Institutiones practico medicae, rudimenta nosologiae et therapiae specialis complectentes ...

발행: 1816년

분량: 807페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

321쪽

licet genuinis extractum, Spuriam Vaccinam producere solet. Idem accidit, si materies e pustulis lateralibus et secundario obortis depromitur. Lympham negligenter ac nimis diu COnServatam, Cain loris , lucis vel aeris influxu essetam reddi, virtutem Contagiosam amittere, ideoque ad insitionis opus ineptam esse lubenter concedimus; nothastamen variolas producere posse dubitamus.

541. Peculiarem vero adtentionem meretur Observatio a Cel. S ao C O n e multoties repetita, unde eluxit, variolae vaccinae regulariter decurrenti

virus duplicis indolis inesse , genuinum utpote et spurium; primum in penitiori pustula ejusque cellulis reconditur; alterum contra in proprio nidulatur folliculo, qui sub exigua illa eschara, quae Verticem pustulae depressum tegit, persaepe delitescit, guttulae molem Vix Superat, nullamque Cum

lympha paren chymatis favosi ejusdem variolae

communicationem habet. Maximi igitur momenti est, ut fomeS pro inSitione nunquam e pustulae centro, sed ex ejus limbo caute perpuncto desumatur; prior enim notham, alter genuinam vaecinam producit. Attamen notandum venit, CaSummodo citatum nequaquam adeo univerSalem eSSe, ut ad essentiam vaccinae genuinae pertineat;

quum iisdem observationibus et periculis praeclari Sacconis innotuerit, lymphulam illam spuriam

constanter desiderari, si cautioris insitionis opere acutissima aeu peracto, ac levisSimo proin tantum vulnusculo inflicto genesis illius crustae prae-

322쪽

FEBRES EXANTHEMATICAE cocis, solliculum tegentis, praepeditur, hac enim deficiento deficit et solliculus, et lympha Spuria.

542. Origo vae Cinae nothae Ox ininopia insitione. - Medici negligentiam et imperitiam sub insitionis opere, Sive inStrumentΘ, quibus utitur, Sive modum operationis respicio S, ad variolarum Spuriarum genesin persaepe Contribuere, auctores unanimo confirmant testimonio.

Huc prae caeteris Spectat insitio acubus rudibus et obtusis, Ianceolis rubiginosiS, vel quae empla stri vesicatorii, aut pittaciorum linteorum pure imbutorum Ope perficitur.543. Ultimo tandem ortui vaccinae Spuriae auscultant omnes illae circum Stantiae accidentales, quae regulare puStulae incrementum, e ju Sque maturationem praepediunt, aut Ρ e r turb a rit, prOCeSSum Secretionis, ac proinde ipsius laticis secreti qualitatem vitiando. Notantur a practiciS: Variolae compressio , irritatio quaevis, laceratio per scalptum , Vel rudem Punctionem, SCOPO omne ViritSextrahendi, iteratis vicibus tentatam square eadem pustula, quae mane genuinum largiebatur virus, Vesperi denuo perpuncta Spurium subministrat laticem); aditus frigoris, caloris, vel aeris ot m sphaerici in favosam variolae substantiam CONCOS-Sus , quibus Omnibus pustula lymphatica in ichorosum vertitur ulcus. Electricitatem galvanicam

eundem essectum producere, Sacco suis evicit periculis.

323쪽

544. Qualiscumque lacrit ratio, ob quam variola vaccina genuina in Spuriam dogeneravit, vivus tib ista desumptum ac sanissimis caeterum insantibus insitum, Semper et ubique pMStulam pariter Spuriam producet; neque unicus adhuc innotuit casus, in quo fomes ejuSmodi, etsi summe propitiac

saxerint circumstantiae, alteratum ingenium emendavisset, ac denuo veram vaccinam produxiSSet.

PROBABILIA DE PRIMA ORIGINE VARIOLAE

TUTORIAE. 545. Pauca Sunt, eaque incerta testimonia, quae antiquitates variolarum vaCCinarum, aC Primae originis modum illustrare possent. Vetu S, idiomate Samsoradamico Sanserit) nuper editum, opus, Sant ei a Grantham, cujuS RuCtorem Dii an vatar y eSSe contendunt, teStatUr PuStulas , quae in vaccarum uberibuS Erumpunt, ea

rumque inSitionem Scopo variolas praecavendi jam a Iongissimo tempore 'rachmanis, medicam nrtem apud Indos exercentibus, nota fuisse 13. Aliud documentum tradidit W. Bruco; quod nempe Nomades Persiae, quos Elia ais nominant, jamdudum pustulas inter VaCCaS, Et OVES ObSEPVRVerint , Seque a varioliS tutos Credant, dum Similem mulgendo contrahunt morbum et . - Itidem Col. Alexander IIumboldi narrat, vaccaS montium Novae Hispaniae huicce cruptioni obnoXias esse,

ne ab indigenis pastoribus jam dudum factam fuisse .

