Specimen ineditae versionis arabicosamaritanae Pentateuchi e codice manuscripto Bibliothecae Barberinae edidit et animadversiones adiecit Andreas Christianus Hwiid Hauniensis

81쪽

inter Samaritanos quaerere antiquiorem Mahum mete. Nam & haec recentiora saecula Iudaeum dederunt in Africa , qui parem

Samaritanae Arabico - Hebraeam translati nem elucubravit. Florebat enim is trecentis circiter ante Erpentum annis. Mitto cetera, quae haberi ' possunt apud Le-Long.

Septima haec ipsa est Arabiω- Samaritana. Huius exemplaria duo in Reg. Bibl. asservari tradit Auctor adnotationum in Richard. Simon. H. Crit. V T. l. 2.c. I T. At nescio, an eadem sint an vero diversa , &quibusnam characteribus Samaritanis ne, an Arabicis, scripta . De iis enim sic loquitur Renaudotius in Catal. ms. P. Orient. Bibl.Mediceae: Ex Samaritano Codice duae diνersae reperiuntur , . exstantque in Bibliotheca Regia versones . Quid istud sit , quod de diversis histoe e Samaritano Codice versionibus dicitur, divinaro nequeo. Ceterum si duo haec exemplaria . non alia sunt, quam quae a Le-Longo c. I. p. II 7. sub lite. D, & F commemorantur , ea si lis , nudisque Arabicis formis exarata videntur. Sed missis. iis quae . de Arabicis huiuS

82쪽

huius versionis exemplaribus necdum satis cognita habemus , de illius auctore , antiquitate , praestantia, & usu pauca investigare aggrediar. Ac ego equidem auctorem Samaritanum puto. Nemo enim nisi huius sectae Hebraeus Samariticae Synagogae textum tan

ta cum religione in Arabicam linguam trans fundere studuisset, quamquam alicubi, uti visum est Hotingero, ab eo deflectat. De Rabba nita , sive etiam Caraita Iudaeo nihil est, cur quis cogitare velit. Hi enim omnes capitali odio in Samaritanos incensi a sacro eorum textu tractando alienissimi fuere semper hodieque sunt. Iudaeis, ut ex Moy

ss Aegyptii dictis observat Morinus in ep. ad Thomam Chomberum , quidquid Cu'thaeus faciat , profanum est . Contra quid quid est scripturae sanctae a Christianis editum aversantur Samaritant; nam ne eXem

plar quidem legis ab incircumcisis contrectari patiuntur; quamobrem in ep. I. ad Scaligerum non possumus, inquierunt , mittere Iegem per manus illius cui est praeputium , cui non est paritas . Hoc est enim opprobrium . IIlius igitur auctor nes 1 inter

83쪽

inter eos quidem, qui Christiano nomine

censentur, quaerendus est. Numquam enim eam Samaritani tanto cum honore excipere , & sacris codicibus suis inserere voluissent.

Quam porro suspicionem movere quis posset, ad exemplum Ricard. Simonii hi ,

de Mahummetano ob invocationem divini nominis eo modo, quo a Mussulmanis scriptoribus fieri solet, in huius versonis fion- te inscriptam, ea tam levis est, ut mirer quo pacto in mentem eruditi hominis venire queat. Sat erat Simonio, set & nobis esse debet, meminisse tum hanc, tum alias eiusdem modi precatorias formulas non proprias esse Mahummetanorum, sed & aliis cuius cumque Religionis in Or. scriptori b. omnino communes: unde & Abu Mid Samaritanus eo loci ab Auctore adnotationum in Simonium indicatus similes plene formulas Praefat. in Arabicam Pentateuchi translationem usurpat. Quod vero magis est , eas

persaepe adhibet Elmacinus in H. Sar. ibi etiam , ubi de Principibus, & Scriptori

