장음표시 사용
351쪽
594. Pari ratione nullas prorSuS'praerogativas habet insitio variolarum VaCCinarum per Crustas, quae primum in pulverem Subtilissimum contritae, cum aqua pura vel Saliva in vase murrhino in massam homogeneam, fluidam et viscidulam rediguntur. Hicce liquor acu , aut lanceola exceptus Sub cutic uiam inSicUatur eodem modo, ut Supra notavimus. Essectum tanto certius obtineri posse Ueb exta cherus praecipit. 13 si
opidermis lanceola horigonialiter infixa ita circumsecatur, ut in lunulae formam replicari possit, liquamen demum VarioloSum Super imponitur, totumque Vulnu S membrana Ovi interna, vel alia tunica hyalina obducitur.
1 G. Vober Iac lier, de vaccina unFiVariolosa epitome. Vindob. 1307.
595. Si paulo post puncturam circa inflictum
vulnusculum levis rubor ery SipelaCeDS gonae instar emicat, desideratam infectionem Successisse Sat tuto adSeri potest. - Quandoque tamen ob virus essetum, ob negligentiam operis, vel doscientem infantis receptivitatem variolae irrito inseruntur, Vel Spuriae progerminant pustulae Sub ConCurSu Circumstantiarum supra citatarum g. 55q- 545) , quibus in casibus operatio, elapso longiori intervallo, dchitis cautelis reiteranda erit. His tandem etiam tentaminibus incassum factis,
insitio in aliis locis, et quidem, ut Sacco Praecipit , inter pollicem hi indicem tentari posset.
352쪽
596. Variola vaccina plerumque adeo levem sistit adfectum, ut vix morbi nomino digna sit, ideoque artis auxiliis plane non indigeat. Si tamens ortuito casu in parte sau lata gravior concitatur phlogosis , externuS aquae vegeto - mineralis USUS ei moderandae Sufficere solet. Cataplasmata emollientia et unguenta nihil praestant, imo pu Stularum exulcerationi favent 3 quam ob rem ab iis libenter abstinemus, niSi eminens inflammationis gradus omnem regulariS deCursus Variolae tutoriae spem dissipet, atque metu suppurationis vel gangraenae terreat. Febris apud quosdam insantes satis inten Sa potionibuS refrigerantibus a leniter eccoproticis mulcetur. Cavendum insuper, ne pustulae premantur, unguibUS SCalpantur, aliove modo irritentur, tunc enim in Spurias abeunt variolas, vel plane ulCera relinquunt, quae usu unguenti mercurialis citrini egent.
INSITIO VARIOLAE TUΤORIAE CEU OBJECTUM HYGIENES PUBLICAE.597. A b illo tempore, quo Variolarum vacCinarum prophilactica virtus firmissimis et inconcussis experientiis probata ac extra dubitationis aleam posita est, humaniorOS Principes, do salute subditorum populorum Solliciti, nullum intentatum reliquerunt medium, ut insitionis praxis utilissima quantocyus divulgetur, atque Singula
et omnia individua de hocce participent beneficio.
353쪽
Quum tamen inveteratae quaedam inSulsae plebis superstitiones insitioni contrariae, incomprehensibilis propriae salutis apud vulgum incuria, et singularis in rebus novis, etsi utilibu S, amplectendis oscitantia, nec non Continuae machinationes obtrectatorum insignia poSuerint obstacula, quibus persistentibus nulla unquam concipi potuis-Set SpeS, VarioloSam luem . radicitus exstirpandi, - DOCESSE erat, ut benefica medicorum praeceΡ-ta Supremi Regiminis tutela et praesidio potirentur. Merito igitur hodierno aevo insitio variolae vaccinae unum e principalibus Hygienes publicae ramis constituit, qui in ditionibus Imperii Austriaci eminentem perfectionis gradum conSeCuius ESt. In fastis medicinae albo lapillo notatum splende-hit nomen Illustrissimi nostri Praesidis, L. B. de Stiffi, cujus indefesso gelo ae maturis Consiliis, munificentia Augusti Imperatoris sussultis, tot millia natorum vitam et Salutem in acceptis referendam habent. - Singula, quae huc SP Ctarent, Praecepta, monita et praescriptiones Objectum propriae Cathedrae constituunt, quare iis liben
354쪽
598. Cum variolis olim perperam Conla Sam, et a plurimis auctoribus ante Frid. Hos f man-r u m promiscue descriptam aegritudinem sistunt morbilli, quibus sequentes Competunt Charactere S pathognomonici: Symplomata CatarrhOSagradus eminentioris, uti Coryza , Sternutamenis, Oculorum rubedo, illaCrymatio, raucedo et tuS-sis 3 febris inflammatoria septem vel novem dierum Cyelum eXCurrens; exanthematis forma specifica, maculae utpote vel et papulae tantillum elevatae, seminum lini figuram referentes, laete rubrae, quae omnium primo ad faciem, ac serius in reliquis corporis partibus successive es floreSCUnt, nunquam liquorem quemdam morbidum Concipiunt, sed epidermidis desquamatione terminantur 3 ortu S e contagio sui generis, quod Organismo Semel exCeptum, eum ita mutare Solet, ut Variolosi somitis instar, dispositioncm in morbum altera vice subeundum exstinguat. - Vocis etymon
derivandum videtur a Morbo, quod Italis pestem significat; ergo morbilius idem esset, ac pesti Sminor. Willanio B u b c o I a, Ploucquotio P h oc-ni o i s m ii s oppellatur, Ob Colorem exanthematis phoeniceum. Germanis Mas er n, Fle Chen,
Gallis Roug cole, Anglis Mea flos, Italis
355쪽
599. Quamvis plures scriptoreS , Uti Tr u Cori ius, Sennextu S, Wel Schiu S, Manu r-d u s , ac inter modernos Bate marin US morbillos priscis jam Graecis et RomaniS notOS, BC Speciatim ab Herodoto, qui ante Galenum Ηο-mae vixit, descriptos fuisse opinentur, -- imo Odier plane somniaverit, pestem Atheniensium a Thucydide depictam cum lue morbillosa maximam obtulisse analogiam 3 - nihil O tamen secius historici exactiores, quos inter Grunerum et Sprengelium nominasse suffieit, prima morbillorum vestigia in eandem epocham incidere dOCuerunt, qua Variolae ex Arabia in Aegyptum, indeque in Europam transveetae Sunt.
