장음표시 사용
241쪽
. xx. Neutras, de Wibus dictum est, animas, nescio an alibi reperias in dogmatibus Stoicorum. Solent vero hi etiam, chm s pie=iribus opponunt insistentes, seu ut Tertullianus loquitur, impruden- , es, hoc vocabulo ipsaS impiorum animas designare, non eas, qVae velut inter virtutem Vitiumq; ambigunc ,. . 13. Sed credibile est, habuisse Tertullianum, quos sequeretur,' quorum scripta interciderint. Nam illud etiam, quod inspergitur de animarum ab animabus disciplina, Lipsius se fatetur non alibi legisse III. Phys. Stoic. 1 .pa 3. ubi locum Tertulliani pIuribus
K 1 . Dubitare possis, an omnino tres animarum classes e Stoicorum sententia daret voluerit Tertullianus, ac non duas cum L ctantio potius. Quod ita procedet, si ultima verba: Relignas animas ad inferos dejiciunt, non ad Stoicos pertinere dicas, sed ad Scholam Platonis. De hoc enim & praecesserat initio, & sequitur evestigio: Hos inferosJ Plato velut praxiam terrae describit is Phaedone. Sed ipse textus in hanc interpretationem Vix migrat commode. Tres Vero etiam animarum ordines in verbis Tertulliani agnoscit Lipsius d. l. &qui Lipsit, licet non nominati, compendium hic dat rossius I. de Idolol. Io. f. o. neuter interim ejuS, qVam Lactanrio cum Tertulliano intercedere diximus, discrepantiae
242쪽
ad Thes. XIV. GStoica mundi aeternitas.
m' Ternitas, quam Mundo Gentiles dabant,aut a seonte, liceat H sic loqui, consideratur, aut a tergo. A Donte quoad fui
I arum, a tergo, qVoad praeteritum a Uum. De UtraqVe exploremus mentem Stoicorum, & iidem supra Thes. VIII. lit. s. obstrictam liberemUS. s. a. Futuram aeternitatem, non obstante universali incendio eos Orbi dedisse, nec Liplius negat, qVena vide II. Physiol. Stoic. Diff. Io. p. ioy Dilf. χχ. p. m. Vidit qVoque Deirio, qVare p. 333. in Senecae Octaviam scribit: pleriqye tamen iturum Gentilium,) mundi aeternia ratem tuentes has exustiones admittebant, factum hoc tum ab Epicureis tum a Stoicis, re ad aetemitatem hoc sumsertinere credebant, Mundum
3. Plus dicam. Aternitatem Mundo hi dabant ne femes θαλdem intercisam. inomodo inqVies, si toties conflagrabit Θ Distin guebant, Stoici quidem inter 2ζακοσαηαν & κοσμον, Epicurei vero inter summam, &summam summarum, qVarum illa idem cum Stoic rum 2ψακοσμη , haec Cum eorundem κωφι M. Lipsium vide, qui di iunctiones has profert, alteram ex Ario Didymo, alteram ex Lucretio, di utriusque sectat consensum stabilit II. 2o. & Σ3. p. Io3. & III. g. . Risu in ea distinctione complexioncm Dei ac mat riae, seu rerum naturam sonabat, sive formata ea esset, sive indigesta, Lips. II. 6. p. s. Διακοσμη Πς Vero Naturam sormatam solum. La tius ergo patebat κω ι , qVam 2: κοσμηmo g. s. Unde vel millies pereunte salvus tamen sem per illis κοσμ', sicut intereunte mixto salva sunt elementa: imo etiam, sicut intereunte vigilia salvus est, dummodo animam servet, aegrotus. Negabant enim unqVam a Mundo separari ejus Animam, Deum. Chrysippus apud Plutarchum de repugia. Stoic. f. m. Io a. . Gg , ἐπει
243쪽
. 8. Jam ut ad alterum aeternitatis membrum, quod in praeteriato situm est, progrediamur, eadem distinctione conficiebant, Mundum retro quoqVe aeternum esse, h. e. carentem principio, qVanqVam , hac de re, disertim utique tradenda, silentium altum sibi imperavit Lipsius. Esto enim, non semper fuerit in κοσμηmς, semper tamen κοσμγ, h. e. Deus materiae sive rudi, sive digestit implexus. g. 9. Neque ex tota Philosophia Stoica ratio ulla se proseret, quae coegerit illos, ut innumerabiles quidem statuerint Mundi peri
dos futuras, praeteritas autem comprehenderent numero, aut praesem tem dicerent primamin.
