장음표시 사용
251쪽
242. Apostolis, nisi verbis ipsorum vim inserat, non habet. Habet quidem a Stoicis, sed multum adhuc interest. I. 4. Primo Stoicis Mundus post cineres regeneratus idem numero, qVi ante, ea etiam, qVae in mundo, aut eadem plane aut simillia ma per Piiseri. X. s. r. Origenes vero, arbitror, inqVit, pro varie te causa uo distιrsos Mandos fieri, re eliri errores istorum, qνi similes sui mundos use consendunt, apud Hieron. ad Avit. Tom. III. Oper. f. 69. g. s. Deinde Stoici quidam homines diversos redituros assimmabant per Dillert. X. sa.) Origenes eosdem: quoad animam qVidem certe; quoad corpus enim tale fuit eius dogma, ut Metemp*chosin Pythagorae Platonisq; defendere ipsum Gat Hieronymus d. l. in
g. 6. Id quod secundum ea, quae lupra Disserta XIV. g. 73. &seqq. dii mimus, ita interpretare, ut voluerit animam, quae Gidem ipsi ad constituendum hominem sussiciebat, in altero mundo aliud Corpus, non ex qVatuor Pl ementis conflatum, sed nescio quod aethereum pro indumento habitunim' nequis eodem sorteper omnia sensu exaudiat & Platonis &Origenis metempsychosin; cum certum sit, illam sive Platonis sive Pythagorae decantatum animarum transmigrationem passim culpari ab Origene. Vid. Jo. Bapt. Crr'. f. 46 . de Ethn. caute leg. Petri Halloix des Orig. f. Σῖ . . r. Interim ut Lipsius II. Phys. Stola. χχ. p. in. & III Ia p. I O. ostendit Stoicos a Pythagorea Metempsychosi sic & nos scimus ab Origeniana alienos misse, ut qui corpora certe ex quatuor elementis composita reditura crediderin o. g. 8. Tertio rerum in altem Mundo eventum Stoici eundem esse volebant crepete iterum Dissert. X. g.9.) hae parte quidem cum Platonicis comparabiles, qui S: ipsi post anni magni revoIutionem, sed quam nulla πυυωm cunisellasis ah tecederet, hoc enis inter ulmi que sectam interest,) eandhm terii in faciem fataIi necessitate in orbem redituram opinabantur. Origenes contra, qui hoc dogma, ut libertati voluntatis inimicum in Platone iuri im ac Stoicis damnavit lib. IV. de V. contra Celsmao8.2 s. animas novam periodum ingressas, uti arbitrio libero voluit, & contraria priori vitae operantes contrariam
252쪽
s. p. Enimvero, ut Jansenti verbae lib. VI. de haeres. Pelag. c.i3. f. 367. huc aptem principimm illud indifferentiae ad bonum &malum ,
im mordicus ubis tenuit Origenes, ut ιnde circulos rPos Perpetuos cadendι atq.surgendi, h. e. repanaIionis damnatorum, ac damnatronis beatorum in futuro seculo fab=icaverit, ne alioquin ida liberι arbitrii inaess Fentia iaderetur. Itaque sapienter circulum Origenis ab anno magno
Platonis distinguit Fechtius Disp. de Orig. g. . . ro. Est tamen in Platonicis dogmatibus prceter illam anni magni periodum & alius quidam circulus minor, cui suum Origenes adeo similem feci t,ut ex illa parte Platoni eum potius quam Stoicis debere sit planissimum. Hoc interest, quod illum non uni modo integrum, ut PIato, sed innumerabilibus per segmenta quasi aptavit. . H. Credid i PD o, animos a beato statu in miserum delabi, ab hoc vicissim in beatum resurgere polle, sine cessatione alternantibus itionibus ac reditionibus. Qua de re copiose agentem vide Jo. Baptistam Crisinim de Ethn. caute leg. lib. a. & 3. Distribi tertia: f. 93. item tr. 5 seqq. g. idi. Hi sunt illi circuitus, in quibus tacito simul nomine Origenem explodit Augustinus, simul Porphyrium Platonicum suorum opinionem sequi noluisse testatur lib. XII. de Civ. Dei c. 1o. quod ita