observationem immunitatis erga variolosum con-

324쪽

tagium illorum, qui pustulas a Vaceis Contrahant 33. - Marius Aventicensis quidem retulit morbum validum cum profluvio ventris et variolis, ab An

no 565 ad 568 Italiam, Galliamque adflixisse, si

mulque animalia bubula per ea loca maxime interivisse, Ionge tamen absumuS, ut hancce Ρestem bovinam prima quemadmodum nonnullis arrisit 4 ) variolae vaccinae vestigia agnOSCamus, quae Semper inSontem constituit adfectum. - Monumenta majori fide digna nonnisi seculo

XV ΙΙΙ inveniuntur, et quidem in dissertation Medici germani S a I g e r de lue vaccarum Anno et 15 conscripta, quam Anno 17 73 in Musaeo Londinensi repererunt 5 , atque in opella Anni 176cia Germano anonymo typis edita 6).

246. Quamvis ex hisce traditionibus patescat, variolas vaccinas jam pridem exstitisse, antequam denner, ejusque coaevi illas in Anglia observaverint, medicorum et veterinariorum adtentionem vero sors ideo effugisse, quod levidensem admodum sisterent morbum ; nihiIo tamen secius

325쪽

dere nondum Permittunt.

547. Quod indicationem patriae et soli natalis variolarum vaccinarum adtinet, non minores sese obtrudunt difficultates ; determinari enim nequit, utrum e fervidiori ZOna Oriundae per commercium Super reliquas mundi plagas fuerint dis- Seminatae , an vero ubicumque terrarum originem capere potuerint. Ab illo Saltem tempore, quo Salutaris variolarum vaccinarum humanas elidendi facultas innotuit, quin tamen adhuc insitionis praxis divulgata fuerit, hancce eruptionem pustu Iosam ad ubera vaccarum in remotissimis regionibus Observarunt Medici curiosiores : Josephus

Adams, Jenner, Wood Wille et alii in Anglia ue Balthorn, Stro h mayer et Thues s i n li in variis provinciis Gormaniae Septentrionalis, speciatim in Ducatu Megalopolitano, in Holsatia et Frisia 3 Sacco in Longobardia; More schi, De Marchi et Pico in olli in aliis

det et Mor I anno in Gallia, A u b a n in Turcia , B a Inis et Buet in America.548. Qui primam variolae vaccinae originem indagare studuerunt medici, in duas praecipue

abiverunt sententias. Nonnulli morbum VaCCarum primarium esse supponunt, diverSaSque ejus or-

tui opitulantes prophases inculpant 3 uti pascua uda et uliginosa, O s i a n d e r) ; insectorum punc-

326쪽

opinio ad insontes et non contagio Sas pia StulaS, in uberibus vaccarum interdum erumpentes limitanda videtur. - Alii ex adverso morbum Secundarium esse existimant, vaecis aliunde communicatum et fortuito casu in Situm. 54 3. Variolas vaccinaS ex humanarum pure ad ubera vaccarum tranStato originem duxisse, Tur-

D e r u S opinatur. Rei confirmandac gratia C o I o- man et Saoco Vaccis aliiSque quadrupedibus domesticis variolae humanae Virus in Severunt, quin tamen essectum obtinere potuerint. SucceSSit Scrius Gas snoro insitio variolae humanae in vaccis , unde Vaccinam pustulam Ortam fuisse adfirmat, quae homini communicata hanc denuo re- produxit l .

550. Probabilior aliis videtur origo variolarum vaccinarum e peculiari illo vitio, quod in equorum

pedibus inter talum et ungulam, Sive ad metatartium sub sorma vesicularum, tumori inflammatorio insidentium et Contagiosam Saniem plorantium, evolvitur, atque Crura purulenta, Graecis

do , Germanis M a u li e compellatur. J o n n e rquidem primus fuit, qui vaccarum puStulaS ex

equorum κρΘσοις Oriri putavit, ea maxime ductu S Observatio no , quod uterque adsectus codem

327쪽

ΕΤ EXANTHEMATA ACUTA. ,3 i S grassatur tempore ac in illis unice comparet gregibus, quibus commune est famulitium 3 SUSpicabatur proinde ancillas et famulos pecuarios, qui

equorum ungulaS lamentis curant, BC SeriUS manibus non satis repurgatis vaccas emulgent, harum uberibus equinum virus inserere, ipsoSque similem adfectum contrahere. Ex eadem ratione

explicat acutissimus ille observator Phaenomenon omnino Singulare, quod nempe in fabris serrariis , qui soleis equos muniunt, vaccinae insitio multoties incassum instituta fuerit, ob ContraCtos sortuito κρίσσους, amissamque inde pro recenti insectione dispositionem. - Rem POStea Protinus dilucidarunt pericula a Cel. Loy, La FOnt Sacco, de Carro et Fries instituta, e quibus patuit, fomite virulento eX equorum κρισσοδ desumpto in vaccis aeque ac in homine insitionis Ope genuinas variolaS vaccinas produci, pro novaci replicata insitione summe idoneas, a C variola

Loy, Experiences sur I'origine de la vaccine. Traduit de Ι'Angl. par de Carro. Vienne 1302. B irago , Memoria sopra 1' origine det vaccino dipendent odal Giardone. Milano 1305. Sacco, Oper. cit. Cap VIII.

