Philippi Lansbergii, astronomi celeberrimi Opera omnia Philippi Lansbergii Horologiographia plana in qua omne genus sciotericorum horologiorum, quae plano cuilibet inscribi possunt, certis evidentibusque demonstrationibus pragmatikos ostenditur. Opus

41쪽

36 Philippi Lansbergit Horologiographia plana.

Trigoni signorum , Zodiaci describendi ratio.

FT P R i M v M de signorum Zodiaci descriptione agemus, cuius fundamentum est, Trigoni signorum Zodiaci accurata delineatio: quae ita perficitur. Dueta horironti aequabili B C , quam in Α normaliter secet Α D: deseribatur ex Α hemicyclus B D C, dividendus in 18o partes aequales , numereturq; a D versus B , itemq; a D versus C, maxima solis declinatio, quae hoc nostro seculo est graduum 23,so scrupulorum primorum 8, 3c per terminos numerationis E & F ex Α rectae ducantur Α Ε & A RJungantur quoque puncta E & F recta linea E F, secante ipsam A D in G ; describaturque super G ut centro, & pro ratione semidiainetri G E vel G F, semicirculus Oeeultus E H F, eoque in sex partes aequales distincto, demittantur ex singulis sectionibus per E D F peri-plieriam perpendiculares in diametrum E GF, tandenique ex Aper singulas peripheriae E DF semones rectae agantur, inserviturae arcubus signorum.

Schema Tritoni Signorum.

42쪽

Philippi Lansbergit Horologiographia plana.

Parato autem hoe trigono, in descriptione arcuum signorum triplex discrin ense offert. Primum est in utroque. uinoctiali horologio, quorum planum tuti supra ostensum est)mundanus axis normaliter secat. Alterum in utroque polari, item orientali vel occidentali erecto, caeterisque , quorum superficies ab axe mundano non secatur. Tertiunt in sciotericis reliquis, per quorum planum mundanus axis obliquc transit. Quorum etiam rationemi sigillatim exponemus.

Quo pacto AEquinoctiali reclinato atquc inclinato horologio Signorum arcus inscri

bantur. ET in AEquinoctiali quidem reclinato atque inclinato horologici Signorum arcus hoc modo describuntur. Assumitur primum stili definita quantitas, eaque in reclinato AEquinoctiali scioterico, transfertur in lineam B C ab A in I; in inclinato ab A in L. Deinde ex I & L signi ducuntur rectae I Κ & L M, aequabiles ipsi A D, illa quidem signorum trigonum feeans in o , P, & Κ punctis , haec in R , S , & M. Iam si in reclinato Huinoctiali horologio, ex ipsius horologii emtro peripheriae ducantur pro ratione semidiametrorum Io, I P, & IK;&in inclinato pro ratione semidiametrorum LR,LS,&LM, dabuntur arcus signorum qilaesiti. Horizontalis quoque linea his ipsis hominiis inscribitur, numerando elevationem poli iaquadrante C D a C versus D, perq; numerationis terminum X, rectam A X ex A ducendo, quae ipsain IK dispescit in T. Intervallum IT, transferatur circino in lineam horae duodeciamae, in reclinato quidem horologio, ab horologii centro sursum, sed in inclinato deorsum, agaturque per finem translatae, normalis ipsi duodecimae, exhibitura horizontalem lineam postulatam.

Equinoctiale reclinatum cum Zodiaci signu.

43쪽

38 Philippi Lansbergit Horologiographia Plana.

Qua ratione signorum arcu S appingantur Polari, orientali, atq; occidentali erecto,

caeterisque hujus generis horologiis.

IN POL A Rr vero , item orientali , atque oecidentali erecto horologio, reIiquisque, quorum planum mundanus axis non transit, signorum arcus hac ratione depinguntur. Intervalla centri horologii , & singularum sectionum, quae ab horariis lineis , insectionum linea fiunt , circino sumpta , inferuntur lineae A D in trigono signorum ab A versus D ;perq; primum N , & eaetera N puncta A D lineae impressa, normales ipsi AD dueuntur, in extremam Trigoni lineam; quarum singulae singulas horas reserunt, quemadmodum etiam characteres ad ripti testantur. Sumptis autem primum intervallis inter primum N, & sectiones singulas in horaria ipsi A proxima, transieruntur ea sigillatim, a eentro horologii sursum ae deorsum in lineam horariam praemissae respondentem; eodemque modo intervalla inter reliqua N, & sectiones B C aequabilium, mensurantur in singulis horariis a medio earum puncto. Tandem per singulos notularum in lineis horariis ordines, perpetuae lineae ducuntur, quae exhibent arcus signorum. Horthontalis linea hoe artificio describitur. In quadrante D C recensetur poli elevatio a D versus C, perque numerationis finem Z, ex A mittitur recta A Z. Item ipsa Α V, pars lineae A C, aequalis sumitur, quantitati hominici stilit adhaee ex V normaliter educitur ipsa V Y, secans A Z in Y. Ultimoq; intervallum V V transfertur in lineam duodecimae a eentro horologii sursum in polari horologio reelinato, sed deorsum in inclinator Perque ipsius translatae terminum ducitur lineae duodecimae normalis quae subministrat horizontalem lineam. In orientalibus tamen atque occidentalibus erems, eadem ex centro hominii parallela ducitur ipsi Α B.

