dextro pede . Sine dubio paulisper trepidauimus, ne contra praeceptum aliquis nostrum, limen transiret. Ceterum , Ut pariter mouimus dextros gressus, seruus dispoliatus nobis procubuit ad pedes, ac rogare coepit, ut se poenae eriperemus ;nec magnum esse peccatum suum, propter quod periclitaretur. Subducta enim sibi vestimenta dispensatoris in balneo, quae vix fuissent decem sestertiorum. Retulimus ergo dextros pedes , dispen- lsatoremque in precario aureos numeram item deprecati sumus , ut seruo remitteret poenam. Superbus ille sustulit vuliatum , , Non tam iactura me mouet, inquit , quam negligentia nequissimi serui. Vestimenta mea cubitoria perdidit, quae mihi natali meo cliens quidam donauerat, Tyria sine dubio, sed iam semel lota icquid ergo est dono vobis. Obligati tam grandi beneficio cum intras semus triclinium, occurrit nobis ille idem seruus, pro quo rogaueramus, & stupentibus spississi ima basia impegit, gratias agens humanitati nostrae , Ad summam, statim scietis, ait, cui qederitis benefi-

22쪽

FRAGMENTUM. 7cium. vinum dominicum ministratbris gratia est. Tandem ergo discubuimus, pueris Alexandrinis aquam in manus niuatam infundentibus , aliisque insequentibus ad pedes, ac paronychia cum in genti subtilitate tollentibus. Ac ne in hoc quidem tam molesto tacebant officio , sed obiter cantabant. Ego experiri volui , an tota familia cantaret. Itaque potionem poposci: paratissimus puer, non minus me acido cantico excepit, S quisquis aliquid rogatus erat,vi daret: Pantomimorum non patris familiae, triclinium crederes. Allata est tum gustatio valde lauta. Nam iam omnes discubuerant praeter Vnum Trimalcionem , cui locus

nouo more primus seruabatur. Ceterum

in promulsidari asellus erat Corinthius cum bisaccio positus, qui habebat oliuas

in altera parte albas, in altera nigras. Tegebant asellum duae lances , in quarum marginibus nomen Trimalcionis inscriptum erat, & argenti pondus. Ponticuli etiam ferruminati sustinebant glietes melle , ac papauere sparsos. fuerunt tomacula feruentia supra craticulam argenteam posita ; M infra craticulam , Syriaca pruna cum granis punici mali.

A iiij

23쪽

3 PETRONII ARBITRI In his eramus lautitiis, cum ipse Trimalcio ad symphoniam allatus est, positusque inter ceruicalia munitissima expressit imprudentibus risum. Pallio enim

coccineo adrasum excluserat caput, circaque oneratas veste ceruices latici

uiam immiserat mappam, fimbriis hinc atque illinc pendentibus: habebat etiam in minimo digito sinistrae manus anulum

grandem subauratum, extremo Vero a

ticulo digiti sequentis minorem, Ut mihi videbatur, totum aureum , sed plane ferreis veluti stellis serruminatum. Et ne has tantum ostenderet diuitias, dextruat nudavit lacertum armilla aurea cultum,& cboreo circulo lamina splendente connexum. V t deinde pinna argentea dentos perfodit, Amici, inquit, nondum mihi suave erat in triclinium, absens more, vobis venire , sed ne diutius absentivus essem, voluptatena naihi negaui. Permittis tamen finiri lusum. Sequebatur puercum tabula terebintina , & crystallinis tesseris, notavique rem omnium delicatissimam. Pro calculis cnim albis, ac ni gris aureos , argenteosque habebat de narios. Interim dum ille omnium textorum dici intex lusum consutaui, gustan-

24쪽

F R A C M E N T V M. 9tibus adhuc nobis repositolium allatum est cum corbe, in quo gallina erat lignea patentibus in orbem alis , quales , quae incubant ova. Accessere continuo duo

serui, SC symphonia strepente scrutari

paleam coeperunt, erutaque subinde pavonina oua, diuisere conuiuis. Conuertit ad hanc scenam Trimalcio vultum:&, Amici, ait, pauonis ova gallinae iussi supponi , & mehercules timeo ne iam

