Caroli Scribani è Societate Iesu Antuerpia

61쪽

so CAROLI SCRIBANItem tutatae, tesseram. Pergite felices, aemuli maiorum, quorum liberali dextera, cunctis prope

Belgij j orbisque Christiani primis urbibus , Di-

uae Dominae nostrae, augustissima stant templa, pristae probitatis ac Religionis monumenta. Latera Centauri cingunt, monstrorum domit res , ingentibus armati clauis 3 ut nihil iam mireris caestus

cum illos intueberis, quibus non modo magnu Alcidem contra stare, sed& indubitatum audeant triumphum sperare. Excipiunt Centauros pyramides, clauduntque tamquam nobili meta, opus nobile. Sexta, pro columnis hic Caryatides ostentat, quasi in hac etiam urbe, Graeci Persico defuncti bello de Caryatibus aeternum triumphent, ibi Persicum ex hostilibus manubiis trophaeum, Lacones Pausania duce statuisse credcs: tamquam superbia castigata, barbara simulacra tecto deridiculi Atlantes, domitas subiicere ceruiceS cogantur. Opus uniuersum integit stiperstans aquila, expansiis alis: tamquam si corporis sui molem,quadam pennarum Velificatione, mindico caudae gubernaculo,contabundo volatu, incertam dirigat metam; aut in aliquam, fulminis Vice, de caelo ruat praedam . putes perpetuo pen' dulam singula intueri, montes, CampOS, Vrbes,

62쪽

seras, homines, ac per illa indefessa remigia magnum aliquid spirare.

. Quam Vero non uno calamo, non urbis

huius sed Europae adeoque Orbis totius negotiationibus destinatus locus, sed multis, magniS, ΠΟ-bilibusque dignissimus λ huius area peristybio ambitur augusto amploque, quadraginta & tribus

e Scocinio patrio marmore Columnis subnixo: quarum scapi,mutuum mutua elegantia lenoci- 'nium praestant; ita singuli alio atque alio elucent ornatu, tamquam si singulis singulae inarassent doctae manus, quasi facili diictilique terrae vomere aut rota )vt mirum sit potuisse in tot columnis tam diuite varietate ludere ingenium unum, adeo discriminata paratura ut Cum singuli suo stent cultu, nullumque ab aliis mutuentur, tum mira similitudine, spectatoris oculos, laeto gratoque circumueniant dolo; dum quos primo Obtutu censebant per Omnia pares, propiore disquisitione, toto deprehendant, qui singulis inerrat , dispares ornatu . HiC columnis triformes insistunt arcus Opere Gotico saxeis passim foliis tam scite interludentibus, ut prouocare arbitreriSomnem de periti eiustatem. sed &peristylij fornix Cum columnis de varietate & elegantia cereat, tam ram Varioque duistu, ut dubites varietas elegantiam, an haec illam superet. Non transeo hic ingeti sumptu & ausu,venden-G a dis μ

63쪽

12 CAROL I sc RIBANI dis exaedificatam domum aulaeis, quae raritate sui merito per omneS eat aetates postumas. Patet istlongitudinem pedes octoginta supra ducentoe, respondetque operi latitudo. Complectitur vero ambitu sitio sex dc viginti loca, aulaeorum reconditoria, ut arbitreris cellas promas omnium in hoc genere elegantiarum, opumque nullo calculo metiendarum ; ad Oculorum quantumuis curiosiorum certissimum stuporem : ita stipa

artem byta pleraque &auro glauida, dubium

relinquunt,ars opulentiam, an haec artem vincat.