84쪽

bus Mussul manorum loquitur. Qua in re ab Erpento, & Golio quomodocumque excusatur. Sed hactenus de Auctore. Nunc de antiquitate dicam . , Non is ego, qui nostrae versionis epo-cam revocandam putem vel ad saeculum X. quo viri alioquin praeclarissimi in Tetraptis Samaritanis Saadianam translationem describi coepisse existimant, vel ad XLII., quo in Regiis Codici b. apud Simonium , Le - Longum I) , aliosque , Samaritanus Abu-niri reiecta Saadiana, aliam studio suo

conditam in eius locum invexisse traditur . Neque enim tam facile credam Samaritanos adoptare voluisse, ut paullo ante dicebam , Iudaici calami opus ; neque testimonium commemorati Abu - Saadi tam exploratae fidei esse censuerim , ut ad hanc versionem tam incerto , &obscuro Auctori, qualis est iste Sald, adscribendam me asducere queat. Sed nec tantae antiquitatis eam esse di

85쪽

XXII

ornithat, aliique sortasse contendunt. Illius enim epocham Mahummetis tempora antevertisse coniiciunt: etsi Bjornsthali fusi piciones sequamur, eam dicere non verebimur primum Arabicae eruditionis exemplum Samaritanis litteris ideo scriptum P quia in tota Arabum gente nullum eousique cognitum , inventumve fuerat Alpha

Caussae, aiunt, quamobrem ita sentiamus, sunt plures . Petrus Alphonsus in dial. contra Iudaeos, Samaritanos agnoscit Arabiae incolas quo tempore impius Mamhommer agere coepit de superstitione sua inter eas gentes instituenda. Lingua praeterea Samaritanorum Arabismis abundar, imo& tota Arabica.est , postquam vernacula apud eos in Arabia versantes evasit. Praeter Pentateuchum nullas habent traditiones , unde sacrae , civilisque politiae Ieges sumere queant. Istas habent soli Iudaei in Misebna , & in Thalmudicis voluminibus . Qui autem probabile sit voluisse,

86쪽

aut certe potuisse Samaritanos tam longo septem sere saeculorum spatio a Christo nato sine pentateucho, & sine ulla prorsus lege , quam populares intelligerent , in Arabia vivere ξ Necesse igitur erat ut Arabicam Pentateuchi versonem saltem Mahum- metis aevo evulgatam haberent. Haec autem verso non alia esse potuit, quam quae in Tetraptis nostris Samaritanis spectatur. Qui deinde versonem Pentateuchi Graecam inter Graecos, Montiauconio , aliisque testibus viris clarissimis , habuerunt , cur non & Arabicam inter Arabas habuisse dixerimus At nihil horum est quod me moveat. Petrus Alphonsus, qui saec. xH. an. circitera Io 6. floruit , in laudato dial. tit. VI.:α de Saracenorum lege destruenda α inter Arabiae populos, quos aut agricolas , aut milites, aut sere omnes idololatras dicit,

quosdam tantum paucos scilicet) Iudaeos

Moysis legem tenentes secundum Samarit nos haeretice haereticos mendose legit Ano

nymus Gallus ) , es alios Christianos, qui

Nestoriani erant es Iacobitae, commemorat.

87쪽

telligat paveos illos Iudaeos fuisse My theanos qui S. Eulogii Alexandrini Pa. triarchae , opera ex Aegypto fugati per ea

tempora in Arabiam, unde Mahummeticum monstrum erupit , secesserant ξ Non sunt autem Dosithei a Uectae confundendi cum Samaritanis , quorum nec coetus ullus, nec synagoga apud Historicos in Arabia per id temporis commemoratur . Dositheani praeterea Pentateucho utebantur secundum quidem Samaritanos, non tamen Samaritanis , neque certe Arabicis, sed Graecis litteris in Graecum corrupte translato a

