장음표시 사용
341쪽
homines ejusdem felicitatis participes fore, declaratur, dummodo in Christum eredant. Pacem in terra duini testimonii Lue. II, νη, subsequens decima exponit observatio, varieinio res. IX, νη, in limine hujus argumenti, breviter nercvoseque explanato. Indicatur tamen ibi, quod eertissimum videtur, non externa quidem & civilis pax, sed interna animi quies per Spiritum S. parta, deficiente vel unico probabili argumento, quod pro extera pacis conciliatione validissime pugnet. Orosii enim fides, qui demum Seculo U post C. N. vixit, ut in universum, ita in nostra inprimis causa, sublesta est. Nee tripliei vice sub Augusto clausus Janus ulla ratione in tempora nari Servatoris incidit. UItima angelieae salutatio.. nis verba sundamentum pacis in terra, in benevola S gratiosa Dei voluntate eonsistens, describunt, & sic ad autorem pa- . eis, Deum scilicet, omnem pacis hujus causam reserendam esse, docent. De satisfactione & indulgentia Observatio umdecima ecclesiae veteris praeceptiones luculenter tractat, &, quam turpiter a moribus antiquis Pontificii hac in causa deflectant, ex luculentis veterum testimoniis demonstrat. Eam enim, quam sub δι---τος notione Rom. V, ιδ, VLII,
, deprehendimus significationem, plane non quadrare ad doctrinam de satisfactione, in ecclesia primaeva traditam, inde apparer, quia satisfactio ista ad externam modo eeelesiae disciplinani, a lapsis, exsanitiore fratrum societate ejectis, observandam, pertinebat, ubi, secta solenni deprecatione, quae
exomolus1 dicitur, coetui sanctorum, ex more loquendi veterum Romanorum, satisfieri dicebatur. Quod ulterius patet ex Diea & peregrina communione, in ecclesiam introducia tunc, qua lapsi cieriei, et, acta poenitentia canonica, in ecclesiam recepti, ordinis tamen sacri dejecti gradu, inter laicos communicare adigebantur. Peregrina vero dicebatur, cum Clerici delinquentes, a muneris sui ossicio aliquandiu suspensi, adeonditionem Clericorum peregrinorum, in ecclesia commorantium, redigebantur. Successu temporis veteris disciplinae severitas, habita sexus, aetatis, dignitatis, aliarumque rerum,
ratione, mitigabatur, & inde nomen indulgentia enatum, teste
342쪽
reste Vigilio, See. VI praesularum Romanum tenente. Al- Pag. tius deinde radices agente hae eonsuetudine ecclesiastica, & in deterrimos abusus conversa, Gemens V, Pont. Max. A. C. NU, in Concilio Viennensi hane libidinem quaestus saetendi sacros severissime coercebat, quam tamen nundinationem, Episcopis ereptam, postea curia Romana sibi vindicabat, &, quo lucrosior erat, eo vehementius eam urgebar, confirma- 176. bat, atque augebat. Excipit hane Exercitationem doctissimam duodecima, Christum, σων dimoια-νων ε Cor.
XV, 2o, coli. Lev. XXIII, I i , sistens. Textus inprimis ID. Mosaicus hic enarratur, atque ex varia antiquitatis Iudaicae doctrina luculenter explanatur ritus manipulum Paschalem demetendi, atque in templo offerendi. Asseritur ex I 8 r. firmissimis rerum argumentis, segetes circa tempuS paschale maturas esse potuisse, quod Maldonatus & Gratius
negant, itemque diem demetendi manipuli postridie paschatos fuisse, quod setius minus recte in dubitationem ira
vocat. Divina tamen omnium istarum rerum erat institutio, quae contra ciericum & Spencerum vindicatur, ratione Is r.