Quamquam si ex vero singula metienda, diceda, perfacile vicerim, nulla olim vetustate superatam,aquatam iaculi nostri artem,nulla. Scio v teres varia in veste ad miraculum lusisIe. quis enim ignoret Istrianas pexas, quis scutulato e Lusitania textu; quis Martiali decantata gausapa,

Nobilius ligose tegant tibigausapa cis m' aut cui Lucilianae ignotae PD,--pinissa molles cu ingentibus millis' qualia Plinio amphimalia, &villos a sint vetralia. quis Phryxianas hestiat togas, nouissimis Augusti temporibus Fenestella teste nobilesZiam papaueratas quis non audiit 'uis non pictas & triumphis natas i crediderim a Mauris: praeit Martialis:

Uuanis eques picti tinim Nilotide Mauri. 'Quin re Phrygia legimus Pictas acu , an non AEgyptia

64쪽

Quod Nilotis aevi co rasum re Se Soluit, Em expanso laxauis stamina meis.

Sed & auro habemus intextas, Attalo repertor unde nomen Attalicis . Glorum exinde varietas Babylonia primum manu de Venustate certauit,& nomen imposuit innuit Martialis eleganti versu: Nongo oraesiderim Bablonis Texta, rumiramia qua m riuntur acu. Plurimis etiam liciis intexere Alexandria docuita Haec veteres: quae si Cum nostris componantur,

dices agraria illa esse, dc in siluis nata; Vrbica nostra, & a summis ingeniis profecta. Scio inter obiecta Capitoni crimina, Babylonica. fuisse triclinia, luς sestertium octingentis millibus venerant

Scio quaedam Neroni principi quadragies sestertio stetisse. lusit ad haec Silius:

Euiuo certaret Cis auro

Vestis ,sumntas referens subtegmine multus.

At haec illa aetate,& in nouitia tunc repertura, qui fere pretia a nouitate metitur Quae si vestra vidisset, nulla satis digno pretio Copensari potuisse ambitrata Qret:nunc frequentia Vilitatem pretio p perit, ita abundantia semper in se ipsam Contum liosa est. Idem videmus in omni m. apud barbaros. cnim quosdam quia copiosam & vernaculum estau rum, auro vinctos in ergastulis habent, &diuitiis malos onerant; tanto locupletiores, quanto G , ' nocen-

65쪽

s4 CAROLI SCRIB ANInin entioreS. Cum contra peregrinitas ubique grariam repererit,a qua res quῖque pretium possidet. De varietate vero, & innumero prope Colorum

in vestris lusu, quid dicamῖ superat res ipsa fidem,

adeo in immensium creuit, ingenio superante naturam. nulluS hic color abest, Cogita quem voles; ac si exemplum poscis,nulli pauones,sive qua Cobia florent,qua terga fulgent,qua cauda iacent,iam uaria vestiuntur plum quam iaculi nostri urbis que vestrae tapetia: ita multicoloria, distoloria, versicoloria videas , totiesque prope mutanda quoties mouenda; ac in omni flexu reflexuque alium atque alium Colorem ostentantia: Vt n scias an ludat aliquis error in re seria firmaque. Hoc, ut reliqua taceam, singulare, non reperiri parem in Euro ocum, tam diuite conditorio, tam cocinna commodaque in omnem venditionem Opportunitate, ut non aberrauerit,qui illum cum Orientis alite, de singularitate famose, de posteritate monstruosb, qui semetipstim funerans renouat,natali fine decedens atque succedens iterum Phoenix, contuleriti omnia respondent. Vnicus est Europa,adeoque Orbe toto,locus.seipsum funerat, cum venditione atria nudat: & tamen, nisi nudet, aut pereant opes, quas ipsem emedullet ignauum sterileque senium , aut non siccedat posteritas, nisi locum secuturis priorum secessio faciat duplici foenore, venditione, emptione toties-

66쪽

ANT VER PIA. sytotiesque iterato, donec tandem haec in orbem decessio succellioque dominum locuplete beet l

67쪽

s CAROLI SCRIBANI nocentioreS. Cum Contra peregrinitas Vbique gra

68쪽

ANT VER PIA. sytotiesque iterato, donec tandem haec in orbem decessio successioqtie dominum locuplete beet

aerario.