inchoat: a rorum aures piorum onunt, possit emensam tot rantisi calaurio ibus vimm - ιta pervenιre animum ad conssutum Deι io fieri Deu- tum con emplatione incorporeae lucis, --- ut eam qνandogi necesse sit deseri, re eos, qui deferunt, ab Ida stemrmre, veritate,felicitare deiectos, m rareae mortalitati, turpi stultitiae, miseriis execrabetibus implicari, ubi Deus amitratur, ubi odio veruas habeatur, ubι Fer imonias neqvrtias bea Liudo qν aeratus cs hoc itidem atriidem sine MD fine, priorum e posteriorum certis intervastis, cT dimensionibus seculorum factum', m
.i3. Quem hic tacuerat Origenem, expresse nominate. φῖ. de haeres ubi porro haec Ieguntur, iis, qvae modo attulimuS, plane gemi
253쪽
libri, de Ciuisate Di i Histentissime distumri. g. i . Philosophi illi Platonici stant, locus autem in libris de CLvitatu Dei, is es , quem g. Ιχ. cita' i, nempe lib. XII. c. 2o. Frustra cis nim ad alios S. Patris locos mittit Danaeus comment. in Augustin. de
s. is. Cuius nec illud approbo, qVod p. praec. ait, hanc rerum &Mundi vicissitudinem ad Origenem pervenisse non tantum a Platonicis ex Timaeo, sed etiam ab Aristotelicis ex libris de Gelo & Mundo. Quid enim Circularis apud Aristotelem elementorum generatio facit ad hunc rhombum, in quo non elementa, sed animae volvuntur Animarum illa vicissitudo in Aristotelis tota Philosophia res prorsus
g. i6. Caeterum Origeni circa illum de salvandis tandem daemonibus errorem putant injuriam fieri Elmenhorstius ad Gennaae de dogmat. c. p. p. I 26. & Calixtus de bono persecte summo p. 63. Quanquam enim a multis, qVos&ipsi citant, inculpatur: movent eos tamen in sententiam mitiorem tum loci Origenis duo, unus in Jobum, alter in Matthaeum, contraria docentes; tum verba ejus in Epistola adversus illos, qui ipso vivente libros sitos adulteravissent, quam a Rusino versam habemus, ubi dogma illud de salvando daemone crimen blasphemiae vocat, qVod nec audierit a se quisquam, & nequidem mente quis motus S manifeste insaniens approbare possit. s. 1 . Verum duobus illis locis obtendere queas alios ejusdem. os suggerit Disputatio Fechtianas. o. & contradimonem pugnartium verborum tollere distingvendo Vocabulo aeternitatis ex ejusdem Disputationis s. 13. De epistola Vero illa, num genuina sit, Nnon fictilia, ipsos Elmenhorstium & Calixtum dubitasse video. Petrus quoque Halloti, insignis Origenis Patronus, fatetur s. 29o. Orig. defens. Hieronymum, tametsi epistolam, ut germanam Origenis approbaverit, in Rufini tamen versione duo reprehendisse, unum, quod fraudulenter aliqua reticuerit, alterum, quod sensum invenerit.
254쪽
.i8. De reliquo gravant hic Origenem insuper livpotheses eius de liberi arbitrii natura, de poenarum indole, de rerum circulo, de Mundis infinitis. Quibus positis Diabolum & salvari poste, & pr
babiliter salvandum esse, statuere necest e habuit, ut erudite observat FGlitiuS.I. 19. Accessit etiam illa d νinae misericordiae servidior, quam luceret per justitiam, & extra verbum revelatum Vagabunda speculatio. Severus Sulpitius lib. I. Dial. 3. Cum ab Episcopis excerpta in libris illiin Origenis -lta legerentur, vae contra catholicam fidem siripta seonstaret, locus icti vel maximam parabat inrtZam, in qvo editum legebatur, qvodDominus JEpus, sicut pro redemptione homanis in carne Ueni fiet, ct crucem pro hominis fati te perpessus, mortem pro hominis ater nitate gustasset: ita esset eodem ordine passionis etram Diabolum redempturus, quia hoc bonitati illius pietatiq; congrueret, ut qri perdi