inprimis habita ferti, ex manipulo paschali eonfecti, Christum eum suis beneficiis praefigurantis, eodem die, quo manipulus spicarum, sexto decimo scilicet mensis Nisen, a sacerdote Is in templo levabatur, post exanclatas dirissimas perpessiones
ex morte in vitam revocatum. Post haec ordine sequitur Observationum exegeticarum, diVersis temporibus a I9s. S. Venerabili Autore editarum, repetita & aucta collectio, a nobis recensenda, seu delibanda potius, ut Lectoribus satisfaciamus, hujus doctrinae cupidissimis. De empha- aos. fibus Mitiis, veris, & realibus, priores tres multa saluberrima praecipiunt Exercitationes. Emphasis est scribendi loquendive modus, altiorem praebens intellectum, quam quem' verba per se ipsa declarant. Eruenda est illa ex rebus, quin& verbis, singulis Scripturae sacrae, Hebraice Graeceque conscriptae, nec temere fingenda. In quam scyllam incidit Coe- aon jus, praestantissimus alias Theologus, strae rum peccatorum dissimulationem, aut praetermissionem, statuens, quae potius Vi Ss a ori-
343쪽
224. Pag. a I a. originis remissionem, solutionem & relaxationem denotat. Eadem ratione κατακυριων, a Petro adhibitum, non tyranni- eum significat dominatum, sed omnem, qualiscunque sit, exercere; quod de vocabulo se Θαν similiter paret, non laboriosam quidem, sed in universum investigationem quamcunque, suscipere significante. Rectius admittenda est emphasis in vocabulis ' Mn & 22, quae ablationem, tran lationem, & expiationem peccatorum, intendunt, pro eo, quod ad plenariam & consummatam delictorum remissionem pertinet. Realem emphasin notabilem occurrere v. XI, , Cel. Autor ex re matrimoniali Judaeorum erudite monstrat, verbis simplicissimis calamitatem gravissimam belli, & inopiam virorum deplorandam, Propheta describente. Oracula di vina non detorquenda, amplum sensum non restringendum, restrictiam non extendendum, ex nominibus propriis non appellativa, nec vice versa, esse formanda, quatuor sequentes diluet de demonstrant observationes. Fallitur hinc otius, vaticinium de Tyriis Jef. XXIII, 23, exhibitum, ad felicitatem humanam, invita oratione, & rerum natura, plenius ibi exposta, nefarie trahens. Nec majorem merentur laudem Duumviri celeberrimi, D. Clericus & Q Hitringa, hyperbolicas in Scriptura locutiones fingentes, cum tamen nefas sit, in istis sermonibus, qui Dei voluntatem expOnunt, aliquid intelligere, eum veritatis limitibus plane non conveniens. Universalem invitationem peccatorum ad Chrisium Matth. XL 2I, quin & universalem comminationem divinam, ad Omnes omnino homines Devt. XXVII, ari sactam, nota universalitatis in priori loco, & enuntiatio indefinita, quae vim habet universalem, in posteriori oraculo, Probati Deum nomine suo Rhoetiam Israelitis non innotui siesecundum quid, seu restrictionem quandam, de cognitione clariori scilicet, interpretari nos oportet, quod male se ricus ad Exod. VI, I, de omnimoda nominis Jellovae inscitia
inter Istaelitas commentatur. Vocabulum minus Te
cte pro appellativo nomine sumitur, cum clarissime in Scrip ura S. locum de uolet, de aurum advehebatur. Confirmatur hic &docte a 3O.