Concepta sint ; tentemus tamen, si adhuc

sorbilia sunt. Accipimus nos Cochlearia non minus selibras pendentia, ouaque ex farina pingui figurata pertundimus. Ego quidem paene proieci partem meam: nam videbatur iam in pullum coisse. Deinde ut audiui veterem conuiuam, Hic nescio quid boni debet esse , persecutus puta men manu, pinguissimam ficedulam i ueni piperato vitello circundatam. Iam Trimalcio eadem omnia lusu intermis poposcerat, feceratque potestatem clara Voce, si quis nostrum iterum vellet murusum sumere , cum subito signum symphonia datur, & gustatoria pariter a Ch

ro cantante rapiuntur. Ceterum inter

tumultum, cum forte parapsis excidisset, 5 puer iacentem sustulisset, animadue

25쪽

i , PETRONII ARBIτRrtit Trimalcio , colaphisque obiurgare puerum, ac proiicere prorsus parapsidem iussit. In cutus cst lecticarius areteii tumque inter reliqua purgamenta scopis coepit verrere. Subinde intrauerunt duo mihi opes capillati, cum pusillis viribus, quales solent esse, qui arenam in amphitheatro spargunt, vinumque dedere

in manus, aquam enim nemo porrexit.

Laudatus propter elegantias dominus, Equum, inquit, Mars amat: itaque iussi sit suam cuique mensam assignari. obiter & se dissimi scrui minorem nobis aestum in frequentia sua faciunt. Statim aulatae sunt amphorae vitreae diligenter gypsatae, quarum in ceruicibus pittacia erant affixa, cum hoc titulo: FALERNvM

Dum titulos perlegimus, complosit Trimalcio manus, & He heu, inquit, ergo diutius vivit vinum , quam homunciolQuare tangomenas faciamus ; vita vinum

cst: Verum Opimianum praesto ; heri non tam bonum posui,& multo honestiores

coenabant. Potantibus ergo,&accuratis-

sine nobis lautitias mirantibus , laruam argenteam attulit semus sic aptatam, ut articuli eius vertebraeque laxatae in om-

26쪽

F R A et M E N T V M. Hnem partem verterentur. Hanc cum super mensam semel, iterumque abiecisset& catenatio mobilis aliquot figuras exprimeret, Trimalcio adiecit He heu nos miseros , quam totus homuncio

nil est l

Sic erimm cunm , postquam nos auferet

Ergo vivamus , dum licet esse bene. Lai dationem ferculum est insecutum, plane non pro expectatione magnum , nouitas tamen omnium conuertit oculos. Rotundum enim repositorium duodecim

habebat signa in orbe disposita , super'

que proprium conuenientemque, materiae structor imposuerat cibum : super Arietem, cicer arietinum: super Taurum, bubulae frustum: super Geminos, testiculos ac renes: super Cancrum, coronam :super Leonem, ficum africanum: super Virginem, steriliculam:super Libram,stateram, in cuius altera parte scriblita erat, in altera placenta: super Scorpionem, pisciculum marinum: super bagittarium,oclopetam: super Capricornum, in quo cornua erant, locustam marinam : super Aquarium, anserem: super Pisces, duos bmullos. In medio autem cespes cum s

27쪽

11 PETRONII ARBITRI herbis excisus favum sustinebat. Circumferebat AEgyptius puer clibano argentco panem, atque ipse etiam teterrima voce de Laserpicario mimo canticum eXtorsit. Nos ut tristiores ad tam viles acces simus cibos, Suadeo, inquit Trimalcio, enemus ; hoc est ius coenae. Haec ut dixit, ad symphoniam quatuor tripudiantes percurrerunt, superioremque partem

repositorij abstulerunt. quo racto videmus infra, scilicet in altero ferculo, altilia & sumina , leporemque in medio pinnis subornatum , ut Pegasus videretur. Notauimus, etiam circa angulos repositorij Marsyas quatuor , CX qilorum Vtriculis saxum piperatum currebati si per pisces, qui in Euripo natabant. Damus omnes plati sum a familia incinptum,& res electissimas ridentes aggredimur. Non minus 55 Trimalcio eiusmodi me thodio laetus, Carpe , inquit. Processitsstatim scissor , de ad symphoniam gesticulatus ita lacerauit obsonium, Ut puta-xes quidem Darium, hydraule cantante pugnare. Ingrrebat nihilominus Trimal-cio, lentissima voce: Carpe, Carpe. Ego suspicatus, aliquam urbanitatem ad totiens iteratam vocem pertinere ; non cru

