장음표시 사용
371쪽
Mabillonius Tom. II Cap. is abusum ac usum illius ineulcat. Haereticis Noster criticum aestum tribuit, aegre serens inge- Pag. so, nium Calvini nimis eriticum. Clavinius sibi persuasit, in Italia ante Constaminopolin eaptam, & in Galliis ante Francisci I aetatem, nee criticos, nec atheos, exstitisse. Nobis videtur utrumque minus probabiliter diei. Amarietis eerte
Seeulo XIII Parisiis eum Piso, seu libro suo, fuit Spinoaeismi causa combustus. Addit itaque Noster: Uus Criticae rectus multos optimos fructus quibusliber studiis attulit. - - Sed majora profecto detrimenta inde aerepta sunt. Nam quis discernat rectum usum S abusum Critica st Respondemus merito, disternendi iacultatem pendere a judicio logico.
Causatur Autor, artem criticam este incertissimam, siquidem regulis principiisque careat. Coniugit, ut hoe ostendat, ad P. Honoratum a S. Maria, Auimadveryonum in regulas I. criticas Autorem. Noster tandem satetur , dari Critieam,
quae sit ars judiciaria ad discernendum, seu deducendum, in rebus, quae sunt de facto, verum a falso. Eam per omnes vagari ac ire scientias, concedit. Fulcra ejus constituit testimonium & eefecturar. Regulas constituit hasee: Iὶ ut sa. peritus de re sibi cognita judicet, a) ut bene sit digesta ma- M. teria, nee vitiis obreptionum relinquatur locus, 3 ut sit vaeuitas partium in Critico, 4 ut ex evincenti ratione seratur sententia, nec credulitati sit locus, s) ut ad signa & circumstantias debite attendatur, sin ut argumento negativo nullum ponatur pretium, siquidem alias Dion o Areopagitalibri satis noti haud postent tribui nec translatio sanitie domus S D Lauretanae foret salva, ut antiquitati, quantum fieri poε-st, veneratio servetur, ut traditionum honos ac consuetudo perstent, e. g. in historiis Breviarii, Martyrologii, Calen- 7, darii. Natalis Alexander Ser. III Dissert. ao ita : Autoritas Bretriarii Romani e fere non potest, ut fabulae tu historias evadant, nee cevycri Abent explorata inconcussae veritatis, quaecunque Breviario sunt inserta. Ostendit & fatetur Noster, argumentum deductum ex una priemissa, quar cst
de fide, di ab altcra naturaliter vera, firmitatem ineluctabi-
372쪽
lem obtinere. Noli dissentimus. Quaenam vero sunt de fide 3 Pag. st Respondet Noster, illa omnia esse ae fide, quae in verbo Dei scripto vel tradito expresse,vel implicite, sunt revelata, immo, quae ab ecclesia ulterius proponuntur credenda, de fide etatenenda. Ut ita teneatur,ac ut homines ad id quod est de fide, obligentur, est, hoc judice, necessarium, ut proponantur ea, quae de fide sunt, ab aliquo ad id jurisdictionem habente. Hievero, eodem indicante, est Ponti sex, seu Ecclesia in suo capite, cujus sit aperire sensum Dei, & cui circa hoc insaltibialitas a Deo si data, siquidem Deus haud amplius nobiscum
coram loquatur. Dogma tradit esse omnem veritatem, a Deo
revelatam, & ab ecclesia propostam ; fidei autem articulos esse illas priores veritates, a quibus aliae dependent. Doctu nam theologicam putat esse Veritates per ratiocinium. Proposito haeretica est omnis propositio, contradicens cuique dogmati, quod in verbo Dei continetur, & ab Ecclesia est definitum. Propositio erronea adversatur propositioni eductae non immediate, sed remote ab altera, in Dei verbo expreta. Omittimus alia. Trachalio secunda quaestiones de existentia ct essentia Dei exponit. Dari gentes prorsus atheaS , negat, consessus , existere homines, qui lumen deperdant, quo, existere Deum, convincimur, eo quod vitiis sint oppressi. Laudat illa nuperi scriptoris Galli: Magna mundi haeresis non est amplius Calvinimus, aut Lutherani mus, sed Atheimus. Promit posthaec argumenta, quibus, Deum existere, comprobatur. Libro II disputat de creatione & conservatione Tom. II mundi divina, de angelis, de homine creato & lapso. Prae- pag. 37. adamitas refellit. Paradisum terrestrem investigat. Exponit de actibus humanis, de libero arbitrio, moralitate, bonitate& maIitia, de conscientia probabili & probabili sino, de legibus, de lege veteri di nova, ac de legibus humanis. Disserit de peccato. Negat, dari peccatum philosophicum. 