600. Nullum vetustius hactenus innotuit moris biliorum monimentum, quam quod Rhages in suis pandectis exhibet, morbum nomine ΙΙhas-bali claris describens notis, et quidem propriis non Solum observationibus, verum etiam traditio
nibus Αhronis qui A. 622 Alexandriae vixit)
innixus 3 neque persuadere nOS Potuerant argumenta, quae Ueber lacher 13 pro Contraria Sententia protulit, - Avicenna et Me Sue
morbillos Hhasbali) non minus exacte delinearunt , eosque a Variolis Dschadari) et rubeolis Ηhamiliati) scite discriminarunt.
356쪽
344 FEBRES EXANTHEMATICAE 60 i. Utrum feralis illa pestilentia Anno 455 p. Chr. per Phrygiam, Cappadociam et Ciliciam dinfusa, quam Eusebius notavit, Universali cutis inflammatione, oculorum turgore, ac tuSSi violenta Stipata, jamque tertio aegros perimens die pro morbillis habenda esset 13, ob mancam admodum morbi descriptionem decidi nequit.
602. Barbara Saracenorum illuvie seculo VIII Hispaniam invadente, atque ultramarinis bellorum sacrorum furiis morbillos aeque ac variolas in Europam introductos fuisse, veri quam simillimum est. - Reperitur in Chronicis mentio morbi cujusdam epidemici, per Italiam A. 876 debacchantis, cum doloribus Oculorum et tussi graVi, qui de morbillis duntaxat suspicari sinit i). - Medio seculo XII Synosius opus arabi medici Abu D scha fax in graecum transtulit sermonem, ibique variolas φλυκτανουση a morbillis ετερα λεπτη καὶ ποκνῆ exacte distinguit 2).
1, Schnurrer, Oper. cit. P. 182. 23 Synesius, do febribus. Edit. Bernardi. Amstet. 1749.
605. Seriori tandem aevo Fores tu S 159 ),
quo de Ia Cloturo pluribus morbillorum epi-demicorum obscrvationibus collectis ad exaCtiO- rem morbi notionem ominenter contulere, quem
357쪽
W at son cum Scarlatina perperam Confuderunt.