tum hominem reformasset, stresamum qpoqPe angelum libeκuret. Gennad. c. 9. de Eccl. dogmat. Pois resurre Di nom&judicium non credamus refluutionem futuκπm, quam OGgenes di liniat, ut daemones vel impii homines pore tormensa quasi s phciis expcrgata, vel alti in angelicam, qP creatι sunt, redeant ἀχηιsatem, vel inissι justorum societate - donentur, eo quod hoc di inae cor eniat pietati, ne qνid ex νωιonati
1o. Ex misericordue divinae meditatione videlicet irregulari δ homas quoque Brovvue fatetur aliquando se incidisse in illam . Origenis haeresin, Part. I. de Relig. Medici Sect. 6. p. 39. adjuVant , ut credibile est, impetum ingenio, quod a parentibus misericors &humanum indicat se accepisse Part. II. Sedi. I p 3II. s. ai. Et Vero solere homines opinionem de religione suam ingeniis propriis accommodare, notavit Jean d Espagine Sect. I. de e ror. circa relig. c. 2. Gem librum de Gallico germanice vertit Patriae meae decus, Amplissimae Dignitatis A ditis, Adrianus Stegemq. Ille Vero Autor, qVod ad rem praesentem ait Aet, ita disserat: pro disparitate ingeniorum evenire, ut sint de religione quoque dispares sensus, perinde ut depingere diabolum Athiopes album solent, quem nos non aliter qVam nigrum linamus. Ergo plus aequo mi ericordis quidem ingenii homines credidisse, poenas damnatorum non fore
255쪽
aeternas; contra SeVerioribuS Visum esse, ne ex infirmitate quidem lapsis poenitentiae locum oportere concedis 6.aa. Etiam Arminiani commiserationis assectum causantur circa doctrinam suam de salute Gentium. inquiunt, in eo re minis eR, qvod Remon qnmtes Philosophos Gentiles deplano non faciant damn/tosMateraris ignibus adjudicent Z quod commisenutionis of tu abrepti errent 2 quod Deπm concipiant. Hemcntiorem, qpam ese Z c. p. vindiciarum docarinae Remonstr. aD. Vedelium, scit. Justo Sibero conlid. 1 . de salui. Christ.P. I a J Sed facilis responsio. Crimen omnino est Christiano,Clementiam Dei cerebri humani decempeda potius, aut impetu coeci alladius metiri, quam regula verbi divini. . adi Quare nec Abrahamo Sculteto assentiar . cui Part. I. Meiadest. Patr. p. eorum, qVi Socratem in Catalogo Christianorii in esse docuerunt, si non probandam sententiani, ad asiectum laudandum el- se pronunciant .
. I. Fatum fidereμm Voco, qVod alias astrologicum, mathematicum,
chaldaicum audit. Ante me sic Augustinus V. de Civ. Dei s.f. dis . Mylto sunt tole biliores, qui siderea fata c. 6. & 7. χSp. Mi. Unilia qVo e VOcmerat ρnstituunt, quam iste, qui iobiit praescientiam futurorum . . 61. Non patrocinatur his verbis Augustinus Astrologico fato sed eius assertores ait minus graViter peccare, qVam qui Deum
256쪽
neget praescium futurorum. inare ρ quia ille in homines injurius est, hic in Deum. Quomodo p inia fati Astrologici professione adimit libertatem homini, Deo relinqVit. . 3. Imo vero etiam Deo, inquies. Fateor ita sensisse quo dam Gentilium ἀπομάῆας, vel potius άχ'uανεῖς. Sed tamen & dis senserunt alii: ac de his postericr bus interpretor Augustini Iocum. Nam & ipse duas illas sententias distinxerat c. i. illius libri f. 279.