382 Agit de peccato originali, eoque universali, ac ad omnes propagato. Est in eo multus, ut m6dum, quo peccatum ad a i ruposteros Adami traducatur, exquirat. Existimat, omnes homines moraliter contineri in Adamo, tanquam primo suo capite, a quo posteri dependebant. Eo autem ipso, dum
373쪽
homines incipiunt existere, actu ipso traducitur peccatum pag. 2Is. quod antea virrualiter suit in Adamo, in quo omnes contiara. nebantur, contractum. Sic sentit Noster cum S. Anselmo, S. Thoma, Durando, noto, Belumino. Quaerit, an virgo Maria suerit a peccato originali immunis. Sacris literis ea ab hoc non pronuntiat libera, id quod ambabus eoneedit Noster. Confugit tamen ipse ad illud Gen. III, re econteret caput tuum, Iaudans Augustini consensum, amplectentis voeulam Ipsa. Laudat Patres quarti & quinti Semli, quorum testimonia simi apud se senium. Laudat Epiph . nium comra harem sy. Evolvimus eum. Invenimus ibi haee 3. 4 p. re vir: SMactum erat Maria corpu' sererer, non tamen Deus illa fuit. Eadem re virgo fuit; minima tamen nobis ad adorandum propwa, licet honorata, sed adorans eum, quio sua came genitus, παρθεν EN εας προσκυνησιν ἡμῖν ἀλη προσκυνῆ- τον εξ εαμῆς νι γοεωρο- . Addit Epiphanius: Christis Mariam Jo. II appellavit mulierem, ne quis beatam virginem excellentioris alicujus natura credrere. Negat Epiphanius, angelis,
vel hominibus, licet vel maxime sanctissimis, προσκυνησπesse exhibendam, . s p. lina. Negat idem, Mariam esse adorandam, L 7 p NO, Subjicit idem p. se quamvis ut
adoratiora prosequenda. Subdit Epitharius 3. v p. io :ἡ Μαρια εν τιμῆ, o προσωμειν, Maria in Muorast, Dominus adorerum Epiphanius Haeriso g. ip p. im illud remerendi ossicium ad Jesum adstringit. V at ipse g. atyiores Mariam virginem Ductam, vas sanctum. Uoeat diam 3. υ μ ιουδ beatam re sanctam semper - virginem. Domis as p. io seq. eam non cauo corpus accepisse, ἐν συα ανδρος 'R γυνκικος. Ad quaestionem, an Maria fueriteoncepta, vel nata, in labe insita, vel peccato originali, nullas, Epiphantur fert suppetias, tradens potius, ipsam naturaliterfuisse conceptam. Seorum sequitur Noster, cujus hare sunt:
Uirgo Maria Mn si crota, sed praservata est immaculata, in
374쪽
precato originali. Augustinus de Baptismo II, avi ita: Non est pag. aeti
in fuis hominum, nec πω erit, qui nulli unquam peccato fure it obstrictus, aut ad justitiam non ex peccato pervenerit, excepto uno mediatore - - Solar ergo ille etiam homo factur, ast . manens Deus, peccatum nullam unquam habuit, nec sumsit carnem peccati, quamPis de materna carne peccari. suod
enim inde suscepit, illud profecto suscipiendo mundavit. Idem
in V XXXIV Cap. ad Maria ex viam mortua est propter peccatum Ada. Adam mortuus est propter suum peccatum,eν euro Domini ex Maria mortua propter delenda peccata. Festum conceptionis Mariae Parisis Seculo XII ab Episeopo Mauritis publice interdictum est ob epistolam Bernardi I 4 ad Canonicos Lugdunenses. Quid ad haee Noster 'Respondet, carnem Mariae vocari carnem peccati, quatenus seminata fuerit per regenerationem, quae sit via ad peccatum.