344쪽
MENSIS IUNII A. MDCCXLVIII. P. I. 32s
docte adstruitur, Tarsipum csse Tartessum, nobilissimam in Pag. 26o. Hispania Baetica urbem. Veritati etiam consentaneum videtur, Tarsifum, quo ex sinu Idumaeo navigabatur, aliquam Asiae interioris insulam, S partem illius regionis, fuisse, quae hodie vocatur India orientalis, ubi etiam Ophir, in quam classis Salomonaea, Tyriis nautis instructa, mitte- a6 I. batur, quaeri debet. Sensus Videtur commodus oraculi, ab Ezech. XXXVIII, a, prolati, Vocabulis UNI N etu conversis: Dux Rosech, seu Rusorum, non appellative, maginus princeps, seu princeps principum. E contrario vocabulum appellative a66. sumitur ex testimonio luculento Esaiae XXXII, N, aliisque, ubi arvum frugiferum hoc denotari intelligimus. In sequen- 268.tibus quatuor Exercitationibus dilucide ex selena exemplorum copia ostenditur, sensum, a Spirim S. intentum, solum esse investigandum; praejudicia interpretis sacrarum litera- 276-rum quam maxime esse nociva; sensum e Scriptura S. effe- 29arendum, non malo omine in eam inserendum esse; denique non discedi debere a vocabulorum phrasiumque proprietate, si interpretis genuini officia recte tueri velimus. Quae excipiunt hos canones exegeticos, diligentissime asp. illustratos, observationes tresi Christum, σκοπον Scripturae 3C8. S. --ιαωταΤον, adspectant, & probe docent, Via 'regia 3i3. hic eundum esse, ne interpres Messiam negligat, in salutis 326. doctrina manifestatum, nec ad eum oracula applicet, aliorsum plane spectintia. Pertinet huc inter reliqua dictio Esaiae II, aa, de homine, in cujus naribus est anima, ubi plurima interpretum pars eo inclinat, ut Christum inibi 33O. quaerat, eum tamen Isaias de hominum, in eminente dignitate positorum , fastu deprimendo, & de cultu idolorum destruendo, uti ex verbis prxcedentibus clarissime pater, agar. Nec probanda est sententia Rambachii, voeabulum Im Genes VIII, at, ad Messiam rapientis, ubi quidem commodus est sensus , si vertas, Deum non amplius orbi novum diluvium esse illaturum, etsi hominum vita vitiosast, S poenas promereatur. Sequens disquisitio, quae ordine 333. vicesima oetava est, scitu necessarium inculcat monitum, S s 3 extu,
345쪽
textus didastalieos atque historicos non debere temere mutari in prophetias, quod Coccejus & sectatores illius, inexplicandis Psalmis, & parabolis, plerumque sibi sumunt,
refragante omni verborum serie & textus connexione, uti hie exempla, ex utroque Foedere allata, & discussa, docent. Succedentes Exercitationes inde a vicoma nona usque ad
tricesimam octavam non vulgares de sensu typico & mystico continent praeceptiones, optimis quibusque & gravissimis exemplis illustratae, quorum duo, pro veritate asserto nostro conellianda, in medium hic proferre juvat. Alterum pertinet ad allegoriam rerum, sive theologice talem, & in specie ad typos innatos atque proprios, ex Pauli disciplina acroamatica depromtum. Hic GaI. IV, at -It, Hagar Saram, Isaaeum, Ismaelem, Sinaii & non, pro typis rerum futurarum declarat, gratiam evangelicam ac legem inter se conferens. Caelestis doctrina, inquit Apostolus, mater est, ex qua Deus generat. Cum autem duplex sit, legalis atque evangeliea; illa generat in servitutem, haec in libertatem; illa similis est Hagari, haec Sarae. Deinde Ismael, secundum naturae ordinem prognatus, ex integris naturae viribus Abrahami & Hagaris, naturalem praefigurabat hominem, &sub lege servum ,- hinc coelesti haereditate destituendum; Isaac e contrario, praeter naturae ordinem singulari providentia divina natus ex matre ingenua & libera, typus erat eorum, qui ex gratia filii Dei dicuntur, & haeredes sunt beneficiorum coelestium. Denique mons Sinai, ex Arabica σου Α γαρ significatione ad Hieroselmmam usque pertingens, testibus tabulis geographicis emendatioribus, την ἀν 'Iερου- σαλμα, seu carnalem & legalem tunc temporis Iudaeorum indieat indolem, cui opponitur Tyon, seu η α spiritualis illa ecclesiae N. T. facies, quae est evangelica. Alterum, ad typicum hunc apparatum pertinens, ex Plum, eum Lectoribus nostris communicandum, Mosen, typum mediatoris, dilucidat. Maximas interpretes in testimonio
Pauli Gal. IV, υ, sibi deprehendisse visi sunt dissicultates, facile ex ipsis visceribus textus a CeL Autore discussas.
