Libellus theologicus perbreuis de primariis aliquot religionis ac fidei christianae capitibus vtpote 1. De Deo & sancta personarum eius Trinitate vbi simul de verbo Dei nonnulla. ... 7. De precibus & vera Dei inuocatione. Conscriptus ab Gerh. Eobano

321쪽

sententia,qilando Apostolus ait,h ih. 3. 2 ravobu pro diuit uagloria, mortiter corrobo reminiper Spiritum fluum i homine interiore t inhabitet Christusper Dini min cordia bus Oentrist Ac de Camari. ' I. expresse Ldem Apostolus dicit: Uuotison dinspa-kom hunc ta bibitis poculum hoc, mortem Domini annuciabitu donec veniat. Id quod ne liquam consisteret, si adesset corporaliter. Tunc edim dicendum erat:donec adest:no donec veniat Loquitur autem Apostolus de

corporalia glorioso Domini reditu ad 1- dicium. Nune de articulis fidei: e quibus Coenae intellectus spiritualis probatu ex conccptione ac natiuitate Domini. Neq; enim angelos aut spiritu,sed Abraha semen

Christus assiumpsit:verum utique corp' humanum,non inuisibile impalpabile aut ubi-quuarium aut impanatum; sedmembrorum distinctorum constans symmetria.

III Cl Drihis,eYVisibili eius in coetu ascensione ce editu ad iudicium. Nam euexit corpus

suum vere ex hoc mundo in coelum non re-

ditur corporaliter ante diem nouissimum, Matth. 1 ine &3. Noluit ergo in pane Coen corporali ter adesse nec usquam alibi: expresse prohibens non esse credendum, si quis dixerit,hisam illic eum, hoc mundo esse, antequam redea adiudicium. Praesentiam interim suam,per Spiritum sanctum: fidem

322쪽

D1 CAENA DOMINI. 27ssidem,Ecclesie pollicitus est, Matth. l8.28. Iohana Ephes Hebr. I; Cyrillus in Iohan. lib. io. cap. 8. Nullus ambigit, eum adco los ascendisse O quamuis virtutesemper a uerit, praesentia tamen carnis abfuisse. Tertio. sessione eius ad dexteram Patris, eadem sententia euincitur Qtiae quidem eius exaltatio,& gloriam donorum inenarrabile navi pleni uim regiminis atque imperii ελυσἰαν non carnis ubique prς sentiam Id notat. Sedet autemChristus in carne ad dexteram Dei in coelestibus non in his terris, nec in pane Eucharistico, classi Atque hoc modo sancti Patres Oribod' a sumenis. vi , tam perspicue verba Cene interpretati rum. sunt, ut mirum sit ab illorum potuiste vestiagiis recedere ac deflectere,qui tame in Iure Canonico de consecratione , verba ac dicta illorum recitant, spiritualem sensum penit' Ecquam manifestissime confirmantia. Irengus libr. . cap. 4 ait Uui est a terra

panispercipiens vocationem ier, iam, NPn

communis panis eris,1M Euchari Hia ex duab. reb.constans errena ac calesti suibin verbudistinctas reson aena, agnoscit. Iustinus Alartyr in Colloquio cum Ti phone Apo I a Panem Eucharistia, nobis, ait,commendatum es. ad recordationempasitionis Christi.

Tertullianus lib. . contra Marcionem: Acceptum panem distributu discipulis,cor

323쪽

a a1Brt. THEOLOGICVS id est gura corpo 'mei. Origenes in cap. 26. Matthaei Panis iste quem Deus merbum, combusseuum ess atetur,verbum est nutritorium

animorum.

Cyprianus Serm. de Chrismate: Eo modo panemo vinum carne 2 sanguinem Christi, esse dicis,quosignimantiac signiscata udem

vocabulis censientur. Idem Serm de Coena: Haec quoties agimus, no denis admordendum iacuimus sed nostra incipso mansio , esimanducatio, Spotu'suasi quadam in corpo

ratio.

Hieronymus in cap. 16 Matthei Christis accepto pane,dixit: Hoc scorpi meum,veristatem corporassivi Testrassentans.. Ambrosius de iis tui iniciantur, cap.9. Pane et,corpus Chrsirin cari. Et de Sacram. lib. cap. 8.Panen72 Poculum,dicit guram

corporis I sanguinis Ciris , esse Item lib. 6.

cap. 1 L militudinem accipit Sacramentum; sed vera natu gratiam ιrtutemque consequeris. Et in I. Or ii In ip pu anguinis m-quit, calicem msticunm sumimin ad turrionem corporis sanimae Chrylos torruas opere Imperfecto in Matthipum, Homi I . Inva sis,ant,*nctificatis,non verum corpio sed cor

Anus Christis mysterium. Id ira alibi panem sepoculum vocatsymbolum: gnum exe plar similitudinem corporis sanguinis Christi. In Matth Homil. 83. Ad Hebr. 5.