Festum, conceptionis activae, non passivae, index, sitisse prohibitum, contendit. Sunt, qui malunt, Bernhardum illius .epistolae haud sitisse autorem. Damnata fuit haec 73 Base propositio: Nemo praeter Christum est absque peccato ori inali hine L. Virgo mortua est propter peccatum, ex Adam contractum d omnesque ejus assictiones in hae vita, scut re aliorum justorum, fuerunt ultiones peccati aeIualis, vel originalis. Hisce allatis, ad alia Autor procedit. Exponit deinde de gratia S libero arbitrio, de gratia & merito, de merito,
ejusque tum de congruo, tum de condigno, requisito, non in- 262. stelans, hominem re vera cum Deo habere meritum posse.
Tum disserit de justificatione, quae fiat per veram peccato- miri deletionem, & internam gratiar infusionem. Tandem de poenis peccatorum, de inferno, ac de pargatorio, agit. Poenam peccati originalis ponit in damno etiam sine tristi- so . tia. Libro III exponit de incarnationis mysterio, de causis Tom. VI. incarnationis, de Christo, & ejus matre Maria, de assectionibus Christi, de merito & satisfactione Christi, de indulgentiis, de Christi praecellentiis, de Christi ecclesia. Caput vero ultimum inscriptum fuit de Christi vicario, seu Romano Pag. at Pontifice. Tribuit ibi S. Petro in totam ecclesiam primatum,
375쪽
eumque supra Apostolum Paulum. Pontifices esse S. Petri successores, addit, ratus, Petrum re vera Romam venisse, ejusque successores esse ecclesiae totius caput visibile. AD firmat, Episcopos a Romano Pontifice immediate omnem jurisdictionem recipere. Pontificem esse supra Concilium generale, contendit. Quaeritur, an Pontifex gaudeat pol. Pag. as I. state in Principum temporalia. Respondet Noster assirmando, si de potestate indirecta 'sit sermo. De insallibilitate
Romani Pontificis copiose agit. Pontificem vix credi haere-26 I. ticum, monet. Exponit de insallibilitate Pontificis sententias , variantes, ac diversis enodandas proponit quaestiones, de quibus doctores ecclesiae Romanae ipsi invicem dissident Noster eorum propugnat opinionem, qui Pontificem, ex
cathedra extra Concilium loquentem, extra errandi periculum docent esse constitutum. Pontifices, in quos censura incurrit, ab errore ivit vindicatum. Quaestionem, an infablibilitas ad res facti omnes pertineat, haud plene extricat, 176. exponens potissimum de in libilitate, in facto dogmatteo& in canonitatione Sanctorum obviae Aeeedit hvie Libro tertio sub finem calculus chronologicus sacra Scripturae de annis a mundi exordio ad Christi ortum, atque Disertatio da Christi AEra communi. Dabimus inde nonnihil speeiminisgos. causa. Exitum Israelidarum collocat Autor in annum mundi 2698, ae inde ad templi a Salomone structi aetatem computat annos sao. LXX Danielis hebdomadas haud dimittit in-323. ruitis. Α Salomonis templo inchoato ad initium exilii Babylonici computat .annos 479, a Cyri Persarum regno, ejuSque initio, ad natalem Christi numerat annos 4sa, atque natalem Iesu ponit in annum mundi 4I49. Dion fium Exiguum existimat aeram inchoasse ab incarnatione Iesu ac as Martii,334. mensibus novem ante Jesu natalem. EUendit annos, ab
Urbe condita elapsos, &ipsas Olympiades. Natalem Jesu 336. in annum 42 imperantis Augusti conseri, ratus, Iesem baptietatum esse anno 29 aetatis completo, I s anno imperantis Tiberii. At hic annus designatur initium praeditantis Ioan-