s. io. id opus est conjecturis λ τειοδους απείρους γγονεσας πη ε μδας aperte secundum Stoicos memorat Arias Didymus apud Eusebium XV. praep. Evang. Is. f. 8I7. Et in Chrysippea quoque fati definitione apud Gellium legimus ευωκαί αὐ Fbν ἀν ολωνάιαίου των ε ρων τοῖς ευροις ἐπικολουθουν, ν. sinae interpretans Lipsius I. I a. p. 26: non debebat aeternitatem Mundi Stoici dissimulare. . II. Adde quod Laertius in Zenone praeteritam temporis, quod Koiam α definiebant τῆς ζ κοσαου κινη-ους) partem non minus infinitam facit, quam futuram: τον 'κεχωζηκοτατον μεMονἔ, άπώρους P. 37 - . I a. Balbus etiam, cui Stoicorum partes delegat Cicero II. de Nat. Deor. p. 33. Mundus, inquit,s in aeterno praetenti temporis stacis
244쪽
. STOICA MUNDI AETERNITAS. 23sfuit insipiens, nunqνamprofect apientiam consequetur. Manifestum est, hoc eum velle dicere, Mundum aeterno praeteriti temporis spacio sapientem fuisse, non insipientem . s. 13. Hinc & illa declarationem capient, qVae p. 3o. praecesserant, quem locum & Dissert. XIV. g. r96. tetigimus,) cx argumento Zenonis essici posse, apientem esse Mundum, & beatum, & aternum ,
puta non futuri tantum, sed praeteriti quoque intuitu. Quanquam ex ipso argumento id perspicue intelligitur. Id enim urgetur tum ibi, tum alibi passim, nihil esse melius mundo, h. e. nullam ei te persectionem, qua Mundus careat. Inter persectiones autem haud dubium , in sit aeternitas quoq; illa non minus expers principii, quam finis. g. I . Hanc ergo adimere Mundo Stoici si maxime velint, persuas hypotheses non magis possunt, quam Zabii, de quibus audivimus Disteri. XIV. g. IZ8. . Is. Ecce, si negent, ex eadem pharetra telum aliud: Partes Mundi essentiales, Deus & Materia per Dissert. XIV. g. II. Connexio Partium aeterna, qVia aeternarum per Disteri. XII. g. r.) & necessaria
per Differt. XIV. g. i6. Ergo Mundus ipse ab aeterno. s. 16. Itaque rectὸ Lactantius loco quem A. 83. Dissert. XIV. descripsimus,) Stoicos cogit ad hoc absurdum, qra si simul esse coeperint Dem se Mundin. Quod quidem non magis Videbatur absurdum ipsis, quam Aristoteli, qui & ipse Mundi aeternitatem, licet alia paulo figura, propugnavit. . tr. Ergo quod Stoicos suos hac in re extreme dissidentes ab Aristotele facit Lipsius II. Physiol. Stoic. 8. ab init. amctu datum putemus, non veritati. Id enim agebat, ut regnantem in Scolis ejiceret ristotelem, illiq; daret successorem Zenonem. Studuit ergo, ut falsissimae sententiae patronus haberetur Aristoteles, verissimae Stoici. g. 18. Verba ejus sunt: Tanti operis qpis auctor 8 Nutas , fune idam, s ab aetemo fuit, aeternum 1 erit. Nomen Aristotelis hic sive ut in re nota, sive ut tanto modestior videretur, sive fraudis sibi conscius, qui Aristoteli simul assinxisset sententiam de nullo mundi autore non suam. Alii, qpi factum flatuunt, partim a Natura, ut Strato, partim a Fortem su, ut Epicurus. Stoici veras λ, a Deo re Providem ιia esse. A falso ad verum his gradibus ascendere nos cupit, ut relicto
in postremis Aristotele, per Stratonis Epicurii calcata colla enitamur ad Stoicos. Gg a ' s. Ip.