55 I. Ut autem votis respondeat eXperimentum, fomes virulentus e pustula equina vera, a CauSi Sinternis oborta, ac in processum SuppurationiS NOΠ- dum verSa depromatur, oportet ; quare Plurimum interest, ut reCta habeatur morbi Cognitio. Praeviis turbis febrilibus emicat ad meta tarsum

328쪽

3 ibalterutrum tumor inflammatorio - erysipelaeeus,

qui dolorem ac tensionem parit, artus que liberum motum impedit. Post duos tresve dies in ejus superficie efflorescunt vesiculae exiguae, e quibus dehiscentibus lympha manat limpida, specifice olens, pillos conglutinans ac fere implicans; ab eruptione mitescit febris ac dissipatur. Saepe Saepius exanthema per corporis Superficiem prorumpit , incipienti variolae simillimum, quod tamen suppurationis fastigium non adtingit. Morbus sibi relictus in rhagades et ulcera transit, foetido odore scatentia, quae consolidationem non admittunt, nisi species solliculi conoidei probabiliter secretionis vitiatae nidus) separata fuerit. - Hippiatri graeci, referente La Font, tres di-Stinguunt morbi, ungulas equorum infestantis ac a quibusdam cum paronychia comparati, SpecieS, phlegmonosam utpote, Ser Oful OSam et variolo Sam, quae ultima Solum contagiosum largitur laticem, atque a Coleb. LOy constituti O n ali s compellatur, ut ejus disserentia a morbo mere locali et insonti clarius patescat.

552. Prima vestigia των κρατῶν equorum apud Hippiatros graecos aevi prisci inveniuntur , quorum pandectas anonymus quidam, jussu Imperatoris Constantini VII, collegit circa annum 9 la

329쪽

3i aerae nostrae 1). Princeps et doctissimus intoreos fuit Absyrtus, e Prusa oriundus, qui circa annum 6 1 Caesarem Constantinum ΙV., Po-gOnatum dictum, agmen adversus Bulgaros du- Centem, Est Comitatus. Non multum igitur distant primae notiones των κρισσων in Graecia ab illis variolae humanae in Arabia et Aegypto.

1) Veterinariae medicinae Libri duo. Ed. Sim. Grynaei. 4to. Basil. 153T. pag. 205.

553. Si jam indagines historiae morborum, generi humano infensorum, insignibus premuntur difficultatibus ; multo majores in pervestigatione

chronicae hujus equorum adfectionis, alioquin levidensis et pauci momenti, cujus in humanam societatem beneficium nonnisi ad finem seculi praeteriti innotuit, inveniri debere, nemo mirabitur. Hanc ob rem gravis quaestior utrum κρι-οι in quovis climate primitus nasci possint Sub concursu circumstantiarum morbis epigOoticis faventium, uti in primis essent atmosphaerae frigus et vicissitudo, humiditas, itinera protracta in viis Iutosis, stabulorum immundities l)3- an vero mor bum sistant in Origine exoticum, et quidem, opinante UOct. De Carro, ex Arabia felici oriundum et , ac in Europam commercii ope translatum 2 - hactenus Solvi nequivit. Hodierno aevo κρισσους in rem OtisSimis regionibus detexerunt strenui observatores ; Jenner et Loy in Anglia, Hugard in Gallia, Sacco in Longobar-diaue Vibor g in Germania septentrionoli, La

F o D t in Graecia.

330쪽

FEBRES EXANTHEMATICAE

554. Quemadmodum experimoniis firmissimis evictum fuit, τους κρισσους equorum aeque DC Variolas vaccinas fomitem largiri, insitioni humananarum Casum praecaventi adprime idoneum, unde summa inter utriusque naturam interaneam Enalogia non potuit non elucescere ; ita ineunte Sac- Culo NOStro non absimilis variolas vaccinas interct ovillas innotuit germanitas, omnium primo RModico Marcholli Anno 1802 prolata. 555. Variolae ovillae, German. S c ha 1 polieni Gall. Clavo au, seu Clavclee, Ital. V a juolo pecorino, sistunt morbum febrilem , acutum, ContagiOSum, eXanthematicum, cum pustulis juxta rostrum, ad Ventrem, ad in- temam SupersiCiem extremitatum et Caudae ΡΟ- sitis, variolae humanae quoad formam et decursum simillimis, nc specificum, dulcem, dum florent, odorem SpargentibuS. Inter ovium et maxime agnorum gregeS haud raro populariter gras- Santur, SummaSque edunt Strctges, ast Semel tantum idem plectero solent individuum.

556. Primas hujus morbi per Galliam debacchantis notitias retulit medicus Jo uberi circa Bnnum 157 3. -- Utrum pestifcr morbus, qui Anno 12 5 in Germania ct Anglia inter oves graSSabatur, et alius, qui Anno 1543 inguit-

SEARCH

MENU NAVIGATION