mi, quod anno uno prius exstitae baptisno Iesu. docet
376쪽
MENSIS IUNII A. MDCCXLVIII. Ru
Gramesenius ob D. XIII, G. Pauca Noster respondet, a Pag. 3 38. proposito haud dimotus. Si quis diligentiam in figendo
vero terete Christianae initio consumsit, is certe suit B. Comnelius Distericus Gebius. Libro IV Autor disserit de Sacramentis tum generatim, tum speciatim. Justificationem ali- I9o. quando haberi ante Sacramentum, sed non nisi cum Sacramenti voto, tradit. Contritionis docti inam comitatur ex- I99. positio de attritione. Polygamiam simultaneam rejicit. Impedimenta matrimonii, 4omnemque sic dictam dispensationem, exequitur. Clericis matrimonium denegat jura antiquo. De virtutibus theologicis copiose exponit, ubi 293.
de fidei symbolo, de necessitate fidei in Christum Se vatorem, de articulis explicite credendis, de externa 317. fidei eonsessione, de infidelitate, de haeresi, de schismate, . inter alia agit. De spe & charitate diligenter tractationem expedit. De Virtute religionis commentans, exponit . qu. de adoratione, devotione, oratione & adjuratione, de sacrificio, oblatione, primitiis, decimis, de horis canonicis, de jurejurando, de festorum observantia & voto, de idololatria, divinatione, vana observantia, magia, &maleficio, acidia, tentatione Dei, de sacrilegio, de blasphemia, & simonia. Progreditur tandem ad virtutes cardinales quatuor. Ad justitiam illustrandam partem juris pertractat. De injuria & restitutione severe pronun- 4 a tiat. De sortitudine exponens, disserit & de bello, & de eertamine singulari. Addit nonnihil de temperantia, Vitiis- 4s . que, ei obstantibus. Instruit Appendicem de censuris eccle- uasticis, de excommunicatione, suspensione, interdicto, poenis eanonicis, ae de irregularitate. Haec est Librorum IV summa,
in hisee momentis eorum versantur argumenta.
STIRpIS ES TENSIS ORIGINES, PRO-
genitores Serenissimorum Ducum Brunsvico . LuneΝιρο ' gicorum vetustissimos septem, exposuit AO. .
377쪽
Opitibus quatuor edisserendis sese Cel. Autor accinxit. Disserit primo loco de urbe & castello Esse ad illud usque tempus, quo Patavini trainim Estensem sui seeerunt juris, ac ipsi Venetis morem gerere didicerunt. Tum vero ostendit, Aetones, e quibus Nelsontren progenies mascula procrevit, originis Langebardicae exstitiue. Tandem vetustissimis Ρrincipum Estensium progenitoribus operam suam addicit, in notitiam Germanorum propius deducem dis. Cungunda, prima Aetonis Alberti Π uxor, indubie trahbum Estensem ad maritum filiumque Melponem IV dsvolvit, a Melponibus inde ab Henrici Sancti aetate possessum. Azo autem ille exstitit Marchio Genuae ae Mediolani. Denominatio Marchionum liensium vergente Seculo XII videtur exorta. originem Aranum ad Langebardos esse reserendam, Autor exinde it comprobatum, quod Azomem progenitores nunquam non legibus Langebarescis sese eem seri ac aestimari voluerunt. Removet idem objectiones nonnullas, seriemque expositionis a Bonifacio, mee Tuscorum, & Luccensium Comite, pertexit ad Obertum II usque, Italicorum praecipue Scriptorum ope sese sustentans. M.,