346쪽
MENSIS IUNII A. MDCCXLVIII. P. L au ' '
Asseruerat enim gentium ille doctor, promissiones evangelieas, seu foedus gratiae de silute, per Messiam impetranda, Abrahamo & semini ejus, ante legem, in montibus Sinaiticis promulgatam, factum, prorsus esse immutabile. Hinc inferet Apostolus, promissiones erangelicas, per oeconomiam Pag. 4 4 illam Mosucam, in Simi introductam, non esse abolitas, neque legem salvos reddere posse homines, eum in finem a Mose tantum promulgatam, ut Ismaelitae, victimas legales qos.
offerentes, commoVerentur, expiationem veram S plenam,
perpetuoque valituram nondum factam esse, sed in typis mo- με. do praefigurari. Hujus rei ulterius confirmandae causa Paultu negat, Mosen verum illum & divinum suisse mediatorem, Abrahamo promissum, sed modo typicum. Quod laconice describit Apostolus, dicens: Moses non erat mediator του Eucis unius. Cujusnam vero Θ Dei scilicet, quod addit Paulus,
seribendo :, Deus autem est ille εις, unus, cum propter uni- - . talem essentiae, tum propter unionem Judaeorum S gentilium conciliandam, ita appellatus. . Ex his, quanti reliqui Cel. Autoris typicae hujus dominae labores sint aestimandi, facile lectores habebunt, quod judicare possint. Agmen μ7. elaudunt binae Dissertationes Academicae, publice olim propositae, ad celebranda sacra secularia, in quibus recentioris His oriae ecclesiasticae capita , quae de repurgandis doctrinis sanetioribus praecipiunt, insigniter illustrantur. Accedimus nunc ad recensendam C. E. De ingli, dignissimi patriae doctrinae haeredis, doctissimam Dissertationemψ Miae Capitolina origine atque historia, ex vetustis monumentis explicata. Con- 437. dita Mia Capitolina origines suas debet expugnatis S subversis Hierosokmis, quinquies captis, & bis ianditus
eversis. Tertiam hujus urbis eversionem, quam Appianus Alexandrinus temporibus Pompes M. accidisse con, 439. memo rar, nullam esse, monumenta historica tradunt. Ultima svero illa, eademque seeunda, urbis templique Hierosolymi- 444. rani, ob incolarum flagitia a Deo immissa, per omnia,
Iosepho & Plinio majore testibus fide dignissimis, respondit
347쪽
Titio victor Hierosol is deletis aratrum induxerit, de quo inter eruditos, plurimis rem assumantibus, duce
Josepia Se aligero, multum disputatum fuit, haud satis
Pag. 4s I. constat. Inde tamen recte negari nequit, Hiariani temporibus , arcae, cui Hierosolmae superstrusta suerant. aratrum inductum, & ita impletum esse, quod Micham, ra, de Tyone, ut agro arando, diu ante praedixe-4sa. rat. Fabulosis inde refertur rumoribus, partem urbis, ut produnt antiquae ecclesiae doctores nonnulli, inte-4s4. gram atque intactam permansisse. Cujus asserti vanitatem Josephus, & arcus Titi triumphalis, docent. Disquisitione vero indiget alia quorundam doctorum virorum narratio, 4s s. quae, Hadrianum Augustum, tertium, Hierosolymas subvertisse, & in proximo solo novam aedificasse urbem, Miam dictam, perhibet. Plurimi recentiorum hane enarrationem 4s 8. I seis fabulis annumerant. Sed facile, relicta Harduini conjemara, aliorumque errore, Miam Capitolinam eum Capitoliade temere confundentium, Noster demonstrat, 46O. ex turribus & ruderibus Hierosolymitanis, a Tito ad alenda praesidia militaria relictis, itemque ex plebecula Iudaica, eo advolante, oppiduli, seu vici, formam surrexisse, temporis exigui intervallo intercedente. Confirmatur hoc assertum ex Judaeorum in Patriam amore, rerumque novarum studio, quin etiam ex scriptorum quo-46a. rundam antiquis monumentis. Tributa, ab Imperatoribus Romanis, pro libero religionis exercitio sis is subinde atrocius imperata, quae fisci Iudaici est calumnia,
467. occasionem varios tumultus excitandi praebebant, qui Hadrianum incitabant, ut anno imperii secundo omnes eversae Hierosolymae reliquias exscinderet, & novam iubem, deducta Romanorum eo colonia, Miam a gente sua appella- 468. tam, conderet. His succensi Judaei profanis nova: urbis civibus, arina, absente Hadriano, recipiebant, &, munita urbe Bittera, magnam Romanis inserebant calamitatem, usque dum, Bittera expugnata, incredibilis Iudaeorum strages ederetur. Dirissimum hocce erat bellum, Romanis non
348쪽
minus, quam Judaeis, sunestum, sub finem imperii Hadriani pag. 4 a.