Quid porro Pergamus Iegere Alfon-sii nostri testimonium , & ecce Arabiae Samaritanos statim evanestere . Fuerunt, sic ille si1bdit, duo Iudaei, es illius Arabiae , quos diximus, haeretici, Abdias, es Chaabauhachar dicti ;-bi quidem se Mahummeto

adhibuerunt, ad complendam sultitiam eius auxilium praebuerunt . Et hi tres legem Mabommetis quisque secundum haer sim suam contemperarunt ; e talia etiam ex parte dicere monstraverunt haeretiei Iudaei, m haeretici Christiani, qui erant in

88쪽

Arabia, vera esse erediderunt: sevi vero aperte credere noluerunt, Ni tamen , gladii timore crediderunt . Iam vero , s Iudaei illi omnes , Mysis legem secundum S maritanos tenebant haeretice , aut architecti , aut sectarii Mahummeticae impietatis fuerunt, ubinam, vel quos per id temporis Samaritanos in Arabia inveniam, quibus hanc nostram Arabicam versonem tribuere valeam λSi deinde Samaritani coacti suissent tot Pentateuchi versiones condere, quot erant linguae nationum , inter quas versaban tur, quam multae, bone Deus i quam variae hae versiones non essent ρ Praeter Arambicam & Babylonicam, aut etiam Persicam, Aegyptiam quoque, Romanam, atque Latinam edere debuissent ; quum & in Aegypto iam inde a Ptolemaei Lagi imperio

tam ingens, uti a Iosepho narratur, Sa maritanorum multitudo eo commigrarit,

ibique sub ipso Hadriano Caesare plures synagogas , & suam Romae pariter, teste Cassiodoro, possiderente iidemque per Oc cidentem sparsi ex Honorii, & Valentiniani legibus I 6. & a 8. Cod. Theod. de pre

89쪽

XXVI

hendantur. De. his plura habes inter disiseri. academicas . christoph. Cellarii dus. s.

de Gentis Samarit. bis. caeremon. De traditionibus quod obiiciunr , vereor ne quid ambigui nimis & fallacis involvat . Non agnoscunt quidem Samaritani Iudaeorum traditiones, proprias ta men , & peculiares, quas habent in Chronico , aliisque voluminibus, tamquam antiquissimas , & a maioribus suis acceptas hodieque norunt. , & servant.' Quid porro valeat argumentum ductum ab usu Arabicae linguae , quae vernacula in gente Samaritana evaserit, ego

prorsus. ignoro. Nam apud eos, qui in Sichem , sive Sebaste, aut Neapoli, & in tota Palaestina , vel etiam in Aegypto sedes tenebant, non nisi post Mahummetant Imperii tempora invalescere coepit. Commune hoc fatum fuit plerisque populis in Oriente , N Asrica natis. Quod si viri illi alioquin spectatissimi suam hanc Omnem coniecturam trahere velint ad solos Samaritas, qui in Arabia proprie dicta ante

Mahummetis exordia degebant, ut inter eos auctorem versionis nostrae inveniant,

90쪽

meminerint, obsecro, tam multarum Christianarum gentium , quae ex clarissim. Praesule Assemano Tom. III. p. a. Bibl. Orient. , in tot illis , ac tam immenss rem gionibus iam inde 'ab' aevo Apostolorum mire florebant. Dicant, quis est, qui nombis apud eas memoret, non dico veteriS, sed ne quidem novi Testamenti libros ante saeculum ecclesae vi I. in Arabicam linguam conversos Arabum Dynasta I

hanni Iacobitarum Patriarchae circa annum 64 o. praecepit , ut IV. Eν angelia e Syriaca , lingua in Arabicam converteret . Sic Asseman. citato Tom .i II. pag. 3 99 Antea ergo vel eadem ipsa SS. Evangeliorum translatio ignota Omnino erat, una

enim aut Syriaca , aut Graeca Christiani Arabes utebantur ; etsi in sacris catechesibus ad rudes instruendos una vulgaris popularisque lingua obtineret. At si superis placet ., hanc sibi palmam vindicare poterunt soli Samaritani Arabes , ut hi omnium primi , qui sacros Pentateuchi libros gentili sermone vulgatos con tribulibus suis commendare studuerint , habebantur.