ni eis tribuit post Ven. Muratorium liberos Bonifaetum II, Pag. 39. Berengarium, ac Ricbitam, Abbatissam. Ludoviei Pii donationem fictam, S. Petro factam, cum Antonio Pagi rejiciti Bonifacio II adjungit filium Mesertum, Het uriae Marchionem ae Ducem , hujusque edisserit gesta. Adesserti ae Bonifacii fratris fata, ab Arnoso, Germaniae Rege ac Impe-23. ratore, deducenda, ex Gentilati particula Annalium Lambecianorum intexit. Imperatorum, quos Italia ad Ottonem M. usque vidit, gesta haud obiter attingit. Adelberto tri-26. buit uxores, Anonstuaram & Rotudem, Lamberti ae Guidorus, Durum Spoleti, sororem. Ex Rotilis Melbertus procreavit Adesertum Divitem, Marchionem Hetruriae, opibus a autoritate pollentem, a Lamberto captum, ac A. 9o I dimissum, defunctum A. 9i7, relicta vidua Beria, liberisque Gu ao. done, Lamberto, & Ermengarda, commemorabilem. Berta genus Noster percenset. Gui oris &Lamberti, filiorum
378쪽
MENfU IUNII A. MDCCXLVIII. P. II. asy
Bertae ex marito altero, gesta copiose exequitur. Maroria tres maritos indieat, quorum secundas tenuit Guido, defundia priori conjuge viduus. Pontificum Romanorum illius aetatis addit origines a. momenta nonnulla. Epitaphia Adelberti, Beriae, & Ermengardae, Luccete in Episcopali aede adhuc conspicua, ex Florentinio adjicit. Gui δε-nii Marchionis obitum ad annum 929 resert. Lambertum fratris uterini Hugonis Vi ct saevitia cecidisse, ostendit. Guidoni fuisse filios , monet, licet eos nominatim haud valeat recensere. Messertum III exstitisse Guidonii filium, verisimillimis conficit argumentis. Melierturi hie tertius solet alias Obertus I appellari. Obertum II filium ei addit Noster. Genealogiae rationes ac gesta singulorum , ex Diplomatibus, actis, atque scriptorum testimoniis, deeerpta, fontibus significatis, ubique exhibet diligenter. Ut idem telam ad Henricum usque Donem pertexat deinceps reliquam, nostrum est optare.
Tmiunipige Sedanein bon dei Pylisten gegen unὁ selbshro COGITATA RATIONI CONSENTANEAde inciis hominis erga se ipsum respectu flatus interni, ac de eorum exercitio, secundum leges sapientiae,
Wolferbuitelae, impensis Io. Christoph. Meisneri, i 748, 3. Plag. 8.
Incrementa vitiorum oriuntur ex neglestia doctrinae, quae in ossiciis erga se ipsum propius crebriusque expendendis versatur, quibus substituunt homines educationem, sensuum illecebris ac naturae haud emendatis appetitibus consermatam. Qui vim ac metum vitiis opponunt, ne ea inrumpant, prohibitur, illi ad fundamenta virtutum solide eliciendarum haud respiciunt. Eam ob causam Autori visum suit Praecepta Ethices repetere, multa in acceptis reserens Consiliario aulico Daber, a quo quondam praeceptis Philosophiaedra Pag. 33
379쪽
cticae fuit institutus. Tractatio omnis duasus absolvitur Sectionibus. Prior est perbrevis, tradens ea, quae de Philosophia practica generatim erant praemonenda. Posterior complectitur Capita quinque. Primum de officiis erga intellectum exponit. Secundum officia voluntati debita edisserit. Tertis cominentur officia, quae corpori nostro nobis sunt prae- . standa. quartum exhibet cognitionem de persectionibus ct imperfectionibus moralibus. suintum exhibet ea, quae . de collisione ac pugna ossiciorum nosse omnium interest. Restat, ut Autor explicet ossicia , quae status nostri externi considerationem attingunt. Ea enim,quae ad statum nostrum imternum perficiendum spestant, duntaxat in praesens tradidit. Vires animae superiores ab inferioribus distinguit, prout sensiones nostrae repraesentationes vel minus, vel magis, afficiunt, speciesque intellectui impressae vel praesentes, vel alienae. organa sensoria ut sint salva, nostrum est curare & providere. Phantasmata Autor a fictionibus dignoscit. De imaginatione & memoria exponit. Utriusque notas, unde persectio dijudicatur, indicat. . In vi cognoscendi discernit materiale a formali. Spontaneitatem esse infinitam