44쪽

Occidentale era cum signu.

45쪽

Philippi Lansbergit Horologiographia Plana.

Orientiis erectum cum radiui ligno.

Horologiis reliquis, quorum planum

mundanus axis oblique secat, Zodiaci signa adscribendi modus.

IN C AE T E R i s tandem horolniis , quorum planum mundanus axis oblique transit, signorum Zodiaci areus hoc modo delineantur. Trigono signorum descripto, transfertur primum interstitium centri quinoctialis in horologio, & mutuae substilaris & sectionum lineae intersectionis, in A D Trigoni lineam tb A in N ; deinde & intervallum centri horologii, ac superioris intersectionis, circino mensuratur ab N in I punctum lineae B Ci&ex I per N recta ducitur in postremam trigoni lineam: refertque haec ipsa linea stilarem semper,nonnunquam autem sin directis viE. Meridionalibus, ae Septentrionalibus) stilarem simul& meridianam : Sumuntur deinceps intervalla centri AEquinoctialis & sectionum quibus horariae assiciunt lineam sectionum, & transferuntur singula ab A versus D in lineam AD vel, quod idem est, centri horologii, & earundent sectionum interstitia ex Ι immittuntur lineae A D, perque singula rectae ex I ducuntur in extremam Trigoni lineam ; quarum sngulae singulis horis inserviunt. His ita paratis, accipiuntur denuo intervalla singula ipsius Iptincti, & sectionum horariarum ex I ductarum, & Trigoni linearum singularum ; & ab horologii centro in eas horarias transferuntur, quae Trigono inscriptis horariis conveniunt rtandemque singuli notarum ordines ita connectuntur, ut perpetuae lineae evasant. Longitudinem Gnomonis repraesentat A It quare vel stilo nodulum assigere oportet, ab horologii centro intervallo AI dissitum ; vel ipsum stilum non longiorem ipsa Λ I facere convenit, Inonstraturum tunc mucrone signa Zodiaci.

46쪽

Philippi Lansbergit Horologiographia Plana. ΑΙ

Horizontalis lineae in his ipsis horologiis describendae ratio haee est. In horizontalibus h rologiis planum ipsem horizonteni refert atq; ob id horizontalem lineam in illis deseribere non licet. In meridionalibus autem ac Septentrionalibus directis , horirontalis linea perpetuo per I signum duodecimae .e M ducitur. In caeteris B C semper horirontalis linea est; praeterquam in iis erems declinatis, quae posteriore modo constructa sunt, in quibus horizontalis linea per S punctum agitur duodecimae normalis.

47쪽

Philippi Lansbergit Horologiographia Plana.

48쪽

Ρhilippi Lansbergit Horologiographia Plana. 34

49쪽

Philippi Lansbergis Horologiographia Plana. Q

rat, & reliqui semidiametri, reliquos latitudinum circulos, sive parallelos: uti sequens exemplum inantistabit; quo ipsbartificium Me illustrasse eontenti erimus. Qqcid ad usum hujusce horologii attinet, tenere oportet, Indicem sive stilum E centro horologii pro elevatione poli eductum, quota quibusvis gentibus diei hora sit ostendere ; mucronem vero stili, vel nodulum, quibus Sol per verticem errat eommonstrare. Diqiligoo by Corale

50쪽

o Philippi Lansbergit Horologiographia Plana.

Quanam via arcus longitudinis diei

ac noctis in horologiis planis e rimantur.

AG ε N D u Μ des eps est de arcubus longitudinis diei ae notius; quos etiam facile horologiis planis adscribere licet, parato prius ipsorum Trigono; hoc modo. Ducatur parallela liotizonti B C , in qua suscepto A puncto , describatur ex eo semi-Disiligod by Cooste