245쪽
g. ly. Si veritatem in ea qVaestione sinceram quaerebat, omnes Paganos abiicere debebat potius: sin gradus errorum librare, ordo a pessimo ad minus malum hic erat: Dicuruae, Zeno, Aristoteles, Plato. . ao. Nec enim inserendus Strato, quem scimus cum Epicuro,
in hac quidem summa sensisse: regredere ad Dissere. XIV. g. ro9. nec omittendus Plato, quem Lipsius male persuasus fuit, idem tenuisse cum Stoicis, qui tamen Aristoteli simi lior hic est, quam Stoicis.
g. χI. Enimvero pessime hoc Epicurus, quod Deum e Mundo plane sustulit. Levius peccabant Stoici, sed hoc tamen satis grave peccatum, quod ex Deo & Materia unam massam conflabant. Infra ergo Aristotelem erant ponendi, qui ab hac serruminatione puras continuit manus, tametsi Mundum aeternum ipse & necessarium faceret non miniis quam Stoici. A quo errore qVia immunis est Plato, quantumvis aeternae & ipse Materiae assertor, minoriS eum culpae praeter caeteros rerum pronunciabimus. s. χχ. Hanc seriem nos docet veritas Historica. Quam si amasset Lipsius, non erat futurum, ut vel Stoicorum ulcera obtegeret, vel errores Epicuri &Aristotelis inter se permutaret. Epicuro enim, non Aristoteli, nullus auctor fuit Mundi.
I. M. Sed confingendum videlicet aliquid fuit, quod Arist telem deprimeret infra Epicurum quoque. Quod pluribus luc ostendi poterat, nisi jam id egissemus in schediata. histor. p. as. & seqq. ubi &fiaudem ostendimus ex ambiguo, quam in vocabulo Mundi commisit Lipsi . et . Qua si quis uti adversus ipsum velit, eadem verba in Stoicos, quae ille in Aristotelem, iactare possit. Cedo enim: Quis ametor Mundi Stoicis λ μά- unt est enim a se ipso, re ab aeterno fuit,
aetereumf erat. Utiqve mundum illum, quem ex Deo Materiaq; componunt, si maxime natum fateantur, natum tamen dicent a seipso, ut Phoenicem: atque hoc compositum ab aeterno fuisse, aeternuinq; fore nec ipsi negant, nec per hypotheses luas negare permittuntur.
246쪽
Origenis Mundi successive innumeru
ORigenis de Μundorum perpetua successione errorem notant Callatus de s r. judicio p. I o. & Vossius thes. I heol.
p. P. g. 2. Notavit olim&Arnoldus Abbas Bonaevallis p. 16. de Operibus sex dier. Origenes ex alio principio iterum alitim Munis dum c alternis mcibus atq. in infinitum decessum at successum omnium σβημ*Fcripsit, re alia mulca impia oe nefaria, quare replicare crimianis ect. g. 3. Ante Arnoldum Hieronymus lib. II. adv. Russin. Tom. III. Oper. f 99. Probo ego, inquit, inter multa Orgenis mala haec maxime haereticae Dei Filium creaturam, Spiritum Sministrum, Mundos innam nubiles aeternis sibi seculis succedentes. . . Et epist. ad Avitum Tom. eod. f. 69. In secundo autem l ινο- ωχήν, ubi caput ejus libri tertium nos mittit Calixius, . funis dos asserit Origenes) innumerab/les, non juxta Epicurum uno tempore plurimos σμ miles : 'dpori alterius mundi finem alterius esse princia pium e s ante hunc nostrum mundum alium fuisse mundum, pin haneatium esse uturum, repoK sitam alium, rursumq. catcrospois careros.
s. s. Etiam ex III. c. F. juxta Rufini versionem Cali tus in hanc rem profert Origenis locum. Similem nisi is ipse est Stroggius Cigogna lib. I. Theat. nat. c.I3 3 . his Verbis: Nobis placeto ante hunc alium fuisse Mundum, possi um alium futurum. Vis disi se, qνδdpori corruptionem huj- Mundi alius fit futurin 8 Audi E iam loqventem o c.-V. II.) Erit caelum novum σ term nova, quae ego facio germanere in consse tu meo. Vis nosse, quod ante fabricam hujus munia inpraterito fuerit Z Auscum Ecclesiasten c. r. v. s. io.) a rod ect sodfuit Z ipsum quod erit. Et qνod est, qpo actum ess Z Vsim qpodfuturum ecto σ non eR omne novum sub Sole, qνod loquatur re dicat: ecce
247쪽
, IS . AUII. GRIGEN. ivluNDI SUCCESS. INNum A. hoc nonum essit. Iam enim fuerint in seculis pristinis, qpa fuerunt ante
g. 6. Ex eodem Ecclesiastis textu Cabalistas quoque, de quibus plura Differt. seq. g. 8. continuam retro mundorum successi nem stabilitum ivisse docet idem Cigogna d. l. p. I3I.