telligunt nisi vimpositionis siderum, qvalis est, qνando qnis Oscitur sive concipitur e quod aliqui alienant a Dei voluntate, aliqui ex ita re hoc pendere a firmant. Interim, utrovis modo accipias fatum illud, tale intelligitur certe ab Augustino, quod animi humanio voluntates positionibus siderumsubdat; ut ipse loquitur c. 6. g. . Duabus his acceptionibus adjungamus tertiam ex eorum mente, qui cum fatum Astrologicum & ipsi tueantur, exemptam ei tamen cupiunt non Dei modo, sed hominis quoque volunta-
s. s. Huiusmodi fatum P0 fici fati productum titulo Philippus Melanchthon agnovit, ut haec eius verba declarant lib. III. PhysP. m. 1 7. Tales naturae natorum in conjunctione Solis, Lunae & Martis,) etsi sunt infoetices , aliae magis, abae minus, ramen si flesiarum posit considerat o pericula pro 'exerint, re frenare sie disciplinci annitantur,mulm sva mala vitare poterunt, quia munet in natura hominum tibemtas. De niverat autem hoc fatum pag. I3 . feriem causarum nar vilium, i. e. cosulationem fletarum ciam temperamentis re inctinasioniabus. Id inquit fatum vocat Ptolemaeiu p ficum A. 6. Ergo fati Astrologici triplex in imiversum est expositio, dum alii solius hominis voluntatem ei subdunt, alii etiam Dei, alii miramque ab ejus violentia excipiunt . - . 7. In hoc tertio genere momen suum Philippus est prolapsus, plus tamen illis e siderum scientia divinationibus tribuens, quam ut distipulatorem habere pollet Lutherum, Ut ex cap. 7O. Colloquiorum Lutheri mensalium, tit. vcil der uild
257쪽
8. Priores Vero expositiones duas approbare nemo potest sine manifesto in Gentilium castra transfugio, & eiuratione ChristiGnismi, quem illi enormissime laedunt, qui Deum ipsum siderei fati vinculis constringunt. 'DeqVibus& Verba Iheseos, ad quam haec com
mentamur, exaudienda Veniundis.
s. q. Nec dubium, qVin tale satum sit illud quoque Stoicorum, qui quantum tribuerint astrorum cursibus, vel annus illorum maiagnus nos doceat, cujus periodis illi fatales mundi exustiones inumdationesve imputabant per Dissert. V. s. 3 . quam parum liberi tis Deo per satum reliqVerint, ostensum est Dissert. XIII. Ut omniano adjungendi sint iis, Mi latum hoc, ut loquebatur Augustinus, alienant a Dei voluntate, h. e. Voluntati divinae non subjiciunt, sed imponunt pro domino. s. io. Qvanram autem c. 8. s. Pater a Stoicis putat ipsam praecipue Dei summi Voluntatem appellari fatum: tamen e Dissere. AIII. g. αρ. intelliges benigniorem esse hanc interpretationem, quamqvae ab ipsorum principiis admittatur. Sidereum illud Stoicorum satum vere m-εον est, adeo ut frangi ne a Deo quidem ipsorum possit.
258쪽
OVibuscunque Gentilium Deus erat Alima Mundi, iidem
ex ipsa Mundanae hujus Animae essentia tanquam ex sente derivabant animas sive omnium viventium, sive saltem rationalium, quo vocabulo non homines modo, sed daem nes etiam comprehendebantur,) adeoque FONTEM ANIMARu Meum salutabant. Antonius Eremita ad Paganos ut habetur in vitis Patrum p. m. IV. Vos qui animam exsilendid/ssimo Dei fonte manantem turpiter decidisse jactatis s. 1. Igitur Augustino Deus iste est simus qpidam natura, in sei o continens omnia, ut ex jsius anima, qua vivificatur tom ista moles, visa atqνe 'animae cunctorum viventium pro cujus s nascentis sorte fumantur, lib. IV. de Civit. Dei c. 32. Qui mox c. seq. illorum quoque effatum considerat, qui sola animalia n,ιonalia, sicut sunt homines, partes Dei esse contendunt s. g. 3. Intelligis jam, quibus e principiis non modo nostram animam divinae particulam aura appellet Horatius II. Sat. a. v. N.
sed &, Esse apibus partem divisa Mentis re haustῶs
apud Virgilium IU.Georg.v.a2o. asseratur. Nimimm haec ad ilIum caeterarum kntem,Universi animam respiciunt,ut recte observatumGaD sendo Phys sect. III. memb. poster. lib. 3. c. I. Tom. II. Oper. f239. g. . E quo & hoc describamus,placuisse Pythagora, Animum videm Mundi esse per Unisersum disseminaram, sed vim tamen 6uae praciapuam ita residere in Sole, centrum hunc faciebant Universi, ut una cum radiis ipsius corporeis emanent in hac inferioni nudii invisibiles, qvi e cepti corporibus particulares animo t.