HYPOTYPDSIS.ὰγ MORBILLORUM DECURSUS REGULΛRIS. 604. Totus morbillorum decursus, ut ille variolarum, quatuor absolvitur Stadiis, quorum primum febri lc, seu ebullitionis, alterum eruptionis, tertium florescentiae, et quartum de Squamationis compellatur. 605. Stadium Suscepti contagii seu sobrile. Praeviis consuetis opportunitatis SigniS,ac horripilationibus vagis emicat febris inflammatorio in catarrhosa variae intensitatis, quae, praeter
REStum, orgaSmum et turgorem universalem, luculentissimis stipatur membranariam mUCOSBriam
passionem indicantibus phaenomeni S, CoryZa, narium oppilatione, et Siccitate, SternutamentiS, O ulorum ardore , illacrymatione, et rubor TOSCO,
photophobia, capitis gravedine aut cephalaea aCuta , pervigilio vel Somnolentia, raucedine, tusSi sicca. Quandoque palpebrae et glandulae Submaxillares leviter intumescunt 3 deletam ciborum adpetentiam supplet potandi aucta cupido, lingua sordibus albescentibus scatet 3 oris Saporem sa-
tuum Conqueruntur aegroti, vel etiam DRUSED, Vomitu , aut alvi fluxu divexantur. Rarius tantum se-bris morbillosa ad eum intenditur gradum, ut Convulsiones, deliria, aliaque Ominosa mala progignat 3 constanter tamen, ut ut levi S adpareat, Circa
358쪽
346 FEBRES EXANTHEMATICAE Vesperas ingravescit cum pulsibus plenis et duris, Oppressione pectoris et respirandi dissicultato, denuoque remittit horis antelucanis sub Iovi cutis madore, donec prorumpente exanthemate ejus furor notabiliter temperetur. Non deSunt tamen casus morbi adeo benigni, ut neque lecto adstringantur aegrotanteS, quam is Per plurimos Saepe dies, praecipiente eximio Baim anno, catarrhalibus divexentur incommodis. Quibusdam cruor e naribus, seminis ex utero cum solamine profluit. 606. Stadium eruptioni S. Ingruente se-hris exacerbatione tertia plerumque exanthematis succedit eruptio, et quidem eodem ordine Constanti , quem in variola genuina et regulari indicavimus; videlicet omnium primo in sacie, praesertim in genis, circa palpebras, naSum, et aureS, demum in collo, brachiis, manibus, pectore et abdomine, ultimo in artubus imis. Quandoque
summa inquietudo, anxietas, pulsua inaequales, nervorum distensiones, Capitis turgor, epistaxis, vel lovo delirium instantem cruptionem indicant, quae Ordinario unius nycthemeri spatio perficitur. Morbillorum initia satis exigua sunt, pulleum mΟΓ-sibus simithma ; hae maculae rubicundae Cito CreSCunt, Super cutem tantillum elevantur, et sub tactu leves Osserunt aspredines duriusculas, quae ad lentis magnitudinem evectae figuram rotundam,
vel potius ellipticam induunt, qualis seminibus lini propria est. Papulae efformatae laete rubent, nullumque laticem recondunt, sub digito fremente
359쪽
ruborem amittunt, quem Confestim iterum recuperant preSSione cessante, ambitu definito non circumscribuntur Sed in medio saturatius tinctae, peripheriam versus rubore sensim pallescente, in Colorem cutis nativum abeunte Circumdantur. Equavis papula morbillosa, observante primum Wo deliindio 13, pilus pertenuis prominet, oculis nudis aegre, melius armatis detegendus. Si morbilli mitiori efflorescunt ubertate, nunquam nequabiliter in corporis superficie divulgari solent, sed in singulis Iocis catervatim uniti adparent, ac per amplas interdum plagas prorsus desunt. Licet vicinae sibi et gregatim dissusae sint papulae, ab initio tamen rarissime confluunt ue in adultis tantum, morbo notabiliter ingravescente, quandoque totius corporis ambitum profundiori obducunt rubore. Quo gravior est febris, eo uberior Cernitur morbillorum eruptio, quae tamen prioris intensitatem vix minuit, unde a febri variolosa abunde discrepat. ΗOCCe tempore aegrotantium transpiratio et halitus peculiarem spirat odorem, ad Septimam usque diem persistentem, in principio subdulcem SeriuS acidulum, atque, fante Hei mio, Similem
ei, quem plumae anserinae recens evulSae, Vel anseres modo mactati spargunt. l) Wede Lind, uber die Masorn. In Adschlaubs Μa
607. Stadium florescentia c. Morbilli per triduum circiter pleno flore vigent, ergo a die quinta ad septimam a primo morbi exordio.
360쪽
Desunt tamen Stricti inter Secundum et tertium
stadium limites, quatenus in nonnullis locis adhuc continuat eruptio, dum in aliis jam pallescere incipiunt maculae. Partes multis et consuentibus obsessae exanthematibus, Satis rubent, inflammantur et insigniter incaleSCunt, Cutis universa tenditur, facies haud raro in tumorem Conspicuum eleVatur, ipsaeque palpebrae turgidae ferme lauduntur ue imo ad linguam Usque proceSSUmphlogoseos exanthematicae extendi, ejus color praeruber indicat. - FebriS et Symplomata catarrhalia, eruptione protinus peracta, Vix aliquam osserunt remissionem 3 continuant photophobia, narium Siccitas, rau Cedo et dySpnoea 3 Urget tus sis moleStissima, clangOSa, rauca, modo SiCCI, modo Sputis Comitata mucoSis, tenuibus, quibus particulae innatant crassae, figuratae, puriformeS, peculiarem habitum Osserentes ; ad veSperaS maximus incenditur aestus cum cuti sicca et inquietudine summa ; accedit diarrhoea, a qua aegroti aliquantum Sublevantur. 608. Stadium do squamationis. Circa Oetavam diem Cuncta Symplomata placantur; atqueexanthema eo loco, quo primum erupit, ad frontem
igitur, genas et palpebras pallescere incipit, facies
turgida Subsidet, cutis tensa et arida Iovi udoro humectata relaxatur. Eodem ordine in caeteris partibus marcescunt morbilli, epidermis exasperatur, atque nona plurimum die, vel ad summum Undecima nil amplius de os florescentia oonspicitur, Cujus loco