ratione gradus objectivi & subjectivi, signifieati Auentionem , judicium, rarionem, ingenium, soliditatem , sapient
am , artem , scientiam, inveniendi facultatem, experientia studium , opificia, philologiam, acumen, conversationem, amicitiam, prudentiam, S calliditatem, expendit, ac osseus erga intellectum annumerat. An convertatio citra ossicia, ratione voluntatis praestanda , expediri possit, liceat dubitare. Ossicia, quae respectu voluntatis lunt definienda, consistunt in propensionum ae aversationum directione, affectinum moderatione. Appetitum omnem profluere ex consideratione rerum, negant, qui instinctum naturalem nomine
appetitus impertiunt. Quomodo boni cogniti, quod a nobis impetrari percipique potest, desiderium sit excitandum, Autor docer. Libertatem Autor ita stabilitum ivit, ut volitionibus nostris deneget inesse necessitatem. In emendanda anima initium fieri ab intellectu, monet. Nam ignoti nulla cupido.
380쪽
cupido. Sinceritatem volumanis, intelligentia & religione cassam, repudiat. Facultatem appetendi ac aversandi in actum haud deduci citra invitamenta, seu motiva, suse ostendit. Qui ex pluribus adminiculis, quibus finis obtineri potest, convenientissimum approbat, ac dat effectui, is eligit, ct expedit optionem. Si unica patet via, qua finis obtineri potest. delestii opus non est. Si via illa est convenientissima, eain sapientissimus quisque sequitur. Qui fingunt, dari plura prorsus & usquequaque aequalia, inficiari debent, adminiculum dari unquam unicum. At experientia eis refragatur. Frustra idcirco statuunt nonnulli, sibique persuadent, haud dari principium indiscernibilium. Corollarium hoc est nostrum, Philosophiae eversoribus opponendum. Status perfecti aequilibrii moralis est fictio, quam rerum ipsarum consideratio, & consessio ignorantiae nostrae, jugulant. Error abusum libertatis gignit, ae illum procreat inscientia , desectus attentionis, ac considerationis. Ne igitur libertate abutamur, intellectus luce induendus est. Animas differre modis, siquidem eae sunt finitae, Autor ita tradit, ut, corpora, quibuscum animae sunt junitie, compositione partium ac commixtione fluidorum discrepare, doceat. At qua ratione disserent animae, corporibus solutae 3 Dantur gradus postivorum in substantiis finitis, nisi fallimur, diversi. Fluidi in
corporibus commixtionem variam Noster temperamentum appellat, &, hoe esse quadruplex, cum Temperamentistis docet. Ut extosnam ct Obviam temperamenti notam consti- tuati colorem capillorum in medium adsciscit, nec prorsus infeliciter, an satis prudenter, ignoramus. Dantur nonnulla, quae scimus nobis, non aliis. Duros capillos asperosque Noster pro audaciae nota habet. At multi essent audaces,
nisi essent bene morati, ae Christiana luce imbuti. Distinguenda idcirco videtur propensio naturalis a statu, quem homo re ipsa 'indutus est. Consciscit ae consentit Noster, siquidem ipse institutionem ingreditur, qua SanguineuI, Cholericus, inlancholicus, ct Phlegmaticus, possit mutari. Num vero capillos mutabunt universi Z Vulpes pilum, non