Possem hic de domo Hansalica: & sors aliquid iure postat suo : parebo, sed paucis. Protenditur longitudo in ducentos Ec octoginta plus minus

pedes latitudo minor est. abiluitur Contabulationibus tribus.prior augustis laxisque in omnem partem seruit atriis, merciumque Custodiae. reliquae trecenta complectuntur cubicula, quae singula, singulis mercatoribus sufficiant. rarum

hoc: & dubito, an in ulla gente. turris domui imminet Corinthio opere consipicua ; quae late qua- qua Versum,quidquid in urbe, quidquid in vicibnis agris, flumineque, laeto prospectu retegit. De Arce vero vestra quid dicam quid simile

reliquus ostentat Orbisῖquid Circus C saris,quid Cauea ad hanc Scauri; quid theatrum Curij, quid Labyrinthi portentosissima humani ingenii opera; quid Gnidii turris λ quanta procurrentia In

mutuum subsidium propugnacules quanti in totius operis tuitionem stirgentes colles ξ Quid referam commeatuum, quid apparatus bellici reconditoria Θ quid reliqua siue in ipsa arce, siue extra illam tutoria propugnationis loca, quae pediti, quae equiti, qua procurrendo, qua defensando, sufficiant Z noua in singulis miracula qui

dixerit,nusquam aberrauerit.

69쪽

Anthis, mashina Ctesibica. V Enio ad Aquaeductus, Architectonicae non

vltimam laudem. Magnum omni antiquitate miraculum aqua ductus Romani. siue quos Q. Marcius Rex, Senatus iussit, actis per montes Cuniculis, praeturae suae tempore adduxit; sive

quos Agrippa in aedilitate, centum & quinque salientes, ac septingentos lacus; sive quos Caiarauspicatus, persecit Claudius ue a lapide nimirum

quadragesimo ad eam excelsitatem, Vt in omnes urbis montes leuarentur sontes: in quod opus crogatum sestertium ter millies. at ego nescio an vester labor, cum absit ab impendio, ingenio Cedat : cum in unam domum aquam coegistis,quae exinde in omnes defluat officinas cercuisiarias; tantumque singuli nullo labore admittant,quantum res postulat, nusquam deficiente flumine.

ncc ingenti hic mora opuS aut tempore, momento prope cuiuscumque sitim explet: neque spem fallit mentita copia, aut eXarescit diueS Uena: quantumque haurias, semper stipercst; semper reperies quod erogando sufficiat etiam sitientis simis cacabis, nocteque dieque omni, tot lociS, tanta urbe calentibus, bullientibus, haurientibus: quae non huic ciuitati tantum, sed& vicinis sufficiat . Quoties aquaeductus Romani sederunt, aut eXarescentibus fontibus elementum

70쪽

negarunt Z quoties subito languore populum

frustrati; quoties plena morte ad dura consilia coegerunt Z At vester labor, perpetuatura dedit,&quae tot iam annos nullum non dico senium sentiunt, sed nec attritionem iuuentae. perstant enim pari redhibitione qua prima die: hauriuntque inlargiuntiarque eadem felicitate; cum nec quod hauriatur deficiat, nec quod largiatur desit. Quid Anthleas referam inmnioso aquam subuectantes suctu; dum e terrae VisceribuS Cola' ef st tam aquam cribro, modiolus haurit; vectisque depressione in sublime elatus embolus, aquam sugit sequente elemento, ne per inane spatium

frustretur conatuS, natura VaCllum auersante,

in seriore assario aditum receptui praebente, sia- periore vero incumbentis aquae pondere presso: hinc vectis eleuatione dum deprimitur embolus, dum assarium infernum,aquaquq in modiolo est cluditur, assariumque supremum loco cedit ne obsistat embolo descendenti; iterataque Vediis depressione em botoque elato, quae superiore st terat aqua loco, in castellum evehitur, superiore depresta assario; eademque opera noua ab imo putei aqua exsugitur, locum faciente assario

inferiore; perpetuo quasi suctu, siccedanea qua depressione qua elatione, indesecti. hic aqua est. Neque haec, quasi laus istac una debeatur vobis, Anthleamq; reliquus noret Orbis: verum quodH pro