s. s. De futura vero illa aeternitate, seu perpetuo rerum omnium circulo, videnda inprimis Ioannis Achiii Disputatio de Origene M. & seqq. qui di ipsos in hanc rem Origenis textus proponit, & F. praeced. ostendit, quemadmodum hypothesis de animarum ante codipora praeexistentia tum aliis erroribus, tum etiam huic scaturiginem
s. s. inod ergo in defensionem Origenis afferri solet, talia ipsum scripsisse non decidendi animo, sed dubitandi, quo in excusandi genere multus est recentissimus Origenis advocatus Petrus Halloti lib. IX. Orig. def. q. 6. f. 28r. & seqq. passim,) id, praeterquam quod adversus coelestem veritatem ne dubitare quidem impietate vacat, facule diluetur, si ex laudata Disp. g. 9.&33. dicamus, ideo dubitatoris personam ab Origene sumptam alicubi, quia ista doctrina inter Christianos paulo insolentior erat, Videbaturq; securitatem peccandi & licentiam introducere: caeterum studio & verbis ad decipiendum compositis insolentiam sententiarum suarum ipsum occultasse, maluissessi praemissas aperire eruditis, qVam conclusionem promiscuae plebi. g. io. Caeterum plura adlianc Origeniani dogmatis explicati
nem pertinentia petere licebit e Differt. XIX.
248쪽
Origenes aliqua ex parte Stoicus.
Fuit Origenes nulli Graecorum Sectae addictior, quam Platonica.
Res passim observata. Hic nihil aliud dico, quam generalem ejus errorem, uti vocatur in Disp. Fectitii de Origen. g. s. qviq; caeteris eius pro radice quasi fuit, de animarum praeexiseno, non ex alia Schola, quam Platonis, profectam suis . - g. a. Haec cum ita sint, ostendi tamen potest, quae de interitu Mundi sua secit, Stoica Philosoplitae similiora esse, quam Platonicae. Duo erant: unum, accidentia Mundi peritura, non substantiam: ait rum innumerabiles Mundi. Utrumq; lustremus.
g. 3. Fuit Plato securus de totius Mundi incendio per Differt. III. ubi inprimis inspice g. vlt. Ergo de eo simul, quid illo incendio foret absumendum, solane accidentia, an cum iis substantia Z Stoici, ut incendium universale sunt confessi, sic illi substantiam Mundi superstitem fore crediderunt. . . QVomodo λ inquies, cum secundum ipsos dissipandum
sit universium in confusionem veterem ac tenebras n dis indigestae λBene. Hoc ipsum chaos illis erat substantia Mundi. Complectebatur enim corpuS ejus juxta cum anima, h. c. Materiam cum Deo: & in eo satis habebant, cur κόσα S, appellaretur. Re pote oce diximus Di Dfert. XVI. . 3. . . Ergo qVod in χαυκοσux mi iam accederet, iam periret, accidentia crant nimirum, quae salva mundo substantia sua non abesse minus, Mam abesse possent. Haec de priore Origenis
g. s. Alterum manifestius adhuc olet porticum Zenonis. Nam Plato quidem, unici assertor in perpetuum absque universali deflagratione duraturi Mundi, Mundos infinitos continuo sibi circulo succedentes, cave hos confundas cum periodis anni Magni Platonicis, de
249쪽
de quibus Dissert. seq. F. 8.) sebricitantis ingenii somnia vocavisset .