259쪽
g. s. Hinc lucem habet illud Ammiani lib. XXI. p. l93. Sol, cut uni P0 fici, 9 Mens Murali supra Dissert. XIV. g. 36. nosos mentes ex sese velut scint Agas dissunditans. g. 6. Nec abludunt illa Procli, Solem alloquentis:
κλι δι iniuc νοερς βαογλεο Xρυσγνιε Τι-ν, Κλόθι Φαους ταμία, ζιθαρκεν ω ἀνα πηγης, cit. Larthio ad Zach. Mitylen. p. 282- . . Etiam Plato in Philebo disputat f. m. 38a. ut corpus nostrum ex corpore universi, sic animam exanima decerpi. Unde animam nostram illi esse partem animae Mundi prolixe docet Jo. Bapti Crispus de Ethnicis caute leg. Distrib. I. lib. III. f. V. seqq. g. 8. Quam eandem opinionem Stoicis quoque suis, nec male, tribuit Lipsius lib. III. Physiol. Stoic. diss 8. aliorum insuper Philos
phorum consensu eos munienS, Mundi animam fontem anιmarum omnium esse, Socraticiim dogma pronuncian S.
s. p. Sed quisnam Deorum sit illa fons, variatum sententiis. Stoici primum, Platonici teretum a primo Deum designabant, respice ad Dissere. XIV. g. 11. & a3.) Itaque Theodorus Platonicus apud Proclum, teste Steucho II. de perenn. Philocr. p. IΣo. cui junge Liv. Galant. f. Io3. compar. Christ. TheoI. cum Platon.) dum Amelium Secutus tres dicit esse opifices, iamκαλ- την iv smωλ νῆν, hic pri
tertius.) Apud Macrobium nomina singulorum simi haec: sed Demsummus, 20 Mens ex Deo nam, cy.9 Mandi anIma, quae animarum omnium fons est, I. in somn. Scip. 6. p. 3a. Cum quibuS confer ejusd. lib. c. I . p. po. & c. II p. 82, g. io. Caeterum quod alii sontem animarum, id fontisam MLmam vocat Mutius Pansa c. 66. de Olc. Ethn. & Christian. Tlieol. p. 7s. Atque huc etiam pertinere diaeerim eχε'ῖν in oraculis Zoroastris apud Oetet. p. 168. ad Prudent. cnaterem Platonis in I imaeos. Io magnum item Aquilonem, qUem sontem animarum vocant .
cabalistae, apud Picum Mirand. Conclus. 6. Cabalist. f. m. q. s. ii. Nec dubitem de hoc sonte interpretari Pythagoricum illud passim decantatum, sed non aeque ab omnibus intellectum e
260쪽
Constructio vocum,& -γαν, secundum appositionis re- gulam judicanda esti Quippe iuramentum erat non per οἶγέυν, quae animae nostrae fontem dedittet, sed per illum, qui simul animae nostrae τευ κἰυν dedisset, simul fons esset sempiternus. s. 11. Sane sic accepit Macrobius, apud quem I. in somn. Scip. s. prior versiculus alioqVi sensum per se integrum absolvere non potuisset, nec Uerti, Per, qui nostrae anima numerum dedit isse gnasernum is, vel, quomodo in membranis reperit Modius, Epi L 8. Leet. novantiq. in fin. esse Falereum
. i3. Fontcm illum Gallendus WoqVe Seet. I. Phys lib. r. c. Toni. I. Oper. f. Ii7. interpretatur de anima Mundi, sed posterii rem versum sic exhibet:
Quo pacto εχ λουσαν pendebri non a πηγάν, sed a Nioα qui . Quod 3e illo voluit, qui totum distichon apud Petarium IV. Ihys. . p. 126. sic transtulit:
Τuro per cinnip cimtem, animae qui tetrad 1 -strae Perpetuosfontes naturae in Hi habentemg. 1 . Sed rectius dixerint Pythagoraei, ab illo sonte, h. e. Deo, . qui & adjuretur, animam suxisse nostram, quam a Quaternione, qui animae noctrae datus sit, contineri sontem ipsum ias is. Ayas mionem autem interpretari quatuor animae faculta tales, cx quibus veluti partibUS animam humanam componebant Pythagoraei apud Plutarch. I. de plac. y nihil absurdi, credo, erit. . 16. Scio este, qVi πυπῆ- Pythagoricam velint ipsum ha beri, qui juratur Deum, & soloecismum Grammaticum, in quem haec expc litio incidit, et istin --, pro a d Iμων, excusent a sextu promtauo deorum gentilium. Poterant & synthelio generis in subsidiuno ocare. Sed expeditius est nobis per superiora, de Deo interpretari παγάν, αιναου φυσεως μωααὶ ἔχουσαν, quam m-