deniquc confectum. Anno hujus Imperatoris XIX Vicennalibus Romae celebratis, AElia nomen solenni ritu novae Palaestinae urbi imponebatur de quo Eusebius multa minus recte tradit. Commodiana eadem urbs in vetustis munis i subinde dieitur, ob magnum aliquod beneficium a Commodo 4 s. Imperatore ipii praestitum. Capitolida audit a templo Iovi Capitolino in eadem exstructo. Ceterum novum nomen 476. urnis successu temporis per aliquot secula ita delevit Hiero-HFma nomen, ut plane abolitum videretur. Initio urbis conditae Romani soli erant habitatores, successu
erant nanitasores, lucceitu tamen
temporis .ex vicinis 'etiam populis Hienses multos incolas . eum sacris & idolis suis videntur admisisse. Iudaei, plane aeonspectu patriae sub Hadriano remoti, circa medium Seculi IV tempus veniam, circumjacentes regiones obeundi, impetrabant, postea semel per annum ingredi Hieroselmae sedem derelictam, collachrymandi causa, illis licitum fuisse, ex argumentis non spernendis colligitur. Veri quoque est simile, misianum, devicta gente, suibus inimica, super urbis abs se exstructae portam, umquam VHoriae monumentum, sedi faelem colloc alia, quin etiam in numis eam repeti Voluisse. Reliqua hujus urbis fata sub finem hujus Distertationis, eleganter & polite conscriptae, ut & in Praesitione hujus Voluminis, uberrime recensentur.
DE EPOCHIS CONCILIORUM, SARDI-
censes Suvminium, ceterorumque, in causa Amanorum. Qua occasione rerum potissimarum S. Athanasi Chro
nologia restituitur. Hutore FO A N NE DO ML NICO MANSI, e Congr. Matris Dei
Lucens. Lucae, typis Philippi Mariae Benedini, I 746, 8 Plag. S: Eminentissimo Principi Ioachimo Cardinali Besutio Autor
opusculum, quod lucernam olet, consecravit. Scripsit
349쪽
aliquid, quemadmodum plures audent; novi aliquid tentavit, quod pauci. Ansam nactus est ex eo , quod tune formis publicis describi coeperat, Supplemento ad Concilior- OLloetionem Veneto - Labbranam. Ut Concilia illa accuratiori Chronologia determinare ac figere potuerit, adjutus & ad- duhius est opusculo illo rerum Athanasii, quod, ex Graeco Autoris sere coaevi 'in Latinum ab antiquo interprete conversum, ex pluteis Bibliothecae Capituli Veronensis erutum, edidit U. C. Scipio Μ ejus in erudito
opere ossem. Lenerarie Tom. III pag. D. Stabilitam de anno reditus Athanasti in Episcopatum Alexandrinum post Gregorii epocham vetus ille scriptor e loco vulgato ac Chronographis probato, anno scilicet 349, dimovit, ac retraxit ad annum 346. Qua remotione admissa& approbata, sedes chronologica Sardicens Concilio alia est assignanda. Id si Assiim fuerit, aeque ad annos alios lo-
eandae sunt Synodi, quae ex hoc cardine chronologico dependent. Haec Dissertationis hujus pars est prior. Posterior in ea difficultate versatur expedienda, quae Baronium, Pria-vium, Simondum, Pagium, Tillemontium, Basensitum, tenuit occupatos; quem scilicet in annum collocanda sint tria Sirmiensia Concilia, ae illud inprimis, quod in causa Photini . haeretici est habitum. Plerique a Baronio recedunt. Auror ad illum propius accedit. Dum vero ipse haec persequitur, rerum Athanasianarum, quae subinde sele offerunt, chrono- taxin dirigit. Hoc pacto totam sere annorum triginta