Sed eos certe in Stoicorum cerebro clarissime depictos invenimus. s. s. Itaque rectiὶ Lipsius II. Physiol. Stoic. 23. p. Π3. pronunciat, eos Christianorum, Origenem iis statim accenset, nimis Disse
Stoicos, qui Mundi assiduam hanc exustionem renoVationemq; approbaverint. Add. Volis thes. I heOl. p. a I. Neqve frustra Dan. Cram rus scribit Classi. I. haereseol. c. '. p. 86. Origenem Stoicorum dogma δε- rivose in faenum scripturam. Huic enim rei vel solus error de Mundorum ιάνακυκλιλ fidem abunde secerit . . r. Hoc equidem constat, origenem Pantaeno usum esse Praeceptore, sectae Stoicae scientissimo, Halloix. lib. I. Orig. def. c. i. f. s. usum quoque voluminibus Chaeremonis Stoici & Cornuti, Niceph. XIII. s. e Porphyrio. Pro quibus, ut hoc obiter moneam, perperam Zeno & Cerinthuό memorantur apud Haymonem VI. sacr. hist. y p.
hornii. Ac Chaeremonis quidem commentarium de Cometis ipse citat lib. I. contra Cel sum p. s. g. 8. Aliis expendendum reIinquo, an non & Cabalsa, de quibus Dissertat. praec. g. 6. dum infinitos propugnant Mundos, MULstris eam ad rem Stoicis intuerint, huncq; adeo errorem una cum Ipsis Origeni pra iverint. Vehementer sane Stoam resipiunt, qVae pud Leonem Hebraeum Dial. III. de amore f. m. Foo. o I. ex Hebraeorum Theologia sic disserunt Sophia & Philo. Paenam obsecro tam po
tens causa reperietur, ut tantπm corruptionem incere valeat Z Ph. Ex
perantia unius qVatuor elementorum, praesertim ignis, aut forsitan mqvae. So. Caeli ver)quando peribunt 8 Ph. Dicunt, quod inferiori Mundo septies corrupto, septem millibus annorum in se ipsa redeuntibus universa coelorum series & compago dissblvetur, & omnia ad Chaos, primumq; illud informe subjectum resolventur: &haec quadraginta novem millibus annorum ab origine mundi transactis eveniatura praenunciant. So. Didiis ostea futurum arbitrantur8 Ph. Em de rebus tam arduis tamq, obscuris proloqui temerarium fortasse videtur nonnullorum tamen doctissimorum virorum de hac re sententiam tibi explicabo. Dicunt Chaos ipsum tum, postquam a tantis laboribus isse recreaverit atq; refecerit,ad semen divinum rursus concipiendum,&
250쪽
Mundum deinde pariendiam, sormasq; denuo suscipiendas reversurum. So. Ntin id mundus alias etiam fuitprocreatus Z Ph. Quidni ΘM. Possemusne isd ultim Mundi primam oesupremam omnium ρ ocreationem tandem pervenire Z Ph. Cum Chaos communis aeternaq; omnium Mater cise dicatur, ejus quoque germinatio ex aeterno&ootentis. simo conjuge suscepta, aeterna quoqVe, propterea quod una alteri infinities succedit, esse videtur: cum Mundus inferior lingulis Dotem annorum millibus ἱ coelestis Vero vir cum olementari per singula quinquaginta millia annorum semper renovari dicatu .
Mundum e sententia Origenis non secundum substantiam
sed accidentia sola periturum,& ita periturum tamen, ut innumerabiles mundi ex istis cineribus resurgant successive dictum est in praecedentibus, atque in haec veluti capita duo distinctum hac de re dogma Origenis Dissert. proxima I. a. 1. Neutra esse duo haec placita, h. e. nec plane Christiana, nec plane Stoica, sic doceo. Christianis maxime orthodoxis Mundus in nihilum resolvetur; Stoicis in Chaos informe, quo solus Deus & materia comprehendantur absqVe ullo accidente; Origeni nec in nihilum penitus, nec in tale Chaos. Perit enim illi solus, ut ita loquar, Mundi squalor: incendium vero effugit non substantia tantum, sed quicquid est accidentium nobiliorum. Talis per ignem byssi purgatio est. Certe substantia Mundi, quam ille salvam esse vult, similior est Stoicorum , Mae per ipsos conflagrat, Gam κοσμν, cui flammae parcunt. Haec de primo placito. s. 3. Quod ad alterum attinet, scriptura Mundum non nisi unicum novit. Ergo innumerabiles illos Origenes a Prophetis certe &