28쪽

F R A c M E N T V M. I3bui eum qui supra me accumbebat, hoc ipsum interrogare. At ille , qui saepius eiusmodi ludos spectauerat,Vides illum, inquit, qui obsonium carpit, CarpUS vocatur. Ita quotiescumque dicit: Carpe, eodem Verbo, & vocat, & imperat. Non potui amplius quicquam gustare : sed conuersus ad eum, ut quamplurima exciperem , longe arcessere fabulas coepi, sciscitarique quae esset illa naulier, qua

huc, atque illuc discurreret. Uxor, inquit, Trimalcionis. Fortunata appellatur , quae numos modio metitur. Et

modo , modo quid fuit Z Ignoscet mihi, Genius tuus, nolui stes de manu illius panem accipere. Nunc nec quid, nec quare, in caelum abiit, ae Trimalcionis topanta

est. Ad summam, mero meridie si dixerit illi tenebras esse , credet. Ipse nescit quid habeat, adeo sapiutus est. Sed haec

lupatria prouidet omnia; , Vbi non pum tes, est sicca&sobria bono in im consilio- rum. Tantum auri vides ; est tamen in lae linguae pica puluinaris: Quedi amat, iamat: quem non amat, non amat. Ipse . Trimalcio fundos habet, qua milvi volant Numorum numos. Argenti in ostia

rij illius cella,plus iacet, quam quisquam

29쪽

14 PETRONII ARBITR1 in fortunis habet: Familia vero ibabae t non me hercules puto, decimami partem esse, quae dominum suum nouit Ad summam quemvis ex istis babaecalis, in rutae folium coniiciet. Nec est quod putes illum quicquam emere ; omnia domi nascuntur : lana, credrae, piper. lac gallinaceum si quaesieris, inuenies. Ceterum parum illi bona lana nascetatur. Arietes a Tarento emit, & eos curauit in gregem. Mel Atticum ut domi nasceretur, apes ab Athenis iussit afferri obiter & vernaculae, quae sunt melius oculae, a Greculis fient. Ecce intra hos

dies scripsit, ut illi ex India semen boletorum mitteretur ; nam Musam quidem nullam habet, quae non ex onagro nata sit. Vides tot culcitras i Nulla, non aut conchiliatum, aut coccineum tomentum habet, tanta est animi beatitudo l Reliquos autem collibertos eius, Catie Contemnas. valde succosi sunt. Vides illum,

qui in imo imus recumbit hodie sues, octingentia possidet; de nihilo creuit: solebat collo modo suo, ligna portare. Sed quomodo dicunt i ego nihil scio: sed audiui, quomodo Incuboni pileum rapuisset, se thesaurum inuenit. Ego nemini

30쪽

inuideo, si qua Deus dedit: Est tamen sub

alapa, de non vult sibi male. Itaque pro xime, cum hoc Titulo proscripsit. C.

DOMvM EMIT. Quid ille , qui libertini loco iacet Z quam bene se habuit i non impropero. Ille sextertium suum vidit decies , sed male vacillauit. Non puto

illum capillos liberos habere; neC me . hercules,sua culpa; sipso enim,homo melior non est in sed libertorum sceleratorum,qui omnia ad se fecerunt. Scito autem sociorum odiam male feruere: δί ubi semel res inclinata est, Amici de medio. Et quam honestam Negotiationem exercuit , quod illum sic vides exe... t libitinarius fuit. Solebat sic coenare, quomodo . Rex, apros gausapatos opera pistoria, vis- Cocos, pistores. Plus vini sub mensa eL fundebatur, quam aliquis in cella habet. Phantasia, non homo. Inclinatis quoque rebus suis, cum timeret, ne creditores il lum conturbare existimarent, hoc titulo cautionem proscripsit: IvLivs PROCvLus

c VARVM. Interpellauit tam dulces fabulas Trimalcio; nam iam sublatum Craς