324쪽

Augustinus Piat 3 ait :Dominum in Coena corporissu guram usipulis commendase. Et

Contra Maximinuibr.3α .χLIn Sacrame tis,non quid sint.sse quidostendant, semperat , tendi qui gnaseunt rerum aliudex sentiata aliudsignificantia. Iias itemita

leguntur Celestis antiquis Christicaro

suo modo nominatur corpus Christi, cum ueram Sacramentum corporis Christi, voca

turque ipsa immolatio camis ,qua Sacerdotis manibuUt Christipasso mora, crucifixio; non rei veniat e gnisi num sterio.Ιi Iohaa I. 6. Hocesimanuucare illam scara E,Punia hiberepotum n Chrisuo manere sillum manentem habere.Tract. s. aix; Cum reliquo discipuli manducarentpanemDominum: I iam manducasse panem Domini contriam' minu illos vita Uunc poena.De verbis Apostoli Sem .a.LIDd manducare. est resci, ii ubi bere, idest nisi vivere'Tuncautem corpusta Diguis Christi erit ita cuique, siquod in Sacramento visibiliterseumitur, is ipsa veritate spiritualiter manducetur ta bibatur. Theodoretus Dial. a. luit seruanor eramentis utentes,non intentos esse in naturam eorum qua cernuntursed per nominum per

325쪽

mutationem , credere ei, qua extrati acta est permutationi. Quietiam naturale corpintriticum G panem appellauit: ta rursussie pshm vitium nominauit is visibilia I mbola, corporis I sanguinis appellatione honorauit:

non mutans naturam,se ratiam natura adiis

ciens. .

Gelasius contra Eutychen: in ἀ-cit, similitudinem corporis sanguiniι Christit Acacitisne mysteriorum,celebrari. Beda in Lucam: Christus pro carne re sanguine vise carni anguinisque Sacramentum,i pavi vini figura ubstituit. Bertramus , mandatu Caroli Calui kiustum de coena Domini edidit libellum, quo veram cenessententiam prolixe declarat. Et inter citeradicit: Corpus Christi quod i Ecclesia per ministrum geritur secundumsue

dammodum corpus Christi esse .cognsiturici modus iste infigura est simagine.

Ex hisce itaque uniuersis liquet, non de corporali Usentia, aut pnedicatione identica, sed mystica&Sacrametali ratione spiritualiter,uerba Coenae intelligenda este non quod panis ipsum sit corpus Christi, sed eius tamen communio fidelibus, quia corporis Christi pro nobis traditi Sacramentum est, atque testimonium Qupssimiliter dei culo sentiendum.

326쪽

D CANAD OMINI. M . De manducatione seu fruitio Gad: acde manducatione indilnomano Duplex est ratio percipiendi Coenam Do Manducariarninacam aut reruti externarin , ut milhqr

paniso vinu,aut rei internae,corporis videlicet ac sanguinis Domini. Illa fit ore corporis naturaliter, Matth.M.versia Muci 7.V. I9. Hςc autem, fit intus in corde,per Spiri . turn sanctum&fidem Iohan. 6. verses. 6. Ephes 3. vers 7.a Cor.I3. Verss. Atque haec ipsa est communio ilia quam Paulus vocalycorporis e sanguinis Domini, per exte knam Coenae actionem , piis promistari confirmata.Estque prςcipuum sacrς Coenς mysterium. I. Cor. Io. veri I Sine hac rei internaesia mptione, Coen io nolo lum nihil prodest,uerumeti rem peragit corporis&san guinis manducantes ac bibetespanem hue oculi hoc,sicutPaul loquitur, I .cir.II. Probatur autem haec vera Munica rei in Maadmisisternae perceptio,seu manducatio ac bibitio, mona o

hoc est fruitio, sequentibus hisce rationib'. Frimo , quod hanc solifin sui corporis &1anguinis maducationem Christus tradiderit h. 6.ves .dcc Secundo quod per os externun nil itire t iam μdiatur in eor, teste Christo Marci . ipse,

x habitet in cordibus fidelium Ephesi ἡ

o quod in fide esse, Chostum in se S.

327쪽

α8 ii BEL THEOLOGICVs S confirmet quando ait Matth 1. Beatiqus esuriunt a Piunt iustitiam quoniam illisatu abuntur. Qu9d si patet quia iustitia, extra communionem carnis es sanguinis Christi, cora De nulla est; nec farries ac si iis iustiti , sedari aut extingui potest oris externi ad catione vel bibitione, sed solius esse ac potu cordis, per fidem, incommunione corporis&saoguinis Christi facto. uinto, quod Christus nullo opere externo operato percipiatur; sed sola duntaxat

fide. Et quicquid sine hac fide fit , peccatume flomas.