historiam eeclesiasticam in aliam essgiem refingit. Ut lectori diversitas patescat, tabulam duplicem in fine opusculi. repraesentat. Prior chronotaxin exhibet, huc usque a Chro- nologis exhibitam; posterior resormatam eomplectitur chronotaxin. Haec gentratim indicantur in Praefatione. Nunc
ad Dissertationem ipsam nos aceingemus. Sardicense Con- Pag. I. cilium Merates S Sozomenus in Consulatum Rufini & Eusebii, qui in annum aerae vulgaris 347 incidit, locarunt, Scriptores aetate propemodum suppares facto. Interpres
historiae, ab Autore circa annum 38 s Alexandriae Graeco scriptae,
350쪽
MENSIS IUNII A. MDCCXLVIII P. I. I
scriptae, Latinus, a modo editus, ex professo res Athanaineomposuit, Chronologiani exquisitius ob oculos habuit, destititque annum, quo Athanastus Alexandriam revertit. Ex hoc momento pendet annus. Concilii Sardicensis. Cum
enim Athanasti innocentia in Sardicensi Synodo apparuisset Iiquida, visum fuit Constanti Imperatori ac Patribus, legationem ad Constantium fratrem Constantis,orientis Imperatore decernere, qui reditum Athanasii apud hunc nomine Conflantis urgeret. Delectus fuit eam ad rem Euphrates, Episcopus Coloniensis, cum socio, Vinceruio Capuano, qui, itineris incommoda emens, Venerunt Antiochiam. Cathedram hieoecupaverat Stephantu quidam Arianus, qui legatis per meretricem, in domum ipsorum de nocte immissam, insidias struxiti Acciderunt haec tempore paschali, teste Athanasio in Epistola ad Solitarios. Decimo abhine mense, eodem teste, desuilius fuit Gregorius Cappadox, qui Athanam, Alexandria ejecto, successerat. Statim Constantius iteratis literis Athanasium ad Ecclesiam suam revocavit. Rediit Athanasius.
At quo anno Θ athanasianus scriptor in sese : Ingressus est Alexandriam Phaophi XXIV, Consulibus Constantio IV σConstante II , hoc est, post annos VI, oe remansit flabilis ibi annis XVI se menses VI. Haee ille. Dies ille est ar Octobr.
annus vero congruit anno 346 aerae vulgaris. Menses Alexandrinorum singuli singulis 3o diebus constabant. Hiero-nγmus consonat, qui ita in Supplemento Chronici Eusebiani secundum editionem Pontaei ad annum 346, seu ro Constam iis r Athanasius ad Constantis literas Alexandriam ingreditur. Annus Constantis decimus ab Augusto mense coepit. Gregorius annis sex sedem Alexandriae tenuit, teste Theodoreto H. E. II, 4. Iniit itaque sedem anno 34o, ac obiit 346. Hactenus omnia sunt in expedito. Damnatio Euphratis in Concilio Agrippinens A. 346 pronuntiata est. Redierat itaque jam tum in patriam ex Oriente, Arianismo contracto insignis, ac ob eum A. 346 depositus. Hoc momentumhoe loco non est de nihilo. Cum porro Concilium Sardicense biennio admodum reditionem Athanasii Alexandrinam