Sexto quod neque in verbis institutionis, necus linam alibi in tota Scriptura, alium dendi corpus vita, bibendi sanguine suri docuerit. Se imo,quod tincti Patres post Apostolos eodem modo rem intellexerintri explicuerint Cyprianus enim de Coena Domini sermone, inquit, u huim camis quaedam auiditas esto quodda siderium in ipso manendi. Irem, quia esica corpori, hoc anima j dci. Et Bernhardus Serm. 3.in Psalmos: Qui is manducare carnem Christi tisiparticipare passionibus eius Obiiritur. Christ6,quado porrecto pane,

sectionum .' quit, D Uite,maducate,&c. cade re urere . - externa sumptionem oris, tam ad corporis

c ι νην orali. languinis uii,quam ad panis poculi fruutionem. Sed ista est opinio praecocepta, quae extrui e verbis Christi nullo modo potest. Nec

328쪽

Nec salie esusci potus ad carnem Mumgμι-nem Christi accomodatus,itanatellimadus

est, ut pani: poculo applicatus quia res&in sese toto fiant genere diuersae ratios medi hac aut illadiuersissiuna.Alioqui os e ternu simul naturaliter supernaturaliter. sithul visibiliter Linuisibiliter vesceretur: qd Christus in 7.apertenerat alius e igitur ex ore Christi depedere, spirituale e-dedivi bibedicaratis sus sanguinis ratione docentis Iohanus, quam squi vageniose excogitatum rationis humanae commentum.

Instantia Christus panem porrect , quem dicit esse corpus suum,i et edere Id autem non nisi ore corporis perncstur. I bet ergo ore corporis externo quantumuis inuisibiliter comus sirum edere. Respo detur.Cum Christ ait: si re, res pomrigit externas naturaliter ore corpuris per cipiendas, panem videlicet fractum&vini poculum.quodnegari non p*test. Quaquaver,mysterium eius sus libitionis adibcit,inoseies: Hoc,sco in ' - ,hμ en μguis meus: exko tam haudquasi conscixur, codem sum modo corpus&Gglain D mini,quo res externς Aliud enim denotas manducatio ad orpus Domini, liud item ad panem ac ommodata Nec vero Chiast smicut,Accipiseta comedite corpm meum .sed hoc, de s panem , qui corpmrim videlicet ratisne sacramentali, uti dictum supe-

329쪽

18 aia Et ' MEOLOGICVs Est igitur quivocatio, in voce dedi biaben . quam longe aliter de sua carni, fami uine suo Christus interpretatur Iohan. 6. liter ite de reb externis Matth. s. Marci T. Indign8ma Sequitur iam de manducantibus indigne,

-- scuti loquitur Apostolus Vbi magna opus

est distinctione. Neque enim indigne manducantes unius sunt encrisci quemadmo- dum nec eadem istorum ratio manducandi

ac bibendi.

Dupleximi, Primo indigne manducant. Omnes incres' 'rano duirim poenitentes' hypocritς. Qui licet 'μ ς' accedant ad mensam Domini,& externum, ore manuque, sacramentum percipiant, e- Indignita, dente panem hunc d bibςntes poculum incredubia hoc ut Paulus diserte ait attamen propter m. indignitatem incredulitatis , ad rem sacra menti, hoc est, corporis danguinis Domini cocimunionem, neutiquam pertingunt, vita terna se reddentes indignos. LIq.De istorum iudicio non Paulus proprie loquitur i. Cor.II. sed Christus Iohan. . vers. I 8. 36. Et Iohan. g. ver 3. Nil ederitis carnem mi hominis 2 biberatis eiu sanguinem,non habe

tis vitam in vobis.

Deinde alii sitiit indigne maducantes, re- spectu vocationis,dueana satis expendunt, Indignitas nec donum Dei fit pretioseqstimant, neq; vocationis corpus Domini nec seipsos diiudicates qui non tamen vel increduli sunt vel hypocritet, ut isti. Atque hi quidem, tametsi mis ore ta- iam c. tum corporis, externa siue elementa siue signa

330쪽

guinem Domini: propter oscitantiam tanae securitatem, vocatione simul ac re tanta indigne agentes, poenis teporalis iudicii ex .ereetur atq;mulctantur:non aute adinteritu animet Incidunt ergo in iudicium, no quidecondemnationis ter ed castigationis r poralis,per morbos at mortem ipsam;nota me nisi temporaneam De hisce Paulus no

minatim. m qui in gue edito bibit xῶ-

cium bi edito bibit novi diiuάicans corp- Domini.Propterea,inqisit,inter vos muli une debiles Ginualidi, ta dormiunt multi. Etenim sinos ipsos diiudicaremus, non iudicaremur.

Se cuiudicamur,aDomino corripimur,nec mundo condemnemur.I. Cor. II. Sic virgines

prudentes,una cuA stolidis dormituriebant&.obdormiebat;sed instrui has interim lampadas habentes, nihilominus seruaba ia

Quod autem indigne manducantes, qae due iri increcsuli impcenitentesvi hypocritae sunt, per in e- res tantu in ena externasi emptant, non usit temns aute vescatur ipsa came Christi hec saguine' -- ωmei bibanti, rationes reddi possunt manifest . Prisno,enim, non sunt isti veri hqrinies Te sentiamiastamenti Christi; nec eis quicqua vel in ver omisi. bo vel in Sacrametis a Christo promissu est. Proinde neq; tantarum Piliant osse rerum

Secun carnensisti fide, quod est os coris diso animae:quo minusoblatum pane vitΦ Chxistum Dominum,percipimi. -